انواع سنگها

انواع سنگها

1ـ سه نوع سنگ اساسی چه هستند؟

سنگهای آذرین، رسوبی و دگرگون . سنگهای آذرین از ماگمای سرد شده بوجود می آیند. اگر ماگما در سطح سرد شود، سنگهایی مثل بازالت بوجود می آیندو اگر در درون زمین سرد شوند، سنگهای بوجود آمده گرانیت نامیده می شوند. سنگهای رسوبی از ذرات سایر سنگها بوجود         می آیند. مثلاً ماسه سنگ از ماسه درست شده است. ماسه به نوبه ی خود عمدتا شامل کوارتز       می باشد، یک نوع کانی که در گرانیت وجود دارد، مثال دیگر سنگهای آهکی هستندکه از صدف موجودات دریایی، بوجود می آیند. سنگهای دگرگون، سنگهایی هستند که در اثر فشار و حرارت، تغییر یافته اند. مثلاً حرارت زیاد، سنگ آهک را به مرمر تبدیل می کند.

2 ـ با ارزش ترین مواد معدنی کدامند؟

سنگهای قیمتی مانند الماس، یاقوت، یاقوت کبود، زمرد با ارزش ترین مواد معدنی هستند، طلا و نقره نیز اگر چه جزء مواد معدنی محسوب می شوند اما در طبیعت آنها را بصورت عنصر می توان یافت.

3 ـ آیا مواد معدنی می توانند شما را نا مرئی کنند؟

خیر .زمانی مردم به اعتقادات خرافی در مورد مواد معدنی عقیده داشتند. در قرون وسطی، مردم فکر می کردندکه اگر اوپال ـ Opal را در برگ بو بپیچند و بپوشند نا مرئی می شوند.

4 ـ سخت ترین ماده ی معدنی چیست؟

الماس که شکل خالص اما کمیاب کربن است تحت فشار زیاد در اعماق زمین حاصل می شود و سخت ترین ماده طبیعی است.

5 ـ متداول ترین سنگها کدامند؟

سنگهای رسوبی 75% سطح خشکی های زمین را پوشانده اند. اما سنگهای آذرین و دگرگون، 95% سنگهای رویه ی پوسته ی زمین را تا عمق 16 کیلومتر تشکیل می دهند.

6 ـ «سنگهای تولد» چه هستند؟

کانیها و مواد معدنی خاصی، نشانه ماه تولد هر شخصی است. مثلاً «گارنت» Garnet، سنگ تولد متولدین دی ماه است، در حالیکه «یاقوت» سنگ متولدین مرداد ماه است.

7 ـ عناصر و کانی ها چه هستند؟

پوسته ی زمین شامل 92 عنصر می باشد که دو تا از متداول ترین آنها، اکسیژن و سیلیس است. آلومینیوم، آهن، کلسیم، سدیم ، پتاسیم و منیزیم نیز در پوسته فراوانند.

این 8 عنصر، 59/98% وزن پوسته زمین را تشکیل می دهند. بعضی عناصر مانند طلا به صورت خالص یافت می شوند. اما بیشتر عناصر به طور شیمیایی با هم ترکیب می شوند و کانیها را درست می کنند. مثلاً از ترکیب شدن اکسیژن و سیلیس همرا ه با مقدیر کم سایر عناصر، کانی هایی به وجود می آیند به نام سیلیکاتها. در سنگی مانند گرانیت، می توانید کانی های فلدسپات، کوارتز و میکا را پیدا کنید.

8 ـ کدام سنگها در ساختمان سازی بکار می روند؟

دو نوع سنگ رسوبی، سنگ آهک و ماسه سنگ و از سنگهای آذرین، گرانیت و از سنگهای دگرگون، مرمر برای تزئینات ساختمان بکار می رود.

9 ـ آیا زغال سنگ، یک نوع سنگ است؟

خیر، سنگها ترکیبات معدنی و غیر زنده محسوب می شوند. اما زغال سنگ مانند نفت و گاز طبیعی، میلیونها سال پیش از بقایای موجودات زنده تشکیل شده است . برای همین آنها را «سوختهای فسیلی» می نامند.

