روشهای زیادی وجود داردتا در پروژه های بزرگ هم از لحاظ اقتصادی پروژه بهینه باشد

روشهای زیادی وجود داردتا در پروژه های بزرگ هم از لحاظ اقتصادی پروژه بهینه باشد و هم از لحاظ علمی ،با تمام قوانین اجرا شود که این موارد در بتن سازی وبتن ریزی می تواند شامل مواردی باشند ازجمله :
اول اینکه ،در پروژه های بزرگ احتیاج به شن وماسه داریم که اگرمعدنی از شن وماسه داشته باشیم هم از لحاظ زمانی هم ازلحاظ اقتصادی به صرفه تر خواهد بود که با راه اندازی معدن وتولید شن وماسه وحمل مصالح تولید شده به کارگاه میتوانیم گامی مثبت دراجرای پروژه های بتنی انجام دهیم چرا که شن وماسه از ملزومات اصلی کارهای بتنی می باشد.سپس باتهیه سیمانهای لازم برای اجرا وحمل آن به کارگاه و کنترل کمی وکیفی وانبار کردن سیمان درکارگاه در شرایط مناسب ، چرا که باید از مصرف سیمانهای فاسد خودداری کرد.یکی از ملزومات دیگر بتن ،آب می باشد که میتوان پس ازتأمین آب وایجادمخزن مناسب برای ذخیره کردن آن به مقدار کافی اقدام نمائیم.پس از انجام این مراحل ،میتوانیم با انجام دادن آزمایشهایی برای بدست آوردن بتنی عالی اقدام نمائیم .که در زیر تعدادی از آنهانام برده شده است:
-1 تعیین نسبتهای اختلاط برای دستیابی به بتن مورد نظر.
-2 برداشت مصالح مطابق نسبتهای تعیین شده و اختلاط آنها بنحو مطلوب.
-3 کنترل کیفیت بتن در مراحل مختلف.

از آزمایشهای دیگر می توان موارد زیر را نام برد:
1ـ تعیین میزان کارائی بتن توسط آزمایش اسلامپ.
2ـ تعیین ومشخص کردن مقدار آب اختلاط بتن برحسب اندازه تاحداکثردانه ها وشکل دانه ها ونوع دانه بندی ومقدار حباب هوا ومیزان اسلامپ .
3ـ تعیین نسبت،آب به سیمان که دراین مرحله می بایست دو ضابطه را در نظر گرفت:
الف) مقاومت که در اصل می بایست از مقاومت میانگین نمونه استوانه ای استفاده شود.　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　
ب) میزان اسلامپ و یا وارفتگی ویا کارائی بتن با توجه به آزمایش اسلامپ سوم ومقدارآب ازگام دوم و مقدار وزنی سیمان از رابطه( 1) بدست می آید.
نسبت آب به سیمان　　　 = وزن سیمان　 /　 وزن آب

4ـ تعیین مقدار سیمان که با توجه به نسبت وزنی آب به سیمان از گام
5ـ تعیین وزن شن که بر حسب حداکثر اندازه دانه هاو جدول نرمی ماسه ها،بهترین حجم شن درواحد حجم بتن در جداولی که موجود می باشدبدست می آید.
6 ـ تعیین وزن مخصوص بتن تازه که با توجه به حداکثر اندازه دانه ها، وزن مخصوص بتن تازه و به عبارت دیگر وزن یک متر مکعب بتن بدست می آید.
7ـ تعیین وزن ماسه که از کم کردن وزن مخصوص از وزن شن و وزن سیمان و وزن آب بدست می آید...

وضعیت آب در کره زمین

وضعیت آب در کره زمین

مردم ما هر روز 1700 میلیارد لیتر آب مصرف می کنند. 97% آبهای کره زمین درون اقیانوسها است و 2% آن یخ زده است. ما آب مورد نیاز خود را از 1% باقیمانده تهیه می‌کنیم که از یکی از دو منبع زیر بدست می آید: سطح زمین (رودخانه‌ها ، دریاچه‌ها و نهرها) و یا از آبهای زیرزمینی. امروز حدود 117 میلیون نفر ، یعنی بیش از نیمی از جمعیت آمریکا متکی به آبهای زیرزمینی به عنوان منبع آب آشامیدنی هستند. جای تعجب نیست که کشف آلودگی آبهای زیرزمینی در تمام دنیا موجب بروز نگرانیهای شدیدی شده است. 

سفره آب زیرزمینی

سفره آب به لایه یا منطقه قابل نفوذی در زیر سطح زمین گفته می‌شود که آب در آن می‌تواند جریان یابد. سفره آب همچنین باید قابلیت آبدهی خوبی داشته‌باشد. سطح فوقانی سفره آب ، یا سطح ایستایی همواره افقی نیست و به‌طور طبیعی از منطقه تغذیه آن ، یعنی محل و منطقه‌ای که آب زیرزمینی را تامین می‌کند، به طرف محل تخلیه دارای شیب است. بطور کلی شکل سطح استیابی غالبا از شکل سطح زمین پیروی می‌کند. ولی برآمدگیهای آن هموارتر است. بنابراین ایستایی در نواحی پست در نزدیک سطح زمین و در تپه‌ها و کوه‌ها در عمق زیادتر قرار دارد.
بطور معمول در مناطق پرباران و در دشتها سطح ایستایی بالا و در مناطق خشک و کوهستانی پایین است. در مناطق مرطوب سطح ایستایی ممکن است تا نزدیک سطح زمین بالا بیاید. در گودیهای چنین نقاطی ، ممکن است «آبگیر» و در صورت وجود پوشش گیاهی ، «باتلاق» بوجود آید. تغییرات ارتفاع سطح ایستایی را بر حسب زمان به صورت نمودارهایی به نام هیدروگراف نشان می‌دهند.
سفره‌های دارای بازدهی قابل توجه اغلب در رسوبات ناپیوسته شنی و ماسه‌ای تشکیل می‌شوند. آبرفتها ، یعنی رسوباتی که توسط رودها در دره‌ها و دشتها برجای گذارده می‌شوند، معمولا سفره‌های آب زیرزمینی خوبی تشکیل می‌دهند. رسوبات رسی گرچه از تخلخل زیادی برخوردارند، ولی چون قابلیت نفوذ کمی دارند، با وجود حجم آب زیادی که ممکن است در خود ذخیره کرده‌باشند، سفره آب زیرزمینی تشکیل نمی‌دهند و به عنوان مواد غیر قابل نفوذ در نظر گرفته می‌شوند. در سنگهای متراکم نیز آب معمولا در نمونه‌هایی ایجاد می‌شود که از تخلخل ثانوی قابل توجه برخوردار باشند. در این میان بهترین سفره آبها معمولا در سنگهای آهکی درز و شکافدار ایجاد می‌شود. 

تقسیم بندی سفره‌های آب زیرزمینی

سفره‌های آزاد

در سفره‌های آزاد سطح ایستایی ، همان سطح فوقانی منطقه اشباع است. مقدار فشار در سطح ایستایی سفره‌های آزاد برابر فشار اتمسفر است. سطح ایستایی بسته به‌مقدار تغذیه یا تخلیه آن ، آزادانه نوسان می‌کند، زیرا لایه غیر قابل نفوذی در بالای ان قرار ندارد. حالت خاصی از سفره‌های آزاد «سفره‌های معلق» هستند. این سفره‌ها معمولا در داخل منطقه تهویه یا منطقه اشباع نشده خاک و در روی لایه‌های نفوذ ناپذیری که گسترش محدودی دارند، مثلا عدسیهای رسی ، تشکیل می‌شوند. از این سفره‌های مقدار کمی آب و آن هم بطور موقت می‌توان بدست آورد. 

سفره‌های تحت فشار

سفره‌های تحت فشار یا محصور یا آرتزین در محلی تشکیل می‌شود که آب زیرزمینی بوسیله لایه‌ای نسبتا نفوذناپذیر از بالا محدود شود و در نتیجه تحت فشاری بیش از اتمسفر است. علت آنکه در سفره‌های تحت فشار آب از محل خود بالاتر می‌آید آن است که محل تغذیه سفره ، یعنی منطقه‌ای که از طریق آن آب سفره تامین می‌شود، در ارتفاعی بالاتر از سطح فوقانی منطقه اشباع در محل حفر چاه قرار دارد.
در سفره‌های تحت فشار به‌جای سطح ایستایی سطح پیرومتریک را در نظر می‌گیرند و آن عبارت از سطحی فرضی است که در هر منطقه با ارتفاع فشار هیدروستاتیک آب در سفره تحت فشار مطابقت دارد. به زبان ساده‌تر منظور سطحی است که اگر چاهی در هر نقطه از سفره تحت فشار حفر کنیم ارتفاع صعود یا فوران آب چاه را در آن نقطه نشان می‌دهد. 

مشکلات و آلودگی آبهای زیرزمینی

به دلیل عدم شناخت صحیح و یا عدم درک میزان آسیب پذیری سریع آبهای زیرزمینی ، سهل‌انگاری های زیادی صورت گرفته است. اجازه داده‌ایم که بنزین و سایر مایعات مضر از مخازی زیرزمینی به درون سفره‌های آبهای زیرزمینی نفوذ کند. آلاینده‌ها ، از محل‌های دفن زباله یا سیستم های فاضلاب که بطور غلطی ساخته شده‌اند، به داخل آن تراوش می‌‌کنند. آبهای زیرزمینی از طریق زهاب حاصله از مزارع کشاورزی کود داده شده و مناطق صنعتی ، آلوده می‌شوند. صاحبان خانه‌ها با ریختن مواد شیمیایی به داخل فاضلاب یا روی زمین ، آبهای زیرزمینی را آلوده می‌کنند. 

آلودگی آبهای زیر زمینی

آلودگی آبهای زیرزمینی در اثر نفوذ آلودگی از سطح زمین و یا اطراف منبع آن صورت می‌گیرد و در این میان ، ریشه‌های درختان و یا گیاهانی که به منبع راه یافته‌اند نیز مورد توجه است.

موارد مورد توجه در یک منبع آب زیرزمینی در یک منبع آب زیرزمینی ، عواملی چون عمق آب ، عمق ایستایی ، تغییراتی که ممکن است در اثر پمپاژ حاصل گردد، باید تعیین شود و تجزیه آب چاه و آبهای اطراف آن ، نشان خواهد داد که این منبع زیرزمینی از یک محل یا بیشتر تغذیه می‌شود.

علل آلودگی آبهای زیرزمینی آلودگی آبهای زیرزمینی ممکن است از آبهایی که به آن وارد می‌شود و یا از منابع دور دست باشد و اگر این آلودگی از منابع دور دست وارد آب شود، تعیین محل آلوده کننده بسیار مشکل است. اگر بعد از پمپاژ ، آلودگی در آب مشاهده شود، باید مطالعه‌ای در منابع آلودگی اطراف چاه ، مثل چاه‌های توالت به عمل آید. عوامل موثر در ممانعت از آلودگی آبهای زیرزمینی به عمق چاه ، وضع طبیعی محلی که چاه در آن قرار دارد و جهت حرکت آبهای زیرزمینی مربوط است.  در هر صورت ، شعاعی که تحت اثر آن ممکن است آب زیرزمینی آلوده گردد، معمولا از حدود 20 برابر تغییرات سطح ایستابی دراثر پمپاژ چاه بیشتر نیست. و اگر زمین اطراف چاه از سنگهای شکسته باشد، این مهم کمی زیادتر است. به عنوان مثال اگر تغییرات ایستابی چاهی ، 0.5 متر باشد، شعاع آلودگی آن 10 متر خواهد بود. 
سرعت واقعی جریان آب به چاه  سرعت واقعی جریان آب از هر نقطه به چاه ، با فاصله آن از چاه تغییر می‌کند و این سرعت در هر نقطه برابر است با سرعت واقعی جریان آب در موقع ورود به چاه تقسیم بر مجذور فاصله. مثلا اگر سرعت حرکت آب در موقع ورود به چاه 50 میلیمتر بر ثانیه باشد، در فاصله 10 متری، 0.5 میلیمتر و در 5 متر، 2 میلیمتر در ثانیه خواهد بود.  باید توجه داشت که این رابطه ، یک رابطه تجربی تقریبی است، وگرنه برای محاسبه سرعت واقعی بطور دقیق ، به آزمایشات محاسبات بسیار طولانی و پیچیده‌ای نیاز است. 

تاثیر عمق چاه در تصفیه آب اقشار مختلف زمین ، خود عامل مهمی در تصفیه آبهای آلوده است، اگر عمق چاه 10 متر باشد، این ضخامت زمین نمی‌تواند چاه را از آلودگیهای موجود در سطح زمین مصون نگهدارد، ولی اگر این عمق به 20 تا 25 متر برسد، باید انتظار داشت که تصفیه طبیعی صورت بگیرد و آلودگیهای موجود در سطح زمین عملا قادر به نفوذ در آب چاه نشوند. در صورت تماسفاضلاب با آبهای زیرزمینی ، مقادیر اکثر آنیونها بویژه نیترات و کلرورها در آنها بالا خواهد رفت و این امر یکی از بهترین علائم هشدار دهنده است.  بدیهی است در صورت این آلودگی علاوه بر آنیونها و کاتیونها بعضی از انواع باکتریها و ویروسهای فاضلاب نیز می‌توانند وارد جریان آبهای زیرزمینی شوند. می‌توان انتظار داشت که در شرایط مطلوب ، زمین ، قادر به تصفیه طبیعی 99 درصد آلودگیها باشد. ولی برای اینکه زمین قادر به این تصفیه طبیعی باشد، باید نحوه و چگونگی دفع فاضلاب را با دقت تمام با احتساب جوانب امر صورت گیرد.

