برج ایفل

 برج ایفل با 324 متر ارتفاع به عنوان چهارمین جاذبه گردشگری فرانسه در شمال شرقی پاریس قرار دارد.
برج ایفل که در سال 1889 توسط «گوستاو ایفل» ساخته شد، در ابتدا برج 300 متری خوانده می‌شد و از همان ابتدا توانست نام خود را به عنوان نماد شهر پاریس ثبت کند.      
برج ایفل که در سال 2011 بیشترین بازدیدکننده و در واقع 75 درصد گردشگران خارجی را به خود جذب کرد، در حال حاضر چهارمین مرکز توریستی فرانسه پس از کلیسای نوتردام، موزه لوور و پارک دیزنی محسوب می‌شود.  
این برج آهنی که برای 41 سال عنوان برترین اثر تاریخی دنیا را به خود اختصاص داده بود، در گذشته برای انجام عملیات علمی مختلف مورد استفاده قرار می گرفت. اما امروز تنها یک برج مخابراتی است که هرساله لنز دوربین میلیون‌ها گردشگر به سمت آن نشانه می‌رود.   
در واقع نخستین مطالعات جدی برای ساخت یک برج فولادی در سال 1874 در نمایشگاه فیلادلفیای آمریکا صورت گرفت، اما کمبود بودجه برای ساخت برجی به این ارتفاع در آمریکا موجب شد این ایده‌ی خلاقانه نه در زادگاهش، بلکه در جایی دورتر در اروپا اجرا شود. 
 13 سال بعد از طرح این ایده، معماری به نام «گوستاو ایفل» ساخت برجی 300 متری را آغاز کرد؛ برجی فولادی که دو سال بعد به مناسبت نمایشگاه جهانی 1889 به عنوان نمایشگاه تکنولوژی تخصصی فرانسه بازگشایی شد. این برج تا 40 سال بعد و پیش از ساخت برج "کرایسلر" نیویورک بلندترین برج جهان بود. سال 1991 نام ایفل در فهرست بناهای تاریخی یونسکو ثبت شد.    

عکس برج ایفل

سرنوشت برج در طول دو جنگ          
برج ایفل که در طول جنگ جهانی اول به عنوان مرکزی گردشگری از جنگ جان سالم به در برد، در دومین جنگ جهانی حوادث تلخی را تجربه کرد. در ابتدای جنگ از این برج به عنوان برج مخابراتی و تنها فرستنده تلویزیونی اروپا در طول جنگ و همچنین برای مخابره پیام برای سربازان استفاده می‌شد. همچنین آلمان‌ها از این برج در طول شب برای هدایت هواپیماهای جنگی نیز استفاده می‌کردند. پس از آزادی فرانسه، متفقین این برج را در اختیار گرفته و بر روی آن رادار نصب کردند. 

