معرفی انواع سنگ های ساختمانی
سنگ ها بر اساس
کاربرد مصارف ویژه ای دارند. سنگ ها در صنعت ساختمان سازی نیز استفاده میشوند. در
مطلب فوق به معرفی سنگ هایی که در این صنعت به کار می روند میپردازیم:
1-گرانیت :
بیشتر گرانیت ها سخت و چگال هستند و به این ترتیب جزو مصالح بادوام ساختمانی قرار می گیرند . در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاومند و محیط های صنعتی را به خوبی تحمل می نمایند . ظاهر گرانیت متأثر از کار انجام شده برروی سطح نهایی آن است که ممکن است چکشی ، کلنگی ، تیشه ای یا صیقلی باشد . بهترین نمای سنگ گرانیت حالت صیقلی آن است که زیبایی رنگ و انعکاس کریستال های آن را نمایش می دهد . سطح گرانیت بر اثر حرارت و تفاوت ضریب انبساط و انقباض بین اجزای کریستالی مختلف آن به صورت سوخته در می آید . استفاده تلفیقی از گرانیت صیقلی و سوخته در ساختمان به علت تضاد ، زیبایی جالبی پدید می آورد. در ایران معادن بسیاری وجود دارد که سنگ های گرانیت با رنگ های مختلف از آنها استخراج می شوند .سنگ گرانیت به علت هزینه سنگین استخراج ، برش و صیقل ، نسبتاًگران است به همین دلیل بیشتر در نمای ساختمان های مهم به کار برده می شود . از این سنگ برای کف سازی ، پیاده روسازی و راه سازی نیز استفاده می گردد.
2-ماسه سنگ ها :
ته نشست های ماسه ای
را که به یکدیگر به کمک کربنات کلسیم ، سیلیس ، اکسید آهن و دولومیت به یکدیگر
چسبیده اند ،به ترتیب ماسه سنگ آهکی ، سیلیسی ، اکسید آهن و دولومیتی می نامند .
بر اساس طبیعت ماسه رسوبی اولیه ، ماسه سنگ ها ممکن است دارای بافت نرم یا خشن
باشند . از نظر رنگ بر اساس ماده چسبنده طیفی از رنگ ، سفید ، نخودی و خاکستری تا
قهوه ای و قرمز را در بر می گیرند . عموماً در برابر یخ بندان مقاومند. سطح نهایی
آنها به صورت چکشی ، کلنگی و تیشه ای قابل مصرف است و برای نصب آنها از ابزار غیر
آهنی استفاده می شود
.ماسه سنگ آهکی
این نوع ماسه سنگ ها در محیط های اسیدی مقاوم نیستند . این شرایط کربنات کلسیم موجود در آنها را تحلیل برده و سنگ متلاشی می شود . کلسیت خالص سفید است بنابراین ماسه سنگ آهکی نیز سفید است
ماسه سنگ سیلیسی
ماسه سنگ ها اغلب از دانه های سیلیسی که به کمک نمک های سیلیسی به یکدیگر چسبیده اند تشکیل شده اند . بنابراین بسیار مقاومند و در محیط های اسیدی نیز پایدارند. این نوع ماسه سنگ هابیشتر خاکستری رنگند
ماسه سنگ اکسیدآهن
این نوع
ماسه سنگ که به کمک اکسیدهای آهن متراکم شده اند به رنگ های قهوه ای تا قرمز یافت
می شوند و اغلب با دوامند .
-ماسه سنگ دولومیتی
ماسه سنگ های دولومیتی که با کربنات منیزیم و کلسیم به هم چسبیده اند در محیط شهری چندان مقاوم نیستند. این نوع سنگ ها نخودی رنگ اند .
3-دیوریت:
از دیوریت برای سنگ نما،سنگ پله وکف ونیز در جاده سازی استفاده می کنند.رنگ این سنگ خاکستری،خاکستری تیره وگاه خاکستری مایل به سبز است.
4-گابرو:
از گابرو به علت استحکام ومقاومت آن در برابر هوازدگی برای سنگ نما،کف،پل وتونل استفاده می کنند.رنگ گابرو خاکستری مایل به سبز،سبزوگاهی سیاه رنگ است.
