بررسی مجموعه فضاها در هتل

بررسی مجموعه  فضاها در هتل

مقدمه

بخشهای پذیرایی از  میهمان:

کلیه فعالیتهایی که با میهمانان ارتباط دارد جزء این قسمت است. در این قسمت آنچه را که به اصطلاح در قسمت پذیرایی یا محوطه‌ای که تمام توجهش به میهمانان معطوف می‌باشد اتفاق می‌افتد و مورد بررسی قرار می‌گیرد این قسمت شامل تمام فضاهائی است که توسط میهمانان دیده می‌شود از قبیل: ورودی؛ سرسراها (لابی)، رستوران‌ها، توالتها، آسانسورهای میهمان، راهروها، اطاقهای متل و ...

- نکته‌ای که باید به آن توجه نمود آن است که این فضاها باید در جهت تأمین آسایش و رضایت مداوم میهمانان، طراحی و نگهداری شوند. باید استقبال و برخورد صمیمانه کارکنان را به خوبی احساس کرد و هیچ امکان سردرگمی وجود نداشته باشد.

سرسرای ورودی شامل:

1- پذیرش

2- صندوق

3- مبادله ارز

4- رستوران، چایخانه و محل لم دادن

5- سرسرا (لابی)

6- نگهبانی، حمل و نقل، اثاثیه میهمان

7- آسانسور

8- امکانات برگزاری سمینارها و مراسم

9- تجاری

10- دفاتر تجاری

11- راهروهای طبقات اتاق‌های میهمان

12- اتاق‌های خواب میهمان

13- امور اداری

1- پذیرش:

پیشخوان یا میز پذیرش مسافرین باید در محلی قرار گیرد که فوراً بوسیله وارد شونده به سرسرای متل قابل رؤیت باشد و ابعاد میز با ظرفیت متل هماهنگی داشته باشد. در این مورد قانون بخصوصی وجود ندارد ولی می‌توان گفت یک متل 100 تا 200 اطاق یک نفره یا حداکثر دو نفره برای اینکار نیاز دارد. از آنجا که سود دهی در صنعت متل بستگی کامل به پر بودن اطاقها دارد، لذا فراهم آوردن امکانات مناسب و گسترده جهت ذخیره جا توسط مسافرینی از قبل، این امکان را برای مدیریت متل فراهم می‌آورد که تاحدودی وضعیت کار را از قبل پیش‌بینی نماید و در صورت نیاز آمادگی‌های لازم برای مقابله با مسائل آن را فراهم آورد. برای این منظور، یک متصدی مخصوص و یک دفتر کار مورد نیاز می‌باشد و از آنجا که ممکن است مشکلاتی در این مورد هنگام ورود میهمان به متل بوجود آید، لذا بهتر است که موقعیت این بخش حتی‌الامکان در نزدیکی قسمت پذیرش درنظر گرفته شود.

دو عملکرد دیگر نیز در بخش پذیرش قرار می‌گیرد. اول محل نگهداری کلیدها در متل‌های بزرگ. برای این کار متصدی مخصوص وجود دارد. دوم قسمت نامه‌ها و پیغام‌ها که در محل نگهداری کلیدها ساخته می‌شود که نامه‌ها و پیغام‌های مربوط به هر اطاق در زیر کلید مربوطه قرار می‌گیرد.

2- صندوق:

صندوق نیز اغلب در کنار میز پذیرش قرار می‌گیرد. در این صورت باید از بخش پذیرش فاصله کافی داشته باشد، بخصوص در مورد متلهائی که برگزار کننده گردهمایی‌ها و سمینارها می‌باشند. امکان دارد که همزمان با تسویه حساب میهمان در یک گردهمایی مدعوین در حال گرفتن اطاق در متل باشند، لذا فاصله کافی جهت صف بستن و عدم تداخل این دو عملکرد باید پیش‌بینی گردد. در بخش صندوق معمولاً امکاناتی فراهم می‌شود تا میهمانان بتوانند اشیاء قیمتی خود را به امانت بگذارند و این کار از طرف مدیریت متل از میهمانان درخواست می‌گردد. بعضی از متل‌های بزرگ اقدام به نصب سیستم پنوماتیک جهت انتقال مستقیم صورت حساب میهمانان از رستوران‌ها، چایخانه، قسمت پذیرایی در اطاقها، تلفن راه دور و غیره به صندوق نموده‌اند. در متل‌های جدید این محاسبات تماماً بوسیله کامپیوتر انجام می‌شود. و حتی قسمت مواد خوراکی پیش‌بینی شده در یخچالهای داخل اطاق‌ها در صورت برداشته شدن آن از محل در نظر گرفته شده بلافاصله در صورتحساب صندوق منظور می‌شود.

اهمیت این کار در این است که در هر صورتحسابی که توسط میهمان امضاء می‌شود باید در کوتاهترین زمان ممکن بدست صندوقدار برسد چرا که ممکن است میهمان دقایقی بعد اقدام به تسویه حساب نماید.

3- رستوران، چایخانه  محل لم دادن:

در هر متل، مسلماً فضاهایی وجود دارد تا مسافرین در اوقاتی که می‌خواهند از میهمانان خود پذیرایی کنند یا در صورت لزوم نشستی در محل عام داشته باشند، در این محل با چای یا نوشیدنی‌ها و کیکهای مختلف و تنقلات از میهمانان پذیرایی می‌گردد. در این مکان‌ها که در طبقات مختلفی از متل می‌تواند قرار گیرد با غذاهای ساده از میهمانان پذیرایی می‌گردد درحالی که در محوطه رستوران میهمانان از غذاهای متنوع‌تر و با تشریفات بیشتر استفاده می‌نمایند.

