آسانسور و تاریخچه آن

آسانسور و تاریخچه آن

آسانسور وسیله حمل و نقل عمودی است مه با سیستم تعلیق و تعادل نیروی محرکه عمل جابه جایی انجام می دهد در واقع برای آشنایی بیشتر با این وسیلهباید گفت که بشر در قرن های گذشته از بالابر استفاده کرده است اما پایه گذار علمی و طراح آسانسور امروزی دانشمند و ریاضی دان بزرگ اتوود است که با ساختن ماشین اتوود که عبارت بود از دو وزنه که با یک نخ به یکدیگر مربوط می شدند و روی قرقره ها بالا و پایین می رفتند توانست طرج ابتدایی یک آسانسور را ارائه دهد اما اولین آسانسور به شکل امروزی که دارای ترمز ایمنی بود توسط اوتیس در آمریکا ساخته و آزمایش شده و سپس بعد از آن دیگران نیز به ساخت انواع آسانسور دست زدند و صنعت آسانسور شکل گرفت نکاتی درباره ایمنی و استفاده از آسانسور آسانسور راننده یا خلبان ندارد و به صورت شبانه روز آماده کار می باشد مسافرین بیرون آسانسور فرمان احضار می دهند و مبدا و مقصد را مشخص می نمایند و در زمان مناسب پاسخ می دهد بنابراین فشارهای مجدد بر روی دکمه های احضار کابین کاری بیهوده است مسافرین درون کابین فرمان حرکت می دهند و مقصد را مشخص می نمایند این وسیله قادر به شناسایی مسافرین از نظر سن قد مونث و یا مذکر و بیمار یا سالم بودن و میزان وزن دقیق مسافرین نمی باشد اذل در پاره ای از موارد به وسیله بسیار خطرناکی تبدیل می شود دکمه های فرمان در محلی نصب شده است که کودکان کمتر از هفت سال قادر به احضار و صدور فرمان نباشند ولی همواره باید به خاطر بسپاریم که هرگز کودکان به تنهایی نباید از این وسیله استفاده نمایند با ایجاد شرایط مناسب فضای بازی و گاهی مذاکره دست جمعی با کودکان و نوجوانان باید به صورت جدی و کامل از بازی با آسانسور جلوگیری نماییم در هنگام استفاده از آسانسور حتما باید به ظرفیت نهائی آن توجه شود ظرفیت ها معمولا 4 6 8 10 12 15 18 20 و ... می باشند که باید بر روی پلاک مشخصات در کابین نصب باشد معمولا کابین آسانسور به صورتی طراحی و ساخته می شود که حداکثر ظرفیت به سختی در آن جا شوند زیرا استفاده خارج از ظرفیت خطرات بسیار جدی در بر دارد که قابل قیاس با انواع خودروها و وسایل دیگرنیست اصولا آسانسور باید مجهز به سیستم آلارم ظرفیت مجاز و غیر مجاز باشد ولی رعایت ظرفیت آسانسور توسط مصرف کنندگان در اولویت قرار دارد هرگز در هنگام وارد شدن به کابین آسانسور در حال گفتگو به صورت عقب یا از پهلو اقدام ننمایید همواره در هنگام ورود به کابین آسانسور از وجود کابین در مقابل خود مطمئن شوید و رو به کابین وارد شوید

روش های ساده اطمینان از وجود روشنایی کابین دیدن تصویر خود در آینه کابین و مشاهده افراد درون کابین است در اوقاتی که ساختمان خلوت است حتی الامکان به تنهایی از آسانسور استفاده ننمایید اگر زمانی در آسانسور محبوس شدید هرگز خوف نکنید و نهراسید اول بر ترس خود غالب شوید و کنترل منطقی خود را به دست آورید سپس دست به اقدامات زیر بزنید زنگ خطر آسانسور را به صدا در آورید تا برای کمک و خارج نمودن شما از بیرون اقدام نمایند اگر در کابین تلفن نصب است از آن برای درخواست کمک استفاده نمایید اگر هیچ یک از این دو نبود ضمن حفظ خونسردی از تلفن همراه خود استفاده نمائید در غیر این صورت با صدای بلند ولی خونسرد مکررا در خواست کمک نمائید

تاریخچه آسانسور در ایران

آسانسور به صورت امروزی در حدود 50 سال پیش وارد کشور شده است و اولین نمایندگی فروش آسانسور در کشور مربوط به یک شرکت سوئیسی می باشد که توسط یک شرکت ایرانی وارد شد و بعد از آن نیز شرکت های خارجی دیگر در این زمینه فعالیت داشتند اولین کارخانه در ایران توسط وزارت مسکن و شهر سازی در سال 1350 در شهر صنعتی البرز قزوین تحت لیسانس یک شرکت سوئیسی بنا گردید و بعد از آن نیز کارخانجات دیگری توسط شرکت های خارجی در ایران فعالیت نمودند ولی با توجه به تحریم وسایل بعد از انقلاب و بر اساس ضرورت و نیاز شروع به فعالیتهای تولیدی در زمینه ساخت قطعات یدکی آسانسور نمودند و در واقع آسانسور به صورت تلفیقی در کشور تولید و نصب گردید تا اینکه در دهه 70 مجوز واردات آزاد شده وبه تبع آن واحدهای فروش آسانسور به صورت رسمی و غیر رسمی بوجود آمدند .

نحوه کار آسانسور

اصول عملکرد:

یک آسانسوربرقی با نیروی محرکه کششی دارای اتاقکی است که ازکابلهای فولادی آویزان است و این کابلها برروی قرقره محرک شیار دارحرکت می کنند.کابلهای فولادی از یک طرف به بالای اتاقک و از طرف دیگر به قاب وزنه تعادل متصل می شوند.وزنه تعادل ازمیزان بار روی موتور الکتریکی به اندازه اختلاف وزن موجود میان اتاقک همراه با بار و وزنه تعادل یا اصطکاک کم می کند.این اختلاف وزن را ((بار غیر متعادل))می نامند.

وزنه تعادل معمولاً ۴۰ تا ۵۰ درصد وزن اتاقک به علاوه بار آن و اصطکاک وزن دارد. اصطکاک معمولاً ۲۰ درصد وزنه تعادل است.

انواع کابل کشی:

۱-کشش تک رشته ای:

این شکل از کابل کشی معمولاً همراه با ماشینهای گیر بکسی به کارمی رود، اما از آن می توان برای ماشینهای بدون گیربکس با سرعتهای پایین تر ۱.۷۵ تا ۲.۵متر بر ثانیه نیز استفاده کرد.در این دو حالت معمولاً زاویه تماس کابل فولادی باقرقره محرک به ترتیب ۱۴۰ و ۱۸۰ است.

قرقره محرک به ندرت از چنان قطری برخوردار است که در فاصله میانی مرکز اتاقک و وزنه تعادل قرار گیرد،به همین دلیل استفاده از قرقره انحراف ضرورت پیدا می کند.

۲-کشش دو رشته ای:

چون استفاده از قرقره انحراف خطر لغزش کابل فولادی را در نتیجه کاهش سطح اصطکاک کابل با قرقره محرک افزایش می دهد ، می توان از قرقره دو رشته ای استفاده کرد.از این روش در آسانسورهای پر سرعت وسنگین بار استفاده می شود

۳-کابل کشی ۲ به ۱ :

از این روش گاهی به همراه ما شینهای گیربکسی در سرعتهای پایین تر اتاقک یعنی در حدود ۱.۷۵ تا ۳ متر بر ثانیه استفاده می شود.در این حالت سرعت اتاقک و وزنه تعادل نصف سرعت محیطی قرقره محرک است و این بار روی قرقره را به نصف کاهش می دهد وامکان استفاده از موتورهای پر سرعت را فراهم می سازد که نسبت به موتورهای کم سرعت ارزانتراند.

۴-کابل کشی ۳ به ۱:

از این نوع کابل کشی برای آسانسورهای سنگین کالا در مواردی استفاده می شود که باید توان موتوروفشار روی یاتاقانها راکم کرد.