5-مرمر:
نوعی سنگ آهک دگرگون شده است که رنگ هایی بسیار متنوع دارد.مقاومت این سنگ در برابر هوازدگی،گازها وبارانهای اسیدی کم است .به همین جهت این سنگ را در نمای داخلی ساختمانها به کار میبرند.
6-کوارتزیت:
ماسه سنگی دگرگون شده است که سیمان سیلیسی دارد.مصارف آن در بخشهای خارج وداخل ساختمان،پل ها وتونل ها می باشد.
ویژگی سنگ های ساختمانی
مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی
سنگ در طبیعت به فراوانی یافت می شود.برخی
از انواع آن دوام بسیار زیاد دارند.سنگ طبیعی در رنگ ها و مشخصات گوناگون وجود
دارد و به همین دلیل در نقاط مختلف ساختمان به کار می رود.سنگ های مورد مصرف در
کارهای بنایی باید دارای مشخصات زیر باشد:
بافت سنگ : سنگ باید ساختمانی سالم داشته
باشد یعنی:
-شیار،ترک و رگه های سست نداشه
باشد(کرمونباشد)
-بدون هر گونه خلل و فرج باشد.
-پوسیدگی نداشته باشد.
-یک دست(یک نواخت و همگن) باشد.
جذب آن : سنگ ساختمانی نباید آب زیاد جذب
کند بنابراین نباید:
- در آب متلاشی و حل شود
- تمام یا قسمتی از آن بیش از 80% وزن خود آب
بمکد.
پاکیزگی : سنگ ساختمانی نباید آلوده به
مواد طبیعی و مصنوعی باشد.
پایداری در برابر عوامل محیطی: سنگ طبیعی
باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمل نماید لذا باید:
- در برابر باد،یخبندان،تغییرات دما و در
صورت وجود جریان آب و همه عوامل فرسایش مقاومت کند.
- در برابر محیط های شیمیایی اسیدی و قلیایی
و همچنین عمل هیدرولیز و اکیداسیون مقاومت کند.
پایداری مکانیکی
- تاب فشاری برای قطعات بابر نباید کمتر از 150 کیلوگرم بر سانتی متر
مربع باشد.
- در برابر سایش در مکان های پر رفت و آمد مقاوم باشد.
6-خصوصیات اصلی عملیات ساختمانی با سنگ
این مبانی که ضامن ساخت بنا با کیفیت بهتر خواهند بود عبارتند از:
- مشخصات سنگ باید برابر مراتب مندرج در بخش قبل باشد.
- در هنگام بنایی باید سنگ را ابتدا مرطوب کرد و سپس از آن استفاده
نمود .
- سنگ ها به صورت کله و راسته باید به نحوی روی هم قرار گیرند که قطعات
به خوبیدر یکدیگر قفل بست شوند و نباید بندهای بین سنگ ها روی یکدیگر قرار گیرد.
- ملات در بین سنگ ها باید به نحوی قرار گیرد که مانع از تماس لبه های
سنگ فوقانی و تحتانی با یکدیگر شود.
- قطعات سنگ چیده شده در رج اول باید بزرگتر از رج های فوقانی باشد.
- سنگ باید در جهت خواب و جهت اولیه و طبیعی آن قرار گیرد.به این ترتیب
راستای نیروهای وارده بر روی هر قطعه از سنگ ساختمانی،باید عمود بر رگه یا خواب
طبیعی آن باشد.این مساله در مورد سنگ های لایه لایه ازاهمیت ویژه ای برخوردار است.
- قطعه سنگ باید در محل مورد نظر به نحوی قرارداده شود که پس از تماس
با ملات حرکت نکند.
- عملیات بنایی با سنگ در هوای زیر 5 درجه سانتی گراد مجاز نیست و پس
از عملیات ساختمانی باید به نحوه مطلوب آنها را در برابر ضربه و عوامل جوی حفظ
نمود.
- بسته به نوع و مقاومت سنگ و شرایط اقلیمی و مصالح طرح باید بندکشی
مناسب با دیوارهای سنگ انجام شود.
- برای نصب سنگ های پلاک قطعا باید قلاب های مناسب فلزی از آهن زنگ نزن
و یا سایر فلزات مناسب مانند برنز جهت اتصال بهتر سنگ به ملات و یا به صورت نصب خشک پیش بینی شود.