تفکیک بین این دو فضا معمولاً بوسیله دکور انجام می‌شود و در وقت صبحانه می‌توان تمام فضا را بکار گرفت. در صورتی که عامل جدا کننده متحرک باشد با برداشن و تغییر محل آن هریک از فضاها به میزان لازم مورد استفاده قرار خواهند گرفت. معمولاً پیشخوان جهت صرف نوشیدنی در کنار حتی کوچکترین رستورانها پیش‌بینی می‌شود.

در متل‌های بزرگتر چایخانه‌ای مجزا جهت غذاهای ساده و سریع در نظر گرفته می‌شود. درحالی که رستوران با تزئینات مناسب و صورت غذاهای متنوع و با قیمت گرانتری از چایخانه از میهمانان پذیرایی می‌نماید. محوطه پیشخوان نوشیدنی‌های معمولی در جوار رستوران محلی برای انتظار جهت آماده شدن میز و تجمع دوستان قبل از رفتن به سالن غذاخوری خواهد بود.

در متل‌های بزرگ رستورانهائی که دارای برنامه موزیکال و یا سرگرم کننده هستند یافت می‌شوند. در چنین مواردی باید در طرح فضاهای مورد نیاز صحنه و پشت صحنه و سایر امکانات جهت تأمین نور و صدای مناسب پیش‌بینی شود. اینگونه فضاها بهتر است تا آنجا که ممکن است به آشپزخانه اصلی نزدیک باشد. در طراحی متل‌های بزرگ که دارای تمامی تسهیلات غذاخوری می‌باشد نمی‌توان تنها بوسیله آشپزخانه مرکزی عمل کرد. در چنین حالتی که آشپزخانه متعدد وجود دارد ترجیح دارد که بتوان همه را از طریق یک محور عمودی از قسمت آماده‌سازی مواد که معمولاً در پائین‌ترین سطح قرار دارد تغذیه نمود.

5- سرسرا (لابی):

متل‌ها به هر اندازه‌ای که باشند احتیاج به یک سرسرای عمومی دارند. اندازه این سرسرا مستقیماً با حجم و نوع متل ارتباط دارد. هرچه متل بزرگتر باشد انداه این فضاها نیز افزایش می‌یابد. متل‌های تفریحی و متلهائی که دارای امکانات برگزاری سمینارها و گردهماییها می‌باشند، سرسراهای بزرگتری احتیاج دارند چرا که در این نوع متل‌ها میهمانان شبها و یا قبل وبعد از مراسم در این محوطه تجمع می‌نمایند. ضابطه مشخصی جهت تعیین اندازه این مورد وجود ندارد و باید با مطالعه نمونه‌های مشابه و همچنین امکانات و خصوصیات طرح برای آن تصمیم‌گیری نمود. سرسرای یک متل بیش از هر چیز معرف شخصیت و روحیه آن می‌باشد. با توجه به اینکه این فضا معمولاً بیش از هر قسمت دیگر متل اولین و آخرین تأثیر را در میهمانان بجا می‌گذارد و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. طراحی فضا، مبلمان، رنگ، نور و سایر عواملی که در دکوراسیون بکار می‌رود باید در خدمت خلق محیطی مناسب و جذاب و به یادماندنی باشد.

- حداقل مساحت سالن نشیمن (لابی) به نسبت هر اتاق برای متل چهار ستاره 75/1 متر مربع و برای متل پنج ستاره 2 متر مربع می‌باشد مشروط بر آن که مساحت سالن نشیمن برای متل چهار ستاره از 150 متر مربع و برای متل پنج ستاره از 200 متر مربع کمتر نباشد.

6- نگهبانی، حمل و نقل اثاثیه میهمان:

یکی از نکاتی که باید در طراحی سرسرای ورودی متل مورد توجه قرار گیرد قسمت نگهبانی و حمل و نقل اثاثیه میهمانان است. محل استقرار سر نگهبان باید به ترتیبی باشد که امکان کنترل ورودی، میز پذیرش، صندوق و آسانسورها را داشته باشد. چنانچه یک متل قصد ارائه بهترین خدمات را داشته باشد این وظیفه سرنگهبان است تا ترتیبی دهد که حمل و نقل اثاثیه میهمانان که وارد یا خارج می‌شوند به نحو احسن انجام پذیرد. او باید افراد مورد نیاز برای این کار را همیشه آماده داشته باشد. با اعمال کنترل در این قسمت می‌توان اطمینان حاصل کرد که میهمانانی که متل را ترک می‌کنند حتماً صورتحساب خود را پرداخته باشند. سرنگهبان باید یک فضای انبار برای بسته‌های کوچکی که در غیاب میهمانان به متل تحویل داده می‌شود در اختیار داشته باشد. در نقطه مناسبی از سرسرا و در دسترس نگهبان باید انبار نسبتاً بزرگی برای نگهداری میهمانان در فاصله زمانی تخلیه اتاق تا ترک متل در نظر گرفته شود.

در کلیه متلهای بزرگ یک مهلت زمانی مشخص برای تخلیه اطاق وجود دارد و غالب اتفاق می‌افتد که میهمانان تا چندین ساعت پس از این زمان متل را ترک نمی‌کنند. در چنین شرایطی میهمان، اثاثیه خود را تا رسیدن زمان حرکت بوسیله اتومبیل، قطار یا هواپیما نزد سرنگهبان به امانت می‌گذارد.

7- آسانسورها:

متل‌های بیش از دو طبقه برای رسانیدن میهمانان از قسمت ورودی به طبقه‌ای که اطاقشان در آن واقع شده باید از آسانسور استفاده نمایند. موقعیت آسانسورها باید به ترتیبی باشد که دسترسی به آن از قسمت پذیرش به سهولت انجام گیرد. مطلب دیگری که در طراحی آسانسورها باید مورد توجه قرار گیرد موقعیت آنها در طبقات اطاقهای میهمانان می‌باشد و بهترین وضعیت قرار گرفتن در حالت مرکزی می‌باشد که فاصله پیاده‌روی میهمانان را به حداقل ممکن برساند. تعداد، اندازه و سرعت آسانسورها بهتر است بوسیله کمپانی‌های سازنده تعیین شود. بیشتر کمپانیهای سازنده آسانسور محاسبات مربوطه را به کمک کامپیوتر انجام می‌دهند و به سرعت می‌توانند این اطلاعات رادر اختیار طراح قرار دهند.