۵-کابلهای توازن:

در ساختمانهای بلند بالاتر از ده طبقه،بار کابل فولادی که در حین حرکت اتاقک از آن به وزنه تعادل(و بر عکس)منتقل می شود مقدار قابل توجهی است و با رسیدن اتاقک به بالا، بار کابل سیمی به وزنه تعادل منتقل می گردد.برای توازن و کاهش این پدیده،به قسمت تحتانی اتاقک و وزنه تعادل، کابلهای توازن متصل می گردد. برای جای دادن کابلهای توازن به یک گودال عمیق تر نیاز است.

تصویری از بیرون یک آسانسور

اتاق ماشین آلات در سطح پایین

در صورتی که اتاق ماشین آلات در یک طبقه میانی یا در کف چاه آسانسور واقع شود به کابل سیمی طویلتری احتیاج است ودر این حالت کابل از دور قرقره های بیشتری عبور می کند که این خود به مقاومت اصطکاکی بالاتر و ضرورت کار نگهداری بیشتر منجر می گردد. اما چنانچه اتاق ماشین آلات در طبقه همکف قرار گیرد، چاه آسانسور از وزن ماشینهای کابل پیچی و تجهیزات کنترل خلاص می شود. موقعیت اتاق ماشین آلات مسیله نفوذ دال بام و هوابندی را نیز منتفی می سازد.

محرک استونه ای:

در این شکل کابل در جهت حرکت عقربه های ساعت و کابل دیگر در خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت به دور یک استوانه می پیچد، بنابر این زمانی که کابل به دور استوانه می پیچد ، کابل دیگر از دور آن باز می شود ، نقطه ضعف محرک استوانه ای آن است که با افزایش ارتفاع ،استوانه بزرگ و سنگین می شود و بنا بر این استفاده از این سیستم به ارتفاع حداکثر ۳۰ محدود می گردد.

کابلهای سیمی :

این نوع ازکابلهای مورد استفاده، کابلهای سیم فولادی با مقاومت کششی بالا هستند و تعداد کابلهای هر آسانسور بین ۴ تا ۱۲ عدد است . قطر کابلها ۹ تا ۱۹ میلیمتر و ضریب ایمنی آنها ۱۰ است.

موتورهای کابل پیچی:

درصورتی که نیروی محرکه انتقالی به قرقره کششی از طریق یک چرخ دنده حلزونی باشد،موتور از «نوع گیربکسی»است. اما چنانچه نیروی محرکه از طریق اتصال مستقیم از موتور به قرقره کشش منتقل گردد،موتور از«نوع بدون گیر بکس» است. توان موتورهای بدون گیر بکس از۲۲تا ۸۳کیلو وات متفاوت است،اما موتورهای گیر بکسی کشش از توان۳ تا ۳۰ کیلو وات برخوردارند.

موتورهای گیر بکسی تک سرعته کشش:

این نوع موتور شامل یک چرخدنده حلزونی است و با برق مستقیم یا متناوب کار می کند.زمانی که اتاقک به فاصله کمی از پا گرد طبقات میرسد،ترمز به صورت اتوماتیک عمل می کند تا اتاقک به شکل آرامی متوقف شود.

موتورهای گیر بکسی دو سرعته کشش:

در این حالت از یک موتور با دو سیستم سیم پیچ جداگانه یا از دو موتور جداگانه استفاده می شود .در زمان شروع،موتور با سیم پیچ پر سرعت به کارمی افتدو برای محدود کردن جریان،یک مقاومت بصورت سری به آنها متصل است.شتاب گیری آرام اتاقک با کاهش تدریجی میدان مقاومت صورت می گیرد.با نزدیک شدن به پا گرد طبقه،موتور یا سیم پیچ پر سرعت از کار می افتدوموتور با سیم پیچ کم سرعت متصل به چوک به کار می افتد.سرعت اتاقک تا رسیدن به فاصله کمی از پا گرد به صورت تدریجی کاهش می یابدودر این زمان جریان برق قطع می شود و ترمز به صورت اتوماتیک اتاقک را به آرامی متوقف می سازد.

موتورهای گیر بکسی ولتاژ متغیر کشش:

در سیستم ولتاژ متغیر مزایایی وجود دارد که با دیگر سیستمها نمی توان به آن دست یافت.شتاب گیری مثبت ومنفی بسیار آرام،این سیستم را نسبت به سیستمهای یک یا دو سرعته برتر می سازد.تجهیزات این سیستم شامل موتوری با برق متناوب است که برق مستقیم موتور محرک ماشین گیر بکسی را تأمین می‌کند.

موتورهای بدون گیر بکس ولتاژ متغیر کشش:

وجود این تجهیزات برای آسانسور های پرسرعتی با سرعت ۱.۷۵ متر بر ثانیه و بالاتر بسیار مهم است. این تجهیزات بیانگر بهترین روش جدید در برآورنده ساختن شرایط ترافیکی با کارآیی بالا است.

برای شتاب گیری آرام،در مدار میدان ژنراتور از رگولاتور تنظیم کننده ای استفاده می شودکه بازده خروجی ژنراتور را کنترل می کند.یک مقاومت متغیر در مدار میدان به تدریج میزان مقاومت را کاهش و ولتاز ژنراتور را افزایش می دهد تا اتاقک آسانسور باشتاب گیری آرام به سرعت کامل برسد. با ایجاد سرعت کامل، ولتاژ ژنراتور تا کاهش سرعت اتاقک ثابت باقی می ماند.برای کاهش سرعت و توقف اتاقک از یک مجموعه کلید القایی استفاده می شود.ترمزها تنها در زمان ثابت بودن اتاقک عمل می کنند.

ترمزها:

برای انواع تجهیزات ماشینی آسانسور وجود یک ترمز برقی- مکانیکی با عملکرد ایمنی در زمان قطع برق ضرورت دارد.زمانی که آسانسور در حال حرکت است،کفشکهای ترمز به صورت برقی- مکانیکی از استوانه ترمز فاصله می گیرند،یعنی بر نیروی فنرهای لوله ای یا صفحه ای ترمز در زما ن ثابت بودن اتاقک غلبه می شود. قطع جریان برق سبب به کار افتادن ترمز می شود و بنا براین در موقع رفتن برق ترمزها ایمنی ایجاد می کنند.

اتاق ماشین آلات:

در موارد ممکن،اتاق ماشین آلات را باید در بالای چاه آسانسور قرار داد،،این مکان بالاترین کارایی را ایجاد می کند .این اتاق را باید تهویه کرد و با عایق کردن پایه بتنی ماشین آلات از دیوارها و کف به کمک صفحات چوب پنبه فشرده ،به مسیله انتقال صوت توجه نمود.

وجود یک تیر بالابر سقفی درست در بالای ماشین آلات برای نصب یا پیاده کردن تجهیزات ضروری است ودر داخل کف در بالای پا گرد نیز باید یک دریچه دسترسی ایجاد کرد تا از طریق آن بتوان تجهیزات را در صورت ضرورت جهت تعمیر یا تعویض پایین برد.برای این اتاق باید یک در قفل دار نصب کرد و وجود فضای کافی جهت کنترل کنندها، انتخاب کننده طبقات و دیگر تجهیزات ضروری است.

دراین اتاق وجود پریز و تجهیزات روشنایی خوب ضرورت داردو استفاده کافی از نور طبیعی روز توصیه میشود.دمای اتاق نباید از۱۰ درجه کمتر و از ۴۰ درجه بیشتر شود و برای این منظور وجود امکانات گر مایش و تهویه ضروری است . برای پرهیز از ایجاد گرد و غبار باید دیوارها،سقف و کف را رنگ کرد،چرا که گرد .

طراحی آسانسور

پس از آنالیز ترافیک و بررسی محدودیتهای ابعادی که بر اساس فرم صفحه بعد اطلاعات اولیه آن از طریق بازدید از محل و یا نقشه های ابعادی و مشاوره با کارفرما صورت می گیرد. امر طراحی آسانسور صورت می گیرد.

فاز اول - بررسی و تعیین آبعاد و اندازه ها

فاز دوم - بررسی و تعیین مشخصات فنی قطعات

فاز سوم - تهیه نقشه های اجرایی جهت عملیات نصب و راه اندازی

استاندارد مورد نظر در طراحی: EN81

فاز اول طراحی: طراحی ابعاد و اندازه هاپس از انتخاب آسانسور مناسب از نظر تعداد، سرعت و ظرفیت که با بررسی محاسبات ترافیکی و محدودیتهای ابعادی صورت پذیرفت، بر اساس جداول ابعاد و اندازه های مطابق مقررات EN81 و توصیه های ISO که در صفحات بعد آمده است. سعی می شود مناسبترین ابعاد و اندازه ها انتخاب گردد.