10 ـ آیا بعضی از مواد معدنی، فراوانی بیشتری از بقیه دارند؟

بسیاری از مواد معدنی مفید فراوانند، اما برخی از آنها کمتر رایج اند. مواد معدنی مهم، ذخایر محدودی دارند و بنا براین اغلب دوباره بازیابی می شوند.

باز یافت این مواد در انرژی لازم جهت استخراج سنگ معدن و تهیه ی ماده ی مورد نظر، صرفه جویی می کند.

سه خانواده سنگ

زمین شناسان ، بر پایه مشاهدات انجام شده ، سنگهای زمین را از نظر منشا به سه گروه اصلی تقسیم کرده اند که عبارتند از :

- سنگهای آذرین

- سنگهای رسوبی

- سنگهای دگرگونی

- سنگهای حد واسط

سنگهای آذر آواری و توفها :

 این سنگها ، جزو سنگهایی هستند که از نظر ماده اولیه جز سنگهای آذرین و از نظر محل و طرز تشکیل جز سنگهای رسوبی هستند.

میگماتیت‌ها : میگماتیت‌ها در زبان یونانی به معنی اختلاط است و عبارت از سنگی مرکب و ناهمگن که قسمتی از آن رنگ روشن و ظاهر گرانیتی داشته و قسمت دیگر از نوع گنیسی و از کانیهای تیره تشکیل شده است. این سنگ حد واسط سنگهای آذرین و دگرگونی است.

گرانیت آناتکسی : این گرانیتها منشا رسوبی دارند و معمولا رسهای شیستی سرشار از کوارتز ، گریواک و آرکوز مولد این گرانیت می‌باشند. اگر این سنگهای رسوبی تحت تاثیر دگرگونی ناحیه‌ای شدید قرار گیرند ، بخشی از این سنگها ذوب شده و ماده حاصل از ذوب در فرآیندهای سنگ‌زایی مجدد یعنی تولید ماگمای پالین ژنتیک یا گرانیت‌هایی که از ذوب رسوبات به وجود می آیند ، شرکت می‌کند.

در سنگهای رسوبی در اثر دیاژنز تغییراتی صورت می‌گیرد که در این صورت نه می‌توان این سنگها را سنگهای رسوبی اولیه دانست و نه می‌توان آنها را جزو سنگهای دگرگونی طبقه بندی کرد.

مباحث مرتبط با عنوان

سنگ آذر آواری

سنگ آتشفشانی

سنگ آذرین

سنگ دگرگونی

سنگ رسوبی

سنگ شناسی آذرین

سنگ شناسی دگرگونی

سنگ شناسی رسوبی

فرآیندهای سنگ‌زایی

فرسایش سنگ

کانی شناسی

گرانیت آناتکسی

میگماتیت

هوازدگی

سنگ شناسی رسوبی

ریشه لغوی

سنگ شناسی رسوبی از دو کلمه Sedimentary به معنی رسوبی و Petrology به معنی سنگ شناسی گرفته شده است.

دید کلی

سنگهای رسوبی به دلیل داشتن منابع مهم نظیر نفت ، گاز ، ذغال ، آهن ، اوارنیم و نیز مواد مورد نیاز در مصالح ساختمانی مانند آهک ، گچ و غیره از اهمیت خاصی برخوردارند لذا سنگ شناسی رسوبی یکی از مهمترین شاخه‌های علوم زمین محسوب می‌گردد. در حدود 70٪ از سنگهای سطح زمین ، دارای منشا رسوبی هستند، و این سنگها عمدتا از ماسه سنگها ، سنگهای آهکی ، شیل ها و به مقدار کمتری اما با همان معروفیت از رسوبات نمک ، سنگهای آهندار ، ذغال و چوب تشکیل شده است.