8- امکانات برگزاری سمینارها و مراسم:

در اغلب متل‌ها به نحوی امکانات برگزاری گردهمایی‌ها و مراسم مختلف را نیز به مجموعه اضافه می‌کنند. در متل‌های نه چندان بزرگ ممکن است فقط تعداد اطاق بزرگ برای جلسات که در ضمن، پذیرایی ناهار یا شام خصوصی نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد پیش‌بینی شود. متل‌های بزرگتر مجموعه‌های متنوع‌تری برای برگزاری جلسات، گردهم‌آیی‌ها، پذیرایی‌های خصوصی و مراسم دارند. متل‌های خیلی بزرگ معمولاً با امکانات کامل جهت برگزاری سمینازها و گردهمایی‌های بزرگ طراحی می‌شوند. گستردگی این امکانات بستگی به نظر کارفرما دارد و لازم است شناختی درست نسبت به نیازهای پذیرایی در این فضاها وجود داشته باشد.

سالنهای کوچک معمولی برای برگزاری جلسات و گردهمایی‌ها نسبتاً ساده می‌باشد. ابعاد فضاها متغیر بوده، برای دربرگرفتن گروههای 10 تا 1000 نفره درنظر گرفته می‌شود. در اغلب موارد تا آنجائی که امکان داشته باشد، به منظور دستیابی به قابلیت انعطاف بودن برای اختصاص فضای مناسب برای ظرفیتهای مختلف این فضاها در کنار یکدیگر و یا جدا کننده متحرک پیش‌بینی می‌شود. سالنهای بزرگ که برای سمینارها و گردهمایی‌های بزرگ درنظر گرفته می‌شود، ممکن است تا حدود 2000 نفر گنجایش داشته باشد که با پیش‌بینی دیوارهای متحرک می‌تواند به سالنهای کوچکتری تقسیم شود.

9- راهروهای طبقات اتاق‌های میهمانان:

میهمانان که بوسیله آسانسور به طبقات می‌روند باید در فضایی که تاحدودی وسیع‌تر از راهرو می‌باشد وارد ‌شوند. این فضا هر اندازه‌ای که دارد باید طرح مشخص و متمایزی از راهروها به عنوان حال آسانسور داشته باشد و بهتر است با توجه به پرسرو صدا بودن، این محوطه به ترتیبی باشد که درب هیچ یک از اطاقهای میهمانان مقابل آسانسور قرار نگیرد. بسیار مناسب خواهد بود اگر در این محوطه امکاناتی از قبیل محل نشستن برای میهمانانی که در انتظار آسانسور و یا همراهان خود قبل از سوار شدن به آسانسور می‌باشد و همچنین آئینه‌های تمام قد برای اینکه میهمانان بتوانند قبل از ترک طبقه آخرین نگاه را به سر و ضوع خود داشته باشند و یا وسایل مکانیکی جهت پاک کردن کفش‌ها پیش‌بینی شود. این نقاط عطف می‌توانند با تغییرهای اندازه‌های عرض راهرو و یا تغییر جهت آن ایجاد شود. ظاهر طولانی راهروها را می‌توان با نورپردازی و دکوراسیون مناسب تغییر داد. در محل برخورد دو راهرو  و با هر زاویه بهتر آن است که یک حال کوچک ایجاد شود تا از یکنواختی حرکت در راهروها کاسته شود. عرض راهروها معمولاً درحدود 180 سانتی‌متر کافی به نظر می‌رسد. اگرچه در بعضی از متل‌ها درحدود 150 سانتی‌متر در نظر گرفته شده ولی این اندازه در مواردی که طول راهروها کوتاه باشد، قابل قبول است. اقدام مفید دیگری که می‌توان در راهروها انجام داد افزایش عرض آن در محل دربهای اطاقها است. این افزایش با توجه به کلیه دربها معمولاً جفت یکدیگر قرار می‌گیرند محوطه وسیعتری در مقابل دربها ایجاد می‌شود که علاوه بر اینکه عملکرد بهتری برای راهرو فراهم می‌آورد کمک می‌کند تا راهرو فراهم می‌آورد کمک می‌کند تا راهرو کوتاهتر به نظر برسد و مخصوصاً وقتی که داخل فرورفتگی‌ها رنگ متفاوتی نسبت به راهرو داشته باشد. در صورتی که ممکن است در طرح فرش کف راهروها در این فضا تغییری بوجود آورد و یا رنگ‌آمیزی هر فضای ورودی را نسبت به دیگری تغییر دارد، روحیه خوشایندتری در ارهروها ایجاد می‌شود. نحوه نورپردازی راهروها، فیزیکی از عوامل مؤثر در این زمینه است.

12- اتاق‌های خواب میهمانان:

تمام مطالبی که پیش از این درباره متل گفته شد برای شکل دادن به چیزی است که منبع اصلی درآمد یک متل می‌باشد و ان اتاق‌های خواب میهمانان است و این تولید نهایی یک متل است که به فروش می‌رسد. بنابراین، تمام فعالیتها باید برای رسیدن به این هدف متمرکز شود که حتی‌الامکان هیچ یک از اطاق‌ها خالی نماند.