اعتراض هنرمندان     
اما ساخت این نماد انقلاب صنعتی و بزرگترین نماد فرانسه از ابتدا مورد اقبال همگان قرار نگرفت. با کوبیده شدن پایه‌های غول‌پیکر برج بر زمین، ندای اعتراض بسیاری از هنرمندان از هر سمت بلند شد.
نخستین اعتراضات از سوی هنرمندان به نامه‌ای برمی‌گردد که در سال 1887 و در ابتدای شروع ساخت این برج با امضای بسیاری از نویسندگان، نقاشان، مجسمه‌سازان و معماران مشهور فرانسوی به «ژان شارل آلفان»، از مهندسان زیباسازی پاریس نوشته شد.         
آنها در این نامه طولانی نوشتند: ما جامعه هنرمندان و دوستداران زیبایی بکر پاریس، با تمام قدرت و خشم به ساخت این هیولای آهنی در قلب پایتخت که با نادیده گرفتن فرهنگ و هنر ما طراحی شده، اعتراض می‌کنیم. برج ایفل مانند غده‌ای بدخیم فرهنگ و هنر فرانسه را تهدید می‌کند. این برج 300 متری نوعی توهین به تاریخ فرهنگی فرانسه است که طی سالیان دراز مورد رشک دیگر شهرهای تاریخی اروپا بود است.
در پایان این نامه، نام هنرمندانی چون «گی دو موپاسان»، «شارلز گارنیه»، «الکساندر دوما»(پسر)، «فرانسوا کوپه» و «میشل ساردو» به چشم می‌خورد.       
اما این پایان اعتراض‌ها نبود؛ موپاسان در کتاب خاطراتش درباره این برج می‌نویسد: دیدن برج ایفل برای من بسیار آزاردهنده بود، به همین دلیل پاریس و حتی فرانسه را ترک کردم. از هرجا که نگاه کنیم، این برج دیده می‌شود و من درک نمی‌کنم که مجلات چگونه جرات می‌کنند از این لاشه فلزی با افتخار سخن بگویند. هر نسلی در تاریخ نمادی از خود به جای می‌گذارد و از هر قرن آثاری به جای می‌ماند که نشانگر تفکر، احساس و رویای یک نژاد و تمدن است. معابد، کلیساها، کاخ‌ها و قلعه‌ها به عنوان آثاری از تاریخ هنر در سراسر جهان فضل و عظمت دوران ساخت‌شان را به نمایش می‌گذارند. اما آنچه نسل آینده درباره ما قضاوت می‌کند، بر اساس این هرم بلند و نردبان آهنی زمخت و غیرجذاب خواهد بود. نشانه‌ای مضحک از قرن صنعتی ما.    

عکس برج ایفل

این اعتراضات علاوه‌بر شعر و ادبیات، در نقاشی هنرمندان نیز به عنوان نشانی از زور یا برجی نازیبا نشان داده می‌شد.در اواخر قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم برج ایفل به عنوان مشخصه انکارناپذیر به شکل گسترده‌ای به ادبیات فرانسه راه پیدا کرد.         
علاوه‌بر اشعار اعتراضی، بسیاری از هنرمندان در نوشته‌هایشان نیز به ساخت این برج غول‌پیکر آهنی اعتراض کرده‌اند. «پاول گوگن»، نقاش مشهور فرانسوی در کتاب نمایش مدرنیته درباره ایفل می‌نویسد: این برج نمایشگاه پیروزی آهن است. نه تنها در ساخت تحهیزات، بلکه در معماری نیز آهن پیروز شد. در واقع این برج یک سازه‌ی زمخت فاقد هنر است، زیرا تماما ساخته شده از آهن خشک و خشن بر زمین و طبیعت نرم است...
اما چیزی نگذشت که نگاه‌ها نسبت به این برج تغییر کرد و ایفل به عنوان نمادی تاریخی مورد توجه فیلمسازان، آهنگ‌سازان و نقاشان قرار گرفت.      

فروش برج      
«ویکتور لاستینگ» یکی از بزرگترین و با استعدادترین کلاهبرداران در سال 1925 و درست در زمان رکود اقتصادی پاریس با جعل مدارکی برج ایفل را به یکی از آهن‌فروشان مشهور فرانسه فروخت. در این زمان فرانسه به دلیل مشکلات اقتصادی با مشکلاتی برای حفظ و نگهداری این برج مواجه بود و زمانی که «لاستینگ» از این مشکلات باخبر شد، چند تن از بزرگترین آهن‌فروشان شهر را جمع کرد و به آنها پیشنهاد خرید برج را داد. وی کمتر از 10 سال بعد دستگیر شد و به تحمل 20 سال حبس در زندان "آلکاتراز" محکوم شد.    