شایان ذکر است ابعاد و اندازه های ارائه شده صرفا" برای آسانسورهای معمولی و استاندارد می باشد. در شرایط خاص و آسانسورهای گرد، آسانسورهای پاناروما(شیشه ای) و یا آسانسورهای صنعتی، ابعاد و اندازه ها بر اساس شرایط موجود تعیین می گردد اما همواره سعی می شود مقررات EN81 برای میزان فضای هر مسافر (مساحتها) رعایت گردد.

خروجی های فاز اول طراحی عبارتند از:

تعیین ابعاد چاهک (عرض - عمق - ته چاه Pit - اورهد - طول مسیر)

تعیین ابعاد موتورخانه و محل آن (طول - عرض - ارتفاع - بالا یا پایین)

تعیین ابعاد کابین (یک طرف درب - دو طرف درب)

تعیین نوع دربها و سمت بازشو (چدنی - سربی - در ابعاد مختلف)

نوع وزنه تعادل و ابعاد آن (چدنی - سربی - در ابعاد مختلف)

موقعیت وزنه تعادل (پشت کابین - بغل کابین)

فاز دوم طراحی: تعیین مشخصات فنی قطعاتپس از انتخاب ابعاد و اندازه ها، فاز دوم طراحی که در واقع مشخص نمودن دقیق پارامتر های فنی قطعات می باشد شروع می شود. ابعاد و اندازه های طراحی شده برای چاهک، کابین و درب ها پارامتر های بسیار مهمی هستند که در انتخاب مشخصات فنی قطعات مؤثر می باشد. لذا عوامل اصلی مهم، در انتخاب قطعات و مشخصات فنی آنها عبارتند از:

عوامل موثر در انتخاب تجهیزات

1- نوع استادارد EN81

2- سرعت آسانسور

3- ظرفیت آسانسور

4- طول مسیر حرکت (تراول) آسانسور

5- ابعاد و اندازه ها (چاهک، موتورخانه، کابین، درب)

6- نوع کاربری آسانسور

7- محیط کاربری آسانسور

8- اتخاب نوع و کیفیت حرکت آسانسور

فاز سوم طراحی: تهیه نقشه های اجرایی جهت عملیات نصب و راه اندازیپس از طراحی ابعادی و تعیین مشخصات فنی قطعات و تجهیزات، نقشه های اجرایی جهت آماده سازی چاه و همچنین نحوه قرارگیری و نصب تجهیزات و نقشه های مدار های کنترل تهیه می گردد.

در این مرحله از طراحی پارامتر های زیر مشخص می شود.

1- نحوه اسکلت فلزی و آهن کشی جهت چاهک های آجری (محل نصب براکت های ریل)

2- نحوه  پلیت گذاری برای چاهک های بتنی (محل نصب براکت های ریل)

3- نحوه قرارگیری تجهیزات آسانسور برای عملیات نصب

4- مشخص نمودن محل سوراخهای سکوی موتورخانه

5- نحوه بتن ریزی کف چاهک و محل قرار گرفتن بافرها

6- نحوه آماده سازی محل های نصب درها

7- محابه نیرو های وارده به سازه اصلی چاه

8- مشخص نمودن نقشه اجرایی موتورخانه (قلاب سقف - هواکش موتورخانه و چاهک - درب ورودی - محل تابلوی 3 فاز)

9- تهیه نقشه های کنترل فرمان و نحوه سیم کشی چاهک و موتورخانه

10- ارائه دستورالهمل های کابل کشی و آماده سازی تابلو 3 فاز جهت کارفرما

11- انجام بازرسی های فنی نهایی و تحویل تجهیزات به کارفرما

پله برقی

پله برقی گونه‌ای نقاله جابجایی است که برای جابجا کردن افراد به‌کار می‌رود. پله برقی از پله‌های به‌هم‌پیوسته‌ای تشکیل شده که به حالت افقی می‌مانند و برای بالا و پایین بردن افراد استفاده می‌شود.

پله برقی یک چرخه تکرارشونده از پله‌های در گردش است، که در آن پله‌های بازگشتی در زیر پله‌های بالایی پنهان شده‌اند. وزن پله‌های پنهان با وزن پله‌های آشکار موازنه و برابری می‌کند، بنابراین موتور پله برقی بایستی تنها وزن افراد روی پله برقی را (که در حال بالا یا پایین رفتن هستند) تحمل کند.

پله برقی‌ها با موتور کار می‌کنند و رهگذران را در مسافت‌های عمودی بالا و پایین می‌برند. از پله‌های برقی بیشتر در اماکنی استفاده می‌شود که استفاده از آسانسورها کاربردی نباشد. کاربرد اصلی پله‌های برقی در متروها، فروشگاه‌های بزرگ، فرودگاه‌ها، همایشگاه‌ها، هتل‌ها و ساختمان‌های همگانی است.

مزایای زیادی برای پله‌های برقی می‌توان برشمرد. با وجود اشغال فضایی همسان با پلکان معمولی، یک پله برقی می‌تواند شمار زیادی از افراد را جابجا کند. در صورت رعایت قانون باز گذاشتن سمت چپ برای راه‌روندگان در پله برقی، این پله‌ها می‌توانند جابجایی بسیار سریع افراد را میسر کنند.

آمارها نشان می‌دهد که در ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۴ تعداد ۳۰ هزار پله برقی وجود داشت و در آن کشور هر ساله ۹۰ میلیارد جابجایی افراد بر روی این پله‌ها انجام می‌گیرد.

درون پله برقی

پله‌های پله برقی چرخ‌هایی دارد که روی دو دسته ریل حرکت می‌کنند. دستگیره‌های پله برقی تسمه‌های انعطاف‌پذیر هستند که از روی دو چرخ در بالا و پایین عبور می‌کنند. موتور الکتریکی این تسمه را به حرکت در می‌آورد. صفحات شانه‌ای شکل در انتهای پله برقی مانع از این می‌شود که اشیاء در پله‌ها گیر کنند.

پله‌های برقی در ایستگاه انگل در متروی لندن.

هشدارهای معمول در پله‌های برقی اسپانیا.

 

پیشینه

نخستین پله برقی توسط جس وبلیورنو در سال ۱۸۸۱ میلادی در ایالات متحده آمریکا ساخته‌شد و از آن برای انتقال دیرک‌های چوبی و میله‌های فلزی به درون کشتی‌ها استفاده می‌شد. نام پله برقی برای نخستین بار در سال ۱۹۰۰ میلادی برای پلکان متحرکی به کار رفت که در نمایشگاهی در شهر پاریس به نمایش گذاشته شده بود. بیشینهٔ ارتفاع پله‌های برقی امروز ۱۸ متر است.

ایمنی در آسانسور  و پله برقی

آسانسور و پله برقی

 آسانسور

یک آسانسور دستگاه بالا برنده دایمی است که طبقات تعریف شده ای را سرویس می دهد، شامل اتاقکی است که ابعاد و ساختمان آن اجازه و امکان دسترسی افراد را به آن می دهد و صورت عمودی بین هدایت کننده های عمودی حرکت می کند. همچنین آسانسور وسیله ای است برای بالا بردن و پایین آوردن افراد یا کالاها از طبقه ای که به آن وارد می شوند به طبقه مقصد در یک ساختمان که می تواند دمستقیماً (با فشار دکمه کنترل تکی)یا از طریق توقف های بین طبقات (کنترل جمعی)انجام گیرد.تعریف شامل آسانسورهای نفربر و نیز آسانسورهای کالاها، بخصوص آن دسته که برای بالا بردن بار به اتفاق نفر (شخص) طراحی گردیده اند و بالابرهای تختخواب برای جابه جایی تختخواب ها و برانکاردها در بیمارستان ها، پرورشگاها و خانه های سالمندان می گردد.