ابعاد این اتاق‌ها بستگی دارد به تعداد و ابعاد اثاثیه‌ای که در اطاق پیش‌بینی می‌شود. و درجه‌ای که متل می‌خواهد به آن دست یابد. روشن است که فضای وسیع‌تر آسایش و رفاه بیشتری را برای میهمانان فراهم می‌آورد و می‌تواند در کلاس بالاتر و درآمد بیشتر عرضه شود. هزینه ساخت و سرمایه‌گذاری اولیه  بیشتری را نیز احتیاج دارد. برای شناخت مشخصات اثاثیه‌ای که باید در اتاق پیش‌بینی شود و در نتیجه ابعاد حداقل تعداد اتاق برای متل‌های احدائی مورد قبول کمیته فنی سازمان جهانگردی برابر است

طول تختها معمولاً 195 سانتی‌متر است، ولی با توجه به بالا رفتن متوسط افراد بلند قد استفاده از تختها به طول 210 سانتی‌متر به سرعت متداول می‌شود. استفاده از تختهای با عرض 150 سانتیمتر رواج بیشتری دارد، چرا که اولاً راحتی و آسایش بیشتری را به میهمانان عرضه می‌کند و ثانیاً این امکان را فراهم می‌سازد که در صورت همراه بودن بچه مشترکاً از همان تخت استفاده نمایند و بدین ترتیب یک اتاق دو تخته می‌تواند یک خانواده چهار نفره را بپذیرد. با توجه به علاقه‌ای که معمولاً میهمانان برای مطالعه در تختخواب دارند، استفاده از نوع تکیه‌گاه راحت در بالای تخت‌ها از جنسی که در اثر تکیه دادن سر کثیف نشود، در متل‌ها ضروری به نظر می‌رسد. این قسمت ممکن است به دیوار بالای تخت ثابت شده باشد ولی تختها از جهت مرتب کردن و نظافت زیر آنها باید بتوان به راحتی حرکت داد.

حداقل مساحت اطاق یکنفره با تخت خواب بابعاد 2×1 متر و بدون احتساب فضای حمام و راهرو ورودی به متر مربع برابر است با:

حداقل مساحت اطاق دو نفره یک تخته با تخت خواب بابعاد 2× 5/1 متر و بدون احتساب فضای حمام و راهرو و ورودی به متر مربع برابر است با: (اینا برای هتل که ستاره دارن جدول دارن که من نذاشتم)

نمونه‌هایی از مبلمان اتاقهای متل:

کلیه عناصر و مصالح موردنیاز برای طراحی یک اتاق:

الف- مبلمان

I. قطعات سخت شامل: میز تحریر- توالت- میز- صندلی‌ها- صفحات چوبی بالای تخت و میزها- زیرتلویزیونی.

II. قطعات نرم شامل: ملحفه‌ها- تشک- پارچه مبلها- و در بعضی موارد فرش.

ب- مصالح و وسایل اتاق:

کف: عموماً موکت ولی در بعضی موارد تایل (در اقلیم گرم) و پارکت در سوئیت‌ها

دیوار: پوشش با وینیل و یا نقاشی با رنگ

سقف: تایل اکوستیک و یا موادی که خاصیت اموستیکی داشته باشند.

درها: از جنس چوب نقاشی شده و توپر

چهارچوب: برای هماهنگی با در و دیوار نقاشی شود.

ج: مصالح حمام و توالت:

- سرامیک و تایل‌های دیگر- از موکت استفاده نشود.

- تایل‌های سرامیک و یا مرمر در اطراف وان و پوشش وینیل و یا نقاشی در قسمت‌های دیگر.

- نقاشی با رنگ

د: عناصر الکتریکی و مکانیکی پریزها:

حداقل 5 پریز لازم است. دو عدد کنار تخت‌ها و یک عدد کنار میز تحریر، میز توالت و قسمتی که برای نشستن و استراحت طراحی شده است.

سیم‌ها: سیم جهت تلویزیون، تلفن، زنگ خطر حریق، وضعیت اتاق و یا دیگر سیم‌های ارتباطی باید در نظر گرفته شود.

ه- نکات مکانیکی:

داکت جهت عبور لوله‌های مختلف برای حمام- داکن جهت تخلیه هوای حمام در نظر گرفته می‌شود.

و: ایمنی در مقابل حریق:

حداقل یک آشکارساز حرارتی و یا دودی و همچنین یک دریچه آب‌پاش برای هر اتاق باید تعبیه شود. همچنین دریچه آب‌پاش اضافی برای کمدها و حمام در نظر گرفته شده و تمام مبلمان‌ها باید به دقت انتخاب شود. به طوری که کندتر بسوزند و در اثر سوختن گازی سمی تولید نکنند.

حمام‌های میهمانان:

میهمانان برای این قسمت که بخشی از اتاقشان می‌باشد اهمیت فراوانی خوشایند بودن فضای مناسب بودن تجهیزات پیش‌بینی شده در آن و درست کار کردن آنها نقش مهمی در آسایش میهمانان و در نهایت رضایت آنها از اقامت در متل دارد. از این رو باید در طراحی و انتخاب تجهیزات حمام‌های میهمانان دقت و توجه کافی به عمل آید. حداقل امکانات که در یک حمام باید پیش‌بینی شود، ترکیبی از دوش و زیردوشی، یک دستشوئی و توالت می‌باشد. در متل‌های لوکس به جای زیردوشی از وان استفاده می‌شود و در بعضی از آنها نیز از هر دو بدین معنی که وان را برای غوطه‌ور شدن در آب زیردوشی را برای دوش گرفتن در نظر می‌گیرند. همچنین استفاده از دو دستشوئی در داخل حمام و یا یکی در داخل دیگری در محوطه قفسه لباس که امکان استفاده دو نفر را به طور همزمان فراهم می‌آورد. ا زجمله تجهیزات اضافه است که سبب بالا بردن کیفیت خدمات ارائه شده در یک متل و در نتیجه آسایش میهمانان می‌گردد و طبعاً سرمایه‌گذاری اولیه احداث متل را نیز افزایش می‌دهد.