عکس برج ایفل

حوادث تاسف‌بار          
اگرچه در طول ساخت این برج تنها یک حادثه مرگ ناشی از سقوط رخ داد، این مرگ پایان سقوط‌های دردناک از بالای این برج نبود. در سال 1912 یک خیاط اتریشی تصمیم گرفت با پریدن از بالای طبقه اول برج بال‌های ساخت خودش را امتحان کند و از این صحنه فیلم بگیرد. نتایج کالبد شکافی بر جسد متلاشی‌شده او نشان داد که علت مرگ این خیاط سکته قلبی پیش از برخورد با زمین بوده‌ است.
پس از سال 2006 رقم این مرگ‌ومیرها به 366 مرگ از زمان افتتاح برج به علل مختلفی چون خودکشی، تصادف و شکست در چالش‌های ورزشی رسید. این پیشامدهای ناگوار طی چندین دهه باعث شد که سیستم امنتیتی مجهزی را برای پیشگری از وقوع چنین پیشامدهایی در برج تعبیه کنند. یکی از این وقایع مرگ یک جوان 31 ساله نروژی بود که از طبقه دوم برج با چتر نجات به پایین پرید، اما با برخورد به طبقه اول برج درجا مرد. آخرین حادثه در سال گذشته میلادی اتفاق افتاد که یک انگلیسی با پریدن از طبقه دوم برج به زندگی خود پایان داد. 

بلندی برج ایفل بادر نظر گرفتن آنتن تلویزیونی ۲۴ متری بر فراز آن ۳۲۵ متر می باشد و وزن تقریبی آن ۷۲۰۰ تن است.۱۶۶۵ پله تا بالاترین نقطه برج ادامه دارند که البته پله‌های طبقه دوم به بالاترین نقطه برج به روی بازدیدکنندگان بسته است. ساختار این سازه به شکلی است که باز و بدون طبقه‌های میانی (به جز دو سطح) می‌باشد. یک سمت آن رودخانه سن و سمت دیگر البته کمی دورتر بنای گنبد دار و زرین رنگ دیده می‌شود که عمارت اینولید نام دارد که مقبره ناپلئون آنجاست.

برج ایفل که در زبان فرانسه La Tour Eiffel نامیده می شود، برجی فلزی است که در فضای یک سبز عمومی (Champ de Mars) در مجاورت رود سن (Seine) در پاریس بنا شده است. ایفل مرتفع ترین بنای پاریس، در زمره مشهورترین نمادهای جهان است که امروزه از مهمترین مراکز جذب توریست به شمار می رود. نام ایفل در حقیقت برگرفته از نام گوستاو ایفل (Gustave Eiffel) طراح این برج باشکوه است.        

اعداد و ارقام    
برج ایفل با 300 متر ارتفاع تقریبا معادل یک ساختمان 70 طبقه می باشد، با انضمام یک آنتن 24 متری که در بالای آن قرار گرفته ارتفاع کلی برج به 324 متر - یک ساختمان 81 طبقه - می رسد.  
ایفل در سال 1889 به عنوان مرتفع ترین برج جهان بنا شد و این عنوان را تا سال 1930 که آسمانخراش کرایسلر (Chrysler) با 319 متر ارتفاع در شهر نیویورک ساخته شد، حفظ کرد. امروزه ایفل، در کشور فرانسه پس از برج فرستنده Allouis Longwave با 350 متر ارتفاع، در رده دوم قرار دارد، اما در شهر پاریس کماکان رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

در این بنا 7,300 تن فلز به کار رفته و وزن کلی آن 10,100 تن می باشد. تعداد پله هایی که به نوک برج منتهی می شود تقریبا پس از هر بار بازسازی تغییر کرده، در ابتدا 1,710 پله وجود داشت، در اوایل دهه 1980 پس از اولین بازسازی، تعداد آنها به 1,920 رسید و امروز نیز 1,665 پله در ایفل به چشم می خورد. 
بسته به دمای محیط اطراف، نوک برج ممکن است بر اثر انبساط فلزات، در قسمتی از برج که به سمت خورشید است، تا هشت سانتی متر تغییر مکان داشته باشد.      

به منظور حفاظت در مقابل زنگ زدگی هر هفت سال یک بار با استفاده از 50 تن رنگ، ایفل را رنگ می کنند. رنگ هایی که به کار گرفته می شود بسته به موقعیت متغیر است، در حال حاضر رنگ ایفل تقریبا قهوه ای است.    