طبقه دوم آسانسور سرویس می باشد که دستگاهی دایمی برای سرویس دهی طبقات تعریف شده ای است که شامل کابین کوچکی است که برای افراد به علت ابعاد و ساختمانش قابل دسترسی نمی باشد. این تعریف شامل آسانسورهایی می گردد که ابعاد محدودی داشته و برای جابه جایی غذا در هتل ها و و بیمارستان ها، کتاب ها در کتاب خانه ها، بسته های پستی در پست خانه ها و غیره استفاده دارند. در جهت تطبیق شرایط به منظور عدم دسترسی مساحت اتاقک (کابین) نباید بیش تر از 1 متر مربع بوده و عمق آن 1 متر و ارتفاعش نیز 2/1 متر بیش تر نباشد. باید تأکید شود که بالابر تنها برای حمل کالا می باشد. ولی کابین برای پایین آوردن افراد از نقطه ای منطبق با قواعد ایمنی باید قابلیت دسترسی را دارا بوده باشد، در طبقه بندی (بالابرها) و نه در طبقه بندی (بالابرهای سرویس). آسانسورها توسط موتورهای الکتریکی هم به صورت مستقیم (آسانسورهای برقی) (تصویر 1) و هم به صورت غیرمستقیم در اثر جابه جایی مایعات تحت فشار که توسط پمپی که به وسیله موتور الکتریکی کار می کند حرکت می کنند (آسانسورهای هیدرولیکی).

آسانسورهای برقی تقریباً و منحصراً توسط ماشین های کششی کار می کنند که ممکن است دارای جعبه دنده و یا بدون آن باشند که بستگی به سرعت کابین دارد.

«کشش» بدین معناست که قدرت موتور الکتریکی به دسته ای از طناب ها انتقال یافته که اتاقک و وزنه تعادل به آن ها آویزان می باشند و همراه با اصطکاک بین شیارهایی با اشکال مخصوص که اتاقک در آن رانده شده و یا «کشیده» می شود حرکت می کند. این یکی از حالت های متعدد ایمنی این سیستم می باشد، زیرا وقتی که وزنه تعادل در چاهک آسانسور روی ضربه گیرها قرار می گیرد کشش قطع شده و دیگر نیرویی برای به حرکت در آوردن طناب های کابین و وزنه تعادل به سمت بالا وجود ندارد.   

بالابرهای هیدرولیکی در دهه اخیر برای جابه جایی کالا و افراد مورد استفاده زیادی قرار گرفته اند، که معمولاً این استفاده تا حد 6 طبقه می باشد.

روغن هیدرولیک به عنوان مایع تحت فشار مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم عملکرد مستقیم و حرکت دادن کابین ساده ترین روش می باشد.

استاندارد کردن

کمیته فنی 178 مربوط به سازمان بین المللی استاندارد (ISO) اخیراً استانداردهایی برای مواردی که به آن ها اشاره می گردد تعیین کرده اند، این موارد عبارتند از: بارها (ظرفیت) و سرعت ها تا 5/2 متر در ثانیه، کابین و ابعاد مناسب برای افراد، کالاها، تختخواب و آسانسورهای خدماتی برای ساختمان های مسکونی، ادارات، هتل ها، بیمارستان ها و خانه های پرورشگاهی، و هم چنین قسمت های کنترل، علایم و لوازم اضافی؛ انتخاب و طرح آسانسورها در ساختمان های مسکونی. هر ساختمان مسکونی باید حداقل مجهز به یک دستگاه آسانسور برای افراد معلول و قابل استفاده برای چرخ های دستی معلولان باشد. انجمن فرانسوی استاندارد (AFNOR) مسؤولیت دبیرخانه کمیته فنی را عهده دار می باشد.

 نیازمندی های ایمنی عمومی

آسانسورهای افراد، کالاها و نیز آسانسورهای سرویس باید مطابق قواعد ایمنی باشند تا افراد و اشیای مورد حمل در مقابل خطرهای ناشی از عملکرد آن ها ایمن باشند. هر کشور صنعتی کدهای ایمنی را رعایت کرده و توسط کمیته ملی استانداردها آن ها را به روز در می آورد. می توان این طور فرض کرد که از 60 سال پیش که این کار شروع شد کدهای مختلفی با تفاوت هایی رشد کرده اند که عموماً اصولی نیستند.

در سال 1970 سازمان بین المللی کار، ددر یک همکاری نزدیک با (CIRA) نسبت به چاپ کدهای عملی برای ساخت و نصب و سرویس آسانسورها اقدام کرد و چند سال بعد برای پله های برقی نیز این مطلب عملی گردید.این راهنمایی ها قرار است که به عنوان راهنمایی در کشورهایی که کدهای ایمنی ندارند به عنوان قواعد ایمنی مورد استفاده قرار گیرد و همچنین برای سایر کشورها وقتی که قصد تجدید نظرهایی در قواعد موجود دارند.

به عنوان یک پیشرفت جدید، جامعه اروپا (EC) به کمیته اروپایی استاندارد (CEH) خاطر نشان ساخته که نسبت به تهیه استاندارد اروپایی قواعد ایمنی برای آسانسورهای برقی و هیدورلیک و نیز خدماتی، پله های برقی و نوار انتقال دهنده های افراد اقدام نماید، با حذف حصارها و سدهای فنی برای تجارت بین کشورهای عضو جامعه اروپا.

(CEN) کمیته فنی CEN/TCIO را با عنوان « آسانسورهای افراد، کالا و خدمات» تأسیس نمود، دبیرخانه این کمیته به عهده (AFNOR) واگذار شد. اولین چاپ (1977) استاندارد (1-81 EN) با توجه به پذیرش 9 کشور عضو مورد تأیید قرار گرفت.

برای تهیه قواعد ایمنی اتفاقات امکان پذیر در رابطه با آسانسورها باید در نظر گرفته شوند، طبیعت کار آن ها، بریدن (قیچی شدن)، له شدن، سقوط، ضربه، در تله افتادن، آتش سوزی، ضربه الکتریکی (شوک)، خسارت به مواد، حوادث ناشی از فرسودگی و در نهایت حوادث در اثر خوردگی و زنگ زدگی.

افرادی که باید محافظت شوند عبارتند از: استفاده کنندگان، افراد مسؤول تعمیرات و نگهداری و بازرسی، افراد خارج از چاه آسانسور و اتاق موتورخانه آن. اشیایی که باید محافظت شوند عبارتند از: بارهای داخل کابین، قطعات مربوط به نصب آسانسور، و ساختمان.

کمیته هایی که قوانین ایمنی را تنظیم می کنند باید بر این فرض باشند که همه قطعات صحیح طراحی گردیده اند، از قطعات مکانیکی و الکرتیکی سالم ساخته شده اند، از مواد با مقاومت کافی و کیفیت مناسب ساخته شده اند، و بی نقص هستند.عملکرد بی احتیاطانه استفاده کنندگان باید مدنظر قرار گیرد ولی دو عمل همزمان در این خصوص یا استفاده نادرست از آموزش های ایمنی را نمی توان در نظر گرفت.

از برش (قیچی کردن) با ایجاد فضای کافی بین قطعات متحرک و نیز بین قطعات ثابت و متحرک جلوگیری می شود. از له شدن و خرد شدن با تأمین ارتفاع کافی در بالای چاه آسانسور، بین سقف کابین و سقف ساختمان در وقتی که کابین در بالاترین حد خود می باشد جلوگیری می شود، از این جهت فضای کافی برای استقرار شخص وقتی که کابین در پایین ترین حالت خود در چاه آسانسور قرار می گیرد لازم است. اطمینان از این فضاها با ضربه گیرها و یا متوقف کننده ها قابل تأمین است.

حفاظت از سقوط در چاه آسانسور توسط درهای بی منفذ پاگرد که قابل باز شدن خود به خود نیستند به دست می آید، از حرکت اتاقک تا زمانی که درها کاملاً بسته نشده و به طور ایمن قفل نگردیده اند به وسیله قطع نیروی محرکه ای که مدار کنترل را تغذیه می کند جلوگیری می شود. ترجیحاً، بهتر است درهای ورودی پیاده شدن در آسانسورهای مسافر بر از نوع موتوری و کشویی باشند.

برخورد و ضربه با جلوگیری انرژی جنبشی که بستن درهای موتوری و در تله افتاند مسافران در یک آسانسور از حرکت افتاده به وسیله نصب یک بازشوی اضطراری روی درها و وسیله ای برای بلند کردن ترمز و حرکت دادن ماشین با دست امکان پذیر است.