انواع آلوده کننده‌های آبهای زیرزمینی و نحوه از بین بردن آنها  متاسفانه ، ورود آلوده کننده‌های فاضلاب ، باعث فعالیت‌های غیر هوازی خواهد شد، ولی اگر آلودگی در حین نفوذ رقیق شده باشد، مشکلات ناشی از آنها کمتر خواهد بود. تخلیه فاضلاب‌های صنعتی در زمین نیز با ورود فلزات سنگین که اغلب خاصیت سمی دارند، آلودگیهای شدید شیمیایی و احیانا" میکروبی در آبهای زیرزمینی تولید می‌نماید و چه‌بسا اتفاق می‌افتد که دیگر از این آبهای زیرزمینی نتوانیم در مصارف عمومی استفاده کنیم و باید برای مصرف مجدد ، متحمل هزینه‌های گزافی گردیم.  برای جلوگیری از فعالیت باکتریهای بی‌هوازی در تخلیه مواد جامد دفعی در گودال ، می‌توانیم از محلول 20 میلی‌گرم در لیتر ، کرومات و یا ترکیبات نیتراتی استفاده کنیم، البته مقدار معرف آنها با در نظر گرفتن جوانب امر باید تعیین شود.  نفت یکی از آلوده کننده‌های آبهای زیرزمینی است.این ماده ممکن است حتی آب زیرزمینی را برای همیشه غیر قابل استفاده نماید و در امر پمپاژ هم بعلت حل پوششهای قیری ، مشکلات جدی ایجاد می‌کند. آلوده کننده‌هایی که در ضمن فعالیتهای کشاورزی ممکن است وارد آبهای زیرزمینی گردند (نظیر حشره کشها) ، گاها فاجعه‌های بزرگی به بار می‌آورند. مثلا ممکن است ضمن کلرینه کردن آبهای زیرزمینی با ایجاد ترکیبات جدید کلردار مواد جدید که مسومیت آنها به مراتب از خود حشره کشها زیادتر است، ایجاد نمایند (نظیر کلرور فنیل).

جمع بندی مطالب

• باکتریها و ویروسها در حین نفوذ آب و یا حرکت آن ، به آبهای زیرزمینی می‌پیوندند، ولی این عوامل هیچگاه در خلاف جهت جریان آبها حرکت نخواهد نمود.
• حرکت عوامل مندرج در فوق ، در حین پمپاژ آبهای زیرزمینی تشدید می‌شود.
• وضع باکتریها و ویروسها بعد از پیوستن به آبهای زیرزمینی مشابه وضع آنها در آبهای سطحی است.
• مقدار باکتریها و ویروسهایی که قبل از رسیدن به منابع آب زیرزمینی قابل حذف هستند، متناسب با عوامل مختلف از همه مهمتر فاصله آنها از منبع و قابلیت نفوذپذیری زمین است.
• بهترین نوع زمین مواد برای حذف باکتریها ، زمین با دانه بندی یکنواخت از ماسه‌های ریز با درصدی رس می‌باشد.
• حداکثر مسافتی که باکتریها و ویروسها در حالت عمودی می‌توانند حرکت نمایند تقریبا 10 فوت است.
• غالب مواد شیمیایی نظیر نفت ، حشره کشها ، و دترجنتها می‌توانند همراه آب به زمین نفوذ و به آبهای زیرزمینی داخل گردند. 

● سفره آب زیرزمینی (groundwater Table):

سفره آب به لایه یا منطقه قابل نفوذی در زیر سطح زمین گفته می شود که آب در آن می تواند جریان یابد. سفره آب همچنین باید قابلیت آبدهی خوبی داشته باشد. سطح فوقانی سفره آب ، یا سطح ایستایی همواره افقی نیست و به طور طبیعی از منطقه تغذیه آن ، یعنی محل و منطقه ای که آب زیرزمینی را تامین می کند، به طرف محل تخلیه دارای شیب است. بطور کلی شکل سطح استیابی غالبا از شکل سطح زمین پیروی می کند. ولی برآمدگیهای آن هموارتر است. بنابراین ایستایی در نواحی پست در نزدیک سطح زمین و در تپه ها و کوه ها در عمق زیادتر قرار دارد.

بطور معمول در مناطق پرباران و در دشتها سطح ایستایی بالا و در مناطق خشک و کوهستانی پایین است. در مناطق مرطوب سطح ایستایی ممکن است تا نزدیک سطح زمین بالا بیاید. در گودیهای چنین نقاطی ، ممکن است «آبگیر» و در صورت وجود پوشش گیاهی ، «باتلاق» بوجود اید. تغییرات ارتفاع سطح ایستایی را بر حسب زمان به صورت نمودارهایی به نام هیدروگراف نشان می دهند.سفره های دارای بازدهی قابل توجه اغلب در رسوبات ناپیوسته شنی و ماسه ای تشکیل می شوند.

آبرفتها ، یعنی رسوباتی که توسط رودها در دره ها و دشتها برجای گذارده می شوند، معمولا سفره های آب زیرزمینی خوبی تشکیل می دهند. رسوبات رسی گرچه از تخلخل زیادی برخوردارند، ولی چون قابلیت نفوذ کمی دارند، با وجود حجم آب زیادی که ممکن است در خود ذخیره کرده باشند، سفره آب زیرزمینی تشکیل نمی دهند و به عنوان مواد غیر قابل نفوذ در نظر گرفته می شوند. در سنگهای متراکم نیز آب معمولا در نمونه هایی ایجاد می شود که از تخلخل ثانوی قابل توجه برخوردار باشند. در این میان بهترین سفره آبها معمولا در سنگهای آهکی درز و شکافدار ایجاد می شود.

● تقسیم بندی سفره های آب زیرزمینی:

▪ سفره های آزاد

در سفره های آزاد سطح ایستایی ، همان سطح فوقانی منطقه اشباع است. مقدار فشار در سطح ایستایی سفره های آزاد برابر فشار اتمسفر است. سطح ایستایی بسته به مقدار تغذیه یا تخلیه آن ، آزادانه نوسان می کند، زیرا لایه غیر قابل نفوذی در بالای ان قرار ندارد. حالت خاصی از سفره های آزاد «سفره های معلق» هستند. این سفره ها معمولا در داخل منطقه تهویه یا منطقه اشباع نشده خاک و در روی لایه های نفوذ ناپذیری که گسترش محدودی دارند، مثلا عدسیهای رسی ، تشکیل می شوند. از این سفره های مقدار کمی آب و آن هم بطور موقت می توان بدست آورد.

▪ سفره های تحت فشار

سفره های تحت فشار یا محصور یا آرتزین در محلی تشکیل می شود که آب زیرزمینی بوسیله لایه ای نسبتا نفوذناپذیر از بالا محدود شود و در نتیجه تحت فشاری بیش از اتمسفر است. علت آنکه در سفره های تحت فشار آب از محل خود بالاتر می اید آن است که محل تغذیه سفره ، یعنی منطقه ای که از طریق آن آب سفره تامین می شود، در ارتفاعی بالاتر از سطح فوقانی منطقه اشباع در محل حفر چاه قرار دارد.در سفره های تحت فشار به جای سطح ایستایی سطح پیرومتریک را در نظر می گیرند و آن عبارت از سطحی فرضی است که در هر منطقه با ارتفاع فشار هیدروستاتیک آب در سفره تحت فشار مطابقت دارد. به زبان ساده تر منظور سطحی است که اگر چاهی در هر نقطه از سفره تحت فشار حفر کنیم ارتفاع صعود یا فوران آب چاه را در آن نقطه نشان می دهد.

● تئوری های مربوط به منشأ آب های زیرزمینی :

برای منشأ آب های زیرزمینی تئوری های متعددی بیان گردیده است که از همه مهمتر تئوری نفوذ آب در زمین است . قسمت بزرگی از آبی که به صورت برف و باران به زمین می رسد در زمین نفوذ کرده و پس از برخورد با سنگ ها و طبقات غیر قابل نفوذ مخازن آب های زیرزمینی را می سازند . این تئوری اولین بار در قرن ۱۸ میلادی توسط یک نفر فیزیکدان فرانسوی به نام ماریوت عنوان گردیده و بعد توسط لومونوسوف مورد تایید واقع شد . با این توصیف که ترکیب شیمیایی این آب ها پس از نفوذ در زمین ثابت نمی ماندو بر حسب سنگی که در آن جریان یافته است تغییر می یابد .

تئوری فوق مدتی مورد قبول واقع شد ولی در مورد آب هایی که در مناطق مختلف زیرزمینی محبوس بودند بدون این که در آنجا نزولات آسمانی قابل توجهی دیده شده باشد ، صادق نبود . لذا در اواخر قرن ۲۰ تئوری جدیدی توسط ولگر ارائه گردید . این تئوری منشأ آب های زیرزمینی را از طریق آب های نفوذی قابل قبول نمی داند بلکه تشکیل آن ها را از تراکم بخار آب موجود در هوا که در بین ذرات و خلل و فرج سنگ ها نفوذ می کند استنباط می نماید . بنابراین تئوری جدیدی به نام تئوری تراکم آب به وجود می اید .

این تئوری به شدت از طرف اکثر دانشمندان انتقاد می شود و آن را غیر واقعی اعلام می دادند زیرا که بخار آب موجود در فضا به اندازه کافی نیست که بتواند مستقلاً منابع عظیمی از آب های زیرزمینی را تشکیل دهند .

در اوایل قرن ۲۰ تئوری دیگری به نام تئوری آب های ابتدایی توسط یک نفر دانشمند اتریشی به نام E Suess ارائه داده می شود که از طرف بسیاری از آبشناسان استقبال می گردد . طبق این تئوری بخارها و گازهایی که از ماگما در اعماق زمین برمی خیزد با نزدیک شدن به سطح زمین متراکم شده و به صورت آب ابتدایی ظاهر می گردند . تجربیات کافی امروزه این نظریه را نیز رد می کند .

بالاخره تئوری آب های فسیل مطرح می شود . تئوری مذبور آب های زیرزمینی نواحی عمیق را به باقی مانده آب های حوضه های قدیمی که در زیر رسوبات مدفون شده اند ربط می دهد . پس از اظهار نظر آبشناسان ممالک مختلف و بررسی تئوری های فوق ، قریب به اتفاق متخصصین تئوری اول یعنی تئوری آب های نفوذی را در مورد آب های زیرزمینی قابل قبول می دانند .

نفوذ آب در زمین تا برخورد به قشرهای نفوذ ناپذیر ادامه می یابد . به محض این که آب ها به این قبیل لایه ها رسیدند و جریان آنها از هر طرف متوقف گردید در خلال حفره های سنگ ها جمع شده و سفره های آبدار و یا مخازن زیرزمینی آب را تشکیل می دهند .

چون غالباً در اعماق زمین طبقات نفوذ پذیر و غیر قابل نفوذ متناوباً قرار دارند ، لذا ممکن است در ناحیه ای از زیرزمین چندین سفره آبدار بر روی یکدیگر وجود داشته باشند . بالاترین سفره های آبدار زمین را که نزدیک به سطح زمین است و چاه های معمولی به آن می رسد سفره های آب سطحی و یا مخزن چاه ها می نامند و سفره های زیرین را آب های عمیق و مخصوصاً آن هایی که در اعماق زیادتر قرار دارند آب های محصور و یا سفره های محاط می خوانند . مخازن سطحی آب های زیرزمینی با تغییر نزولات و درجه گرمای بیرون بسیار تغییر می کند . به همین جهت مقدار آب چاه هایی که از این مخازن تغذیه می نمایند سریعاً کم و زیاد می شود .

در صورتیکه چاه های عمیق که از مخازنعمیق تر زمین ( منطقه اشباعی دائم ) آب می گیرند مقدار آبشان چندان تغییر نمی نماید . به علاوه از نظر بهداشت هم آب چاه های عمیق ( مخصوصاً در نواحی مسکونی ) پاک تر از آب چاه هایی است که به مخازن سطحی مربوط می شوند .عوارض خارجی سطح زمین باعث می شود که سطح ایستایی آب های زیرزمینی افقی نباشد . آنانکه در مجاورت دره ها که نیروی جذب سنگ های مخزن کمتر است و از مقاومت در مقابل مسیر جریان آب در داخل زمین کسر می شود سطح ایستایی پایین تر قرار می گیرد ، بدین ترتیب سطح ایستایی آب های زیرزمینی عموماً در کنار دره ها انحنا پیدا می کند و تحدب سطح مزبور به سمت بالا می رود .همانطوریکه برجستگی های سطح زمین باعث تقسیم آب های سطحی از یکدیگر است ، چین خوردگی لایه های غیر قابل نفوذ در اعماق زمین هم وسیله جدا بودن حوضه هایی از سفره های آبدار زیرزمین می گردد و باعث می شود تغییرات آب یک مخزن در مخزن مجاور مؤثر نباشد .

● حالت های مختلف آب ها در قشر جامد زمین:

قسمت عمده از آبی که بصورت برف و باران به زمین می رسد پس از نفوذ در زمین و رسیدن به طبقات زیرین کلیه درزها و شکاف ها و خلل و فرج بین ذرات سنگ ها را اشغال می نماید و پس از برخورد به سنگ های غیر قابل نفوذ مخازن آب های زیرزمینی را می سازد. آب های زیرزمینی به صورت زیر دیده می شوند :

▪ آب محبوس : آبی است که به وسیله نیروی چسبندگی مولکول ها در حجم سنگ نگاهداری می شود و این نیرو همیشه بزرگتر از نیروی ثقل است .

▪ آب آزاد : عبارت از مقدار آبی است که در داخل خلل و فرج و یا فضاهای آزاد سنگ ها تحت تأثیر نیروی ثقل جریان می یابد مشروط بر اینکه سنگ مزبور از آب اشباع شده باشد .