تاریخچه
این بنا بین سالهای 1887 تا 1889 به عنوان ورودی یک نمایشگاه بین المللی (Exposition Universelle) که به مناسبت یکصدمین سالگرد انقلاب فرانسه برگزار می شد، در مختصات جغرافیایی 48°51′29″N و 2°17′40″Eساخته شد. ایفل در روز 31 ماه مارس سال 1889 افتتاح شد و از 6 ماه مه همان سال در معرض بازدید عمومی قرار گرفت.     
سیصد کارگر با استفاده از تعداد سه میلیون و پانصد میخ پرچ، 18,038 قطعه فلز ساختمانی را به هم متصل کردند. عملیاتساخت چنین بنایی بدون شک با خطرات بسیاری همراه بود، زیرا بر خلاف آسمان خراش های عادی، این برج روباز و بدون طبقات میانی بنا شده و عملا به جز دو طبقه که در پایین آن قرار دارد، چیز دیگری به چشم نمی خورد. 
به دلیل دقت و احتیاط فراوانی که در ساخت بنا به منظور حفظ جان کارگران به عمل آمد، ساخت این برج عظیم تنها یک نفر تلفات داشت، آنهم در زمان نصب آسانسوری که توسط شرکت Otis، بزرگترین شرکت سازنده آسانسور در جهان، انجام شد.        
از ابتدای قرن بیستم، تاسال 1909 که در مجاورت ضلع جنوبی ایفل یک مرکز رادیویی دائمی ساخته شد، از ایفل به عنوان فرستنده رادیویی استفاده می شد. از سال 1957 این برج جهت ارسال رادیو و تلویزیون FM استفاده می شود.      
ایفل دو رستوران به نام های Altitude 95 در طبقه اول (95 متر بالاتر از سطح دریا) و Jules Verne که یک رستوران فرانسوی بسیار گران قیمت مجهز به آسانسور خصوصی است، قرار دارد. 

رخدادها 
در سال 1930 با اتمام آسمانخراش Chrysler در نیویورک، ایفل عنوان مرتفع ترین برج جهان را از دست داد.   
بین سالهای 1925 تا 1934 تابلو های تبلیغاتی شرکت سیتروئن (Citroën)، به عنوان مرتفع ترین بیل بوردهای جهان، زینت بحش سه وجه برج بودند.       
در سوم ژانویه سال 1956 قسمت بالای برج طعمه حریق شد.    
در سال 1959 آنتن رادیویی فعلی به بالای برج افزوده گشت. 

تصویر زمین از بالای برج ایفل

در سال 2000 نورافکن های پر قدرت در برج نصب شد و از آن تاریخ تا کنون هر شب نمایشی از نورهای رنگارنگ برج، برفراز آسمان شهر پاریس اجرا می گردد.       
در 28 نوامبر سال 2002 شمار بازدید کنندگان ایفل به 200 میلیون نفر رسید. 
در ساعت 7:20 بعدازظهر روز 22 ژوئیه سال 2003، در اتاق تجهیزات فرستنده رادیویی ایفل، آتش سوزی رخ داد و فرو نشاندن آتش 45 دقیقه به طول انجامید. خوشبختانه این واقعه تلفات جانی به دنبال نداشت. 

72 نام 
نام 72 تن از دانشمندان و مهندسین فرانسوی که در راه اندازی و ساخت این پروژه همکاری داشته اند، بر روی برج حک شده است. روی این حکاکی در اوایل قرن بیستم با رنگ پوشانده شد. در سال 1986 مجددا شرکتی به نام (SNTE (d'Exploitation de la Tour Eiffel Société Nouvelle به بازسازی این حکاکی پرداخت. شرکت مذکور طی قراردادی با مقامات شهر پاریس مسئولیت اداره و نگهداری ایفل را عهده دار شده است.