از اضافه بار کابین با تعیین نسبت دقیق بین مقدار بار مقرر و مساحت مفید کف کابین جلوگیری می شود. درها در آسانسورهای حمل نفر به گونه ای هستند که از گیر کردن افراد در فضای بین آستانه کابین و چاه و یا در محل درهای پاگرد جلوگیری می شود. آستانه کابین باید توسط محافظ انگشت پا با ارتفاعی که کم تر از 75/0 متر نباشند جهت جلوگیری از حادثه مطابق آن چه که در تصویر 2 نمایش داده شده مجهز شود.

کابین باید با چرخ دنده ایمنی مجهز شود تا در مواقع حوادثی نظیر سرعت زیادتر از حد نرمال و یا فقدان تعلیق بتواند آن را متوقف کرده و یا آن را نگه دارد. این جرخ دنده توسط یک کنترل کننده (فرمانده) وارد عمل می شود، این فرمانده توسط طنابی که به کابین وصل شده فرمان می گیرد. (تصویر 1 را ببینید).

وقتی که مسافران در کابین به حالت عمودی ایستاده و در این جهت حرکت می کنند تأخیر در طول عملکرد بخش ایمنی باید بین g  2/0 تا 9 m/s2 بوده باشد تا از مجروح شدن افراد جلوگیری شود. (g= شتاب ثقل استاندارد در سقوط آزاد).

تجربه نشان داده است که حداکثر شتاب حرکت ناگهانی m/s2 1 تا شتاب m/s2 4/1 حد عملی راحتی هستند که باید در نظر گرفته شوند.

بسته به مقررات ملی، اصولاً بالابرهایی که برای جابه جایی کالاها، وسایط نقلیه و موتورآلات در نظر گرفته شده اند باید توسط افراد مجاز و آموزش دیده همراهی شوند و ممکن است دارای یک یا دو ورودی مقابل هم بدون در باشند مشروط بر این که سرعت به 63/0 متر در ثانیه نرسد. عمق کابین کم تر از 5/1 متر نباشد و دیوار چاه در سمتی که در تعبیه شده هم سطح صاف باشد.

در بالابرهای مخصوص حمل کالاهای سنگین درهای پاگرد معمولاً در جهت عمودی دو نیمه است و با موتور حرکت می کنند که معمولاً چنین شرایطی را شامل نمی شوند، در این شرایط بالابر نیاز به یک در عمودی کشویی که از توری فلزی ساخته شده باشد دارد. عرض مفید کابین و درهای پاگرد یکسان هستند تا خطری در پیاده کردن بار در اثر شاخک های لیف تراک و یا سایر ماشین آلات ایجاد نشود. طراحی این بالابرها باید به گونه ای باشد که تحمل بار، وزن تجهیزات و نیروهای ناشی از حرکت، توقف و حرکت معکوس را داشته باشند. ریل های هدایت کابین باید بخصوص تقویت شوند. وقتی که اجازه حمل اشخاص داده می شود تعداد آن ها باید متناسب با حداکثر مساحت کف در دسترس کابین باشد. به عنوان مثال، مساحت لازم برای یک بالابر برای جابه جایی 2500 کیلوگرم 5 مترمربع است که متناسب با 33 نفر می باشد. بارگیری و همراهی بار باید به دقت انجام گیرد. تصویر شماره 3 یک حالت اشتباه را نشان می دهد.

کنترل ها

 همه بالابرهای جدید توسط دکمه فشاری کنترل می شوند، کلید کابین که توسط مراقب دستگاه به کار افتد متروک شده است. ترافیک زیاد، سرعت های بالاتر، هم سطح کردن اتوماتیک و درهای موتوری این شغل را اساساً به شروع و توقف با آزاد کردن دسته کاهش داده است.به علاوه این شغل یکنواخت و خسته کننده بود و بهتر بود که کارگران از این شغل خلاص شوند.دکمه فشاری منفرد جهت کنترل ساده ترین نوع عملکرد اتوماتیک است ولی فقط برای شرایط ترافیکی خیلی سبک مناسب می باشد زیرا وقتی که یک نفر کابین را در کنترل گرفت تا وقتی که به مقصد برسد آن را در اختیار خواهد داشت.

بالابرها به صورت منفرد و یا گروهی با ترکیبی از دو تا هشت دستگاه معمولاً با کنترل های جمعی مجهز می شوند که در حالت نصب دستگاه های متعدد به یکدیگر ارتباط دارند. خصوصیت اصلی کنترل های جمعی آن است که فرمان در هر لحظه ای می تواند داده شود، یعنی این که خواه کابین در حرکت است و یا در حالت سکون، درهای پاگرد باز هستند و یا بسته فرقی نمی کند.هر دو حالت پیاده شدن (توقف) و یا فرمان آمدن کابین، در حافظه الکترونی ذخیره شده و تا زمان پاسخ نگهداری می شوند.صرف نظر از توالی فرمان های داده شده پاسخ لازم منطبق با تسلسل منطقی و در جهت حرکت کابین داده می شود.

معاینه و آزمایش ـ قبل از این که بالابری در سرویس قرار گیرد باید توسط سازمان مورد تصویب مقامات مسؤول در کشور جهت بررسی تطبیق آن با قواعد ایمنی آزمایش شود تا از عملکرد آن اطمینان حاصل گردد.یک سری مدارک فنی باید از طرف کارخانه سازنده در اختیار بازرس قرار گیرد.قطعات مختلف باید آزمایش شده و روش های آزمایش نیز باید تحت عنوان کدهای ایمنی درج شده باشد. آزمایش هایی که مورد تأیید آزمایشگاه مجاز می باشند ضروری می باشد که این آزمایش ها شامل قسمت های قفل کننده، درهای دسترسی (در صورت امکان تست آتش)، چرخ دنده ایمنی، تنظیم کننده سرعت خارج از حد و ضربه گیرهای روغنی می باشد. گواهی نامه های مربوط به قطعات مورد استفاده در نصب دستگاه ها باید ثبت شده باشند. برای وارسی بالابر در جهت این که در طول کارکرد خوب و ایمن باشد آزمایش های متناوب در فواصل زمانی لازم منطبق با حجم کارکرد دستگاه باید انجام گیرد.این آزمایش ها ممکن است از آزمایش های اولیه به منظور قبول سیستم سخت تر نباشد.قطعاتی که در کارکردهای معمولی مورد استفاده قرار نمی گیرد مانند چرخدنده ایمنی و ضربه گیرها باید در حالت خالی بودن کابین و یا سرعت پایین مورد آزمایش قرار گیرند تا از ایجاد فرسودگی و تنش زیاد در قطعات جلوگیری شود.

تعمیرات و نگهداری

یک بالابر و قطعاتش باید در فواصل معین توسط مهندسان واجد شرایط مورد تعمیر و کارهای ایمنی قرار گیرد که این مهندسان باید مهارت و دانش لازم را در زمینه های مکانیکی و جزئیات مربوط به بالابرها و مسائل ایمنی را از ابتدا از طریق آموزش توسط استاد و سپس تحت نظر یک مهندس سرویس کار آزموده فرا گرفته باشند.ترجیحاً مهندس سرویس توسط کارخانه سازنده و یا نصب کننده دستگاه استخدام شده و باید یک نفر شاگرد با حداقل 18سال سن داشته باشد.معمولاً مهندس سرویس قرارداد سرویس تعداد معینی بالابر را دارد با این امتیاز که از طرف صاحبان بالابرها شناخته شده و می تواند رابطه کاری خوبی داشته باشد.

کارهای تعمیراتی معمولاً شامل سرویس های معمولی می شوند که عبارتند از روغن کاری قطعاتی که نیاز به روغن کاری دارند، تنظیم و پاک کردن، سرویس پیشگیری در مقابل اشکالات احتمالی و بازدیدهای اضطراری در حالتی که دستگاه از کار افتاده، تعمیرات اساسی که معمولاً با مشورت مدیریت انجام می شود.قبل از شروع به کار تعمیراتی باید در هر طبقه یادداشتی مبنی بر در دست تعمیر بودن دستگاه نصب گردد.