▪ آب اشباع : حداکثر مقدار آبی است که سنگ قابل نفوذ می تواند در خود نگاهدارد . آب های محبوس از نظر کانی شناسی و سنگ شناسی بسیار حائز اهمیت می باشند . در صورتیکه آب های آزاد چون در داخل سنگ ها جریان می یابند و یا ذخیره می شوند از نقطه نظر آب های زیرزمینی قابل توجه هستند .

پیشرفت اقتصاد و صنعت هر کشوری با مقدار آب های زیرزمینی رابطه مستقیم دارد بطوریکه آب مصرفی اکثر کارگاه های صنعتی بوسیله این آب ها تأمین می گردد.آب های زیرزمینی به علت داشتن عناصر مفید در فعل و انفعالات شیمیایی وارد می شوند . به علت خاصیت انحلال بعضی از مواد موجود در داخل سنگ ها از قبیل سنگ طعام و آهک و غیره را به حالت محلول در می آورند و بدین نحو تغییراتی در ترکیب و ساختمان سنگ روی می دهد.با داشتن قدرت حمل و رسوب گذاری تشکیلاتی از کانی های مفید را در زمین ایجاد می نمایند مانند معادن مس ، منگنز ، کربنات ژیپس و غیره .

آب های زیرزمینی در تشکیل گازهای کانی ساز مخصوصاً مخازن آب های گرم و معدنی در عمل دگرگونی سنگ ها بسیار مؤثر هستند .

● خواص فیزیکی آب های زیرزمینی:

خواص فیزیکی آب های زیرزمینی شامل زلالیت ، رنگ ، بو ، طعم و درجه حرارت است که در ذیل به طور خلاصه به هر یک می پردازیم :

▪ زلالیت : آب های طبیعی به دو حالت صاف ( زلال ) و در ( تیره ) یافت می شوند . آب موقعی کدر است که مقدار مواد معدنی و یا سایر مواد معلق در آن وجود داشته باشند . بنابراین کم و یا زیاد بودن مواد فوق در شدت تیرگی آب بسیار مؤثر است.

▪ رنگ : آب آشامیدنی معمولاً بی رنگ است ولی در محیط های وسیع به رنگ آبی دیده می شود . رنگ آب های زیرزمینی به علت وجود مواد خارجی تغییر می کند . املاح آهن و یا هیدروژن سولفوره آب را به ترتیب به رنگ های قرمز و آبی درمی آورند . آب هایی که دارای ترکیبات منگنز هستند سیاه رنگ است در صورتی که آب باتلاق ها به علت زیاد بودن اسید هومیک زرد رنگ است .

▪ بو: به طور کلی آب های زیرزمینی بدون بو هستند . وجود بوی مخصوص در آب نماینده این است که آب مزبور به وسیله چاه های مختلف تغذیه می شود و یا اینکه در آن بعضی از مواد شیمیایی داخل گردیده است .مثلاً بوی گندیده بعضی از آنها مربوط به اسید هومیک است

▪ طعم یا مزه: طعم آب بسته به ترکیب مواد مختلفی است که در آن محلول هستند . اگر مقدار کلرورها ( نمک طعام و غیره ) آن حدود ۳۰۰ میلی گرم در لیتر باشد مزه شور دارد . چنانکه مقدار سولفات های محلول در آن از ۴۰۰ تا ۴۵۰ میلی گرم در لیتر برسد مزه کاملاً تلخ می دهد . اگر ازمناطقی که ژیزمان های سولفوره دارند عبور کند مزه اسید به خود می گیرد . بنابراین مقدار مواد محلول و نوع بستری که آب در آن جریان می یابد و یا ذخیره می شود در طعم آن مؤثر است .

▪ حرارت: درجه حرارت آب های زیرزمینی با عمق سفره ، وجود کانون آتشفشانی و موقعیت جغرافیایی محل فرق می کند . لذا از روی درجه حرارت می توان آنها را به چند دسته به شرح زیر تقسیم کرد :

آب خیلی سرد ( حداکثر تا ۵ درجه سانتی گراد)

آب سرد ( ۱۰ درجه سانتی گراد )

آب نسبتاً ملایم ( ۱۸ درجه سانتی گراد)

آب ملایم ( ۲۵ درجه سانتی گراد )

آب ولرم ( ۳۷ درجه سانتی گراد)

آب گرم ( بالاتر از ۴۰ درجه سانتی گراد)

درجه حرارت آب در اثر نمک یا گازهای محلول در آن تغییر می نماید .

● ساختمان شیمیایی آب های زیرزمینی:

بطوریکه می دانیم آب از یون های هیدروژن H+ و هیدروکسیل OH ترکیب یافته و مقدار یون های مزبور در آب معمولی در درجه حرارت معین ثابت است . چنانکه مقدار هر یک از این یون ها تغییر یابد آب حالت اسیدی ( یون هیدروژن زیادتر ) و یا حالت قلیایی ( هیدروکسیل بیشتر ) به خود می گیرد.از نظر PH آب را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

آب های خنثی که PH آنها در حدود ۷ است

آب های اسیدی که PH آنها کمتر از ۷ است .

آب های قلیایی که PH آنها بیشتر از ۷ است .

به طورکلی ساختمان شیمیایی آب های زیرزمینی بر حسب مصارف مختلف فرق می کند.ساختمان شیمیایی آب آشامیدنی غیر از ساختمان شیمیایی آب است که در صنعت از آن استفاده می شود . بنابراین در استخراج و بهره برداری از آب های زیرزمینی می بایست شرایط زمین شناسی و هیدرولوژیکی محل مورد نظر کاملاً بررسی و مطالعه گردد.اگر از آب های زیرزمینی برای تأمین مصارف شهری مخصوصاً آشامیدن بهره برداری نماید باید دقت شود که آب مزبور به وسیله مواد آلی و یا سایر مواد زیان آور آلوده نگردد . اصطلاح سنگینی آب هم در مقوله ساختمان شیمیایی آب مطرح می شود . آب موقعی سنگین است که دارای کلسیم ( Ca ) و منیزیم ( Mg ) باشد . معمولاً هر ۵ میلی گرم کربنات کلسیم محلول در یک لیتر آب را یک درجه سختی می نماید.سنگینی تمام آب های طبیعی ممکن است منوط به وجود بیکربنات ها ، سولفات ها ، کلرورها یا نیترات های کلسیم و منیزیم و آهن و یا عناصر معدنی دیگر باشد . ایجاد فلس های نامحلول روی دیواره مخازن و قشر سفید ابری در لیوان مربوط به سنگینی آب است .

● مشکلات و آلودگی آبهای زیرزمینی:

به دلیل عدم شناخت صحیح و یا عدم درک میزان آسیب پذیری سریع آبهای زیرزمینی ، سهل انگاری های زیادی صورت گرفته است. اجازه داده ایم که بنزین و سایر مایعات مضر از مخازی زیرزمینی به درون سفره های آبهای زیرزمینی نفوذ کند. آلاینده ها ، از محل های دفن زباله یا سیستم های فاضلاب که بطور غلطی ساخته شده اند، به داخل آن تراوش می کنند. آبهای زیرزمینی از طریق زهاب حاصله از مزارع کشاورزی کود داده شده و مناطق صنعتی ، آلوده می شوند. صاحبان خانه ها با ریختن مواد شیمیایی به داخل فاضلاب یا روی زمین ، آبهای زیرزمینی را آلوده می کنند

وضعیت گسلها،امن ترین و نا امن ترین مناطق تهران

وضعیت گسلها،امن ترین و نا امن ترین مناطق تهران

به نقل از ایران سازه:

بر اساس اطلاعات ارایه شده از سوی مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران و بر اساس نقشه مکان یابی بلند مرتبه‌‌سازی، محله قدیم تهران موسوم به ارگ قدیم امن‌ترین ناحیه از نظر وجود گلسهای زلزله می‌باشد.
با وجود سه گسل اصلی شمال، شرق و گسل ری در جنوب کمتر قسمتی را می‌توان یافت که در فاصله‌ای مناسب از سه گسل فوق واقع شده باشد.
گسل شمال تهران از لشکرک و سوهانک شروع شده تا فرحزاد و حصارک و از آنجا به سوی غرب امتداد می‌یابد.
این گسل در مسیر خود، نیاوران، تجریش، زعفرانیه الهیه و فرمانیه را در بر می گیرد.
گسل‌ری یا گسل جنوب تهران نیز که در صورت فعالیت پرتلفات‌ترین گسل کشور و شاید جهان می‌باشد از جاده خاوران شروع و با گذر از دولت آباد و حرکت بر روی جاده کمربندی تهران در حد نصاب کوره‌های آجرپزی چهار دانگه پایان می‌یابد.
گسل شرق نیز که توانایی قوی‌ترین زلزله را دارا است از شرق به تهران وارد شده و با گذر از اراضی سرخه‌ حصار و حرکت بر روی بزرگراه شهید بابایی تا مجیدیه و سیدخندان امتداد می‌یابد.
جالب اینجااست که اکثر حریمهای انتقال نیروی شهر تهران نیز بر روی همین گسلهای زلزله واقع شده است.
در این میان تک گسل ملاصدرا نیز که از خیابان شریعتی تا شهرک غرب امتداد یافته، محلات ونک، میرداماد، سعادت آباد و شهرک غرب را ناایمن ساخته است. احداث برج میلاد نیز دقیقا در مجاورت این گسل صورت می گیرد.
از محلات به نسبت امن‌تر شهر تهران می‌توان به راه‌آهن، محور نواب محور خیابان انقلاب و آزادی و هفت چنار به علاوه ارگ قدیم تهران اشاره کرد.
ارگ قدیم تهران حد فاصل خیابان شوش، 17 شهریور، انقلاب و کارگر جنوبی را شامل می‌شود که بازار تهران، خیابان مولوی، میدان بهارستان، میدان امام خمینی، محله امیریه و خیابان جمهوری اسلامی را شامل می‌شود.
به نظر می‌رسد مکانیابی حاصل از تجربه چند صد ساله مردم ساکن تهران که منجر به تشکیل محدوده ارگ قدیم شهر شده، بسیار قابل اعتماد‌تر از مکان یابی سالهای کنونی در گسترش و احداث شهرکهای حاشیه‌ای شهر تهران می‌باشد.

وظایف بازرسان پیچ و مهره

وظایف بازرسان پیچ و مهره

مطالعه‌ی دقیق مباحث اجرایی مشخصات فنی، نقشه‌های قرارداد، نقشه‌های کارگاهی ساخت و نیز نصبی پروژه.

مطالعه‌ی همه‌ی «گواهی‌نامه‌های مطابقت مواد» که از سوی کارخانه‌ی سازنده صادر شده است و حصول اطمینان از تطابق ویژگی‌های مواد قطعات با الزامات پروژه.

تایید شناسایی مواد پیچ‌ومهره‌ها.

تایید وجود شرایط مناسب و تحت کنترل جهت انبار قطعات پیچ و مهره .

تایید وجود دستورکارهای مصوب نصب پیچ‌ومهره و استفاده از این دستورکارها در روند عملیات اجرایی.

تایید صلاحیت همه‌ی پرسنل نصاب پیچ‌ومهره.

حصول اطمینان از آگاهی تمام نیروهای کاری از دستورکار نصب پیچ و مهره.

مشاهده‌ی آزمایش پیش از نصب که در آغاز کار و به ازای هر محموله انجام می‌شود.

در روش استفاده از آچار کالیبره، عملیات کالیبراسیون آچار در ابتدای هر شیفت کاری بررسی و بازرسی شود.

کنترل کفایت وضعیت اتصال اعم از وضعیت ابعاد سوراخ‌ها، عدم وجود وضعیت نامناسب در سوراخ‌هایی که گشاد شده و یا برقو زده شده‌اند.

در اتصالات اصطکاکی، کنترل مناسب بودن وضعیت سطوح ورق‌های اتصالی که بر روی هم قرار می‌گیرند.

کنترل سفت‌شدن نخستین همه‌ی پیچ‌ها، پیش از اعمال نیروی پیش‌تنیدگی.

در اتصالاتی که باید پیش‌تنیده شوند، درقالب یک برنامه‌ی زمان‌بندی مناسب عملیات پیش‌تنیدگی کنترل شود تا از درستی انجام آن اطمینان حاصل شود.

هرگونه اختلاف نظر در خصوص دستیابی به میزان پیش‌تنیدگی مورد نظر باید بلافاصله حل‌وفصل شود.

گزارش کاملی در خصوص اتصالات مشاهده و بازرسی شده که مورد قبول قرار گرفته‌اند تهیه شود. این گزارش باید طبق برنامه و در زمان‌های مربوطه و از پیش مشخص به دستگاه مربوطه تحویل شود.

 منبع:civilgete . com

وظایف رئیس یا سرپرست کارگاه

وظایف رئیس یا سرپرست کارگاه

1) حضور در جلسه تحویل زمین در معیت نماینده فنی شرکت و امضاء صورتجلسه مربوط با توجه به برداشت و کنترل انجام شده در مورد تعداد و مختصات پنچ مارک‌ها و سایر مشخصات ظاهری زمین.
2) پیگیری و انجام اقدامات لازم به منظور تجهیز اولیه کارگاه و استقرار در محل کارگاه جهت فراهم کردن امکان شروع عملیات اجرایی در مدت و مهلت تعیین شده در پیمان.