 مردی که برج ایفل را فروخت

 سلطان کلاهبرداران تاریخ، مردی که برج ایفل را فروخت، مسلط به پنج زبان زنده‌ دنیا، صاحب 45 اسم مستعار با سابقه بیش از 50 بار بازداشت آن هم فقط در کشور آمریکا، مردی که می‌توانست زیرک‌ترین قربانیانش را نیز گول بزند، در سال 1890 در بوهمیا (کشور کنونی چک) در یک خانواده متوسط به دنیا آمد و در سال 1920 به آمریکا رفت. سالی که بازار سهام به شدت رشد می‌کرد و به نظر می‌رسید که همه روز‌به‌روز پولدار‌تر می‌شوند و لوستیگ آنجا بود که از این موضوع و حماقت ذاتیآمریکایی‌ها سود برد.
در سال 1925 و پس از انجام چندین فقره کلاهبرداری بی‌عیب ونقص و پرسود، ویکتور به فرانسه و شهر پاریس رفت و در آنجا شاهکار خود را اجرا کرد. فروختن برج ایفل!      
ایده این کلاهبرداری بعد از خواندن یک مقاله کوچک در روزنامه به ذهن ویکتور رسید. در این مقاله آمده بود که برج ایفل نیاز بهتعمیر اساسی دارد و هزینه این کار برای دولت کمرشکن خواهد بود.     
دینگ! زنگی در سر ویکتور صدا کرد و بلافاصله دست به کار شد. ابتدا اسناد و مدارکی تهیه کرد که در آنها خود را به عنوان معاون ریاست وزارت پست و تلگراف وقت جا زد و در نامه‌هایی با سربرگ‌های جعلی، شش تاجر آهن معروف را به جلسه‌ای دولتی و محرمانه در هتل کرئون(creon) که محلی شناخته شده برای قرار‌های دیپلماتیک و مهم بود، دعوت کرد.  
شش تاجر سر وقت در سوئیت مجلل ویکتور حاضر بودند. ویکتور برای آنها توضیح داد که دولت در شرایط بد مالی قرارگرفته است و تأمین هزینه‌های نگه‌داری برج ایفل عملاً از توان دولت خارج است. بنابراین او از طرف دولت مأموریت دارد که در عین تألم و تأسف، برج ایفل را به فروش برساند و بهترین مشتریان به نظر دولت تجار امین و درستکار فرانسوی هستند و از میان این تجار شش نفر دعوت شده به جلسه مطمئن‌ترین افرادند. ویکتور تأکید کرد به دلیل احتمال مخالفت عمومی، این مسئله تا زمان قطعیشدن معامله مخفی نگه داشته خواهد شد.   
فروش برج ایفل در آن سال‌ها زیاد هم دور از ذهن نبود. این برج در سال 1889 و برای نمایشگاه بین‌المللی پاریس طراحی وساخته شده بود و قرار بر این نبود که به صورت دائمی باشد. در سال 1909 برج به‌خاطر این‌که با ساختمان‌های دیگر شهر همچون کلیساهای دوره گوتیک و طاق نصرت هماهنگی نداشت، به محل دیگری منتقل شده بود و آن زمان وضعیت مناسبی نداشت. چهار روز بعد خریداران پیشنهاد خود را به مأمور دولت ارائه کردند. ویکتور به دنبال بالاترین رقم نبود، ‌او از قبل قربانی خود را انتخاب کرده بود؛ مردی که نامش در کنار ویکتور در تاریخ جاودانه شد! آندره پویسون (Andre poisson). در بین آن شش نفر، آندره کم‌سابقه‌ترین بود و امیدوار بود که با برنده شدن در این مناقصه، یک‌شبه ره صدساله را طی کند و کلاهبردار باهوش به خوبی متوجه این موضوع شده بود. ویکتور به آندره اطلاع داد که در مناقصه برنده شده است و اسناد جهت امضا و تحویل برج در هتل آماده امضاست. اما همان‌طور که تاجر عزیز می‌داند، زندگی مخارج بالایی دارد و او یک کارمند ساده بیش نیست و در این معامله پرسود با اعمال نفوذ خود توانسته است ایشان را برنده کند و... آندره به خوبی منظور ویکتور را فهمید! پس از پرداخت رشوه، اسناد معامله امضا شد و آندره پویسون پس از پرداخت وجه معامله، صاحب برج ایفل شد! فردای آن روز وقتی آندره و کارگرانش به جرم تخریب برج ایفل توسط پلیس بازداشت شدند، ویکتور لوتینگ کیلومترها از پاریس دور شده بود. در حالی که در یک جیبش پول فروش برج بود و در جیب دیگرش رشوه!

