مهندسی عمران ایران

مطالب عمومی مهندسی عمران معماری شهرسازی

مهندسی عمران ایران

مطالب عمومی مهندسی عمران معماری شهرسازی

وسایل اندازه گیری شدت جریان

وسایل اندازه گیری شدت جریان:

مقدمه : در بررسی جریان ها همیشه مطالعه شدت جریان سیال به دلیل وابستگی آن به عواملی مانند انرژی جریان اهمیت زیادی دارد و تاثیر عوامل مختلف بر شدت جریان سیال که وابسته به فاکتورهای مختلفی است, درنظر گرفته می شود. لزجت سیال, دبی و مشخصات هندسی مقطع جریان  از عوامل مهم موثر بر شدت جریان می باشند که از عوامل شناسایی دستگاه اندازه گیری شدت جریان نیز می باشند.

هدف از این آزمایش بدست آوردن ضریب تخلیه ونتوری، اورفیس و مندرج نمودن رتامتر و همچنین کاربرد معادله انرژی (معادله برنوی) در جریان یکنواخت می باشد. افت انرژی مربوط به هریک از قسمتها تعیین شده و با یکدیگر مقایسته می شوند. علاوه بر اندازه گیری شدت جریان توسط وسایل فوق، میزان تخلیه میز هیدرولیکی اندازه گیری می گردد و با هم مقایسته می گردند. تغییرات ضریب افت انرژی برحسب شدت جریان مختلف محاسبه و با یکدیگرمقایسه می گردند.

دستگاه مورد استفاده در این آزمایش از سه قسمت ونتوری، اوریفس و رتامتر تشکیل شده است که با هریک از قسمتها می توان به تنهایی شدت جریان را اندازه گیری نمود.

اصول نظری: دانیل برنولی با بکاربردن اصل بقای انرژی در حرکت سیالات غیر قابل تراکم به معادله زیر رسید:

P1/(ρg)+VA2/(2g)+Z1= P2/(ρg)+VB2/(2g)+Z2+ΔH1-2

P/(ρg) : انرژی هیدرو استاتیکی سیال.

V2/(2g) : انرژی جنبشی سیال.

 Z: انرژی پتانسیل سیال.

P/(ρg)+V2/(2g)+Z : انرژی کلی سیال.

ΔH1-2  :افت در انرژی کلی بین مقاطع 1و2.

با توجه به معادله برنولی برای هریک از وسایل ونتوری، اویفس و رتامتر رابطه ای خاص می توان بدست آورد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ونتوری : که از اتصال دو مخروط ناقص که  توسط لوله های استوانه ای به سایر قسمتهای دستگاه متصل شده اند و قطر لوله ورودی و خروجی ونتوری در این آزمایش 26 میلیمتر و قطر آن در گلوگاه 16 میلیمتر می باشد. و سه فشارسنج یکی در بخش ورودی, (A) یکی در محل خروجی (C)و دیگری در گلوگاه دستگاه (B) تعبیه شده اند.

با توجه به اینکه افت انرژی ΔH1-2 دردو انتهای ونتوری ناچیز است می توان از آن صرفنظر کرد. لذا کاربرد معادله 1برنولی بین انشعاب A و B بصورت زیر نتیجه می دهد:

P1/(ρg)+VA2/(2g) = P2/(ρg)+VB2/(2g)

 A: سطح مقطع

V : سرعت متوسط.

و چون طبق رابطه پیوستگی داریم:

ρVAAA=ρVBAB    mA=mB    è

باحذف VA در معادله برنولی خواهیم داشت:

VB=[2g/[1-(AB/AA)2](PA/ρg- PB/ρg]1/2

لذا میزان تخلیه خواهد بود:

Q=ABVB=AB[2g/[1-(AB/AA)2](PA/ρg- PB/ρg]1/2



Text Box: Q=C .AB

1-(AB/AA)

 

2g (hA-hB)

 

 
که در آن PA/ρg و PB/ρg به تر تیب ارتفاع آب در لوله های فشار سنج دستگاه می باشد. حال در یک وضعیت اختیاری با قرائت مانومترهای A و Bو به کمک رابطه قبل میزان شدت جریان آب را بدست می آوریم. و سپس آن را با میزان اندازه گیری شده توسط تانک توزین در میز هیدرولیکی مقایسته می کنیم. چون رابطه قبل یک رابطه نظری است و میزان واقعی شدت جریان از میزان تئوری کمتر است می توانیم با افزودن ضریب تخلیه آن را اصلاح کنیم.