3) مطالعه و بررسی نقشه‌ها و جزئیات اجرایی و سایر مدارک و مشخصات فنی مربوط به عملیات موضوع پیمان و همچنین مطالعه دقیق پیمان و آگاهی از تعهدات طرفین پیمان.
4) استقرار تجهیزات کارگاهی در محل مناسبی که قبلاً با هماهنگی نظارت مقیم تعیین و تأییدیه آن دریافت گردیده است.
5) داشتن آگاهی کافی از شرایط عمومی پیمان و دفترچه فهرست آحاد بهاء منضم به پیمان و سایر مشخصات فنی و عمومی مربوط به عملیات موضوع پیمان به منظور رعایت و تأمین حسن انجام کارها در چهارچوب منافع شرکت.
6) تهیه و تنظیم صورتمجالس کارگاهی به تعداد نسخ لازم و اخذ تأییدیه ناظر مقیم و تحویل یک نسخه به دفتر فنی شرکت و پیگیری دریافت مصوبه یا ابلاغیه آنها( ابلاغیه کارفرما یا مشاور).
7) ایجاد و حفظ رابطه حسنه با نظارت مقیم و دستگاه نظارت و همچنین با سایر پرسنل کارگاه در راستای حفظ منافع شرکت.
8 ) ارائه پیشنهاد در زمینه چگونگی سازماندهی یا ساماندهی نیروها و پرسنل کارگاه، متناسب و هماهنگ با مایحتاج کار و کارگاه.
9) بهره‌گیری و استفاده بهینه از کلیه تجهیزات، امکانات و پرسنل موجود در کارگاه، در چهارچوب ضوابط و مقررات شرکت و تلاش در زمینه افزایش میزان بهره‌وری از آنها.
10) بررسی نقشه‌ها و جزییات اجرایی و کنترل ابعاد و اندازه‌های مندرج در آنها و اعلام بموقع اشکالات و نواقص احتمالی آن‌ها به نظارت مقیم و دفتر فنی شرکت و پیگیری لازم بمنظور رفع اشکالات و تکمیل اطلاعات مورد نیاز جهت فراهم نمودن امکان اجراء بموقع کارها در موعدهای تعیین شده و با مدت پیمان و تلاش در جهت جلوگیری از بروز تأخیرات غیرمجاز.
11) ارائه آمار و اطلاعات مورد نیاز در رابطه با تهیه برنامه زمانبندی اولیه کار به دفتر فنی شرکت و مشارکت در تهیه برنامه مذکور و یا برنامه زمانبندی اصلاح شده.
12) پیگیری و تلاش در زمینه بهره‌گیری از کلیه امکانات و ماشین‌آلات موجود شرکت با رعایت ضوابط و مقررات جاری شرکت و در راستای حفظ منافع شرکت و سیاست‌گذاریهای انجام شده توسط مدیران مافوق کارگاه.
13) کسب آگاهی‌های لازم از مقررات و ضوابط شرکت مرتبط با کار و مسئولیتهای خویش، بطوریکه بتواند وظایف و امور محوطه را بنحو احسن انجام دهد.
14) انجام وظایف و فعالیتهای تعریف شده برای رئیس کارگاه (نماینده پیمانکار در کارگاه) در دفترچه شرایط عمومی پیمان و در راستای حفظ منافع شرکت.
15) نظارت بر کلیه کارها و کنترل مستقیم و مستمر فعالیتهای روزانه کارگاه، اعم از کارها و فعالیتهای اکیپ‌ها و نفرات اجرایی پیمانکاران جزء، اکیپ‌ها و نفرات و کارگران امانی و سایر کارکنان شاغل در کارگاه و همچنین اعلام هشدارها و تذاکر و اخطارهای بموقع به عوامل و نیروهای تحت اختیار جهت حفظ کیفیت، سرعت و ایمنی کار و کارگاه.
16) تهیه و ارسال گزارشهای روزانه و نوبه‌ای برای دفتر مرکزی شرکت در قالب فرمت‌های تعیین شده و همچنین تهیه گزارش‌های توجیهی تأخیرات.
17) ثبت و نگهداری آمار و اطلاعات مربوط به کارهای در دست اجراء (بصورت روزانه) بنحوی که بتوان از آنها برای صورتوضعیت‌های ماهیانه استفاده نمود.
18 ) تهیه ریزمتره کارها و فعالیتهای روزانه در پایان روز و یا پایان هر هفته و تهیه صورتوضعیتهای ماهیانه یا دوره‌ای و پیگیری لازم جهت تسریع در رسیدگی صورتوضعیتها، در چهارچوب منافع شرکت.
19) بررسی، پیگیری و مشارکت در زمینه اخذ استعلام از پیمانکاران جزء و فراهم نمودن امکان جذب و اشتغال آنها در چهارچوب صرفه و صلاح کارگاه و شرکت تا حصول نتیجه و انجام کارهای مربوط.
20) تهیه، ثبت و نگهداری کلیه مستندات، مدارک و صورتمجالس کارگاهی (اعم از صورتجلسات انجام کارها و دستورکارها و متره‌های قطعی کار در طول مدت اجرای عملیات) بنحویکه از انباشتگی و موکول نمودن آنها به انتهای کار و همچنین از افزایش حجم صورتوضعیت قطعی، به اندازه کافی جلوگیری شده باشد. بدیهی است که همواره می‌بایستی یک نسخه از تمانی اسناد و مدارک و مستنداتی که در کارگاه تهیه میشود برای دفتر مرکزی ارسال شود.
21) پیگیری مداوم در زمینه اخذ مجوزها و تصمیماتی که بنا به شرایط و ضوابط حاکم بر شرکت، خارج از حیطه اختیارات وی می‌باشد. در اینگونه پیگیریها لازم است در گام‌های ابتدایی با رعایت سلسله مراتب و هماهنگی های لازم اقدام به پیگیری دریافت نتایج تصمیمات و کسب تکالیف مؤثر و تعیین کننده در روند اجرای عملیات نماید و چنانچه پیگیریهای مکرر نتیجه‌ای دربر نداشت، مراتب را در نهایت به مدیرعامل شرکت گزارش نماید و راهکارها و پیشنهادهای مناسبی جهت حل و فصل مسائل و مشکلات مرتبط با وظایف و مسئولیتهای کارگاه ارائه نموده و کسب تکلیف نماید. بدیهی است چنانچه مسائل و مشکلات مطروحه قبلاً و به میزان کافی به مدیر یا مدیران مافوق کارگاه گزارش نشده باشد، این اقدام وی(گزارش به مدیرعامل)، تخلف محسوب می‌شود.
22) رئیس یا سرپرست کارگاه موظف است آن بخش از مسائل و مشکلاتی را که مربوط به وظایف و برعهده وی گذاشته شده و در حیطه اختیارات وی قرار دارد راسا و در حداقل زمان ممکن حل و فصل نماید و چنانچه به هر دلیلی از حل و فصل آن عاجز باشد بلافاصله با مدیر مافوق خویش در میان گذاشته و از وی درخواست مساعدت و مشارکت نماید و همواره در حل و فصل آنها تلاش نماید.
23) رئیس یا سرپرست کارگاه موظف است چنانچه در زمینه مفاهیم مندرج در این شرح وظایف سؤال یا مشکلی دارد، از مدیران مافوق خود استعلام و رفع ابهام نماید.
24) انجام به موقع امور محوله از سوی مدیران مافوق در چهارچوب وظایف کارگاهی و منافع شرکت.

وظایف سازمان برنامه و بودجه

وظایف سازمان برنامه و بودجه
در زمینه امور مرتبط با وظایف قانونی سازمان:

۱ ـ وظایف و اختیارات سازمان در زمینه برنامه ریزی، تنظیم بودجه و نظارت موضوع ماده ۵ قانون برنامه و بودجه مصوب ســال ۵۱ در چارچوب بودجه جاری و عمرانی استانی و یا بودجه های متمرکز و یا ردیفهای دیگری که بصورت جداگانه تعویض می گردد.

تبصره: نظارت مستمر بر اجرای برنامه های ملی بویژه طرح های عمرانی ملی که محل اجرای آن در استان قرار دارد و نـظارت بر پیشرفت سالانه آنها موضوع بند ۶ ماده قانونی فوق الذکر درصورتیکه در روش جاری سازمان وظایف استانی محسوب شود مشمول این بند خواهد بود.

۲ ـ اختیارات و مسئولیت توافق با دستگاه های اجرایی محلی در مورد شرح فعالیت های جاری و شرح عملیات طرحهای عمــرانی استانی و امضاء و ابلاغ موافقت نامه های مربوطه موضوع ماده ۱۹ قانون برنامه و بودجه.

تبصره: در مورد آن بخش از اعتــــــبارات غیراستانی که مبادله موافقتنامه توسط آن سازمان ضرورت داشته باشد بصورت موردی و طی ابلاغ جداگانه تعویض اختیار انجام خواهد شد.

۳ ـ اختیار تایید صلاحیت علمی و تخصصی جهت انعقاد قــرارداد و یا اجرای طرحهای مطالعاتی از محل اعتبارات استانی موضوع تبصره ذیل ماده ۲۲ قانون برنامه و بودجه.

۴ ـ تعیین و تشخیص بدهی ها و مطالبات ناشی از اجرای طرحهای عمرانی استانی به منظور تامین اعتبار آنها موضوع ماده ۲۹ قانـــون برنامه و بودجه و ماده ۶۳ قانون محاسبات عمومی.

۵ ـ شرکت و عضویت در شوراها، کار گروهها و سایر مجـــــامع پیــــش بینی شده که در حوزه استان تشکیل می گردد و سازمان برنامه و بودجه (سابق) و سازمان مدیریت و برنامه ریزی اســــتان (جدید) در آن قانونا عضویت دارد و اتخاذ تصمیم از طرف اینجانب.

۶ ـ ابلاغ تخصیص اعتبارات جاری و عمرانی استانی پس از تصویب در کمیته تخصیص اعتبار استان به استناد ماده ۱۱ آییــــــن نامه تخصیص اعتبارات بودجه عمرانی دولت موضــــوع ماده ۳۰ قانون برنامه و بودجه.

۷ ـ ابلاغ بخشنامه ها، دستورالعملها و سایر ضوابط حاکم بر اجـرای طرحهای عمرانی موضوع ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه دستگاههای اجرایی استان پس از ابلاغ آن توسط معاونت امور فنی.

وظایف مهندس ناظر و مالک در اجرای ساختمان | کارشناس رسمی دادگستری | راه و ساختمان و نقشه برداری

وظایف مهندس ناظر و مالک در اجرای ساختمان | کارشناس رسمی دادگستری | راه و ساختمان و نقشه برداری

وظایف مهندس ناظر و مالک در اجرای ساختمان
1- ضوابطی که توسط مهندسین ناظر باید رعایت شود
1-1ـ رعایت بر و کف و ارتفاع ‎مجاز و کلیه ‎موارد مندرج در پروانه ‎ساختمان و نقشه‎های مصوب شهرداری.

2-1ـ رعایت‌نکات‌ایمنی‌به‌هنگام گودبرداری و حفاظت ساختمانهای مجاور.

3-1ـرعایت‌کلیه‌ضوابط‌فنی‌وایستایی‌ومشخصات‌مندرج‌در‌نقشه‌های‌استراکچر.

4-1ـ تکمیل فرم ”گزارش ناظرین“ و تحویل آن به شهرداری ناحیه.

5-1ـ گزارش موارد خلاف به شهرداری بلافاصله بعد از وقوع تخلف.

تبصره ـ هرگاه مهندسین ناظر برخلاف واقع گواهی نمایند یا تخلف را به موقع به شهرداری اعلام نکنند، بسته به نوع تخلف، بر اساس مقررات و مصوبات ”شورای انتظامی“ طبق تبصره 7 قانون ماده صد شهرداریها با مهندسین ناظر برخورد خواهد شد.

تبصرة هفت (مادة صد قانون شهرداری) :

مهندسان ناظر ساختمانی مکلفند نسبت به عملیات اجرائی ساختمانی که با مسئولیت آنها احداث می‌گردد از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشه‌ها و محاسبات فنی ضمیمة آن مستمراً نظارت کرده و در پایان کار مطابقت ساختمان را با پروانه و نقشه‌ها و محاسبات فنی گواهی نماید. هرگاه مهندس ناظر برخلاف واقع گواهی نماید و یا تخلف را به موقع به شهرداری اعلام نکند و موضوع منتهی به طرح در کمسیون مندرج در تبصرة یک مادة صد قانون شهرداری و صدور رأی برجریمه یا تخریب ساختمان گردد، شهرداری مکلف است مراتب را به نظام معماری و ساختمانی منعکس نماید. شورای انتظامی نظام مذکور موظف است مهندس ناظر را در صورت ثبوت تقصیر برابر قانون نظام معماری و ساختمانی حسب مورد با توجه به اهمیت موضوع شش ماه تا سه سال محرومیت از کار و در صورتی که مجدداًَ مرتکب تخلف شود که منجر به صدور رأی تخریب بوسیلة کمسیون مادة صد گردد به حداکثر مجازات محکوم کند. مراتب محکومیت از طریق شورای انتظامی سازمان نظام معماری و ساختمانی در پروانة اشتغال درج و در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشاراعلام می‌گردد شهرداری مکلف است تا صدور رأی محکومیت به محض وقوف از تخلف مهندس ناظر و ارسال پرونده به کمسیون مادة صد به مدت حداکثر شش ماه از اخذ گواهی امضاء مهندس ناظر مربوطه برای ساختمان جهت پروانة ساختمان شهرداری خودداری نماید. مأموران شهرداری نیز مکلفند در مورد ساختمانها نظارت نمایند و هرگاه از موارد تخلف در پروانه به موقع جلوگیری نکنند و یا در مورد صدور گواهی انطباق ساختمان با پروانه مرتکب تقصیری شوند طبق مقررات قانونی به تخلف آنان رسیدگی می‌شود و در صورتی که عمل ارتکابی مهندسان ناظر و مأموران شهرداری واجد جنبة جزائی هم باشد از این جهت نیز قابل تعقیب خواهندبود.درمواردی‌که شهرداری مکلف به جلوگیری از عملیات ساختمانی است و دستور شهرداری اجرا نشود می‌تواند با استفاده از مأموران اجرائیات خود و در صورت ‌لزوم‌مأموران انتظامی برای متوقف ساختن عملیات ساختمانی اقدام نماید.