مصالحی که برای دیوار و کف حمام‌ها به کار می‌رود از موارد دیگر قابل بحث می‌باشد. استفاده از کاشی به حداقل ممکن تقلیل داده شده است و فقط در محوطه اطراف وان یا دوش و کف حمام که به علت نیاز بهداشتی بودن جزء ضوابط می‌باشد، بکار برده می‌شود. مصالح جدید زیادی به بازار امده‌اند و بعضی مصالح قدیمی مانند سنگ مرمر مجدداً مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مورد روشنایی حمام‌ها نیز توجه اساسی باید به عمل آید. نور و آئینه مناسب برای آن باید پیش‌بینی شود و استانداردهای اتاق میهمان، تخت و غیره. بالاخره از آنجا که هدف اصلی در طراحی یک متل جلب رضایت میهمانان می‌باشد، باید مجدداً تأکید نمود که حمام یکی از نقاطی است که در جلب رضایت میهمانان می‌تواند نقش اساسی داشته باشد.

قفسه لباس اتاق میهمانان:

اندازه قفسه در اتاق میهمانان بستگی به نوع متل دارد. به عنوان مثال، در متل‌های تفریحی که میهمانان برای مدت نسبتاً طولانی اقامت می‌کنند، باید فضای کافی برای قراردادن لباسهای آنها موجود داشته باشد. طرح قفسه باید طوری باشد که فضای مخفی که در نگاه اول مقابل دید نباشد، در آن وجود نداشته باشد. (به منظور جلوگیری از جا ماندن لباسهای میهمانان) و درب آن در حالت باز ناراحتی ایجاد نکرده و یا درب اتاق برخورد ننماید. یک قفسه مناسب دارای میله‌ای با فضای کافی برای آویزان کردن لباس، طبقه‌بندی، برای قراردادن بسته و کلاه و محلی برای قرار دادن کفش‌ها می‌باشد. پیشخوان لابیک برای طراحی پیشخوان لابی موارد زیر باید درنظر گرفته شود.

13- امور اداری:

امور اداری شامل اتاق مدیر، معاون، حسابداری، کارگزینی و غیره در همکف یا حداکثر با یک طبقه اختلاف سطح از همکف و یا در محل مناسب باید پیش‌بینی شود.

اندازه پیشخوان:

·        برای بخش پذیرش و صندوق، تعدادی میز به طول 8/1 متر، متناسب با تعداد اتاق خواب‌ها باید پیش‌بینی شود.

·        دو میز برای 150 اتاق خواب اول، و به ازای هر 100 اتاق خواب اضافی، یک میز دیگر باید درنظر گرفته شود.

·        برای هر 600 اتاق یا کمتر، یک میز نیز برای اطلاعات/ پست در نظر گرفته شود.

فضا برای صف بستن:

·        فضایی برای صف بستن در جلوی پیشخوان درنظر گرفته شود.

میز معاون مدیر:

·        در صورت لزوم، یک میز، سه صندلی و یک انباری در نزدیکی پیشخوان لابی، برای معادل مدیر یا concierge V قرار داده شود.

پادو/ چمدان‌ها:

·        ایستگاه و محل استقرار پادو نزدیک به پیشخوان لابی، آسانسورها و ورودی اصلی قرار داده شود.

·        اتاق‌های مستقلی نیز برای قرار دادن چمدان‌ها، چرخ‌های حمل بار و انبار قفل‌دار در نظر گرفته شود.

ایستگاه پادو:

·        مکانی جهت استقرار پادو، در مجاورت پیشخوان لابی و ورودی اصلی پیش‌بینی شود. برای این مکان، تلفن عمومی، تلفن داخلی، سیستم اعلام بلندگو و پریز برق تعبیه شود.

فضاها و قسمت خدماتی که دور از دید میهمان است:

- فضای خانه‌داری اتاق‌های میهمانان:

هر طبقه اتاق‌ها میهمانان و یا برای تعداد مناسب از اتاق‌ها یک فضای خدماتی برای چندین عملکرد مختلف باید درنظر گرفته شود. در مرحله اول این فضا محلی است برای انبارکردن ملحفه‌ها و حوله‌ها و جائی است که اتاق‌دار چرخ دستی خود را نگاه می‌دارد. باید توجه داشت که هر اتاق‌دار می‌تواند بین 12 تا 15 اتاق را رسیدگی نماید و هر کدام نیز به یک چرخ دستی احتیاج دارند، بنابراین تعداد چرخها برحسب تعداد اتاقهائی که بوسیله این میهماندارها سرویس داده می‌شوند تعیین می‌گردد. علاوه بر این چرخ‌ها باید محلی برای نگهداری لوازم نظافت، جاروهای برقی و سایر لوازم مصرفی موردنیاز پیش‌بینی شود. برای انبار ملحفه‌ها و حوله‌ها باید فضای بسته‌ای درنظر گرفته شود و علاوه بر اینها باید محوطه‌ای برای نگهداری میزهای چرخدار سرو غذا پیش‌بینی گردد. بخشهای خدماتی متل:

1- قسمت خدماتی:

مواد غذایی، مایحتاج خانه‌داری و اقلام بسیار دیگری باید بدور از چشم میهمانان وارد متل شود و این عمل در سکوی تخلیه صورت می‌گیرد که باید سرپوشیده باشد تا عمل تحویل اجناس تحت تغییرات جوی قرار نگیرد. متل هرقدر هم کوچک باشد هر روز این عمل انجام می‌شود. تحویل گرفتن و کنترل محموله‌هایی که به متل وارد می‌شوند و ارسال آنها به مقصد واقعیشان باید با دقت کامل صورت پذیرد این کار معمولاً وظیفه قسمت تحویل است که باید در کنار سکوی تخلیه بار قرار گرفته باشد. در هنگام  ورود کالا باید کنترل شدیدی در دو جهت وجود داشته باشد. چنانچه کالای تحویل شده کنترل نشده رها شود امکان دارد تمام و یا قسمتی از آن ناپدید یا غیر قابل استفاده گردد. جهت دیگر کنترل برای اطمینان از این است که محموله وارد شده به متل مستقیماً به مقصد واقعی خود برود. یک طرح خوب برای قسمت خدماتی به ترتیبی می‌باشد که مسیر طراحی شده‌ای برای عبور کالا یا امکان کنترل کامل درنظر گرفته شده باشد.