انبساط مخروطی : این وسیله در امتداد ونتوری متر قرار داشته و بخش ابتدایی آن به صورت قطر خروجی ونتوری و بخش دوم آن که به اوریفیس متصل می باشد به قطر 51 میلیمتر می باشد. دو فشارسنج C وD به ترتیب به ابتدا و انتهای آن متصل می باشند.

اوریفس : این وسیله که در امتداد انبساط مخروط انبساط و هم قطر با خروجی آن نصب شده است  شامل یک صفحه مدور می باشدکه سوراخی به قطر 20 میلیمتر در مرکز آن تعبیه شده است. این وسیله به سبب شکل مشخصات هندسی معرفی شده در آن موجب ایجاد حرکت گردابی در جریان شده که به همین سبب افت فشار زیادی را موجب می شود. فشارسنج هایE  وF نیز در ابتدا و انتهای اوریفیس نصب شده اند.

با توجه به معادله برنولی بین نقاط E  و F  خواهیم دید که مقدار ΔH بسیار زیاد است و می توان دید که اثر افت انرژی اوریفس باعث ایجاد اختلاف در مانومتر خواهد بود که با اختلاف ارتفاع در حالت بدون اوریفس فرق دارد.

VF2/2g-VE2/g=(PE/ρg- PF/ρg)- ΔHE-F

چون افت انرژی ΔHE-F خود در اختلاف ارتفاع (PE/ρg- PF/ρg) موثر است، لذا می توان تغییرات انرژی در معادله فوق را بصورت زیر بیان نمود.

VF2/2g-VE2/g=K2(PE/ρg- PF/ρg)

که در آن K ضریب تخلیه تخلیه است و برای این دستگاه 601/0 می باشد.

برای اندازه گیری شدت جریان توسط اوریفس از فرمول زیر استفاده می شود.

  ½Q=AFVF=KAF[2g/(1-(AF/AE)2)x(PE/ρg- PF/ρg)]

که در دستگاه فوق قطر E برابر با 5 میلی متر و قطر F برابر با 20 میلی متر است حال می توانیم تنها با اندازه گیری اختلاف ارتفاع مانومتر ها شدت جریان Q را اندازه گرفت یعنی :

Q= Const. X (hE-hF)½

زانویی قایم : برای اتصال اوریفیس به آخرین قسمت اصلی آن یعنی رتامتر که به صورت قایم قرار دارد از زانویی 90 درجه استفاده می نماییم که قطر ورودی آن 51 میلیمتر و قطر خروجی آن 21 میلیمتر می باشد و فشار سنج های G و H نیز به ترتیب در ورودی و خروجی زانویی تعبیه شده اند.
رتا متر : این بخش دستگاه از یک لوله شیشه ای استوانه ای عمودی با قطر متغیر تشکیل شده که درون آن وزنه ای فلزی به عنوان شاخص شناور می باشد. در رتامتر افت فشار تقریباً ثابت بوده و به شدت جریان وابسته نیست و می توان آن را به میزان ثابت و مشخصی درنظر گرفت. دو فشارسنج H و I نیز در دو سمت رتامتر قرار داده شده اند.

با فرض کردن یک حجم کنترل در رتامتر و نوشتن قانون برنولی برای آن و مساوی فرض کردن سطح مقطع اول و دوم در آن خواهیم داشت

(PE/ρg- PF/ρg)=H+hH

حال اگر وزن مخروط شناور را WF و وزن آب داخل حجم کنترل را WW در نظر بگیریم  و با نوشتن رابطه تعادل خواهیم داشت:

P2A2+WF+WW-P1A2=0

که با حذف P1 و P2 بین معادلات خواهیم داشت:

WF+WW

 

rgA1

 
hH=                     - H

 

چون تمام پارامترهای سمت راست ثابت هستند لذا افت انرژی هیچ ربطی به طول ℓ ندارد.
و چون افت انرژی به سرعت آب در اطراف شناور بستگی دارد و افت انرژی ثابت است پس شدت جریان در محیط قاعده مخروط شناور باید ثابت باشد.