تاریخچه و سیر تحولی

مطالعه سنگهای رسوبی از نظر مشخصات ساختی ، بافتی و ترکیب شیمیایی آنها ، اولین بار در سال 1879 توسط سوربی انگلیسی انجام گرفت. وی مطالعه سنگهای رسوبی در مقاطع نازک را برای اولین بار ابداع نمود. بعدها در 1899 ، کایوی فرانسوی پاره‌ای از مشخصات میکروسکوپی و مشخصات ماکروسکوپی بعضی از سنگهای رسوبی در کشور فرانسه را ، به صورت مصور تشریح و تفسیر کرد.

از آن تاریخ به بعد ، به پیروی از کایو ، بررسیهای سنگهای رسوبی و کوشش اکثر سنگ شناسان ، عمدتا بر کانی شناسی و تشخیص کانی‌های تشکیل دهنده این سنگها متمرکز گردید. که در این میان ماسه سنگها و رسوبات ماسه‌ای و از میان کانی‌ها هم ، کانیهای سنگین (دارای وزن مخصوص بیش از 2.85) ، بیشتر مورد توجه قرار گرفتند.

در سال 1919 ، ونت ورث آمریکایی برای سنجش اندازه ذرات و دانه های تشکیل دهنده رسوبات تخریبی مقیاسی ارائه داد و به کمک مقیاس ونت ورث مطالعه دانه سنجی و تجزیه‌های کمی و مکانیکی رسوبات بر مبنای اندازه دانه ها و فراوانی آنها ، میسر گردید.

سرانجام در 1933 ، آدن و کرمباین ، مقیاس‌های جدیدتری برای اندازه گیری دانه‌های رسوبی ارائه دادند و در مکانیسم تجزیه‌های مکانیکی رسوبات تخریبی ، تسهیلات زیادتری ایجاد کردند. امروز هم ، مقیاسهای اندازه گیری متداول برای مطالعات رسوب شناسی و سنگهای رسوبی ، به نام همین افراد معروف بوده و مورد استفاده سنگ شناسان و رسوب شناسان قرار دارد.

گروههای اصلی سنگهای رسوبی

رسوبات سیلیسی آواری :

رسوبات سیلیسی آواری (همچنین تحت عنوان رسوبات تریجنوس یا اپی کلاستیک خوانده می‌شوند) آنهایی هستند که از خرده سنگهای قبلی که توسط فرآیند فیزیکی حمل و رسوب کرده‌اند، تشکیل شده‌اند. این گروه شامل سنگها زیر می‌باشد:

کنگلومراها :

در این سنگها ، مواد دانه درشت گرد شده در زمینه‌ای از مواد دانه ریز قرار دارند.

برش‌ها :

مواد دانه درشت گرد نشده در زمینه‌ای از مواد دانه ریز قرار دارند.

ماسه سنگها :

اندازه دانه‌ها در ماسه سنگها ، کمتر از 2 میلیمتر است.

گلسنگها :

اندازه دانه‌ها کمتر از 2 میکرون می‌باشد.

رسوبات بیوژنیک ، بیوشیمیای و آلی :

رسوباتی هستند که بیشتر منشا بیو ژنیکی ، بیو شیمیایی و آلی دارند و شامل:

سنگهای آهکی :

سنگهای آهکی می‌توانند هم از طریق ته نشست مستقیم CaCo3 از آب دریا و هم از طریق رسوب کردن اسکلت‌های کربناتی موجودات به وجود آید.

چرت‌ها :

چرت ، یک واژه خیلی کلی برای رسوبات سیلیسی دانه ریز ، با منشا شیمیایی ، بیو شیمیایی یا بیوژنیکی است.

فسفاتها :

یکی از مهمترین کانی‌های رسوبی فسفاتها ، آپاتیت می‌باشد.

ذغال و شیل نفتی :

ذغال و شیلهای نفتی که از بقایای موجودات زنده قدیمی می‌باشند، انعکاسی از فرآیندهای دیانژ و دگرگونی دارند.

رسوبات شیمیایی :

این رسوبات منشا شیمیایی دارند و شامل موارد زیر می‌باشند:

تبخیر‌ی‌ها: تبخیری‌ها عمدتا رسوبات شیمیایی هستند که پس از تغلیط نمک‌های محلول در آب (بر اثر تبخیر) رسوب کرده‌اند.

