شیل منبسط شده

شیل منبسط شده

شیل منبسط شده ، یک نوع سبکدانه می باشد که ماده اولیه آن سنگ شیل است که یک نوع سنگ رسی است. این محصول مشابه لیکا می باشد با این تفاوت که دانه­های لیکا از خاک رس تهیه می­شوند. شیل منبسط شده در آلمان به لیاپور، در انگلستان به آگلیت ، در روسیه به کرامزیت و در آمریکا به هایدیت معروف است. از این محصول می توان به عنوان سبکدانه در بتن و بلوک سیمانی استفاده نمود. این محصول با استفاده از عملیات حرارتی در یک کوره گردان و حرارت دادن مواد اولیه تا دمای 1200 درجه سانتیگراد به مدت 5 تا 10 دقیقه تولید می شود. این محصول دارای دانه­بندی 0 تا 20 میلیمتر وچگالی انبوهی بین 500 تا 800 کیلوگرم بر مترمکعب است. قشر خارجی آن دارای بافت شیشه­ای و رنگ اخرایی تا قهوه­های بوده که وجود یک بافت اسفنجی متخلخل در داخل دانه تا حدود 70 درصد فضای کل، ایجاد خواص ویژه­ای را از جمله: وزن کم، رسانایی حرارتی پائین و ... را نموده است.

این محصول در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مورد ارزیابی قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات ارائه شده مجاز است.

الزامات شیل منبسط شده

1-    استفاده از این محصول به عنوان سبکدانه در بتن و بلوک سیمانی به شرط رعایت کلیه الزامات زیر بلامانع است.

2-    رعایت استاندارد ملی ایران به شماره 7657 الزامی است.

3-    از لحاظ ویژگی­های شیمیایی، مواد زیان آور موجود در سنگدانه­های سبک باید در حد مجاز به شرح زیر باشند:

§        ناخالصی­های آلی : ناخالصی­های آلی سنگدانه­های سبک که از طریق آزمون تعیین می­شود 0طبق روش استاندارد ملی ایران به شماره 4979)، نباید رنگی تیره­تر از استاندارد ایجاد کند مگر آنکه ثابت شود که تغییر رنگ پس از آزمون به دلیل موجود مقادیر کمی از موادی است که برای بتن زیان آور نیست.

§        لکه گذاری : لکه ایجاد شده توسط یک سنگدانه سبک با شاخص 60 یا بیشتر به واسطه وجود مقداری آهن (بر حسب Fe2O3)، که با تجزیه شیمیایی اندازه­گیری شمی­شود (روش ASTM C-641) باید معادل یا بیشتر از 5/1 میلی گرم در 200 گرم نمونه باشد.

§        افت ناشی از سرخ شدن : افت ناشی از سرخ شدن سنگدانه­های سبک به دست آمده از فرآورده­های جانبی سوخت زغال سنگ یا کک (استاندارد ملی ایران به شماره 1692) ، نباید بیشتر از 12 درصد و افت سرخ شدن سایر سنگدانه­های سبک نباید بیشتر از 5 درصد باشد.

4-    از لحاظ ویژگی­های فیزیکی، سنگدانه­های سبک تحت آزمون باید مطابق الزامات زیر باشند:

§        کلوخه­های رسی و ذرات خرد شونده : مقدار کلوخه­های رسمی نباید بیشتر از 2 درصد وزن نمونه خشک باشد.

§        دانه­بندی : الزام خاصی برای دانه­بندی پیشنهاد نمی­شود و دانه­بندی می­تواند براساس درخواست متقاضی تولید شود. در پیوست الف استاندارد ملی ایران به شماره 7657 به عنوان راهنما، دانه­بندی سنگدانه سبک ارائه شده است.

§        یکنواختی دانه­بندی : برای اطمینان از یکنواختی در دانه بندی محموله­های متوالی سنگدانه سبک ، مدول نرمی نمونه­های برداشت شده از محموله ها باید در فواصل زمانی مقرر شده توسط خریدار، تعیین شود. مدول نرمی سنگدانه­های سبک در هر محموله نباید بیش از 7 درصد از نمونه­هایی که برای آزمونهای تعیین کیفیت ارائه شده، تفاوت داشته باشد مگر آنکه برای تولید بتنی در موارد خاص استفاده شود.

§        چگالی انبوهی غیرمتراکم؛ چگالی انبوهی غیرمتراکم سنگدانه­های سبک باید مطابق جدول زیر باشد:

مشخصه اندازه دانه ها	حداکثر چگالی انبوهی خشک غیرمتراکم (کیلوگرم بر مترمکعب)
ریز (75/4-0 میلیمتر)	1120
درشت (5/9 – 36/2 میلیمتر)	880
مخلوط ریز و درشت	1040

§        یکنواختی چکالی انبوهی غیرمتراکم؛ چگالی انبوهی غیرمتراکم خشک محموله­های سنگدانه سبک که نمونه­برداری و آزمایش می شود نباید بیش از 50 ± کیلوگرم بر مترمکعب یا 7 درصد، هرکدام که بیشتر است از نمونه­هایی که برای آزمون­های کنترل کیفی ارائه شده، تفاوت داشته و نباید از حدود ذکر شده در جدول شماره 1 استاندارد ملی ایران به شماره 7657 بیشتر شود.

5-    در نمونه­های بتنی دارای سنگدانه­های سبک تحت آزمون باید الزامات زیر رعایت شود:

§        بیرون پریدگی : نمونه­های بتنی ساخته شده با سنگدانه سبک که مطابق بند 7-1 استاندارد ملی ایران به شماره 7657 مورد آزمون قرار می گیرد، نباید هیچگونه بیرون پریدگی­های سطحی را نشان دهد.

§        پایداری در برابر یخ زدن و آب شدن: در صورت لزوم ، سنگدانه­های سبک باید از طریق آزمون یا عملکرد میدانی، پایداری لازم در برابر یخ زدن و آب شدن را داشته باشند.

§        جمع شدگی ناشی از خشک شدن؛ جمع شدگی ناشی از خشک شدن نمونه­های بتنی ساخته شده با این سنگدانه­ها که مطابق با روش بند 7-6 استاندارد ملی ایران به شماره 7657 آزمایش می شوند باید حداکثر 1/0 درصد باشد.

6-     اخذ گواهینامه فنی برای محصول تولیدی، پس از راه­اندازی خط تولید، از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامی است.