Q=( pDfqV) ℓ

 
Q=AF.V

AF=pDfd

d=ℓ*q

پس شدت جریان در رتامتر نسبت مستقیم با ارتفاع مخروط شناور دارد. لذا برای هر رتامتری یک نمودار تقریباً خطی به عنوان مشخصه درجه بندی ترسیم می شود. که به کمک آن می توان شدت جریان را تعیین نمود.

افت انرژی در هر قسمت را می توان مضربی از انرژی ورودی بیان کرد hL=KV12/2g  که در آن V1 سرعت ورودی و K ضریب افت دستگاه است.

حال برای هر قسمت از دستگاه داریم:

ونتوری متر : با نوشتن معادله انرژی بین انشعاب A و C نتیجه می شود:

(PA/ρg- PC/ρg)= hA-hC

 

KV12/2g=0.168 (hA-hC)

حال با داشتن hA ، hB و hC  می توان افت انرژی ونتوری و انرژی جنبشی ورودی و از روی آن ضریب دستگاه را محاسبه کرد.

اوریفس متر : چون لوله متصل به اوریفس دارای قطر 51 میلی متر است لذا سرعت ورودی به دهانه مدور (VE) 4/1 سرعت در لوله 26 میلی متری می باشد (لوله ونتوری). چون انرژی جنبشی به مجذور سرعت بستگی دارد لذا انرژی جنبشی ورودی به دهانه مدور ) 16/1 انرژی جنبشی در ورودی ونتوری می باشد.

 

VE2/2g=0.0625 VA2/2g

رتا متر : افت انرژی در رتامتر مستقل از شدت جریان است و مقدار تقریباً ثابتی است. که این مشخصه رتامتر است. از این رو خواهیم دید که در رتامتر افت انرژی بصورت ثابتی تابع انرژی ورودی نیست.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 می توان برای بررسی بیشتر افت انرژی در قسمتهای اتصال دهنده هر دستگاه اندازه گیری(ونتوری، اوریفیس و رتامتر) از قبیل از قبیل انبساط مخروطی و یا زانویی 90 درجه را تعیین نمود و سپس با افتهای دستگاهها مقایسته نمود.

افت  انرژی درانبساط مخروطی  :  اگر قبل از ورود به انبساط را C و بعد از آنرا D بگیریم با توجه به معادله برنولی و نسبت مساحتها در انبساط مخروطی که می دانیم 1 به 4 است. انرژی جنبشی خروجی  16/1 انرژی جنبشی ورودی است.

افت انرژی در انبساط مخروطی را می توان بصورت زیر نوشت

 hL=K’(1-AC/AD)2*VC2/2g=K. VC2/2g.

 

 

 

 

 

افت  انرژی در زانویی 90 درجه  :  افت انرژی در زانویی که لوله ورودی به قطر 26 میلی متر است به کمک رابطه برنولی قابل محاسبه شده است.

hL= K. VG2/2g.

که در آن K ضریب افت زانویی و VG سرعت ورودی است.

انرژی جنبشی خروجی 16 برابر انرژی جنبشی ورودی است.

 

 

 

 

 

 