2- رختشویخانه:

داشتن رختشویخانه برای یک متل به عنوان یک ضرورت بشمار نمی‌رود. بسیاری از متل‌ها از خدمات رختشویی شهر استفاده می‌کنند که در این صورت احتیاجی به رختشویخانه وجود ندارد و یا فقط رختشویخانه کوچک برای حوله‌ها درنظر گرفته می‌شود. متلی که بخواهد لباسهای فرم، ملحفه‌ها، روبالشی‌ها، رومیزی‌ها، دستمالهای سفره، حوله‌ها و ... در داخل خود شسته و آماده نماید احتیاج به فضای کافی جهت ماشین‌های لباسشویی خشک‌کن، اطوهای غلطکی و اطوپرسهای مختلف دارد. متلهای بزرگ این خدمات را خود انجام داده و مجهز به بخشهای خشک‌شویی و اطوی لباسهای پشمی و سایر انواع البسه می‌باشند چرا که دادن سرویس به میهمانان در این زمینه بخشی از خدمات متل می‌باشد که در این قسمت و تحت نظارت مسئول رختشویخانه انجام می‌شود. در آینده‌ای نه چندان دور، استفاده از ملحفه و لباس فرم یکبار مصرف، در کشورهای پیشرفته این بخش را دگرگون خواهد ساخت و در حال حاضر با مصرف پارچه‌هائی که احتیاج به اطو ندارند می‌توان بخش عمده‌ای از دستگاههای بزرگ اطو را حذف کرد.

3- بخش خانه‌داری:

این بخش که چندین عملکرد دارد تحت نظر یک مسئول قسمت اداره می‌شود که معمولاً دستیارانی در طبقات مختلف ساختمان دارد. نظارت و کنترل دقیق کار اتاقدار و باربرها به عهده مسئول این قسمت می‌باشد. این افراد پس از گرفتن لباسهای فرم خود، برای گرفتن دستور کار و اغلب لوازمی که باید به قسمت اطاقهای میهمانان برده شود به او مراجعه می‌کنند. باربرها این لوازم را که شامل حوله، ملحفه، صابون، شامپو، دستمال کاغذی، کاغذ توالت، کبریت، زیرسیگاری، صورت غذاهائی که در اتاق سرو می‌شوند، فرم لباسشویی، کاغذ و پاکت نامه، و سایر بروشورها را به اتاق‌های خانه‌داری در قسمت اتاق‌ها تحویل می‌دهند. اغلب متل‌ها زیرسیگاری‌های ارزان با علامت متل بکار می‌برند که میهمانان ممکن است آن را به عنوان یادگاری با خود ببرند. در این قسمت انباری وجود دارد که در آن تمام لوازم موردنیاز خانه‌داری نگهداری می‌شود و علاوه بر لوازم فوق‌الذکر چند قلم از مبلمان مورد استفاده در اتاق‌ها که ممکن است خراب شده یا توسط میهمانان از بین برده مانند لامپ چراغ خواب و ... نگهداری می‌شود.

4- تأمین خوراک و آشامیدنی (آشپزخانه):

عملیات این بخش از متل‌ها بسیار پیچیده می‌باشد و آشنایی کامل با آن طرح و مدیریت متل ضروری است. گرچه اغلب آشپزخانه‌های متل‌ها، بوسیله متخصصینی که به عنوان مهندس آشپزخانه شناخته شده‌اند طراحی می‌شود، ولی این آشنایی سبب ایجاد ارتباط بهتری بین طراح مهندس آشپزخانه می‌گردد. در اینجا مسیر حرکت مواد خام از لحظه تحویل به مسئول تدارکات تا زمانی که درنهایت پخته شده و آماده بردن برسر میز غذا توسط پیشخدمتها می‌شود را دنبال می‌کنیم و بعد از اینکه موارد غذایی وزن و کنترل شد به انبارهای مربوطه و یا یکی از چند سردخانه و یا یخچال فرستاده می‌شود کنسروها و یا مواد غذایی که برای نگهداری احتیاج به سردخانه ندارند و ادویه‌جات در انبار خشک نگهداری می‌شوند.

بهترین و کارآمدترین فضای پشتیبانی در متل‌ها این است که تمامی بخشهای خدمات غذایی و سایر فعالیتهای دور از دید را در یک طبقه جمع نمایند یعنی در متل‌ها لازم است که فضاهای خدماتی دور از دید، قصورات اقتصادی و کارآمد عمل کنند تا کارکنان بتوانند بدون عبور از میان لابی و سایر فضاهای عمومی، به کلیه بخشهای متل دسترسی داشته باشند. بدین ترتیب فضاهای خدماتی پشتیبانی باید در پیرامون بارانداز و نزدیک ورودی کارمندان یا نزدیک راهروی خدماتی اصلی قرار داشته باشند و لازم است که اماکن عرضه غذا در پیرامون آشپزخانه و آبدارخانه‌های آن تشکل یابند.

- فضاهای آماده‌سازی غذا و انبار آذوقه:

در بین تمامی فضاهای خدماتی متل در طراحی، آشپزخانه‌ها و فضاهای مربوط به آماده‌سازی غذا، به بیشترین توجه احتیاج دارند که این تا حدودی به دلیل آن است که سیستم‌های مکانیکی، الکتریکی و لوله‌کشی باید با پلان تجهیزات و وسایل آشپزخانه تلفیق گردند. در میان نکات متنوع طرح‌ریزی، مهمترین هدف، قرار دادن بارانداز، انبار آذوقه، آشپزخانه و تمامی اماکن عرضه غذا و نوشیدنی رد یک طبق است که لیست زیر مجاورت‌های مهم را نشان می‌دهد:

ضروری:

·        انبار آذوقه به آشپزخانه اصلی

·        آشپزخانه اصلی به رستورانها

·        فضاهای خدمات‌رسانی به اتاق‌ها و به آسانسورهای خدماتی  

·        آبدارخانه سالن ضیافات به سالن جشن

ترجیحی:

·        بارانداز به انبار آذوقه

·        آشپزخانه به آبدارخانه سالن ضیافت

·        آبدارخانه سالن ضیافت به سالنهای کوچکتر ضیافت

·        آبدارخانه سالن ضیافت به پیش فضای سالن برگزاری مراسم و فعالیت‌ها

بارانداز دریافت مواد اولیه:

انبار:

·        انبار آذوقه خشک

·        انبار سردخانه‌ای برای آذوقه

·        انبار نوشیدنی‌ها

·        سردخانه نوشیدنی‌ها

·        انبار وسایل (نظیر نقره‌جات و چینی آلات)

فضاهای آماده‌سازی غذا:

·        غذایی

·        نانوایی

·        قسمت آماده‌سازی سالاد و دسر

·        قسمت پخت و پز

·        قسمت اصلی پخت و پز

·        قسمت پخت سریع

امور بهدشتی:

·        ظرفشویی

·        قابلمه شویی

·        برداشتن زباله

سرو:

·        جمع‌آوری ظروف کثیف رستوران

·        جمع‌آوری ظروف کثیف از سالن ضیافات

·        فضای خدمات‌رسانی به اتاق‌ها

سایر:

·        دفتر سرآشپز

·        پیشخوان ارسال نوشیدنی

·        سرویس بهداشتی

- طراحی آشپزخانه اصلی:

فضای آشپزخانه باید به گونه‌ای طراحی شود که گنجایش پلان تجهیزات موردنظر را داشته باشد. علاوه بر استانداردهای روشنایی و نازک‌کاری‌ها در طراحی پلان با جزئیات فضاهای سرویس غذای باید به نکات زیر توجه شود.

·        در تمام فضا، خصوصاً در بالای وسایل پخت و پز، سیستم‌های اتوماتیک اطفاء حریق نصب شود.

·        دال‌های کف باید به خاطر سردخانه، پایین‌تر از سطح معمول تعبیه شود تا بعد از زیرسازی‌ها، کف ان هم سطح کف آشپزخانه گردد.

·        کلیه یخچال‌ها و فریزرهای انسان رو در کنار هم قرار داده شود تا دیوار و کمپرسورهای مشترک داشته باشند.

·        سرسرا و راهروهای خدماتی، بین آشپزخانه و تمامی امکان عرضه غذا، آبدارخانه، سالن ضیافت و سالن جشن در نظر گرفته شود. همچنین پارتیشن یا پوشش‌هایی بین راهروهای خدماتی و سالن‌های ضیافت درنظر گرفته شود.

·        محل‌هایی جهت تخلیه ظروف غذاخوری کثیف، دقیقاً در کناره داخلی هریک از رستوران تعبیه شود تا هرکدام یک محوطه ظرفشویی را بهتر تغذیه کند.

·        مسائل ایمنی باید برای پیشخوان خدماتی آشپزخانه پیش‌بینی شود.

·        عرض گذرها باید حداقل 1/1 متر باشد.

·        تجهیزات روی قطعات بتنی قرار داده شود.

·        فضایی برای صندوقدار سالن غذاخوری، در نزدیکی محل عبور و مرور پیشخدمت‌ها تعبیه شود.

طراحی فضای انبارهای آذوقه و نوشیدنی:

در اغلب موارد، انبارهای نگهداری آذوقه و نوشیدنی، در مجاورت بارانداز و یا در مجاورت آشپزخانه واقع گشته‌اند که حالت دوم ارجحیت دارد. یک مسئله اساسی و مهم در طرح‌ریزی فضاهای انباری آشپزخانه‌ها، این است که تمام انبارهای یخچالی در کنار هم قرار داده شوند. رد یخچال و فریزرهای انسان‌رو لازم است که دال‌های کف در سطح پایین‌تری قرار گیرد (تا بتوان عایق‌های حرارتی و رطوبتی را در کف اتاق تعبیه نمود) و از دیوارهای عایق شده معمولی و سیستم کمپرسور مشترک، که محل آن بهتر است دور از انبار واقع گردد، استفاده شود.

- فضایی بارانداز دریافت مواد اولیه، زباله و انبار عمومی:

فضایی بارانداز مواد اولیه و محل قرارگیری زباله با وجود اینکه در محوطه بارانداز تحویل زباله واقع گشته‌اند، باید بوضوح از هم جدا باشند. بارانداز دریافت مواد اولیه و محوطه زباله باید نجاور فضاهای دور از دید (خدماتی پشتیبان) متل قرار داشته باشد.علاوه بر ارتباطی اصلی به آشپزخانه، برای دریافت مواد غذایی و نوشیدنی و بردن زباله‌ها، فضای مناسب و کافی را باید تعبیه نمود تا بتوان مواد اولیه را به رختشویخانه، بخش خانه‌داری، سرویس نگهداری و انبار عمومی انتقال داد.

انبارها:

متل‌ها به فضای قابل توجهی جهت انبارها احتیاج دارند، بیشتر این فضا برای فعالیتهای بخصوصی است.

انبار آذوقه نزدیک آشپزخانه، انبار فضای برگزاری مراسم نزدیک به سالن جشن و اتاق‌های ضیافت، انبار مایحتاج پارچه‌ای در هر طبقه و در بخش خانه‌داری و بخش بایگانی در دفاتر اداری. البته علاوه بر این دو نوع انبار در نزدیکی بارانداز دریافت قرار داد: انبار تجهیزات فضاهای خارجی و انبار عمومی، مورد اول نیاز به چند صد متر مربع دارد و برای تجهیزات مخصوص نگهداری ساختمان و زمین‌های متل و نیز وسایل و مبلمان فضای باز است. مورد دوم که اغلب فضایی به اندازه تمام بارانداز دریافت و محوطه زباله است، برای وسایل و تجهیزات اضافی، بایگانی، اوراق چاپی و اقلامی است که مکان خاصی ندارند.

