مهندسی عمران ایران
مطالب عمومی مهندسی عمران معماری شهرسازیمهندسی عمران ایران
مطالب عمومی مهندسی عمران معماری شهرسازیمقاوم سازی ساختمانها
بحث مقاوم سازی ساختمانها به ویژه پس از زمین‌لرزه بم به طور گسترده
در کشور مطرح شده است. به گفته رییس مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن حدود 70 درصد
ساختمانهای پایتخت که در میان گسلهای شمال و جنوب شهر واقعند در برابر زلزله کاملا
آسیب‌پذیرند و سایر شهرهای کشور نیز وضع چندان بهتری ندارند. با این حال به نظر می‌رسد
که هنوز اقدامی عملی در جهت مقاوم‌سازی ساختمانهای مسکونی کشور صورت نگرفته است.
دکتر محمود حسینی، رییس پژوهشکده سازه پژوهشگاه
بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اساسی‌ترین مانع مقاوم‌سازی ساختمانهای
موجود را هزینه‌های سنگین آن می‌داند که بخش عمده‌ای از شهروندان از عهده تامین آن
برنمی‌آیند.
دکتر حسینی با
اشاره به تهیه دستورالعمل مقاوم‌سازی ساختمانها در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله
شناسی به سفارش سازمان مدیریت که در سال‌های اخیر در طرح‌های مقاوم سازی
ساختمانهای دولتی مورد استفاده قرار گرفته، خاطر نشان کرد:
"در سال 82 مبلغ 10 میلیارد تومان برای مقاوم سازی ساختمانهای دولتی
تخصیص داده شد و در سال جاری نیز دو بودجه 20 میلیارد تومانی برای ساختمانهای
دولتی مهم و ساختمانهای روستایی اختصاص یافته است که این بودجه جذب شده و استفاده
می‌شود ولی بخش خصوصی و عموم مردم که بیشتر ساختمانهای غیرمقاوم کشور را در اختیار
دارند به تنهایی قادر به تامین هزینه‌های سنگین طرح‌های مقاوم سازی نیستند و به
نظر می‌رسد که دولت باید بخشی از درآمدهای نفتی خود را به این زمینه اختصاص دهد."
وی افزود: طبق
یک برآورد تخمینی برای مقاوم سازی تمامی ساختمانهای ضعیف کشور باید تمام درآمدهای
نفتی 5/2 تا سه سال کشور را در این زمینه صرف کرد که با توجه به عملی نبودن آن
دولت می‌تواند طی دوره‌ای 10 تا 20 ساله بخشی از درآمدهای سالانه خود را به طرح‌های
مقاوم سازی اختصاص دهد تا شاهد تحولی قابل توجه در این بخش باشیم.
رییس پژوهشکده
سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در ادامه در پاسخ به سوالی
درباره تغییرات و تحولات مثبت احتمالی در زمینه ایمنی ساخت و سازهای کشور طی یک
سال پس از فاجعه بم گفت: همواره پس از وقوع یک زمین‌لرزه بزرگ و تلفات سنگین آن
مردم و مسئوولان حساس شده و سعی می‌کنند تا حدی ضوابط ایمنی را بیشتر رعایت کنند
ولی بهبود شرایط نامطلوب این بخش مستلزم تغییر عمده در کل نظام ساخت و ساز کشورست.
وی در عین حال،
طرح صدور شناسنامه فنی برای ساختمانها، قطع ارتباط مالی بین مهندسان ناظر و
کارفرمایان و پیگرد حقوقی مهندسان محاسب در صورت رعایت نکردن ضوابط آیین نامه را
از جمله مواردی دانست که طی یک سال گذشته به طور جدی مورد توجه قرار گرفته و نهایی
شدن و تصویب آنها می‌تواند در بهبود وضعیت ساخت و ساز در کشور موثر باشد.
دکتر حسینی
درباره آموزه‌های زلزله بم در زمینه ایمن سازی ساختمانها و ارتقاء آیین‌نامه‌های
موجود به ایسنا گفت: تنها نکته‌ای که درباره آیین‌نامه 2800 بدست آمده مربوط به
رفتار سازه‌های فلزی دارای بست افقی بود که بررسی آسیب‌های وارده به چند نمونه از
این سازه‌ها که برخلاف پیش‌بینی‌های آیین‌نامه بود حاکی از وجود ضعف کوچکی در این
زمینه است که باید اصلاح شود.
وی در عین حال
خاطر نشان کرد: سازه‌های تخریب شده در زلزله بم عمدتا قدیمی و خشت و گلی بوده‌اند
که پیش از تدوین آیین‌نامه ساخته شده بودند و در بیشتر ساختمانهای جدید نیز ضوابط
آیین‌نامه رعایت نشده است در حالی که معدود سازه‌هایی که براساس آیین‌نامه ساخته
شده بودند کاملا سالم مانده‌اند.
رییس پژوهشکده
سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی در ادامه با اشاره به اجرای چند طرح
تحقیقاتی جدید براساس تجربه زلزله بم در این پژوهشکده اظهار داشت: یکی از این طرح‌ها،
پروژه استفاده از «گل مسلح» در سازه‌های خشت و گلی است. با توجه به تمایل سازمان
ملل و بویژه یونسکو به حفظ بافتهای سنتی و حداقل حفظ ظاهر آنها در تلاشیم با اجرای
طرح‌های مختلف به راهکارهایی برای ایمن‌سازی سازه‌های خشت و گلی در برابر زلزله با
حفظ بافت ظاهری آنها دست یابیم.
وی در پایان
تصریح کرد: مراحل طرح ریزی این پروژه‌ها به اتمام رسیده و در حال حاضر در مرحله
آزمایشگاهی هستند که در این راستا چندین بنیاد خارجی از کشورهای فرانسه و آمریکا
نیز برای همکاری با پژوهشکده ابراز علاقه کرده‌اند