شرح آزمایش :  پس از روشن نمودن پمپ دستگاه میز هیدرولیکی ابتدا شیر ورودی جریان آب و شیر کنترل رتامتر را کاملاً باز می کنیم تا یک دبی ثابتی به دستگاه وارد شود و مشاهده می شود که آب در رتامتر و بخش های مختلف دستگاه جریان یافته و در لوله های اندازه گیری فشار نیز سطح آب بالا آمده و نوسان می کند. این نوسان اولیه با گذشت مدت زمان کمی کاهش یافته و سطح آب در فشارسنج ها به صورت تقریباً ثابتی باقی می ماند که می توان در این وضعیت ادعا کرد که جریان یکنواختی در دستگاه برقرار شده است. حال به آرامی شدت جریان را طوری تنظیم می کنیم که وزنه درون رتامتر که شاخص به حساب می آید برروی عدد مورد نظر در شروع آزمایش قرار گیرد که در اولین برداشت این عدد معادل 19 بود. حال میز هیدرولیکی را در حالتی قرار می دهیم که آب به صورت دایمی تخلیه گردد.با یکنواخت شدن جریان و در حالی که شاخص رتامتر روی  اولین عدد قرار دارد ,  مانومترهای موجودبر روی دستگاه را به ترتیب از A تا I قرائت می کنیم و سپس آب را کاملاً تخلیه کرده و دبی را اندازه گیری می نماییم . پس از پایان یک دور قرائت و محاسبه دبی آب و ثبت نتایج, شاخص رتامتر را با کاهش دادن دبی ورودی , بنا به پیشنهاد مسوول آزمایشگاه به میزان 2 سانتیمتر پایین می آوریم  داده و عملیات را مانند مرحله قبل مجدداً انجام می دهیم. این کار را 9 مرحله تکرار کرده و نتایج را ثبت می کنیم. کلیه نتایج در جدول  آمده است:

 


نتایج آزمایش :

  ×   در این آزمایش در هر یک از قسمتهای دستگاه اختلاف هد و افت انرژی بر اساس روش و فرضیات یکسانی محاسبه می گردند.

      ×        افت فشار در ونتوری از اوریفیس و رتاری مترکمتر می باشد .

  ×   زانویی باعث کاهش شدت جریان و افت فشار در مدار می شود که مقدار این افت به مشخصات هندسی زانویی مربوط می شود. به طوریکه در این آزمایش می توان با تغییر زاویه خم شدگی زانویی , میزان افت فشار را در آن افزایش یا کاهش داد.

      ×        مشخصات هندسی مقاطع عبوری جریان تاُثیر مهمی بر هد جریان دارد.

  ×   برای سیال در ایده آل، با فرض ناچیز بودن تلفات اصطکاکی, می توان در مقاطع یکسان, هد سرعتی سیال را یکسان فرض نموده و بااستفاده از قوانین برنولی وضعیت انرژی و تغییرات هد را محاسبه نمود که اساس کار برای کل مقاطع یکسان ولی روش استفاده از این فرمولها متفاوت است.

   ×    در این آزمایش , انرژیها و تغییرات آن بر اساس انرژی جنبشی محاسبه می گردند و بهمین دلیل در محاسبه ضریب تصحیح انرژی, انرژی کل را بر انرژی اولیه هر بخش از دستگاه تقسیم می نماییم.

      ×        مانومترهای ورودی مقاطع با کاهش دبی , کاهش ارتفاع و با افزایش دبی , افزایش ارتفاع دارند.

      ×        مانومترهای خروجی مقاطع کنترل باکاهش دبی , افزایش ارتفاع دارند.

  ×   افت انرژی مستقل از شدت جریان است زیرا در طول آزمایش ,دو مانومتر H و I از هم فاصله ثابتی دارند.

      ×        میزان افت هد با افزایش دبی افزایش می یابد.

      ×        میزان افت هد در اوریفیس به دلیل بوجود آمدن جریان گردابی زیاد است.

  ×   میزان افت هد در مقاطع مختلف یکسان نبوده و در اوریفیس بیشترین و ر رتامتر کمترین مقدار را داراست.

      ×        روابط بین هد ارتفاع و دبی با تقریب قابل قبولی به صورت خطی می باشد.

      ×        ضریب افت در اوریفس از همه بیشتر و در زانویی از همه کمتر می باشد.

منابع خطا :

1- خطا در خواندن مانومترها به دلیل تقعر سطح آب و عدم شفافیت لوله ها و موازی نبودن کامل خط دید با سطح واقعی آب.

2-  خطا در خواندن مانومتر ها به دلیل نوسان اندک سطح آب به دلیل یکنواخت نبودن واقعی جریان.

3-  نشت مقاطع در بعضی از قسمتهای دستگاه که باعث کاهش دقت در محاسبه دبی و عدم یکنواختی جریان می شد.