بخشنامه به مهندسان ناظر بر اجرای پروژه‌های ساختمانی
موضوع:مقررات‌ملی‌ساختمان ‌ونظارت بر حسن اجرای کامل مباحث مختلف
به‌استنادنامه‌شماره2071/8/101مورخ20/2/82 سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان و براساس مبحث سیزدهم و 12-2-2 مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان ، مهندسان ناظر براجرای پروژه‌های ساختمانی نسبت به رعایت اصول ایمنی ناشی از برق گرفتگی و اجرای اصول تأسیسات برقی مسئول می باشند .

براساس‌بند12-9-2 مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان ، مهندسان ناظر براجرای ‌پروژه‌های  ساختمانی  ملزم  به رعایت ایمنی ساختمانهای مجاور در هنگام گودبرداری و خاکبرداری می باشند  .

از تاریخ 21/8/81 رعایت استاندارد بسیاری از مصالح از جمله شن و ماسه به صورت الزامی در آمده است و براساس بند 5-2-3 مبحث پنجم مقررات ملی ساختمان ، مهندسان ناظر بر اجرای پروژه‌های ساختمانی نسبت به رعایت و به کارگیری مصالح مرغوب و استاندارد مسئول می باشند .

به استناد نامه شماره40490/8/101مورخ19/12/81 ریاست محترم سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان و براساس فصل 17-7 مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان ، مهندسان ‹‹ طراح و ناظر ›› نسبت به رعایت قطر مناسب و اجرای صحیح دودکش‌ها و روشهای تأمین هوای لازم برای احتراق و تهویه مسئول می باشند .

براساس بند 9-1-11-8 مبحث‌نهم‌مقررات‌ملی‌ساختمان،مهندسان‌ناظرو طراح ‌ملزم ‌به‌ رعایت ‌مقررات‌ مربوط‌به‌عبور‌لوله‌هاومجراهای‌مدفون‌دربتن‌میباشند
براساس‌ماده 7 آئین‌نامه‌حفاظتی‌کارگاههای ساختمانی هرگاه مهندسان ناظر در ارتباط با نحوه اجرای عملیات ساختمانی ایراداتی مشاهده نمایند که احتمال خطر وقوع حادثه را در برداشته باشد باید فوراّ مراتب را همراه با راهنمائیها و دستورالعملهای لازم کتباّ به کارفرما یا کارفرمایان مربوطه اطلاع داده و رونوشت آن را به واحد کار و امور اجتماعی محل و مرجع صدور پروانه ساختمان تسلیم نمایند .

کارفرما موظف است فوراّ کار را در تمام یا قسمتی از کارگاه که مورد ایراد و اعلام خطر واقع شده ، متوقف و کارگران را  از محل خطر دور و اقدامات مقتضی در مورد رفع خطر بعمل آورد .

مهندسان‹‹ناظروطراح›› موظف ‌به ‌رعایت ‌موارد فوق ‌بوده ‌و در صورت ‌مشاهده ‌هرگونه ‌تخلفی ‌باید مراتب ‌را به ‌صورت ‌کتبی ‌به ‌کارفرمای ‌مربوطه ‌ابلاغ ‌و یک ‌نسخه ‌از آن ‌به ‌شهرداری منطقه و یک نسخه را به سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ارسال نمایند.

2- ضوابط و مقرراتی که مالک ملزم به رعایت آنها می باشد.

1-2- مالک مکلف است کارهای گودبرداری ساختمان را زودتر از ساعت 7 صبح شروع نکند .

2-2- مالک ملزم می‌باشد خاکهای مازاد و اضافات مصالح ساختمانی و نخاله‌ها را فقط در محلی که شهرداری تعیین نموده است تخلیه نماید .

3-2- مالک مکلف است در هنگام تخلیه مصالح ساختمانی از نوع تیرآهن یا آجرکه هنگام تخلیه ایجاد سروصدا می‌نماید با استفاده از ابزار مخصوص از ایجاد مزاحمت برای همسایگان خودداری نماید .

4-2- مالک مکلف است در هنگام اجرای عملیات ساختمانی دقت کافی و لازم را بنماید تا ضمن استفاده از ماشین آلات سنگین و بالابر باعث قطع سیمهای برق یا مخابراتی نشود و در صورت قطع آنها می بایست مراتب را سریعا" به مراجع ذیربط اطلاع داده و با تقبل هزینه های مربوطه نسبت به رفع اشکالات اقدام لازم را بعمل آورد.

5-2- هر ساختمان جدید در کلیه قسمتها باید به طریقی بنا شود که در هیچ مورد موجبات خطر برای کارگران و همسایگان و یا اشخاصی که از گذرهای مجاور عبور می نماید را فراهم نیاورد .

6-2-نصب حصار موقت درگذرهای همگانی در کارگاههای ساختمانی اجباری است و حصار مزبور نباید حداکثر بیش از دو متر از عرض گذر را اشغال کند مگر با اجازه شهرداری .

7-2- کلیه قسمتهای ساختمان که تشکیل پرتگاه می‌دهند می‌بایست به وسیله جان پناه یا نرده محافظت گردند ارتفاع جان پناه یا نرده نامبرده نباید از 80 سانتیمتر کمتر باشد .

8-2- به منظور جلوگیری از خراب شدن آسفالت سطح معابر بر اثر قراردادن دیگهای پخت قیر و آسفالت به طور مستقیم بر روی آنها کارفرما مکلف است از صفحات فلزی بزرگ برای این کار استفاده نماید .

9-2- در هنگام حفاری و خاکبرداری با عمق بیش از یک متر که خطر ریزش یا لغزش دیواره وجود داشته باشد باید تحکیم و تثبیت آن به وسیله شمع، سپری، چوب بست و یا استفاده از روشهای دیگر انجام شود مگر اینکه شیب دیواره از زاویه اصطکاک داخلی کوچکتر باشد .

10-2- نسبت به حفظ فضای موجود در حیاط ملک و یا در پیاده رو نهایت سعی خود را مبذول نماید و از ریختن مصالح و یا نخاله‌های ساختمان و یا قطع آنها بدون مجوز شهرداری جلوگیری نماید .

11-2- در هنگام کاشت گیاهان مناسب در جلوی درب ورودی منازل در پیاده روها از انواع مناسب استفاده نماید و مثلا از کاشت درختان با شاخ برگهای تیغ‌دار و یا صمغ‌دار که باعث اذیت عابرین و یا کثیف نمودن سطوح سواره و یا پیاده می شود خودداری نماید .

12-2-جهت‌استفاده‌کارگران،سرویسهای‌بهداشتی ‌شامل‌ توالت‌ و دستشوئی احداث ‌و نسبت ‌به ‌نصب ‌جعبه‌ کمکهای‌ اولیه‌درمحل‌مناسب‌و قابل دسترسی اقدام نماید .که از دوباب مغازه 10 باب مغازه یک توالت برای استفاده بسازند .

13-2-  در تمام مدت اجرای عملیات ساختمانی تا هنگام اتمام آن نمای ‌ساختمان‌را به منظور حفظ سیمای شهری با لوازم مناسب بپوشاند .

چنانچه مالک در نمای ساختمان خود از سنگهای ساختمانی مخصوص نما با عرض بیش از 7 سانتیمتر استفاده نماید به منظور جلوگیری از کنده شدن و سقوط آنها بر سرعابرین مکلف است با انجام تمهیدات لازم از قبیل نصب توریهای فلزی و یا اسکوپ کردن در هنگام اجراء و یا رول پلاک نمودن سنگها از سقوط احتمالی آنها جلوگیری نماید .

در رابطه با نماسازی ساختمان (نماهای اصلی و جانبی قابل رویت از معابر) مالک مکلف به رعایت مصوبه مورخ 28/8/69 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و سایر ضوابط شهرداری محل می باشد
دودکش‌ها باید با مصالح ساختمانی ساخته شده و حداقل 70 سانتیمتر از روی‌بام بالاتر باشند و در مورد بامهای شیروانی یا سقف شیبدار سردودکش نبایدازتیغه فوقانی شیروانی یا سطح شیبدار پائین‌تر باشد و فاصله دودکش از نمای ساختمان نباید کمتر از یک متر باشد .

درب‌های‌ورودی‌ساختمان‌نبایدبه‌طرف‌بیرون‌ساختمان(داخل‌گذر) باز شوند .

در و پنجره‌هایی که متصل به دیوار خانه‌های مجاور است باید حداقل 70/1 متر از کف اطاق بالاتر باشد و هیچ ساختمانی نمی‌تواند رو به عمارت مجاوربالکن‌داشته‌باشد مگر آنکه فاصله کافی به تشخیص شهرداری باشد .

شیشه‌ای اطاق، آشپزخانه، توالت و یا حمام‌هائی‌که مشرف به گذرهستند باید از نوع شیشه‌ای مات باشند .

مالک مکلف است پس از اتمام عملیات ساختمانی پیاده رو را به صورت اولیه نوسازی نماید .

14-2- حتی الامکان در هنگام پیاده‌روسازی جلوی درب منزل (در نواحی که دارای شیب نسبتا" زیادی می‌باشد) از تعبیه پله خودداری نموده و به طورکلی ‌پیاده‌روها به ‌طور پیوسته باشد تا سبب بروز مشکلات در تردد عابرین در هنگام شب و یا معلولین با صندلی چرخدار و عصا نگردد .

15-2-درهنگام‌تعبیه‌شیرفلکه‌آب‌ویاتأسیسات‌مربوط‌به‌گازشهری‌رعایت نکات ایمنی‌وفاصله‌های‌لازم‌رابنمایدتا از پاگیر یا سرگیر بودن آن جلوگیری نماید .
16-2- مالکین واحدهای تجاری در برگذرهای عمومی در هنگام نصب تابلوهای تبلیغاتی و یا احداث ویترین و یا محوطه سازی جلوی درب واحدهای تجاری باید از ضوابط و مقررات مربوط به هریک از موارد فوق که توسط شهرداری تعیین و ابلاغ گردیده تبعیت نماید .

17-2- مالک باید نسبت به نصب صندوق پستی اقدام نماید.

18-2- در هنگام تخریب و بازسازی ساختمان جهت قطع گاز و جابجایی علمک گاز شخصاً اقدام ننماید. این امر باید توسط شرکت گاز صورت پذیرد.

