آزمایش دانه بندی

نام آزمایش : دانه بندی مصالح سنگی

هدف : تعیین دامنه ابعاد و نحوه ی توزیع ابعاد دانه ها در نمونه ی مصالح سنگی .

وسائل مورد استفاده :

   5-برس سیمیshaker1- ترازو  2- الک های استاندارد    3- ته الک  4- شیکر

6- شن نخودی و بادامی     7- ماسه

روش کار :

 برای انجام آزمایش دانه بندی وزن مشخصی از مصالح سنگی را در سری الک های تیلور (که اندازه ی هر دو الک متوالی به نسبت 1 به 2 است) ریخته و مجموعه را در دستگاه شیکر به مدت زمان کافی قرار می دهیم تا الک شوند.

وزن مصالح سنگی مورد استفاده بسته به بزرگترین اندازه ی دانه های سنگی متفاوت خواهد بود به عنوان مثال :

 : 2 الی 5/1 کیلو گرم ¾” برای بزرگترین اندازه ی سنگدانه :

  :   1 کیلو گرم مصالح مورد نیاز است.#4 برای بزرگترین اندازه ی سنگدانه :

آزمایش این جلسه ی ما بر روی دو نمونه از شن های نخودی و بادامی و یک نمونه ماسه خواهد بود.برای شن و ماسه از الک های متفاوتی استفاده می شود بنحوی که برای شن از الک های شماره ی 4 به بالا و برای ماسه از الک 4 به پایین استفاده می شود . لازم به توجه است که الک ها باید از بالا به پایین از نظر اندازه ی روزنه ها کوچکتر شوند.ابتدا الکهای خالی را وزن نموده و وزن هریک را یادداشت می نماییم و سپس آنها را به ترتیب اندازه ها روی هم چیده و مصالح را روی اولین الک می ریزم  توجه شود که باید در زیر آنها ته الک قرار دهیم . مصالح را چیزی در حدود 5/7 الی 10 دقیقه در شیکر گذاشته و سپس به میز کار انتقال می دهیم  و الکها را از هم جدا نموده و با ترازو وزن الک و خاک را بدست می آوریم و از این طریق وزن مصالح مانده روی هر الک را محاسبه می نماییم .و جدولی بصورت زیر تنظیم نموده و بر اساس اطلاعات آن نموداری رسم می کنیم که در محور عمودی آن درصد عبوری و در محور افقی اندازه ی الک ها بر حسب میلیمتر و در مقیاس لگاریتمی قرار خواهد داشت .نتایج آزمایش به شرح زیر است:

الک ها	وزن الک	الک و خاک	وزن خاک	درصد مانده	اندازه ها	درصد عبوری
1	575	0	0	0	25.4	100
3/4	580	610	30	1.997337	19.05	98.00266
1/2	555	1527	972	64.71372	12.7	33.28894
3/8	520	947	427	28.42876	9.525	4.86018
4	525	595	70	4.660453	4.75	0.199727
pan	365	368	3	0.199734		0

الک ها

وزن الک

الک و خاک

وزن خاک

اصلاح شده

درصد مانده

اندازه الک ها

درصد عبوری

4	525	871	346	347	34.7	4.57	65.3
8	435	520	85	86	8.6	2.36	56.7
16	422	620	198	199	19.9	1.18	36.8
30	382	461	79	80	8	0.6	28.8
50	335	476	141	142	14.2	0.3	14.6
100	356	470	114	115	11.5	0.15	3.1
200	290	291	1	2	0.2	0.075	2.9
pan	387	415	28	29	2.9	0	0

 « ماسه»

برای هریک از مصالح اعم از شن یا ماسه رنج دانه بندی استانداردی متشکل از حدود بالا و پائین وجود دارد که در استاندارد های گوناگون متفاوت است.که در زیر به آنها اشاره خواهیم نمود.

برای مصالح ماسه ای عددی بنام مدول نرمی تعریف می شود که عبارت است از مجموع درصد های مانده ی تجمعی روی الک های اصلی .برای ماسه ی مورد استفاده ی ما در اینجا این مقدار برابر است با :

الک ها	وزن الک	الک و خاک	اندازه الک ها	وزن خاک	اصلاح شده	درصد مانده	درصد عبوری
1	575	575	25.4	0	0	0	100
3/4	580	755	19.05	175	172.4	11.49333	88.50667
1/2	562	1529	12.7	967	964.4	64.29333	24.21333
3/8	520	782	9.525	262	259.4	17.29333	6.92
4	525	627	4.75	102	99.4	6.626667	0.293333
Pan	365	372		7	4.4	0.293333	0

« بادامی»

مقدار مدول نرمی برابر است با :

4.918=100/(34.7*7 +8.6*6+19.9*5+8*4+14.2*3 +11.5*2+0.2*1)

منابع خطا:

1- خطای ترازو به علت تعدد دفعات وزن نمودن و احتمال خارج شدن از تراز.

2- هدر رفتن بخشی از مصالح در حین انجام آزمایش.

3- گیر کردن مقداری از دانه ها در چشمه های الک ها.