4- وجود مقدار کم ولی غیر قابل اجتناب اصطکاک بین سیال و جداره مقاطع دستگاه به دلیل لزجت سیال و زبری هرچند کم لوله ها بر اثر گذشت زمان.

5- استفاده از معادلات برنولی در محاسبات هد انرژی جنبشی در صورتیکه جریان سیال به دلایل فوق واقعاً یکنواخت نبوده و تلفات کاملاً صفرنیست.

6-  عدم دقت کامل وزنه ها یا محاسبه در زمان برای محاسبه دبی آب.

7-  وجود جرم در آب و یا وجود حباب هوا در لوله ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وسایل اندازه گیری شدت جریان

وسایل اندازه گیری شدت جریان

 

مقدمه :

در بررسی جریان ها همیشه مطالعه شدت جریان سیال به دلیل وابستگی آن به عواملی مانند انرژی جریان اهمیت زیادی دارد و تاثیر عوامل مختلف بر شدت جریان سیال که وابسته به فاکتورهای مختلفی است, درنظر گرفته می شود. لزجت سیال, دبی و مشخصات هندسی مقطع جریان  از عوامل مهم موثر بر شدت جریان می باشند که از عوامل شناسایی دستگاه اندازه گیری شدت جریان نیز می باشند.

هدف از این آزمایش بدست آوردن ضریب تخلیه ونتوری، اورفیس و مندرج نمودن رتامتر و همچنین کاربرد معادله انرژی (معادله برنوی) در جریان یکنواخت می باشد. افت انرژی مربوط به هریک از قسمتها تعیین شده و با یکدیگر مقایسته می شوند. علاوه بر اندازه گیری شدت جریان توسط وسایل فوق، میزان تخلیه میز هیدرولیکی اندازه گیری می گردد و با هم مقایسته می گردند. تغییرات ضریب افت انرژی برحسب شدت جریان مختلف محاسبه و با یکدیگرمقایسه می گردند.

دستگاه مورد استفاده در این آزمایش از سه قسمت ونتوری، اوریفس و رتامتر تشکیل شده است که با هریک از قسمتها می توان به تنهایی شدت جریان را اندازه گیری نمود.

 

اصول نظری: دانیل برنولی با بکاربردن اصل بقای انرژی در حرکت سیالات غیر قابل تراکم به معادله زیر رسید:

P1/(ρg)+VA2/(2g)+Z1= P2/(ρg)+VB2/(2g)+Z2+ΔH1-2

P/(ρg) : انرژی هیدرو استاتیکی سیال.

V2/(2g) : انرژی جنبشی سیال.

 Z: انرژی پتانسیل سیال.

P/(ρg)+V2/(2g)+Z : انرژی کلی سیال.

ΔH1-2  :افت در انرژی کلی بین مقاطع 1و2.

با توجه به معادله برنولی برای هریک از وسایل ونتوری، اویفس و رتامتر رابطه ای خاص می توان بدست آورد.

 

ونتوری : که از اتصال دو مخروط ناقص که  توسط لوله های استوانه ای به سایر قسمتهای دستگاه متصل شده اند و قطر لوله ورودی و خروجی ونتوری در این آزمایش 26 میلیمتر و قطر آن در گلوگاه 16 میلیمتر می باشد. و سه فشارسنج یکی در بخش ورودی, (A) یکی در محل خروجی (C)و دیگری در گلوگاه دستگاه (B) تعبیه شده اند.

با توجه به اینکه افت انرژی ΔH1-2 دردو انتهای ونتوری ناچیز است می توان از آن صرفنظر کرد. لذا کاربرد معادله 1برنولی بین انشعاب A و B بصورت زیر نتیجه می دهد:

P1/(ρg)+VA2/(2g) = P2/(ρg)+VB2/(2g)

 A: سطح مقطع

V : سرعت متوسط.