- نواحی و فضاهای مربوط به پرسنل خدماتی

نواحی و فضای مربوط به پرسنل خدماتی، سومین بخش اصلی را در نواحی دور از دید متل‌ها تشکیل می‌دهند.

فضاهای متداول یعنی دفاتر پرسنل، رختکن‌ها و سالن غذاخوری کارکنان تاحدودی از هم مستقل ولی با سایر بخشهای دور از دید ارتباط دارند. فضای موردنیاز برای این قسمتها بین 55/0 تا 9/0 متر مربع به ازاء هر اتاق می‌باشد. فضاهای مربوط به کارکنان باید بصورتی تشکیل یابد تا بخش مسئول ثبت اسعائت ورود و خروج پرسنل، دقیقاً در مجاورت ورودی قرار گیرد. همچنین، بخشهای خدمات غذاییف خانه‌داری، تعمیر و نگهداری و سایر کارکنان، باید بتوانند بدون ایجاد مزاحمت برای فعالیتهای مربوط به بارانداز، به فضای کمدها، تحویل روپوش‌ها و غذاخوری کارکنان، دسترسی داشته باشند.

مسائل زیر را در طراحی فضاهای مربوط به پرسنل خدماتی باید درنظر گرفت:

دفاتر پرسنل و ثبت ساعات ورود و خروج:

·        دفاتر ایمنی و ثبت ساعات در داخل ورودی کارکنان و در نزدیکترین نقطه به آن قرار داده شود.

·        امکان کنترل بصری ورودی و راهروی خدماتی اصلی فراهم شود.

·        فضاهای جداگانه‌ای که اندازه آنها متناسب با برنامه و شیفت کارکنان است تأمین شود.

·        رختکن‌های جداگانه‌ای برای کارکنان بخش ضیافت در نظر گرفته شود.

·        دسترسی‌های جداگانه‌ای به توالت‌ها، بدون عبور از میان رختکن طراحی شود.

غذاخوری کارکنان:

در نزدیکی آشپزخانه طراحی شود.

اسکان کارکنان:

·        آپارتمان مدیران به عنوان بخشی از برنامه اتاق خواب‌های متل تأمین شود.

قسمت اداری:

** طرح پیشخوان لابی و دفاتر اداری، برای ایجاد واکنش مثبت میهمانان نسبت به متل حائز اهمیت است.

درحالی که تمامی میهمانان با پیشخوان لابی در ارتباط می‌باشند. بسیاری از مراجعه کنندگان با کارکنان بخش فروشگاهی و غذاخوری یا با معاونین مدیریت سرو کار دارند. بنابراین برنامه‌ریزی، طراحی و تجهیز فضای اداری متل نیز، نیاز به توجه زیادی دارد که نباید کمتر از توجهی که نسبت به اتاق خواب‌ها و فضاهای عمومی مبذول می‌گردد باشد.

دفاتر اداری کلاً به چهار قسمت تقسیم شده‌اند:

·        پیشخوان لابی

·        دفاتر لابی

·        حسابداری

·        مدیریت ارشد (Executive)

پیشخوان و دفاتر لابی:

دفتر لابی بزرگترین بخش از چهار قسمت اصلی بوده و بخشی است که میهمانی‌ها و مراجعه کنندگان بیش از همه با آن آشنایی دارند.

·        پلان فضای پیشخوان لابی ستون‌های سازه‌ای نداشته باشد.

·        پلان دفتر لابی به شکلی باشد که بخش رزواسیون و قسمت اپراتورها نزدیک محوطه پذیرش قرار داشته باشند.

·        اتاق صندوق‌های امانت باید به صورتی طرح‌ریزی شود که صندوق‌دار بتواند به امور میهمانان رسیدگی نماید.

·        پیشخوان لابی باید به شکلی طرح‌ریزی شود که بتوان کارکنان بخش صندوق و پذیرش را طبق میاز کم و زیاد نمود.

·        فضای کاری دفتر لابی نباید در معرض دید مهمانها قرار گیرد.

·        ملزومات فضای پشتیبانی که باید نزدیک به پیشخوان لابی قرار گیرد شامل:

تلفن‌های داخلی نمایش بروشور، مسئول پیشخوان یا معاون مدیر و ایستگاه پادو می‌باشد.

·        کانون‌های جلب توجه که جنبه تزیینی دارد، در نزدیکی پیشخوان لابی قرار داده شود: اشیایی مناسب برای روی پیشخوان نورپردازی، نمای دیوار پشت پیشخوان و علائم مخصوص برای این فضا.

دفتر لابی قسمت پذیرش و صندوق‌داری را پشتیبانی می‌نماید. مساحت آن بین 3/0 تا 5/0 متر به ازای هر اتاق خواب متغیر است. عناصر اصلی در طرح آن، فضای کاری و پذیرش است که بیشتر دفاتر دیگر در گرد آنها تجمع نموده‌اند.

- دفتر حسابداری:

بهترین مکان برای دفتر حسابداری، بخش از مجموعه اصلی در مجاورت پیشخوان لابی است که می‌تواند با داشتن فاصله مناسب از این قسمت به طور رضایت‌بخشی فعالیت نماید. ارتباط اصلی آن با دفتر لابی به دلیل نیاز به اتاق شمارش پول است.

یعنی جایی که مدیران قسمتهایی مانند رستوران‌ها، پیشخدمت عرضه نوشیدنی و فروشگاههای در آن محل درآمدهای روزانه خود را شمرده و به صندوق واریز می‌نمایند.

** باید حدود 4/0 متر مربع به ازای هر اتاق متل برای دفاتر حسابداری اختصاص داد.

دفتر مدیر:

مجموعه دفتر مدیر، کوچکترین قسمت از این سه بخش است و شامل بخشهای زیر است:

·        دفتر مدیر       دفتر معاون