به عنوان پیشگیری تعمیراتی بازبینی عینی دقیق، بررسی حرکت راحت و آزادانه و شرایط قطعات در حین اتصال و عملکرد رله های زمانی معمولاً کافی می باشد.تجهیزات نصب شده در چاه بالابر از طریق سقف کابین قابل بازبینی هستند، دسترسی به سقف از طریق در آخرین طبقه و بازکردن آن با استفاده از بازکردن در در حالت های اضطراری و پایین آوردن کابین با سرعت کم امکان پذیر است. یک سیستم کنترل بازرسی در سقف کابین نصب شده که شامل:کلید فرمان برای عملکرد دستگاه و خنثی کردن کنترل ها که مشتمل بر عملکرد درها نیز می باشد.بالا و پایین کردن دستگاه توسط دکمه هایی با فشار ثابت می باشد که دستگاه را با سرعت کاهش داده شده و کم تر از 63/0 متر بر ثانیه حرکت می دهد. عمل بازرسی باید تابع قسمت های ایمنی باقی بماند (درهای بسته شده و قفل شده و غیره) و نباید امکان حرکت خارج از حد نرمال وجود داشته باشد.

نصب یک کلید توقف در ایستگاه کنترل بازرسی مانع از حرکت غیر قابل پیش بینی کابین می باشد، ایمن ترین راه حرکت در جهت پایین است.مگرا این که یک وسیله کنترل قابل حمل از طریق کابل برق به پریز خروجی وصل می شود تهیه شده و مهندس سرویس در حالت چمباتمه در هنگام حرکت از این که در موقعیت مطمئن بوده و بتواند محکم در محل خود استقرار یابد اطمینان حاصل کند.قبل از ترک و پایان سرویس، مهندس سرویس باید مسؤول آسانسور را در جریان قرار دهد.

پله های برقی

پله برقی یک راه پله پیوسته متحرک است که توسط یک موتورالکتریکی به حرکت در می آید و جابه جایی افراد را به طرف بالا و یا پایین انجام می دهد.پله های برقی در مکان هایی مورد استفاده قرار می گیرند که انبوهی از افراد بخواهند حرکت کنند.مانند ساختمان های تجارتی، فروشگاه های بزرگ، ایستگاه های راه آهن و ایستگاه های زیرزمینی مترو.پله های برقی بهترین و مناسب ترین جهت هدایت حرکت مردم در مسیرهای تعریف شده از یک طبق به طبقه دیگر است(از سطحی به سطحی دیگر).ظرفیت نظری پله های برقی، تعداد نفر در 5 دقیقه، در 3 حالت عرض و سرعت های مختلف طبق جدول زیر است:

عرض (متر)                            سرعت (متر در ثانیه)

                                         5/0                     6/0                   75/0

6/0                                     325                   480                   560

8/0                                     560                   750                   850

-/1                                     750                   975                   1125

این ظرفیت ها ممکن است در حداکثر زمان مصرف و در زمان های کوتاه اتفاق بیفند، ولی در مجموع ظرفیت کلی از 70 درصد این مقادیر تجاوز نمی کند.

نیازمندی های ایمنی عمومی

انواع مختلف حوادث ممکن است در زمان استفاده از یک پله برقی اتفاق بیفتد و در جهت حفظ افراد است که قواعد ایمنی برای این نوع وسایل مبتنی بر (CIRA)وضع شده که راهنمایی است برای پله های برقی و توسط (ILO)در سال 1976چاپ شده و به وسیله گروهی از کارشناسان (CEN)تهیه شده است. دبرخانه توسط در جمهوری فدرال آلمان، در ماین/فرانکفورت تشکیل شده است.انجمن استاندارد ملی امریکا نشریه شماره 1/17 ANSIA در مورد کدهای ایمنی را چاپ کرده و شامل پله های برقی نیز می شود.

پله های برقی شامل زنجیره ای از پله های به هم پیوسته هستند که توسط ماشینی که با موتور به چرخش در می آید توسط دو غلتک زنجیری که در هر دو قسمت نصب شده اند به حرکت در می آیند.پله ها توسط غلتک هایی که در مسیر نصب شده اند هدایت می شوند به گونه ای که پله در قسمتی که باید مورد استفاده قرار گیرد به حالت افقی در آید.در ورودی و نیز در بخش خروجی پله ها، و در یک فاصله 8/0 تا 10/1 متری، بسته به سرعت و زاویه خیز پله ها، تأمین سطح افقی از تعدادی از پله ها توسط هادی ها انجام می شود. ابعاد پله ها و ساختمان آن ها در تصویر 4 نشان داده است.

در بالای هر طارمی و یا نرده یک دست انداز به ارتفاع 8/0پتا حداکثر 1/1متر نصب می شود که موازی با پله ها حرکت می کند و سرعت آن اساساً باید با سرعت  پله ها یکی باشد. دست انداز در هر بخش انتهایی پله ها و در قسمتی که پله ها به حالت افقی در آمده اند، باید حداقل 3/0 متر بیش تر از پایان محل کار پله ها ادامه یابد (تصویر 5 را ببینید) و پایه اصلی پله برقی شامل دست انداز نیز 6/0 متر بیش تر باید ادامه یابد. دست انداز باید در ورود به بخش اصلی پله برقی (پایه اصلی) در ارتفاع کمی از کف قرار گیرد و باید در این قسمت دارای حفاظ و کلید ایمنی جهت توقف دستگاه در حالاتی که انگشت و یا دست در آن گیر می کند بوده باشد.سایر موارد خطرناک حادثه ساز در اثر فاصله لازم بین بدنه و پله ها و طارمی ها می باشد، همین طور بین پله ها و دندانه ها (شانه ها)و بین قسمت عمودی پله ها و کف پله ها، که این آخری بیش تر و بخصوص در جهت بالا و در قسمت انحنای جایی که یک حرکت نسبی بین پله های متوالی وجود دارد اتفاق می افتد. نصب گیره و زبر نبودن قسمت های عمودی پله ها می تواند از این خطر جلوگیری کند.

مردم ممکن است با کفش هایشان خلاف طارمی سر خورده و حرکت کنند که این حالت ممکن است باعث گیر کردن و تله افتادن در وقتی که پله ها حالت مسطح به خود می گیرند شوند. شیب پله برقی نباید بیش تر از 30 درجه باشد مگر وقتی که ارتفاع 6 متر یا کم تر و سرعت در طول شیب حداکثر 5/0 متر در ثانیه باشد، 35 درجه مجاز می باشد. موتورخانه و بخش های رفت و برگشت باید فقط برای پرسنل تعمیرات و نگهداری به راحتی قابل دسترس باشد. این فضاها می توانند داخل خرپا و یا مستقل باشند. ارتفاع مفید باید 8/1 متر باشد (سرپوشیده باشد) و فضای کافی جهت کار  به صورت ایمن در دسترس باشد. ارتفاع مفید بالای پله ها در هر حال نباید از 30/2 متر کم تر باشد و در جایی که خطر حادثه و زخمی شدن در تقاطع کف ها وجود دارد یک مثلث بدون روزنه با ارتفاعی نه کم تر از 3/0 متر باید نصب گردد.

معمولاً شروع، توقف و یا حرکت معکوس راه پله باید فقط توسط کارکنان مجاز انجام گیرد.شروع اتوماتیک همراه با عبور افراد در حالت های خاص مجاز می باشد بدین معنی که پله برقی قبل از رسیدن فردی به آن شروع به حرکت کند.پله برقی باید مجهز به یک سیستم کنترل و بازرسی برای زمان تعمیرات و بازبینی باشد.

نگهداری و بازرسی

مطالب آمده تحت عنوان (بالابرها)برای پله های برقی هم، با تغییراتی برای این دستگاه کاملاً متفاوت، تناسب داشته و باید توسط افراد مجاز برای نگهداری دستگاه نصب شده در کیفیت خوب و کارکرد ایمن مورد استفاده قرار گیرد.مدارک فنی حاوی اطلاعات باید در دسترس باشد، جزئیات محاسبات اصلی تقویت ساختمان، پله ها، قطعات مربوط به حرکت پله ها، داده های عمومی، نقشه های کلی، نمودار طرح سیم کشی ها و آموزش های لازم پس از آزمایش به وسیله شخص و یا سازمان مجاز تایید شده توسط سازمان های مجاز ملی، پله های برقی در سرویس قرار می گیرند. بازرسی های دوره ای در فواصل زمانی داده شده لازم و ضروری می باشد.