و چون طبق رابطه پیوستگی داریم:

ρVAAA=ρVBAB    mA=mB    è

باحذف VA در معادله برنولی خواهیم داشت:

VB=[2g/[1-(AB/AA)2](PA/ρg- PB/ρg]1/2

لذا میزان تخلیه خواهد بود:

Q=ABVB=AB[2g/[1-(AB/AA)2](PA/ρg- PB/ρg]1/2



Text Box: Q=C .AB

1-(AB/AA)

 

2g (hA-hB)

 

 
که در آن PA/ρg و PB/ρg به تر تیب ارتفاع آب در لوله های فشار سنج دستگاه می باشد. حال در یک وضعیت اختیاری با قرائت مانومترهای A و Bو به کمک رابطه قبل میزان شدت جریان آب را بدست می آوریم. و سپس آن را با میزان اندازه گیری شده توسط تانک توزین در میز هیدرولیکی مقایسته می کنیم. چون رابطه قبل یک رابطه نظری است و میزان واقعی شدت جریان از میزان تئوری کمتر است می توانیم با افزودن ضریب تخلیه آن را اصلاح کنیم.

 

انبساط مخروطی : این وسیله در امتداد ونتوری متر قرار داشته و بخش ابتدایی آن به صورت قطر خروجی ونتوری و بخش دوم آن که به اوریفیس متصل می باشد به قطر 51 میلیمتر می باشد. دو فشارسنج C وD به ترتیب به ابتدا و انتهای آن متصل می باشند.

 

اوریفس : این وسیله که در امتداد انبساط مخروط انبساط و هم قطر با خروجی آن نصب شده است  شامل یک صفحه مدور می باشدکه سوراخی به قطر 20 میلیمتر در مرکز آن تعبیه شده است. این وسیله به سبب شکل مشخصات هندسی معرفی شده در آن موجب ایجاد حرکت گردابی در جریان شده که به همین سبب افت فشار زیادی را موجب می شود. فشارسنج هایE  وF نیز در ابتدا و انتهای اوریفیس نصب شده اند.

با توجه به معادله برنولی بین نقاط E  و F  خواهیم دید که مقدار ΔH بسیار زیاد است و می توان دید که اثر افت انرژی اوریفس باعث ایجاد اختلاف در مانومتر خواهد بود که با اختلاف ارتفاع در حالت بدون اوریفس فرق دارد.

VF2/2g-VE2/g=(PE/ρg- PF/ρg)- ΔHE-F

چون افت انرژی ΔHE-F خود در اختلاف ارتفاع (PE/ρg- PF/ρg) موثر است، لذا می توان تغییرات انرژی در معادله فوق را بصورت زیر بیان نمود.

VF2/2g-VE2/g=K2(PE/ρg- PF/ρg)

که در آن K ضریب تخلیه تخلیه است و برای این دستگاه 601/0 می باشد.

برای اندازه گیری شدت جریان توسط اوریفس از فرمول زیر استفاده می شود.

  ½Q=AFVF=KAF[2g/(1-(AF/AE)2)x(PE/ρg- PF/ρg)]

که در دستگاه فوق قطر E برابر با 5 میلی متر و قطر F برابر با 20 میلی متر است حال می توانیم تنها با اندازه گیری اختلاف ارتفاع مانومتر ها شدت جریان Q را اندازه گرفت یعنی :

Q= Const. X (hE-hF)½

 

زانویی قایم : برای اتصال اوریفیس به آخرین قسمت اصلی آن یعنی رتامتر که به صورت قایم قرار دارد از زانویی 90 درجه استفاده می نماییم که قطر ورودی آن 51 میلیمتر و قطر خروجی آن 21 میلیمتر می باشد و فشار سنج های G و H نیز به ترتیب در ورودی و خروجی زانویی تعبیه شده اند.

رتا متر : این بخش دستگاه از یک لوله شیشه ای استوانه ای عمودی با قطر متغیر تشکیل شده که درون آن وزنه ای فلزی به عنوان شاخص شناور می باشد. در رتامتر افت فشار تقریباً ثابت بوده و به شدت جریان وابسته نیست و می توان آن را به میزان ثابت و مشخصی درنظر گرفت. دو فشارسنج H و I نیز در دو سمت رتامتر قرار داده شده اند.