سنگهای آهن‌دار :

آهن ، عملا بر اندازه چند در صد در تمام سنگهای رسوبی وجود دارد، ولیکن بطور غیر معمول ، در جایی که مقدار آهن بیش از 15٪ باشد، سنگهای آهن‌دار را تشکیل می‌دهد.

رسوبات آذر آواری :

رسوبات آذر آواری رسوباتی هستند که عمدتا از دانه‌های با منشا ولکانیکی ، که از فعالیت‌های آتشفشانی همزمان سرچشمه گرفته‌اند، تشکیل شده‌اند. و شامل موارد زیر می‌باشند:

رسوبات اتوکلاستیک :

سنگهای ولکانوژیکی هستند که توسط برشی شدن در جای لاوا تشکیل شده‌اند.

رسوبات پیروکلاستیک – ریزشی :

این رسوبات به راحتی از طریق خرده‌های آتشفشانی خارج شده از یک مجرا یا یک شکاف ، بر اثر انفجار ماگماتیکی ، تشکیل می‌شوند.

رسوبات ولکانی کلاستیک – جریانی :

این رسوبات توسط انفجارات فورانی در محیط‌های خشکی ایجاد می‌شوند.

هیدروکلاستیک‌ها :

هنگامی که لاوای خارج شده ، با آب تماس پیدا کند، سرد شدن و خاموشی سریع ، باعث قطعه قطعه شدن لاوا می‌شود. این قطعات پس از حرکت در آب و دانه دانه شدن رسوبات هیدروکلاستیک را تشکیل می‌دهند.

رسوبات اپی کلاستیک :

رسوباتی هستند که از حرکت و ته نشست مجدد رسوبات ولکانی کلاستیک ایجاد شده‌اند.

اهمیت مطالعه سنگهای رسوبی

سنگهای رسوبی در ادوار گذشته زمین شناسی در محیطهای طبیعی متفاوتی که امروزه وجود دارد، رسوب کرده‌اند. مطالعه این محیطهای عهد حاظر و رسوبات و فرآیندهای آنها به درک بیشتر معادل قدیمی آنها کمک می‌کند.

دلایل زیادی برای مطالعه سنگهای رسوبی وجود دارد زیرا ارزش اقتصادی کانی‌ها و مواد موجود در آنها کم نمی‌باشد. سوخت‌های نفت و گاز از پختگی مواد آلی در رسوبات مشتق شده و سپس این مواد به یک سنگ مخزن مناسب ، که عمدتا یک سنگ رسوبی متخلخل است، مهاجرت می‌کند. ذغال ، سوخت فسیلی دیگری است که البته در توالی‌های رسوبی نیز وجود دارد. روشهای رسوب شناسی و سنگ شناسی به طور گسترده در پی جویی ذخایر جدید این منابع سوختی و سایر منابع طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سنگهای رسوبی بیشتر آهن ، پتاس ، نمک و مصالح ساختمانی و بسیاری دیگر از مواد خام ضروری را تامین می‌کنند.

محیطها و فرآیندهای رسوبی و جغرافیای قدیمی و آب و هوای قدیمی ، همگی را می‌توان از مطالعه سنگهای رسوبی استنباط کرد. اینگونه مطالعات به شناسایی و درک تاریخ زمین شناسی زمین کمک فراوانی می‌کند. سنگهای رسوبی حاوی زندگی گذشته زمین ، به فرم فسیل‌ها هستند که اینها مفاهیم اصلی انطباق چینه شناسی در فازوزوئیک می‌باشند.

چاکراتراپی و کیفیت سنگها

    برای چاکراتراپی باید از بهترین کیفیت سنگ ها استفاده کرد. هر چقدر سنگ شفاف تر و خالص تر باشد انرژی ساطع شده از آن شفاف تر و خالص تر است. این سنگ ها قبل از استفاده باید تمیز شوند زیرا نه فقط انتقال دهندة‌ انرژی هستند که عناصر زیان بخش را از بدن،‌ امواج منفی را از بدن اتری و اطرافتان جذب می کنند و بدین ترتیب شما را پاک کرده و از شما حمایت می کنند.