وطیفه یک مهندس عمران

اجرای سدهای مختلف خاکی و بتنی و نیز بندهای انحرافی و سایر تاسیسات وابسته نظیر تونل یا کانال انحراف آب رودخانه(جهت اجرای عملیات کارگاهی در ضمن ساخت سد)، تاسیسات آبگیری از سد و کنترل ارتفاع آب در پشت سد و غیره. 
اجرای کارهای مربوط به ساماندهی رودخانه‌ها. 
طراحی، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب اعم از انواع کانال‌های تحت فشار و یا کانال‌ها با سطح آزاد آب که به منظور انتقال آب از سدها و دریاچه‌ها برای مصارف کشاورزی، شرب و صنعتی به مناطق مورد نیاز و نیز جهت انتقال آب از تصفیه‌خانه‌های آب به مخازن آب و از آن‌جا به مناطق مصرف، ساخته می‌شوند. 
ساخت تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب شامل: ساختمان‌ها و تاسیسات مربوط، محوطه‌سازی و غیره. 
طراحی، محاسبه و ساخت شبکه‌های آب‌رسانی به مناطق شهری و روستایی جهت تامین آب شرب مورد نیاز افراد و تاسیسات مربوطه نظیر: مخازن آب، لوله‌کشی ، انشعابات و غیره. 
طراحی ، محاسبه و ساخت شبکه‌های جمع‌آوری و دفع آب‌های سطحی ناشی از نزولات جوی در خیابان‌ها و سایر مناطق شهرها و شهرک‌ها و همچنین شبکه‌های جمع‌آوری و دفع فاضلاب‌های خانگی و صنعتی و انتقال آنها به خارج از شهر و تصفیه‌خانه‌ها. 
انجام بسیاری از کارهای نقشه‌برداری که برای کارهای ساختمانی مختلف نظیر راه‌سازی، سدسازی،تونل سازی و غیره مورد نیاز است؛ و همچنین آشنایی با کارهای نقشه‌کشی طراحی و معماری.
نقش تعیین وظایف مهندس ناظر در ارتقای کیفیت ساخت وساز
نظارت یکی از ارکان اصلی در ساخت و ساز است. کنترل کیفی مراحل ساخت وساز و نظارت بر فعالیت های مجری بر عهده مهندس ناظر است.
با این وجود عدم اعمال نظر مهندسان ناظر در ساخت و ساز یکی از مشکلات صنعت ساختوساز به شمار می رود.
بحث نظارت بر ساخت و ساز را باید از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داد.این امر باید زیرنظر دولت، نظام مهندسی و شهرداری انجام شود.
در حال حاضر منافع مردم و مالک در بحث ساخت و ساز به هم گره خورده است و همه این ها باید زیرنظر مهندس ناظر، اداره شود. لازم است، نظارتی که حق کارفرماست و نظارتی که به منافع جامعه بازمی گردد از هم تفکیک شوند. برای این امر لازم است یک بازرس فنی، زیرنظر سازمان نظام مهندسی و تشکل های مهندسی، مدیریت شهری و دولت بدون دخالت مالک، ناظر ساخت و ساز باشد. نظارت دیگری نیز زیرنظر کارفرما بر عملکرد پیمانکار و در جهت منافع مالک انجام گیرد.
بنابراین ضعف مدیریتیسازمان های اجرایی مانند شهرداری، نظام مهندسی و وزارت مسکن مهم ترین مساله در بروز این مشکل است که همواره مهندس ناظر را متخلف معرفی می کنند.راهکار حل این مساله نیز تغییر قانون سازمان نظام مهندسی است به طوری که باید، قوانین را با شرایط روز وضع کنند و با موضوع تخلفات نیز جدید تر برخورد کنند.
عدم آشنایی با نرم افزارهای جدید مدیریتی به ویژه کنترل پروژه، ضعف نظارت در ساخت و ساز را به وجود آورده است. هر پروژه در واقع حاصل فعالیت چند فرآیند است که اگر به طور دقیق مورد توجه قرار گیرند، به یک پروژه موفق تبدیل می شوند که در زمان خود و حتی زودتر از موعد مقرر به اتمام می رسد.
تحقیقات دفتر دانش مدیریت پروژه که بیش از 30 سال متخصصان را در یافتن ضعف، قدرت و فرصت های پروژه یاری کرده، نشان می دهد، از صددرصد زمان اجرای پروژه 65 درصد آن صرف برنامه ریزی و کنترل می شود. در صورتی که فرآیند آغاز و اختتامیه یک پروژه 30 درصد زمان آن را در اختیار می گیرد. این موضوع اهمیت برنامه ریزی در پروژه های عمرانی را ثابت می کند.بنابراین با استفاده از نرم افزارهای مدیریتی، کیفیت ساختوساز نیز افزایش می یابد. نظارت دقیق برای ارتقای کیفیت نیز بدون آموزش امکان پذیر نیست. برای تحقق این امر باید تفکر آموزش را در جامعه مهندسان ایجاد کرد و سپس آن را نهادینه کرد.
مساله نظارت بر ساخت و سازاز چند وجه قابل بررسی است. در مبحث دوم مقررات ملی ساختمان بر معرفی ناظر برای ساختمان ها توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان تاکید شده است. این در حالی است که این موضوع هنوز اجرا نمی شود. در واقع ایراداتی شهرداری به برخی از موارد این بحث گرفته و در نتیجه عدم همکاری شهرداری با سازمان نظام مهندسی ساختمان استان موجب شده این امر به مرحله اجرا نرسد. علاوه بر این در این بحث الزام بر این است که ساختمان سازی توسط کسانی که دارای صلاحیت و پروانه اشتغال هستند، اجرا شود، این موضوع نیز توسط شهرداری اجرا نمی شود. از همین رو با عدم اجرای ماده 34 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان روبه رو هستیم. این در حالی است که بحث نظارت و روش ارتقای آن مفاهیم دیگری را نیز در برمی گیرد که توجه به آن ها ضروری است.
بنابراین اجرای ساختمان باید توسط مهندسان دارای پروانه اشتغال انجام شود، مصالح ساختمانی استاندارد و مرغوب به کار برده شود،کارگران و افراد شاغل در ساختمان دارای پروانه مهارت فنی باشند، نقشه ها و مشخصات فنی به طور کامل تهیه و ارایه شود و فرهنگ عمومی در زمینه ساختوساز ارتقا یابد تا مالک تفهیم شود که حضور مهندس ناظر جهت ارتقای کیفیت ساختمان ضروری است. 
موضوع دیگری که توجه به آن الزامی به نظر می رسد. تفاوت بین بازرسی و نظارت است، به طوری که باید حدود وظایف خدمات بازرسی و ناظر مشخص شود و حق الزحمه آنان متناسب با دانش، ممنوعیت و زمان صرف شده تعیین و پرداخت شود. اگر این موارد رعایت و اصلاح شود، در وضعیت نظارت نیز تغییراتی به وجود می آید که ارتقای کیفیت ساخت و ساز را به دنبال دارد.
ناامنی ساختمان‌ها و گناه مهندسان ناظر
هر از چند گاهی پس از وقوع یک زمین‌لرزه یا به بهانه فروریختن یک ساختمان یا رخ‌دادن حادثه‌ای دیگر، بحث ایمن‌سازی، کنترل کیفیت کنترل ساختمان، نظارت بر ساخت و سازها و نقش مدیریت شهری زنده می‌شود و این زخم کهنه چندین ساله سرباز می‌کند. 
آیا مسئولیت درست کار نکردن همه نهادها و عوامل مؤثر در ساخت و ساز تنها بر عهده مهندس ناظر است؟ 
هر از چند گاهی پس از وقوع یک زمین‌لرزه یا به بهانه فروریختن یک ساختمان یا رخ‌دادن حادثه‌ای دیگر، بحث ایمن‌سازی، کنترل کیفیت کنترل ساختمان، نظارت بر ساخت و سازها و نقش مدیریت شهری زنده می‌شود و این زخم کهنه چندین ساله سرباز می‌کند. مشکل مهندسی و ساخت و سازها به‌ویژه در شهر تهران در یک کلاع غیبت 
در یک دسته‌بندی گذرا، عوامل مؤثر بر ساخت و سازهای شهری به طور خلاصه از این قرارند: 
▪ ضوابط، قوانین، مقررات و آئین‌نامه‌های ناظر بر مهندسی، معماری و شهرسازی 
▪ نهادهای مسئول اجراء و نظارت بر اجراء درست این مقررات 
▪ تکنولوژی ساخت، عناصر، لوازم و مصالح مورد نیاز ساخت و ساز 
▪ نیروی انسانی، شامل مهندسان، کاردان‌های فنی و کارگران ماهر 
▪ مردم به‌عنوان مالک، سازنده و بهره‌بردار 
▪ فرهنگ عمومی جامعه و نوع نگاه مردم، مسئولان و متخصصان به ساخت و ساز و بهره‌برداری از ساختمان 
الف) اصلی‌ترین سند در این مورد قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال ۱۳۷۴ و آئین‌نامه اجرائی آن است که به‌عنوان قانون مادر، نحوه تعامل عوامل دست‌اندرکار ساخت و سازها را روشن کرده است. 
هم‌چنین مجموعه مباحث مقررات ملی ساختمان، آئین‌نامه طرح ساختمان‌ها در برابر زلزله، استاندارد ۲۸۰۰، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر تهران و مجموعه ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی تدوین شده از سوی شهرداری و شورای شهر، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مقررات حاکم بر ساخت و سازهای شهری‌اند. به این ترتیب می‌توان گفت که ما به لحاظ قوانین و مقررات کمبود خاصی نداریم و حتی به‌عنوان مثال جزء نخستین کشورهای زلزله‌خیز جهان‌ایم که از حدود سال ۱۹۶۰ در این مورد دارای آئین‌نامه بوده‌ایم. 
به‌رغم کاستی‌هائی که ممکن است در هر یک از قوانین و مقررات یاد شده باشد. ضرورت اصلاح، بازنگری و یا تغییر قوانین در شرایطی که سعی و خطا شایسته‌ای در اجراء آن‌ها نشده است، فعلاً از اولویت برخوردار نیست. در واقع مادام که فکری اساسی برای اجراء قوانین و مقررات موجود نکرده باشیم پرداختن به مسئله بازنگری و اصلاح قوانین طرحی انحرافی است.
ب) چنان‌که گفته شد مشکل اصلی در بخش ساختمان، ضمانت اجراء و عمل به قوانین و مقررات است. طبق ماده ۳۵ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مسئولیت نظارت عالیه بر اجراء ضوابط، مقررات و مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجراء ساختمان‌ها بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی است. 
هم‌چنین در بندهای ۴ و ۹ ماده ۱۵ قانون یاد شده، همکاری با مراجع مسئول و وزارت مسکن و شهرسازی در زمینه تدوین، اجراء و کنترل مقررات ملی ساختمان، از وظایف هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان به‌‌شمار آمده است. ضمن آن‌که بند ۵ همین ماده، نظارت بر حسن انجام خدمات مهندسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی در طرح‌ها و فعالیت‌های غیردولتی را نیز از وظایف نظام مهندسی می‌داند. 
و به‌همین ترتیب طبق بند ۱۵ ماده ۱۵ قانون و بند ۱۵ ماده ۷۳ آئین‌نامه اجرائی، پیشنهاد مبانی قیمت‌گذاری خدمات مهندسی به‌عهده نظام مهندسی و تصویب و ابلاغ آن به‌عهده وزارت مسکن و شهرسازی است. بندها و مواد دیگری نیز در این قانون بر همکاری سازمان نظام مهندسی و مسئولیت وزارت مسکن و شهرسازی تأکید دارد. حال سئوال این‌جاست که با گذشت بیش از ده‌سال از تصویب قانون و تشکیل سازمان نظام مهندسی، ساز و کار و تشکیلات سازمان نظام مهندسی و وزارت مسکن برای انجام این وظایف چیست؟ تاکنون چه کارهائی و توسط چه افراد یا نهادهائی در این زمینه انجام شده است؟ چه نقشی برای مهندسان و تشکل‌های مهندسی به‌عنوان صاحبان اصلی حرفه در این عرصه در نظر گرفته شده است؟ نحوه و ضمانت همکاری سازمان نظام مهندسی با شهرداری و دیگر نهادهای مدیریت شهری به چه صورت است و تاکنون چگونه بوده است؟ 
ج) چند قلم از مصالح اصلی ساختمانی تحت پوشش استاندارد هستند؟ به‌جزء آهن و تا حدودی سیمان آیا می‌توان ادعا کرد که دیگر مصالح ساختمانی نظیر بتن تیرچه، بلوک، آجر و... از استانداردهای لازم و مطلوب آئین‌نامه‌های موجود برخوردارند؟ 
کارگاه‌های کوچک و بزرگی که در گوشه و کنار در کار تولید تیرچه، بلوک و بتون آماده‌اند، تحت نظارت و کنترل کدام نهاد کار می‌کنند؟ و اگر چنین نهادی وجود دارد چرا حاصل این تولید و کنترل، این مصالح غیر قابل اعتماد، نامرغوب و غیراستاندارد است؟ 
چه نظارت و کنترلی بر بسته‌بندی، نگهداری اصولی و دپوی همین سیمان که گفته می‌شود جزء مصالح استاندارد شده هستند معنی آن این است که تمام کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدکننده سیمان و آجر و همه انواع سیمان از پاکت گرفته تا دست پر و فله استاندارد هستند؟ 
و به این ترتیب شاهد هستیم که دست کم از نظر مصالح، فن‌آوری ساخت و ساز در کشور ما با این مصالح غیراستاندارد، با تکنولوژی ساخت در دنیا حتی در کشورهای همسایه نیز فاصله زیادی دارد. 
د) با وجود آمار به ظاهر بالای شمار مهندسان، کاردان‌های فنی و کارگران ماهر، به‌دلیل سازمان نیافتن این نیروها و توزیع نامناسب کار، همواره کمبود نیروی کار متخصص در ساخت و سازها مشهود بوده است. طبق ماده ۴ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، اشتغال اشخاص حقیقی و حقوقی به آن دسته از امور فنی در بخش‌های ساختمان و شهرسازی که توسط وزارت مسکن تعیین می‌شود. 
مستلزم داشتن صلاحیت حرفه‌ای است. این صلاحیت در مورد مهندسان از طریق پروانه اشتغال به‌کار مهندسی و در مورد کاردان‌های فنی و معماران تجربی از طریق پروانه اشتغال به‌کار کاردانی یا تجربی و در مورد کارگران ماهر از طریق پروانه مهارت فنی احراز می‌شود. مرجع صدور پروانه اشتغال به‌کار مهندسی و پروانه اشتغال به‌کار کاردانی و تجربی وزارت مسکن و شهرسازی و مرجع صدور پروانه مهارت فنی، وزارت کار و امور اجتماعی است و طبق تبصره ۱ ماده یاد شده، وزارت مسکن و وزارت کار موظف‌اند حسب مورد ظرف مدت ۱۰ سال از تاریخ ابلاغ قانون، با استفاده از همکاری شهرداری‌ها، مهندسان و سازمان‌ها و تشکل‌های حرفه‌ای صنفی شاغل در این بخش‌ها دامنه اجراء این ماده را به کل کشور توسعه دهند. 
در حالی‌که وزیر سابق مسکن و شهرسازی در آخرین روزهای تصدی خود بر بی‌مسئولیتی و ناکارآمدی وزارت کار می‌تازد و آرزو می‌کند که ای‌کاش این‌کار نیز به‌عهده وزارت مسکن گذاشته شده بود، مسئولان وزارت کار و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای معتقدند که از همان آغاز، تشکیلات لازم را برای آموزش‌های ضروری و صدور کارت مهارت فنی مهیا کرده‌اند اما به سبب فقدان ضمانت اجرائی برای قانون و ناهماهنگی و نارسائی در دیگر نهادها هیچ انگیزه و الزامی برای مراجعه کارگران برای گرفتن کارت مهارت وجود نداشته و به‌ همین سبب نیرو و هزینه‌های انجام شده در این رابطه عملاً به هدر رفته و کاری انجام نشده است. 
و اما بهتر بود که وزیر محترم سابق مسکن و شهرسازی پیش از آرزو برای داشتن مسئولیتی دیگر، نخست آن‌چه را که قانون به‌عهده‌اش گذاشته انجام می‌داد. متأسفانه پس از گذشت بیش از ۱۰ سال از تصویب قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و تأسیس سازمان نظام مهندسی ساختمان هنوز هیچ‌یک از وظایف اصلی که در قانون برای سازمان نظام مهندسی ساختمان تعریف شده عملی نشده است و با توجه به قیمومیت وزارت مسکن و شهرسازی بر نظام مهندسی، دخالت‌های قانونی و فراقانونی این نهاد در امور سازمان و حضور همیشگی تنی چند از کارمندان و وابستگان این وزارت‌خانه در هیئت مدیره نظام مهندسی، بی‌شک بخش عظیمی از مسئولیت ناکارآمدی و انفعال سازمان نظام مهندسی بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی است. سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران پس از چهار دوره هنوز نتوانسته تأثیر مشخص و مهمی بر روابط حرفه‌ای مهندسان داشته باشد. 
ارتباط نداشتن سازمان با اعضاء و تشکل‌های صنفی حرفه‌ای که طبق قانون باید بخش مهمی از وظایف سازمان را عمل کنند و پرداختن به مسائل حاشیه‌ای و سیاسی‌کاری، سازمان نظام مهندسی را از جریان کار حرفه‌ای دور نگه‌داشته، آن را به‌صورت یک نهاد تشریفاتی و اداری وابسته به وزارت مسکن درآورده است. و همین نیز سبب بی‌اعتنائی و بی‌توجهی مهندسان به این سازمان شده که کم‌ترین نتیجه‌اش مشارکت کمتر از ده درصدی اعضاء در انتخابات نظام مهندسی است. در این شرایط تشکل‌های صنفی حرفه‌ای مهندسی نیز که از حمایت و پشتیبانی دولت و نهادهای مسئول بی‌بهره‌اند، از اقتدار لازم برای انجام وظایف حرفه‌ای خود برخوردار نیستند. 
ه) با وجود همه سخنانی که تا امروز گفته شده هنوز در این شهر هرکس به صرف داشتن سند مالکیت این اجازه را دارد که رأساً به شهرداری مراجعه کرده پروانه ساخت بگیرد و به‌رغم همه تعهدات صوری که هنگام صدور پروانه از او می‌گیرند، این اجازه را دارد که به هر شکل که خودش صلاح دانست و در جهت حفظ و افزایش سرمایه‌اش، ساختمان مورد نظر را بسازد، بفروشد و تحویل مردم دهد. 
ی) و متأسفانه به‌رغم تمام مشکلات موجود و حوادث متعددی که رخ می‌دهد، افکار عمومی جامعه نسبت به ساخت و ساز و مسئله مهندسی بسیار بی‌توجه و بی‌اهمیت برخورد می‌کند و فرهنگ عمومی جامعه حساسیتی شایسته نسبت به موضوع ندارد. 
در حالی‌که مصرف بی‌رویه یک داروی مسکن به‌شدت از سوی مطبوعات و رسانه‌ها نکوهش می‌شود و عموم مردم چنین رفتاری را نادرست ارزیابی می‌کنند، در مورد ساخت یک سازه که با آسایش، جان و مال مردم و سرمایهٔ ملی سر و کار دارد این حساسیت نه از سوی مردم، نه مسئولان و نه رسانه‌ها احساس نمی‌شود و به میلیون‌ها تن آجر، فولاد و بتون که به‌صورت بمبی قوی بالای سر مردم قرار گرفته و هر لحظه با بروز یک زلزله ممکن است فاجعه‌ای عظیم به بار آورد اعتنا و توجه لازم نمی‌شود. 
روزانه شاهد پخش اخبار پزشکی و بهداشتی از صدا و سیما و برنامه‌های ویژه گفت و گو با پزشکان در مورد بیماری‌های گوناگون هستیم و روزنامه‌ها بعضاً صفحات ویژه‌ای را به بهداشت و درمان اختصاص داده‌اند که کار بسیار پسندیده‌ای است؛ ولی به‌رغم اهمیت موضوع، این‌کار در مورد مهندسی و مسائل ساخت و ساز به این نسبت و حساسیت انجام نمی‌شود. 