با فرض کردن یک حجم کنترل در رتامتر و نوشتن قانون برنولی برای آن و مساوی فرض کردن سطح مقطع اول و دوم در آن خواهیم داشت

(PE/ρg- PF/ρg)=H+hH

حال اگر وزن مخروط شناور را WF و وزن آب داخل حجم کنترل را WW در نظر بگیریم  و با نوشتن رابطه تعادل خواهیم داشت:

P2A2+WF+WW-P1A2=0

که با حذف P1 و P2 بین معادلات خواهیم داشت:

WF+WW

 

rgA1

 
hH=                     - H

 

چون تمام پارامترهای سمت راست ثابت هستند لذا افت انرژی هیچ ربطی به طول ℓ ندارد.
و چون افت انرژی به سرعت آب در اطراف شناور بستگی دارد و افت انرژی ثابت است پس شدت جریان در محیط قاعده مخروط شناور باید ثابت باشد.

Q=( pDfqV) ℓ

 
Q=AF.V

AF=pDfd

d=ℓ*q

پس شدت جریان در رتامتر نسبت مستقیم با ارتفاع مخروط شناور دارد. لذا برای هر رتامتری یک نمودار تقریباً خطی به عنوان مشخصه درجه بندی ترسیم می شود. که به کمک آن می توان شدت جریان را تعیین نمود.

افت انرژی در هر قسمت را می توان مضربی از انرژی ورودی بیان کرد hL=KV12/2g  که در آن V1 سرعت ورودی و K ضریب افت دستگاه است.

 

شرح آزمایش : 

پس از روشن نمودن پمپ دستگاه میز هیدرولیکی ابتدا شیر ورودی جریان آب و شیر کنترل رتامتر را کاملاً باز می کنیم تا یک دبی ثابتی به دستگاه وارد شود و مشاهده می شود که آب در رتامتر و بخش های مختلف دستگاه جریان یافته و در لوله های اندازه گیری فشار نیز سطح آب بالا آمده و نوسان می کند. این نوسان اولیه با گذشت مدت زمان کمی کاهش یافته و سطح آب در فشارسنج ها به صورت تقریباً ثابتی باقی می ماند که می توان در این وضعیت ادعا کرد که جریان یکنواختی در دستگاه برقرار شده است. حال به آرامی شدت جریان را طوری تنظیم می کنیم که وزنه درون رتامتر که شاخص به حساب می آید برروی عدد مورد نظر در شروع آزمایش قرار گیرد که در اولین برداشت این عدد معادل 19 بود. حال میز هیدرولیکی را در حالتی قرار می دهیم که آب به صورت دایمی تخلیه گردد.با یکنواخت شدن جریان و در حالی که شاخص رتامتر روی  اولین عدد قرار دارد ,  مانومترهای موجودبر روی دستگاه را به ترتیب از A تا I قرائت می کنیم و سپس آب را کاملاً تخلیه کرده و دبی را اندازه گیری می نماییم .

 

جدول داده ها :

Time {sec)

Water weight (KG)

Rotameter (cm)

Manometric Levels (mm)

Test No

I

H

G

F

E

D

C

B

A

31.02


12


19


25


137


184


148


348


340


333


184


367


1


34.90


12


17


53


162


200


170


338


330


323


195


347


2


40.27


12


15


83


190


218


195


322


315


310


213


331


3


46.86


12


13


105


208


230


213


310


304


300


228


316


4


52.59


12


11


120


225


240


225


300


297


294


235


307


5


1.05.81


12


9


135


248


250


240


290


290


285


245


295


6


1.17.51


12


7


148


248


256


250


285


284


280


253


288


7


1.36.53


12


5


155


256


261


258


280


280


275


260


280


8


2.12.07


12


3


163


265


268


265


276


276


276


265


296


9


 

Test No

Elbow (17)

Diffusser

Rotameter (15)

Orifice (14)

Venturi (13)

Tank Weight

Rotameter (12)

Orifice (11)

Venturi (8)