معرفی انواع سنگ های ساختمانی
سنگ ها بر اساس کاربرد مصارف ویژه ای دارند. سنگ ها در صنعت ساختمان سازی نیز استفاده میشوند. در مطلب فوق به معرفی سنگ هایی که در این صنعت به کار می روند میپردازیم:

1-گرانیت :

بیشتر گرانیت ها سخت و چگال هستند و به این ترتیب جزو مصالح بادوام ساختمانی قرار می گیرند . در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاومند و محیط های صنعتی را به خوبی تحمل می نمایند . ظاهر گرانیت متأثر از کار انجام شده برروی سطح نهایی آن است که ممکن است چکشی ، کلنگی ، تیشه ای یا صیقلی باشد . بهترین نمای سنگ گرانیت حالت صیقلی آن است که زیبایی رنگ و انعکاس کریستال های آن را نمایش می دهد . سطح گرانیت بر اثر حرارت و تفاوت ضریب انبساط و انقباض بین اجزای کریستالی مختلف آن به صورت سوخته در می آید . استفاده تلفیقی از گرانیت صیقلی و سوخته در ساختمان به علت تضاد ، زیبایی جالبی پدید می آورد. در ایران معادن بسیاری وجود دارد که سنگ های گرانیت با رنگ های مختلف از آنها استخراج می شوند .سنگ گرانیت به علت هزینه سنگین استخراج ، برش و صیقل ، نسبتاًگران است به همین دلیل بیشتر در نمای ساختمان های مهم به کار برده می شود . از این سنگ برای کف سازی ، پیاده روسازی و راه سازی نیز استفاده می گردد.

2-ماسه سنگ ها :
ته نشست های ماسه ای را که به یکدیگر به کمک کربنات کلسیم ، سیلیس ، اکسید آهن و دولومیت به یکدیگر چسبیده اند ،به ترتیب ماسه سنگ آهکی ، سیلیسی ، اکسید آهن و دولومیتی می نامند . بر اساس طبیعت ماسه رسوبی اولیه ، ماسه سنگ ها ممکن است دارای بافت نرم یا خشن باشند . از نظر رنگ بر اساس ماده چسبنده طیفی از رنگ ، سفید ، نخودی و خاکستری تا قهوه ای و قرمز را در بر می گیرند . عموماً در برابر یخ بندان مقاومند. سطح نهایی آنها به صورت چکشی ، کلنگی و تیشه ای قابل مصرف است و برای نصب آنها از ابزار غیر آهنی استفاده می شود

.ماسه سنگ آهکی

این نوع ماسه سنگ ها در محیط های اسیدی مقاوم نیستند . این شرایط کربنات کلسیم موجود در آنها را تحلیل برده و سنگ متلاشی می شود . کلسیت خالص سفید است بنابراین ماسه سنگ آهکی نیز سفید است

ماسه سنگ سیلیسی

ماسه سنگ ها اغلب از دانه های سیلیسی که به کمک نمک های سیلیسی به یکدیگر چسبیده اند تشکیل شده اند . بنابراین بسیار مقاومند و در محیط های اسیدی نیز پایدارند. این نوع ماسه سنگ هابیشتر خاکستری رنگند

ماسه سنگ اکسیدآهن

این نوع ماسه سنگ که به کمک اکسیدهای آهن متراکم شده اند به رنگ های قهوه ای تا قرمز یافت می شوند و اغلب با دوامند .
-ماسه سنگ دولومیتی

ماسه سنگ های دولومیتی که با کربنات منیزیم و کلسیم به هم چسبیده اند در محیط شهری چندان مقاوم نیستند. این نوع سنگ ها نخودی رنگ اند .

3-دیوریت:

از دیوریت برای سنگ نما،سنگ پله وکف ونیز در جاده سازی استفاده می کنند.رنگ این سنگ خاکستری،خاکستری تیره وگاه خاکستری مایل به سبز است.