وظایف یک مهندس عمران

محاسبه، ساخت و اجرا و طراحی ساختمانهای مختلف مسکونی، اداری و صنعتی اعم از آجری، بتنی و فولادی، نظیر ساختمانهای مسکونی ویلایی، چندطبقه، آپارتمان‌ها و برجهای بلند و همچنین کارهای ساختمانی اداره ها، مدرسه ها، بیمارستان‌ها ، کارخانه ها و مراکز صنعتی، ساختمانها و .مراکز ورزشی ، تالارهای اجتماعات و غیره 
طراحی ، محاسبه و اجرای راه ‌ها و جاده‌های مختلف ارتباطی داخل و خارج شهرها و روستاها اعم از : راه‌های شوسه، راه‌های آسفالتها، بزرگراه ها و نیز راه‌آهن(شامل مسیریابی ، پیاده کردن مسیر ، زیرسازی و روسازی 
ساخت و اجرا و در مواردی طراحی و محاسبه انواع پل‌های بتنی و فلزی با دهانه‌ها و ابعاد و شکل‌های متفاوت نظیر: پلهای داخل شهری و روگذرها، پل‌های خارج شهری و جاده ها).

ویتو آکونچی و استیون هال؛ خلق بدنهْ گذرْ گالریِ هنر و معماری

دهه هفتاد آغاز فعالیت‌های نوینی در عرصه هنر مفهومی و پرفورمنس است. آثار گروهی از هنرمندان اجرایی- مفهومی شباهت‌های فراوانی با ایده‌های آبرامویچ دارد. به طور مثال: ویتو آکونچی(Vito-Acconci) با پرفورمنس‌هایی پرخاش‌جویانه و عصبی بدن را به عنوان شاخصه‌ای مطلوب جهت بهره‌گیری هنری به کار می‌گیرد. بدن به عنوان ماده‌ای خام که می‌توان با آن به طراحی پرداخت. بدن پاره‌ پاره‌می‌شود،‌باز می‌گردد و می‌توان مانند پزشکان قرن هفدهم درون آن را حریصانه کاوید.  می‌توان درد، رنج، فقدان را در آن به خوبی مشاهده کرد و به چیستی‌های پنهان آن پی برد. در مطالعه فیزیکی ـ پرفورماتیو بدن، ذهن راه کارهای بی شماری دارد، از محدودیت‌های طبیعی عبور کرده و به"مابعد بدن" دست می‌یابد. دنیس اوپن هایم(Dennis Oppenhiem) و تری فاکس(Terry Fox) نیز در این راه با آکونچی همراهند. هر سه در ژانویه 1971 پرفورمنس‌هایی را در گالری ریس پالی(Rees Palley Gallery) نیویورک به اجرا می‌گذارند.  آکونچی تبدیل به عقربه یک ساعت می‌شود. تری فاکس با صابون نان می‌پزد. دنیس اپن هایم نیز به مانند جادوگران سرش را درون تیوپ چرخ ماشین می‌کند و آواز می‌خواند. کریس بوردن(Chris Burden) همان سال در حرکتی رادیکال و انتحاری به نام(Shoot) با اسلحه به بازوی خود شلیک می‌کند. وی در 1974 در پرفورمنسی به نام"انتقال تثبیت شده"( Fixed Trans) خود را به یک فولکس واگن مصلوب می‌کند. سه سال پیش نیز با ریختن آب و پرتاب سیم برق در خیابان یک حرکت رادیکال دیگر را به نام"115 یا 220" به نمایش می‌گذارد. دنیس اپن هایم در پرفورمنسی دیگر به مدت 4 روز و در حالی که کتابی را روی سینه‌اش گذاشته بود در آفتاب دراز می‌کشد. 

ویتو آکونچی و استیون هال؛ خلق بدنهْ گذرْ گالریِ هنر و معماری

          بدنهْ گذرِ خیابانیِ در خدمت هنر و معماری یک فضای گالری وار کوچک در نیویورک است. این پروژه همکاری بین ویتو آکونچی هنرمند ساکن نیویورک و استیون هال معمار ساکن نیویورک بود. پروژه یک نمای کنش پذیر بازیگوشانه از دوازده صفحه با محورهای عمودی و افقی, گالری را مستقیماً به خیابان باز می کنند.

این بدنه جایگزین نمای طبقه ی همکف موجود شد. گشودگی های بزرگ مقیاس فضای گالری کوچک را بزرگتر نمایان کردند. بدنه باریکه راهی را در امتداد طول نما و به موازات گشودگی های گالری به تعداد زیادی از بازدیدکنندگان تخصیص می دهد. گشودگی های کنش پذیر یک رابطه ی پویا بین درون و برون خلق می کند, و اجازه می دهد نمای کوچک در مسیرهای گوناگونی به واسطه ی تغییر وضعیت صفحات پدیدار شود.

پروژه ی کوچک مقیاس بسیار موثر و موفق از ایده هایی که خیلی از معمارها سعی کردند به صورت تک به تک برای یک فضای انعطاف پذیر, کارکردی , پویا ونمایشگاهی به کار گیرند استفاده کرد و از تجمیعشان چنین فضایی تولید کرد. نما سال 2007 با یک روکش جدید نوسازی شد.                                                                                         

ویروس کامپیوتری

ویروس ها

 - 1-1تعریف ویروس

به برنامه‌های رایانه‌ای که به منظور تخریب ویا سوءاستفاده از ساختار یک رایانه نوشته شود،ویروس رایانه‌ای می‌گویند. ویروس رایانه‌ای عبارتی است برای یک برنامه ناخواسته مخرب که می‌تواند روی رایانه‌هامنتشرواجراگردد.

.معمولاًویروس‌هاتوسط برنامه‌نویسان برای مقاصد گوناگون نوشته می‌شوند. اهدافی چون شهرت،انتقام، ایجاد خسارت و یا اهداف اقتصادی می‌توانند باعث ایجاد انگیزه در نوشتن ویروس کامپیوتری شوند. برخی از ویروس‌ها بسیار مخرب هستند و برخی تنها جنبه تبلیغاتی دارند.

علت نامگذاری این برنامه‌ها به ویروس به دلیل شباهت نحوه فعالیت آنها با ویروس‌ها در دنیای حقیقی است. ویروس رایانه‌ای را می‌توان برنامه‌ای تعریف نمود که می‌توان خودش را با استفاده از یک میزبان تکثیر نماید. بنابراین تعریف اگر برنامه‌ای وجود داشته باشد که دارای آثار تخریبی باشد ولی امکان تکثیر نداشته باشد،نمی‌توان آن را ویروس نامید.

معمولاً کاربران کامپیوتر به ویژه آنهایی که اطلاعات تخصصی کمتری درباره کامپیوتر دارند،ویروس‌ها را برنامه‌هایی هوشمندوخطرناک می‌دانند که خود به خود اجرا و تکثیر شده و آثار تخریبی زیادی دارند که باعث از دست رفتن اطلاعات و گاه خراب شدن کامپیوتر می‌گردند در حالی که طبق آمار تنها پنج درصد ویروس‌ها دارای آثار تخریبی بوده وبقیه صرفاً تکثیر می‌شوند. بنابراین ویروس‌های رایانه‌ای از جنس برنامه‌های معمولی هستند که توسط ویروس‌نویسان نوشته شده و سپس به طور ناگهانی توسط یک فایل اجرایی و یا جا گرفتن در ناحیه سیستمی دیسک،فایل‌ها و یا کامپیوتر‌های دیگر را آلوده می‌کنند. در این حال پس از اجرای فایل آلوده به ویروس و یا دسترسی به یک دیسک آلوده توسط کاربر دوم، ویروس به صورت مخفی از نسخه‌ای خودش را تولید کرده و به برنامه‌ های دیگر می‌چسباند و به این ترتیب داستان زندگی ویروس آغاز می‌شودوهر یک از برنامه‌ها و یا دیسک‌های حاوی ویروس، پس ازانتقال به کامپیوتر‌های دیگر باعث تکثیر نسخه‌هایی از ویروس وآلوده شدن دیگر فایل‌ها و دیسک‌ها می‌شوند.

بنابراین پس از اندک زمانی در کامپیوتر‌های موجود در یک کشور و یا حتی در سراسر دنیا منتشر می‌شوند.از آنجا که ویروس‌ها به طور مخفیانه عمل می‌کنند، تا زمانی که کشف نشده وامکان پاکسازی آنها فراهم نگردیده باشد، برنامه‌های بسیاری را آلوده می‌کنند و از این رو یافتن سازنده و یا منشأ اصلی ویروس مشکل است.

ویروس‌ها هر روز در اینترنت، بیشتروبیشتر می‌شوند. ولی تعداد شرکت‌های آنتی ویروس ثابت است. پس ما باید برای حفاظت از سیستم خود دست به کار شویم. دراین سلسله مقالات سعی داریم که نحوه مقابله با ویروس‌هاوهمین طور بیوگرافی ویروس‌هاونحوه مقابله با هر ویروس را آموزش بدهیم.

از نظر مردم عادی به برنامه‌ای که در سیستم عامل اختلالات ایجاد کندویروس است ولی باید بدانید که خود ویروس‌ها بنا به کارها و امکاناتی که دارند تقسیم‌بندی می‌شوند.ویروس‌ها مثل سایر برنامه‌ها هستند.کسانیکه ویروس رامی‌نویسندهم ازهمین برنامه‌های عادی برنامه‌نویسی استفاده می‌کند.این برنامه‌ها دقیقاً مثل چاقو می‌ماند که هم می‌شود استفاده درست کرد هم نادرست.

 - 2-1تاریخچه ورود ویروس

1949:برای اولین بار تئوری برنامه‌هایی که خودشان را جایگزین می‌نمایند مطرح گردید.

1981: ویروس‌های Apple 1 , Apple 2 , Apple 3 از اولین ویروس‌هایی بودند که پا به عرصه عمومی نهادند.این ویروس‌ها توسط کمپانی Texas A & M برای جلوگیری از کپی‌های غیر مجاز بازی‌های کامپیوتری نوشته و سپس شایع شدند. این ویروس‌ها ویژه سیستم عامل Apple II بودند.

1983: فرد کوهن (Fred Cohen) زمانی که روی رساله دکترایش کار می‌کرد، رسماً یک ویروس کامپیوتری را چنین تعریف نمود: «یک برنامه کامپیوتری که می‌تواند روی سایر برنامه‌های کامپیوتری از طریق تغییر دادن آنها به روشی (شاید) مانند کپی کردن خودش روی آنها، تأثیر بگذارد».