نحوه ی ساخت در آن ارتفاع

ایفل این برج را به شیوه ی پایه های پل های خود ساخت.ولی ابعاد آن نسبت به این پایه ها بسیار بیشتر است. این ابعاد بزرگ ایجاب می کرد که برج از چهار پایه ی عظیم ساخته شود این چهار پایه به شکل هرمی ناقص در فضا بالا می روند و هر پایه بر پی جداگانه ای استوار است . برای ساختن پی های ایفل به شیوه ی معمول خود در ساختن پل ها( پس از 1858 ) از پرس های هیدرولیکی استفاده کرد. در این برج سه سکوی ساخته شده است و آسانسورهاییدر داخل برج تا سکوی سوم به ارتفاع271 متر بالا می رود.
چهار هلالی که پایه ها را به هم متصل می کند بیشتر تزیینی هستند و در پایداری برج سهم مؤثری ندارند. ایفل نخست قصد داشت این برج را به چهار پایه هلالی بسازد و این هلالی ها در واقع نمودار قصد نخستین ایفل اند.  
حالتی از سبکی و پرواز که در بالای برج ایفل احساس می شود این برج همتای زمینی هواپیما می کند.
برج ایفل با 300 متر ارتفاع و 7000 تن وزن به عنوان مرتفع ترین برج جهان در سال 1930 انتخاب شد. از دیگر ویژگی های مهم این برج می توان به 2.5 میلیون عدد پرچ میخ و بلندی برج به تناسب دمای محیطی تا 15 سانتی متر اشارهکرد. 1665 پله تا بالاترین نقطه برج وجود دارد که البته پله های طبقه دوم به بالاترین طبقه برج به روی بازدیدکنندگان بسته است. این برج سال 1909 تا حدودی فرو ریخت ، اما استفاده از آنتن هایی که در آن زمان برای تلگراف نصب شده بود مانع تخریب کامل آن شد. در دهه های اخیر به دلیل اهمیت سمبلیک برج ایفل برای شهر پاریس ، از آن کاملا محافظت می شودو در حال حاضر برج ایفل را سمبل <<عروس جهان>> میدانند.

نمای برج ایفل به زودی تغییر می‌کند

به نوشته روزنامه گاردین در اینترنت، معماران شهر پاریس قصد دارند تا سال آینده و در صد و بیستمین سالروز ساخت برج ایفل، تغییراتی را در نمای ان اعمال کنند.      
شرکت معماری "سررو ارشیتکز"(Serero Architects) امتیاز طراحی مجدد سکوی بازدید عمومی و بخش پذیرش این برج را به دست اورده است.      
در این تغییرات که در ارتفاع دویست و هفتاد و شش متری سطح زمین اعمال می شود،‌ هیچ گونه نیازی به تغییر دائمی ساختار اصلی برج وجود ندارد. با این طرح ظرفیت سکوی بازدید عمومی این برج دو برابر می شود. 
این ظرفیت با بهره گیری از فیبر کربنی کاملا فشرده که در ساخت ماشین های مسابقه و زره پوش ها به کار می رود، ایجاد می گردد و با کمک بازویی شبیه به انچه بال های هواپیما را به بدنه ان وصل می کند، به برج متصل خواهد شد.
اعلام خبر طراحی مجدد برج ایفل، بحث هایی را در فرانسه برانگیخته است. بسیاری از منتقدان درباره لزوم اجرای چنین طرحی وافزایش ظرفیت برجی که سالانه پذیرای شش و نه دهم میلیون بازدید کننده است، به اظهار نظر می پردازند.        
گوستاو ایفل این برج را در سال هزار و هشتصد و هشتاد و نه ساخت. این برج که در آغاز با استقبال مردم فرانسه مواجه نشد، اکنون به یکی از جذاب ترین بناهای دیدنی جهان برای گردشگران تبدیل شده است.