انتقال دهنده افراد (کف های متحرک)

انتقال دهنده افراد

یک مسیر پیوسته جهت انتقال افراد بین دو نقطه در یک سطح و یا در دو ارتفاع مختلف بوده و توسط موتور به حرکت در می آید.انتقال دهنده ها برای جابه جایی تعداد زیادی از افراد درفرودگاه ها از ایستگاه اصلی به دروازه ها و بالعکس مورد استفاده قرار می گیرند، همچنین در فروشگاه های بزرگ و سوپرمارکت ها، وقتی که انتقال دهنده ها افقی هستند کالسکه بچه ها، چرخ های دستی، چمدان ها و وسایل حمل غذا را می توان بدون خطر با آنها انتقال داد.ولی وقتی که انتقال دهنده ها دارای شیب هستند این وسایل به خصوص وقتی که سنگین باشند باید دارای قفل و ترمز خودکار باشند، مسیرها شامل صفحات فلزی هستند ماند پله های برقی ولی بلندتر، و یا به صورت تسمه فلزی می باشند.هر دو باید در جهت حرکت آجدار بوده و شانه ها باید در هر دو انتها نصب شده باشند. شیب نباید بیش تر از 12 درجه باشد و در نقاط انتهایی و در شیب بیش از 6 درجه صفحات و تسمه قبل از رسیدن به انتها باید حداقل در فاصله 4/0متری به حالت افقی در آیند.در مسیر انتقال و در طول آن باید دست اندازی با نوار متحرک بر روی آن نصب شود که اساساً سرعت آن مطابق سرعت انتقال دهنده افراد می باشد.سرعت نباید بیش تر از 75/0متر در ثانیه باشد مگر در حالتی که انتقال دهنده به صورت افقی حرکت کند که در این حالت سرعت تا 9/0 متر در ثانیه مجاز بوده و در عرض مسیر نباید از 1/1 متر افزون باشد.

نیازمندی های ایمنی برای انتقال دهنده افراد عموماً مانند همان هایی است که برای پله های برقی عنوان شد و باید شامل همان موارد گردد.

بالابرهای (سنگین) ساختمانی

این بالابرها به صورت موقت جهت جابه جایی افراد و مصالح ساختمانی در محوطه ساختمان نصب می گردند.آنها شامل اتاقکی هستند که در ریل ها حرکت کرده و باید توسط یک نفر مسئول که در داخل آن استقرار می یابد مورد استفاده قرار گیرند. استانداردهای ایمنی در این دستگاه ها به نسبت متفاوت می باشد. در حالت های به خصوص و نادری، این بالابرها مطابق استانداردهای ایمنی برای بالابرهای دایمی کالا و افراد نصب می گردند، با این استثنا که حصار چاه از شبکه فولادی قوی برای کاهش نیرو باد ساخته می شود. استاندارد ایمنی مشکل برای این گونه بالابرهای ساختمانی که نیازمندی های لازم را مشخص می کنند دارا می باشند. در هر حال، در خیلی از موارد استاندارد ایمنی و جزئیات ساخت خیلی پایین می باشد، کابین که فقط توسط یک کابل فولادی معلق است به وسیله یک موتور دیزل به حرکت در می آید.بالابرهای ساختمانی باید توسط موتور الکتریکی به حرکت در آیند تا حد سرعت ایمن و مجاز آنها رعایت گردد. کابین باید محصور شده و حفاظ های لازم در ورودی آن پیش بینی گردد. بازشوهای مناسب در دسترس های طبقات باید متناسب با درهای بسته به ارتفاع 1متری از کف باشند، بخش بالایی در باید از شبکه فولادی با روزنه هایی حداکثر به ابعاد 10×10 میلی متر باشد. آستانه درهای دسترسی و کابین ها باید مجهز به حفاظ باشد: کابین باید به دنده ایمنی مجهز باشد. یکی از اتفاقات عادی در اثر استفاده کارگران از بالابری است که تنها برای جابه جایی مصالح و کالا ساخته شده و دارای دیوارهای جانبی و در جهت حفاظت آنها در برخورد با قطعات داربست و یا سقوط آنها در طی انتقال نمی باشد. قطعاً لازم است که قواعدی به اجرا گذارده شود و سازمان بین المللی کار کدهایی منتشر کرده و پیشنهادهای عمومی را عنوان کرده است.

بالابرهای پیاده رو

این بالابرها خطرهای زیادی برای افرادی که با آنها کار می کنند و یا عابرهای ایجاد می کند. نیازمندی های ایمنی ویژه هماند بالابرهای معمولی برای آنها لازم است. در حالت خاص، این بالابرها نباید در محل درهای ورودی و خروجی های اضطراری (حریق) استقرار یابند و بالاترین بازشوی دسترسی باید دارای حفاظ برای جلوگیری از خطر برخورد افراد با دریچه ها و یا کابین، وقتی که به طرف و یا از پیاده رو حرکت می کند، باشد.

بالابرها برای انسان

مخاطرات برای افرادی که با این انتقال دهنده های موتوری که با تسمه حرکت می کنند به شرح زیر می باشند:

الف) سوارشونده ممکن است تا نقطه اوج حمل شود؛

ب) سوار شونده ممکن است قادر به ایجاد توقف اضطراری نباشد؛

ج) سر یا شانه های شخص ممکن است به لبه های بازشوی طبقات برخورد کند؛

د) سوار ممکن است در سوار شدن یا پیاده شدن از کابین پس از عبور از سطح پله به بیرون و یا از روی آن جهش کند.

هـ) ممکن است سوار شونده قادر به رسیدن به مقصد به علت قطع نیرو و یا توقف تسمه نشود.

این انتقال دهنده ها خیلی خطرناک هستند به طوری که هر گونه تلاش ممکن باید برای جایگزینی آنها با وسیله ای ایمن تر به عمل آید، که در آلمان انجام گرفته است، که در آنجا کارخانه سازنده بالابر (Muhlenaufzug)ساخت بالابر موسوم به بالابر آسیا را توسعه داده است.با در نظر گرفتن استفاده کنندگان محدود این دستگاه ها، طرح فنی ساده ای برای کاربرد آنها داده شده است.ظرفیت 200 کیلوگرم، درهای دسترسی شامل دکمه های فشار با فشار یکنواخت می باشد و از کابین یک طناب به کلید حرکت معکوس متصل می گردد.

 

مخاطرات آتش

عموماً چاه آسانسور در تمامی ارتفاع ساختمان بالا رفته و طبقات مختلف را به هم وصل می کند.آتش و یا دود ناشی از آتش در طبقات پایین ساختمان ممکن است از طریق چاه آسانسور و در شرایط خاص به دلیل خاصیت دودکش کردن چاه گسترش یابد.یک چاه آسانسور نباید به عنوان یک قسمت از سیستم تهویه را تشکیل دهد. بلکه باید کلاً به وسیله دیوارهای بدون سوراخ محصور بوده و چنین دیوارهایی نباید از مواد قابل اشتغال باشد و در هنگام آتش سوزی نیز نباید گاز و بخارهای زیان آور یا دود تولید کند.

ورودی ها باید از درهای ضد آتش باشند.نیازمندی ها معمولاً در مقررات ساختمانی کشوری آورده شده ولی منطبق با شرایط و کشورها فرق می کند. یک هواکش با مقطع کافی باید در محل معینی در بالاترین نقطه چاه و یا در بالای موتورخانه روی آن جهت خروج دودها در نظر گرفته شود.

اگر قرار باشد درها پاگرد کارکرد قابل اعتمادی داشته باشند نمی توانند ضد دود باشند.اگر مسدود کردن دود در نظر می باشد باید وسایل اضطراری جدای از درهای ورودی در نظر گرفته شود.

عموماً، یکی از آسانسورها که تمامی طبقات را سرویس می دهد جهت آتش نشان ها در نظر گرفته می شود و می تواند در اختیار آنها قرار گیرد که به وسیله کلیدی که در طبقه اصلی قرار دارد به کار افتد.ظرفیت، سرعت و ابعاد کابین باید مطابق شرایط معین  باشد. به عنوان یک قاعده پیشنهاد می گردد که در زمان آتش سوزی به دلیل امکان قطع برق و سایر دلایل نباید از آسانسور برای جابه جایی افراد به دلیل احتمال گیر افتادن آنها در کابین استفاده کرد. در ساختمان های بلند، بالابرها تنها وسیله عملی برای تخلیه افراد می باشند و معمولاً طبق مقررات آسانسورها باید تا در سطح خیابان باز شوند و به سالن های ضد آتش که دسترسی نزدیک به خیابان دارند سرویس دهند.