4-گابرو:

از گابرو به علت استحکام ومقاومت آن در برابر هوازدگی برای سنگ نما،کف،پل وتونل استفاده می کنند.رنگ گابرو خاکستری مایل به سبز،سبزوگاهی سیاه رنگ است.

5-مرمر:

نوعی سنگ آهک دگرگون شده است که رنگ هایی بسیار متنوع دارد.مقاومت این سنگ در برابر هوازدگی،گازها وبارانهای اسیدی کم است .به همین جهت این سنگ را در نمای داخلی ساختمانها به کار میبرند.

6-کوارتزیت:

ماسه سنگی دگرگون شده است که سیمان سیلیسی دارد.مصارف آن در بخشهای خارج وداخل ساختمان،پل ها وتونل ها می باشد.

ویژگی سنگ های ساختمانی

مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی
سنگ در طبیعت به فراوانی یافت می شود.برخی از انواع آن دوام بسیار زیاد دارند.سنگ طبیعی در رنگ ها و مشخصات گوناگون وجود دارد و به همین دلیل در نقاط مختلف ساختمان به کار می رود.سنگ های مورد مصرف در کارهای بنایی باید دارای مشخصات زیر باشد:

بافت سنگ : سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد یعنی:
-شیار،ترک و رگه های سست نداشه باشد(کرمونباشد)
-بدون هر گونه خلل و فرج باشد.
-پوسیدگی نداشته باشد.
-یک دست(یک نواخت و همگن) باشد.

جذب آن : سنگ ساختمانی نباید آب زیاد جذب کند بنابراین نباید:
- در آب متلاشی و حل شود
- تمام یا قسمتی از آن بیش از 80% وزن خود آب بمکد.

پاکیزگی : سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد.
پایداری در برابر عوامل محیطی: سنگ طبیعی باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمل نماید لذا باید:
- در برابر باد،یخبندان،تغییرات دما و در صورت وجود جریان آب و همه عوامل فرسایش مقاومت کند.
- در برابر محیط های شیمیایی اسیدی و قلیایی و همچنین عمل هیدرولیز و اکیداسیون مقاومت کند.
پایداری مکانیکی
- تاب فشاری برای قطعات بابر نباید کمتر از 150 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد.
- در برابر سایش در مکان های پر رفت و آمد مقاوم باشد.
6-خصوصیات اصلی عملیات ساختمانی با سنگ
این مبانی که ضامن ساخت بنا با کیفیت بهتر خواهند بود عبارتند از:
- مشخصات سنگ باید برابر مراتب مندرج در بخش قبل باشد.
- در هنگام بنایی باید سنگ را ابتدا مرطوب کرد و سپس از آن استفاده نمود .
- سنگ ها به صورت کله و راسته باید به نحوی روی هم قرار گیرند که قطعات به خوبیدر یکدیگر قفل بست شوند و نباید بندهای بین سنگ ها روی یکدیگر قرار گیرد.
- ملات در بین سنگ ها باید به نحوی قرار گیرد که مانع از تماس لبه های سنگ فوقانی و تحتانی با یکدیگر شود.
- قطعات سنگ چیده شده در رج اول باید بزرگتر از رج های فوقانی باشد.
- سنگ باید در جهت خواب و جهت اولیه و طبیعی آن قرار گیرد.به این ترتیب راستای نیروهای وارده بر روی هر قطعه از سنگ ساختمانی،باید عمود بر رگه یا خواب طبیعی آن باشد.این مساله در مورد سنگ های لایه لایه ازاهمیت ویژه ای برخوردار است.
- قطعه سنگ باید در محل مورد نظر به نحوی قرارداده شود که پس از تماس با ملات حرکت نکند.
- عملیات بنایی با سنگ در هوای زیر 5 درجه سانتی گراد مجاز نیست و پس از عملیات ساختمانی باید به نحوه مطلوب آنها را در برابر ضربه و عوامل جوی حفظ نمود.
- بسته به نوع و مقاومت سنگ و شرایط اقلیمی و مصالح طرح باید بندکشی مناسب با دیوارهای سنگ انجام شود.
- برای نصب سنگ های پلاک قطعا باید قلاب های مناسب فلزی از آهن زنگ نزن و یا سایر فلزات مناسب مانند برنز جهت اتصال بهتر سنگ به ملات و یا به صورت نصب خشک پیش بینی شود.