24.73


1.16


3.61

105.3

1.096


0.00039


0.00046


0.00064


0.00048


1


25.33


1.22


4.36

112

0.96


0.00034


0.00043


0.00059


0.00044


2


23.33


1.20


5.63

105.8

1.11


0.0003


0.00037


0.00051


0.00039


3


24.44


1.22


7.36

107.8

1.14


0.00026


0.00037


0.00045


0.00033


4


22.67


1.19


8.58

100

1.08


0.00023


0.0003


0.00039


0.0003


5


4


1.56


14.12

100

1.25


0.00018


0.00026


0.00032


0.00025


6


21.62


1.60


16.67

112.9

1.33


0.00015


0.00022


0.00027


0.00021


7


27.78


2.60


33.67

122.2

1.67


0.00012


0.00018


0.00031


0.00017


8


100


0.937


204

366.7

 

0.00009


0.00015


0.00015


0.00016


9


 

ونتوری :


K

C

Test No

1.096


0.031


0.034


0.183


0.81


0.00048


0.00039


1


0.96


0.025


0.024


0.152


0.77


0.00044


0.00034


2


1.11


0.019


0.021


0.118


0.77


0.00039


0.0003


3


1.14


0.014


0.016


0.088


0.79


0.00033


0.00026


4


1.08


0.012


0.013


0.072


0.77


0.0003


0.00023


5


1.25


0.008


0.01


0.05


0.72


0.00025


0.00018


6


1.33


0.006


0.008


0.035


0.71


0.00021


0.00015


7


1.67


0.003


0.005


0.02


0.71


0.00017


0.00012


8


 

0.0005


0.002


0.0031


0.56


0.00016


0.00009


9


 

 

 

 

 

اوریفیس :

K

C

Test No

105.3


0.0019


0.61


0.2


0.00064


0.00039


1


112


0.0015


0.58


0.168


0.00059


0.00034


2


105.8


0.0012


0.59


0.127


0.00051


0.0003


3


107.8


0.0009


0.58


0.097


0.00045


0.00026


4


100


0.00075


0.60


0.075


0.00039


0.00023


5


100


0.0005


0.50


0.05


0.00032


0.00018


6


112.9


0.00037


0.55


0.035


0.00027


0.00015


7


122.2


0.00018


0.57


0.022


0.00031


0.00012


8


366.7


0.00003


0.60


0.011


0.00015


0.00009


9


 

 

 

 

 

 

روتامتر :

Test No

K

1

0.00039

0.00046

0.112

0.031

3.61

2

0.00034

0.00043

0.109

0.025

4.36

3

0.0003

0.00037

0.107

0.019

5.63

4

0.00026

0.00037

0.103

0.014

7.36

5

0.00023

0.0003

0.103

0.012

8.58

6

0.00018

0.00026

0.113

0.008

14.12

7

0.00015

0.00022

0.1

0.006

16.67

8

0.00012

0.00022

0.101

0.003

33.67

9

0.00009

0.00015

0.102

0.0005

204

 

 

 

افت انرژی در زانوئی 90 درجه :

K

X (m)

Test No

24.73


0.0019


 

0.047


1


25.33


0.0015


 


0.038


2


23.33


0.0012


 

0.028


3


24.44


0.0009


 

0.022


4


22.67


0.00075


 

0.017


5


4


0.0005


 

0.002


6


21.62


0.00037


 

0.008


7


27.78


0.00018


 

0.005


8


100


0.00003


 

0.003


9


 

 

افت انرژی در انبساط مخروطی :

K

X (m)

Test No

1.16


0.031


0.036


0.007


1


1.22


0.025


0.030


0.007


2


1.20


0.019


0.022


0.005


3


1.22


0.014


0.017


0.004


4


1.19


0.012


0.014


0.003


5


1.56


0.008


0.012


0.005


6


1.60


0.006


0.010


0.004


7


2.60


0.003


0.008


0.005


8


0.937


0.0005


0.0004


0


9


 

 

 

 

 

محاسبه درصد بهبود فشار :

 = درصد بهبود فشار در دهانه مدور R

 

R %

82 %


0.00039


82.1 %


0.00034


81.9 %


0.0003


82.4 %


0.00026


80 %


0.00023


80 %


0.00018


82.9 %


0.00015


86.4 %


0.00012


72.7 %


0.00009