تسمه نقاله

تسمه نقاله

تسمه نقاله چیست؟

اگر تا به حال به سالن یک فرودگاه مراجعه کرده باشید حتما متوجه نوارهای سیاه رنگ متحرکی شده اید که وظیفه حمل بار, ساک و چمدان مسافران را برعهده دارد.این نوارها که می تواند به رنگ ,عرض , طول و ضخامتهای مختلف باشد تسمه نقاله نام دارد.
کاربرد این وسایل حمل و نقل امروزه چنان فراگیر و گسترده شده است که می توان آنها را نه تنها در سالن های مجلل فرودگاه ها بلکه در اعماق خاک گرفته معادن نیز یافت.
اما چه چیز چنین کاربرد گسترده و صنعت پیچیده ای را برای تسمه نقاله فراهم ساخته است؟آیا مگر تسمه نقاله یک نوار لاستیکی صاف و ساده نیست که دور محوری می چرخد و بارها را جابجا می کند ؟پس این امر نباید موضوعی پیچیده و سخت باشد و مسلما هر شرکت و کارخانه ای که دستگاه های مورد نظر را داشته باشد ,قادر به تولید این نوار خواهد بود.آیا غیر از این است؟
آنچه در این مقاله پیش روی شما قرار خواهد گرفت قصد دارد فرآیند تولید این محصول را تا حدی شرح داده و در نهایت قضاوت را به خواننده بسپارد.

ابتدا به بیان شمایی کلی از ساختار تسمه نقاله لاستیکی می پردازیم.
تسمه نقاله از سه قسمت اصلی تشکیل شده است :

1.لاستیک روکش بالای تسمه: قسمتی است که بار روی آن قرار می گیرد و جنس و ضخامت این لایه باید متناسب با نوع مواد حمل شونده و شرایط کارکرد تسمه باشد.مشخصات فیزیکی مواد از قبیل دما ,ریز و درشت بودن ذرات, برندگی یا صاف بودن و نیز مشخصات شیمیایی مواد حمل شونده در انتخاب ضخامت و جنس لاستیک روکش موثرند. لذا تسمه نقاله ای که در فضای باز و شرایط جوی گوناگون اقدام به حمل قطعات تیز و برنده می کند دارای جنسی بسیار متفاوت با دیگری است که در سالن یک کارخانه عهده دار حمل وسایل سبک و یکنواخت است.

2. منجید تسمه نقاله : این قسمت دارای اهمیت خاصی در ترکیب تسمه می باشد , چرا که تامین استحکام مورد نیاز جهت حمل بار و به گردش در آوردن تسمه بر روی ماشین نقاله به عهده منجید می باشد.

3.لاستیک روکش پایین تسمه: این قسمت منجید را در مقابل سایش قسمتهای مختلف ماشین نقاله و سرریز مواد حمل شونده محافظت می کند. عموما ضخامت روکش لاستیک پایین از ضخامت روکش لایه رویه کمتر است.
لایه رویه تسمه نقاله براساس زاویه شیب حمل بار و نوع بار می تواند به شکل های صاف, متخلخل (گریپ)V, شکل و... باشد.ضمن اینکه لاستیکی که جهت رویه تسمه بکار می رود می تواند مقاوم حرارت ,مواد شیمیایی ,اجسام برنده ,اجسام ساینده و ... باشد.
پس همانطور که می بینیم انتخاب جنس مناسب برای رویه و زیره, منجید مناسب با تعداد لایه های کافی که توانایی حمل بار مورد نظر را داشته باشد و در نهایت پخت کامل و بی نقص لایه هایی که بر روی هم قرار گرفته اند نقشی تعیین کننده و اساسی در تولید یک تسمه نقاله مناسب دارند.
اکنون مختصری به تولید تسمه می پردازیم:
ابتدایی ترین و البته مهم ترین مرحله که در اصل تعیین کننده مرغوبیت تولید نهایی است تهیه فرمول آمیزه است.آمیزه ای که قرار است با کنار هم قرار دادن اجزایی ریز و درشت, برخی چندین کیلوگرم و برخی چند گرم, تشکیل شود.اجزایی که هریک نقشی مهم و تعیین گر در ساختار نهایی محصول خواهند داشت.محصولی که قرار است بدست مشتری برسد و رضایت او را در پی داشته باشد.پس باید نهایت دقت در این مرحله اعمال شود.
سپس کار بدست واحد تولید سپرده می شود تا مواد درج شده در فرمولاسیون را توزین کرده و پس از اختلاط به صورت ورق های لاستیکی درآورد.اما این ورقه ها هنوز کامل نیستند تا زمانی که با منجید پیوسته شده و پخت شوند.پخت لاستیک است که آن را از ورقه ای نرم و شکل پذیر به قطعه ای مستحکم تبدیل می کند.
در طی تمامی مراحل باید بازرسانی باشند تا از کیفیت مناسب تولید مطمئن شده و حتی از محصول نهایی شکل گرفته نیز به سادگی نگذرندو تا زمانی که از قابلیت تسمه اطمینان حاصل ننموده اند اجازه ارسال به مشتری را ندهند!

تسمه نقاله ها به طور گسترده در کارخانجات ومعادن برای انتقال مواد مورد استفاده قرار می گیرند.از خصوصیات این ماشین آلات ظرفیت های بالا و حداقل نیاز به تعمییرات ونگهداری استامروزه خطوط انتقال کالا که اصطلاحا  نقاله  نامیده  میشوند  بخش  لاینفک صنایع مختلف تولید استخراج ، فرآوری ، مونتاز و غیره است. از آنجا که غالبا  فرآیندهـای  تولید هر محصول متشکل از بخشهای گوناگون هستند و مـــواد اولیــه یا کالای نیم ساخته باید مسافتی را بین ایستگاه هـای مختلف طی نماید تا به محصول نهایی تبدیل شو د ، کانوایر از حیث افزایش راندمــــان ، تولید  و  کاهش هزینه  جابجایی مناسبترین ابزار ممکن است . از ســایر دلایل کاربرد یک کانوایر میتوان به جلوگیری از تماس انسان بامحیطهای آلوده یا خطرناک مثل کوره های پخت رنگ و محیطهای حاوی مواد سمی اشاره نمود. کاهش جابجایی بی مورد  ابزارهـا و نیروی انسانی و  روتین نمودن پروسـه تولید از سایر مزایای استفاده از یک سیستم کانوایر است.نوار های نقاله از تجهیزات بسیار مهم جهت انتقال مواد جامد می باشند.در این تجهیزات ، مواد پس از تخلیه مناسب بر روی باند، در فواصل طولانی و شرایط حتی نا مناسب محیطی از نقطه ای به نقطه دیگر منتقل می گردند.لازمه افزایش کیفیت و کمیت یک محصول، استفاده از ماشین آلات پیشرفته و اتوماتیک می باشد. ماشین آلاتی که بیشتر مراحل کاری آنها به طور خودکار صورت گرفته و اتکای آن به عوامل انسانی کمتر باشد. از نمونه های متداول این ماشین آلات در صنعت می توان به نقاله های مکانیکی اشاره کرد که نقش بسزایی را در توسعه روشهای حمل و نقل دارند.

تسمه نقاله لاستیکی

این نوع از نقاله ها از ترکیباتی از کائوچوی طبیعی و رابر ساخته می شود و در انواع گوناگون از نظر کشش و مقاومت جهت مصارف گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد.

§         تسمه های مواد غذایی که به جهت نداشتن رنگ و بو و طعم و سم در صنایع غذایی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.

§         تسمه های ضد سایش و مقاوم در برابر بریدگی و دارای ضریب کششی بالا. این نوع تسمه برای جابجایی انواع کلوخهای معدنی فلزی ،‌ پوکه زغال سنگ ،‌ کلوخ معدنی مس و سنگ آهک یا خرده شیشه و انواع بار فله برنده و دارای سایش بالا مورد استفاده قرار می گیرد.

§         تسمه های با آج V:این نوع تسمه برای جابجایی انواع مواد فله و بسته بندی در شیب هایی با زوایای مختلف به کار یروند.