3-1- پوشش دیوارهای داخلی

اکثر دیوارهای داخلی که با سنگ پوشانده می شوند مربوط به ساختمانهای اداری ، اماکن عمومی و بهداشتی ، فروشگاهها و سالنهای غذاخوری است . سنگهای مورد استفاده برای این کاربرد باید دارای خصوصیات زیر باشند :

1- قابلیت شست و شو و دوام در برابر شوینده ها

2- تخلخل کم

3- جلاپذیری مطلوب

4- رنگ و ظاهر زیبا

3-2- کف و پلکان

به کار بردن سنگ جهت استفاده در کف و پلکان با توجه به اینکه در معرض سایش و احتمالا ضربه خوردن می باشند باید از ویژگیهای به قرار زیر برخوردار باشند:

1- دارا بودن قابلیت برش در یک جهت ، که سنگهای دگرگونی و بعضی از سنگهای رسوبی این خصوصیت را دارا می باشند .

2- دارای مقاومت ضربه ای زیاد باشند .

3- محکم و سخت باشند .

4- دارای مقاومت سایشی نسبتا زیاد باشند .

5- تخلخل کم

6- رنگ و ظاهر زیبا

7- قابل شستشو و پایداری در برابر اسیدها و بازها و شوینده ها

از بهترین سنگ ها برای استفاده در کف و پلکان گنایس و کوارتزیت می باشند .

3-3- نما

بیشترین کاربرد سنگ در ساختمان ، نمای آن است . نمای ساختمان به دلیل قرار گرفتن در معرض شرایط جوی ( باران ، یخبندان ، آفتاب و آلاینده ها ) ، از اهمیت خاصی برخوردار است . سنگ نما باید ویژگیهای خاصی داشته باشد تا بتواند در برابر این عوامل دوام بیاورد . بنابراین جهت انتخاب سنگ برای استفاده در نمای ساختمان باید به نکات زیر توجه خاص کرد :

1- نوع آب و هوای منطقه در نظر گرفته شود . سنگی مناسب با شرایط اقلیمی انتخاب گردد مثلا در مناطق سرد و مرطوب ، سنگ دارای تخلخل بسیار کم باشد ، وگرنه ممکن است بر اثر یخبندان سنگ متلاشی شود ، یا در مکانهایی که امکان وزش طوفان شن وجود دارد ، در معرض سایش است .

2- قابلیت صیقل خوردن و برش را داشته باشد .

3- مقاومتهای کششی و خمشی نسبتا خوبی را دارا باشد .

4- ترکیبات کانی شناسی آن باید در نظر گرفته شود . چون کانیهای مضر ( کانیهای آهن ) در برابر آب و هوا اکسیده شده و در نتیجه فرسودگی زودرس را به وجود می آورند . وجود ناخالصی به صورت مجتمع در یک نقطه یا یک امتداد ، می تواند ، نقطه ضعف بوده و باعث تخریب سنگ شود .

5- بهتر است برآوردی از عمر مفید ساختمان به عمل آید و سنگ نما متناسب با آن انتخاب گردد .

6- در صورت نصب سنگ به روش تر ، چسبندگی خوبی با ملات داشته باشد . ( آیین کار طرح ، نصب و نگهداری سنگ ساختمانی ، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مراجعه شود ) .

7- رنگ آن با ثبات باشد .

8- در برابر بخارها و گازها و پرتو آفتاب پایدار باشد .

3-4- کف خیابان و پیاده رو :

سنگهای مورد استفاده در پیاده روها باید سخت ، با دوام و دارای مقاومت سایشی نسبتا بالا باشد . سنگها باید دارای چند کانی ( Polymineral ) و با دانه بندی متوسط باشد .

3-5- بام

در ایران برای جهت پوشش بامها عموما از سنگ استفاده نمی شود ، اما به عنوان پوشش بام در بعضی مناطق ایران می تواند هم از نظر دوام و هم از نظر قیمت کاربری خوبی داشته باشد ، مشروط بر اینکه سنگ انتخاب شده دارای خصوصیات زیر باشد :

1- قابلیت تقسیم به لایه های نازک و مسطح را داشته باشد .

2- باید سنگی سبک و غیرقابل نفوذ باشد .

3- دارای دوام و مقاومت خمشی خوبی باشد .

4- بدون تخلخل و در برابر یخبندان مقاوم باشد .

این ویژگیها معمولا در سنگ لوح وجود دارد . البته سنگهایی مانند شیست های کلریتی و میکاشیست ها نیز تا حدودی این ویژگیها را دارا می باشند .

3-6- دیوار و شالوده

سنگ ها را برای شالوده و دیوارهای حایل معمولا به صورت نامنظم و بدون شکل به کار می برند . حجم این سنگها بین 002/0 تا 005/0 مترمکعب است و از قطعات کوچکتر جهت پر کردن فاصله بین آنها استفاده می گردد .

معمولا برای این کار ، از سنگهایی که در منطقه وجود دارد استفاده می شود ( برای صرفه جویی در هزینه ها ) به این منظور باید به موارد زیر توجه کرد :

1- بهتر است سنگهایی نسبتا سخت با وزن ویژه و مقاومت فشاری زیاد مصرف گردد .

2- سنگهایی که دارای لایه بندی و قابلیت انحلال زیاد هستند مصرف نشود .

3- سنگهای متخلخل به کار نرود .

سنگهای آهکی دولومیتی و ماسه سنگها به این منظور از مناسبترین سنگها به شمار می روند .

3-7- زیرسازی جاده ها :

سنگهایی که برای جاده سازی استفاده می شود باید نسبت به نوع جاده و شرایط زمین شناسی و مورفولوژی منطقه انتخاب شود . برای انتخاب سنگ باید به موارد زیر توجه کرد :

1- از دانه بندی همگن تشکیل شده باشد .

2- حتی الامکان بدون تخلخل باشد .

3- سخت بوده و وزن ویژه زیادی داشته باشد .

4- از مقاومت فشاری زیادی برخوردار باشد .

3-9- تزئینات ساختمان :

برای تزئینات ساختمان از سنگ های بریده شده ، با اندازه های معین استفاده می شود . این سنگها برای استفاده قاب درها ، پنجره ها ، ستون ، شومینه و موارد خاص دیگر در ساختمان استفاده می گردد . برای انتخاب این سنگها باید به موارد زیر توجه کرد :

1- عمدتا سنگهایی که قابلیت کار بر روی آنها آسان باشد برای این منظور انتخاب می شوند .

2- دارای دوام مناسب و به طور کلی مقاومت کششی و خمشی خوبی داشته باشند .
3- دارای رنگ و ظاهر زیبایی باشند .

سنگ آهک های سخت و ماربل ها ، سنگهای آذرین و ماسه سنگ ها ( اگر قابلیت شکل پذیری داشته باشند ) جزو مناسبترین سنگها می باشند .

3-10- موارد ویژه :

گاهی اوقات بخصوص در مناطق صنعتی ممکن است سنگ به خواص ویژه ای از قبیل مقاومت در برابر حرارت ، اسیدها یا قلیایی ها نیاز داشته باشد . برای این قبیل اهداف ، سنگ باید دارای ویژگیهای به شرح زیر باشد :

1- مقاوم در برابر حرارت : تالک ، توف ، آندزیت ، بازالت

2- مقاوم در برابر اسیدها : گرانیت ، دیوریت ، کوارتزیت ، ماسه سنگهای کوارتزی ، آندزیت ، بازالت ، دیاپاز.

3- مقاوم در برابر قلیایی ها : سنگ های آهکی متراکم ، دولومیت ها ، ماسه سنگهای کربناتی.

آن دسته از مشخصات فنی سنگها که برای هر کاربرد مشخصی در الزامات فنی طرح مورد توجه قرار گیرد .