1986: دو برادر برنامه‌نویس پاکستانی به نام‌های «بسیط» و «امجد» کد قابل اجرای موجود در بوت سکتور یک فلاپی دیسک را با خودشان (که برای آلوده نمودن فلاپی دیسک‌های 360KB نوشته بودند) جایگزین کردند. تمام فلاپی‌های آلوده دارای برچسب «Brain» بودند.بنابراین، این ویروس «Brain» یا «مغز پاکستانی» نام گرفت. همزمان در کشور اتریش برنامه‌نویسی به نام رالف برگر «Ralf Burger» دریافت که یک برنامه می‌تواند از طریق چسباندن خودش به انتهای یک برنامه دیگر تکثیر شود،او با استفاده از این ایده برنامه‌ای به نام Virdem نوشت که پدیده فوق را شبیه‌سازی می‌نمود. پس از آن برگر Virdem را در کنفرانسی به همه معرفی نمود. برگر همچنین کتابی درباره ویروس‌های کامپیوتری نوشت ودرآن سورس ویروس به نام Vienna را چاپ کرد که این مسأله بعداً باعث سوءاستفاده بسیاری از افراد گردید.

1987: یک برنامه‌نویس آلمانی ویروسی به نام Cascade نوشت.این ویروس، اولین ویروسی بود که روش رمز کردن (Encryption) را به کار می‌برد. در این روش بیشتر کد ویروس به غیر از چند بایت از آن به صورت رمز شده در می‌آید و از آن چند بایت بعداً برای رمزگشایی بقیه کد ویروس استفاده می‌شود. در این صورت تشخیص ویروس برای آنتی ویروس‌ها بسیار مشکل‌تر می‌باشد و دیگر رشته تشخیص ویروس (که در آنتی ویروس‌ها به کار می‌رود) به چند بایت محدود نمی‌شود.

بعدها برنامه‌نویسی به نام مارک واشبرن «Mark Washburn» با استفاده از این ایده و سورس ویروس Vienna اولین ویروس هزار چهره (Polymorphic) به نام «1260» را نوشت.

1988: ویروس Jerusalem منتشر شدوبه یکی از شایع‌ترین ویروس‌ها تبدیل گشت.این ویروس درروزهای جمعه‌ای که مصادف با سیزدهم هر ماه بودند فعال می‌شدوضمن آلوده نمودن فایل‌های Com , Exe، هر برنامه‌ای که در آن روز اجرا می‌شد را نیز پاک می‌نمود.

1989: در ماه مارچ مهم‌ترین موضوع ویروسی، خبری بود که حکایت از فعال شدن ویروسی به نام Datacrime در ماه آوریل داشت.اما پس از بررسی سورس کد ویروس معلوم شد که این ویروس در هر تاریخی پس از روز سیزدهم اکتبر فعال شده واقدام به فرمت کردن سیلندر صفر هارد دیسک می‌نماید. بدین ترتیب کاربران تمامی محتوای هارد دیسک‌شان را از دست می‌دهند. ویروس Datacrime به احتمال زیاد در کشور هلند نوشته شده بود ولی آمریکایی‌ها اسم آن را ویروس Columbus Day گذاشتندواعتقاد داشتند که توسط تروریست‌های نروژی نوشته شده است. در این سال این ویروس علیرغم سر و صدای زیادش، خسارت‌های چندانی به بار نیاورد. در این سال همچنین ویروس‌نویسان بلغاری و روسی وارد عرصه ویروس‌نویسی شدند.

1990: مارک واشبرن «Mark Washburn» ابتدا ویروس هزار چهره 1260 و سپس بر همان اساس ویروس‌های V2P1 , V2P2  V2P6 را نوشت وسورس کد آنها را منتشر نمود، هر چند که بعداً ویروس‌نویسان این کدها را به کار نبردند و حتی این ویروس‌ها خطر چندانی هم نداشتند ولی ایده موجود در آنها الهام‌بخش بسیاری از ویروس‌نویسان شد.

از طرف دیگر در بلغارستان ویروس‌نویس ماهری با نام مستعار Dark Avenger چند ویروس خطرناک به نام‌های DarkAvernger- 1800 , Number of the Beast , Nomenklaturaرانوشت. ویروس‌های وی دارای دو ویژگی مهم«آلوده‌سازی سریع» و «صدمه زدن زیرکانه» بودند. Dark Avenger به صورت فعالانه‌ای از طریق آلوده نمودن برنامه‌های Shareware وارسال آنهااقدام به پخش ویروس‌هایش نیز می‌نمود. همچنین در این سال کمپانی Symantec نیز آنتی ویروس Norton را به بازار عرضه نمود.

1991: سر و کله ویروس Tequila از کشور سوئیس پیدا شد. این ویروس، ویروس هزار چهره کامل‌تری بود که پا به عرصه عمومی گذاشت و بسیار شایع شد. پس از آن نوبت انتشار ویروس هزار چهره دیگری به نام Amoeba از کشور مالت رسید. تشخیص ویروس‌های هزارچهره به دلیل اینکه پس از هر بار آلوده‌سازی ظاهرشان را تغییر می‌دهند، برای اسکنرهای ویروس بسیار سخت‌تر می‌باشد.

Dark Avenger هم درانتهای این سال موتور خود تغییر دهنده «MtE» را ابداع کرد که می‌توانست چهار میلیارد شکل مختلف به خود بگیرد و با پیوند زدن آن به هر ویروسی، یک ویروس کاملاً چند شکلی پدید می‌آمد. وی سپس با استفاده از MtE ویروس‌های Dedicated , Commander Bomber را به دو سبک کاملاً متفاوت نوشت.

1992: تعداد ویروس‌ها به هزار و سیصد عدد رسید که در مقایسه با ماه دسامبر سال 1990 چهارصد و بیست درصد افزایش یافته بود. همچنین در این سال پیش‌بینی شد که خطر ناشی از انتشار ویروس «میکلآنژ» پنج میلیون کامپیوتر را تهدید به نابودی خواهد کرد، که البته این رقم در عمل به بیش از ده هزار تا نرسید. علاوه بر اینها ویروس هزار چهره جدیدی با نام Starship پا به میدان نهاد، نرم‌افزارهای تولید ویروس توسط دو ویروس‌نویس با نام‌های مستعار Nowhere Man , Dark Angel نوشته شدندودرانگلستان نیز گروه ویروس‌نویسی ARCV تأسیس شد.

1993-1994: گروه ویروس‌نویسی جدیدی به نام Tridend در کشور هلند فعالیت خود را آغاز نمود و موتور جدیدی به نام TPE را عرضه کرد، سپس اعضای آن با استفاده از انواع مختلف TPE، ویروس‌های، Girafe Cruncher،  Bosnia را نوشتند. در آمریکا هم Dark Angel به کمک موتور ابداعی‌اش موسوم به DAME ویروس Trigger را نوشت.

1995: Concept اولین ویروس ماکرو، نوشته شد. این ویروس اسناد نرم‌افزار Microsoft Word را مورد حمله قرار می‌داد.

1996: در استرالیا گروهی از ویروس‌نویسان به نام VLAD اولین ویروس ویژه سیستم عامل ویندوز موسوم به Bonz و همچنین اولین ویروس سیستم عامل لینوکس موسوم به Staog را نوشتند. علاوه بر اینها اولین ویروس ماکروی نرم‌افزار Microsoft Excel به نام Laroux نیز در این سال نوشته شد.

ویروس Strange Brew، اولین ویروسی که فایل‌های جاوا را آلوده می‌کرد، نوشته شد. این ویروس با کپی کردن خودش در میان کد فایل‌های Class و عوض نمودن نقطه شروع اجرای این فایل‌ها با نقطه شروع کد ویروسی اقدام به تغییر دادن فایل‌های Class می‌نمود. همچنین Back Orifice اولین اسب تراوایی که امکان دسترسی از راه دور به سایر سیستم‌ها را در اینترنت فراهم می‌نمود، نوشته شد و کم‌کم مقدمات ظهور ویروس‌های ماکروی نرم‌افزار Microsoft Access نیز فراهم می‌گردید.

1999: ویروس «ملیسا» از طریق اجرا نمودن ماکرویی که در اسناد ضمیمه شده به نامه‌های الکترونیکی موجود بود، صدمه زدن به سیستم‌ها را آغاز نمود. این ویروس همچنین برای گسترش خود از دفترچه آدرس نرم‌افزار Outlook استفاده می‌کرد و ضمیمه‌های آلوده را برای 50 نفر دیگر ارسال می‌نمود. ویروس «ملیسا» سریع‌تر از تمامی ویروس‌های قبلی منتشر گردید. در این سال همچنین ویروس Corner اولین ویروسی که می‌توانست فایل‌های برنامه MS Project را آلوده سازد، نیز نوشته شد. علاوه براین، نوآوری‌های دیگری هم در دنیای ویروس‌نویسان صورت گرفت که از بین آنها می‌توان به نوشته شدن ویروس Tristate که اولین ویروس ماکروی چند برنامه‌ای بود و می‌توانست فایل‌های سه برنامه از برنامه‌های مایکروسافت (ورد، اکسل و پاور پوینت) را آلوده کند و همچنین نوشته شدن کرم Bubbleboy اشاره نمود.

این کرم هم اولین کرمی بود که وقتی کاربر نامه ساده و بدون ضمیمه‌ای را در نرم‌افزار Outlook Express باز و یا آن را پری‌ویو می‌نمود، فعال می‌گردید. حتی بدون اینکه ضمیمه‌ای به همراه نامه باشد، این کرم برای اثبات یک روش جدید نوشته شده بود و بعداً ویروس Kak از این روش بهره گرفت و به صورت گسترده‌ای شایع شد.

2000: ویروس I Love You درست مانند ویروس «ملیسا» به وسیله نرم‌افزار Outlook در سراسر دنیا پخش گردید. اما این ویروس از نوع اسکریپت ویژوال بیسیک بود که به صورت ضمیمه نامه الکترونیکی ارسال می‌شد. ویروس I Love You فایل‌های کاربر را پاک می‌کرد و حتی به برخی از فایل‌های تصویری و موسیقی نیز رحم نمی‌کرد. علاوه بر این، ویروس اسم کاربر و رمز عبور وی را می‌دزدید و برای نویسنده‌اش می‌فرستاد.

در این سال همچنین ویروس‌های Resume (که شبیه ویروس «ملیسا» بود) و Stages (که از روش پسوند دروغین بهره می‌گرفت) نیز ظهور کردند. در ماه ژوئن این سال و در کشور اسپانیا کرم Timofonica از نوع اسکریپت ویژوال بیسیک اولین حمله به سیستم‌های مخابراتی را آغاز نمود و در ماه نوامبر نیز اولین ویروس نوشته شده به زبان PHP ظاهر شد، این ویروس که Pirus نام گرفت، خودش را به فایل‌های PHP , HTML اضافه می‌نمود.

2001: ویروس Anna Kournikova در پوشش تصویر ستاره تنیس، «آنا کورنیکووا» و با روش انتشاری مشابه ویروس‌های «ملیسا» و «I love You» ظاهر شد. در ماه می این سال هم ویروس Home Page به حدود ده هزار نفر از کاربران نرم‌افزار Outlook آسیب رساند. در ماه جولای و آگوست نیز کرمهای CodeRed I ،  Code Red II به شبکه‌های کامپیوتری حمله نمودند.

تعداد کامپیوترهای آلوده حدود هفتصد هزار دستگاه و خسارت وارده به سیستم‌ها بالغ بر دو میلیارد دلار برآورد گردید.

حادثه مهم دیگری که در این سال به وقوع پیوست، نوشته شدن ویروس Winux یا Lindose در کشور جمهوری چک توسط Benny از اعضای گروه 29A بود که قابلیت آلوده‌سازی هر دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس را با هم داشت.

در این سال همچنین ویروس LogoLogic-A و ویروس PeachyPDF-A (اولین ویروسی که برای پخش شدن از نرم‌افزار کمپانی Adobe ویژه فایل‌های PDF استفاده می‌کرد) نیز پا به عرصه حیات گذاشتند. ولی بدون شک اهمیت هیچ یک از این ویروس‌ها به اندازه کرم Nimda نبود، این کرم که در ماه سپتامبر ظاهر شد، از تکنیک‌های برتر سایر ویروس‌های مهم به صورت همزمان استفاده می‌نمود. بنابراین توانست تا بسیار سریع گسترش یابد.

از ویروس‌های خطرناک و خبرساز دیگر این سال نیز می‌توان به ویروس‌های Sircam , BanTrans اشاره کرد.

2002: ابتدا در ماه ژانویه شاهد ظهور اولین ویروس آلوده کننده فایل‌های با پسوند SWF بودیم که LFM-926 نام داشت. این ویروس یک اسکریپت دیباگ (که می‌توانست یک فایل COM ساخته و به وسیله آن سایر فایل‌های با پسوند SWF را آلوده نماید) رها می‌کرد. پس از آن کرم Donut به عنوان اولین کرمی که به سرویس‌های NET. توجه داشت، توسط Benny نوشته شد و سپس در ماه مارچ اولین کرمی که مختص سرویس‌های NET. بود وارد عرصه شد. این کرم توسط یک دختر جوان بلژیکی با نام مستعار Gigabite و به زبانC# نوشته شد. در ماه می این سال نیز Benjamin ظاهر شد. این ویروس از آن جهت مورد توجه قرار گرفت که برای گسترش از شبکه KaZaa peer-to-peer استفاده می‌نمود.

در ماه ژوئن ویروس Perrun برای اثبات فرضیه «امکان آلوده‌سازی فایل‌های تصویری با پسوند JPEG توسط ویروس‌ها»، نوشته شد که این مسأله تا قبل از این غیر ممکن می‌نمود. در این ماه کرم Scalper که وب سرورهای Apache را مورد حمله قرار می‌داد و از آنها برای طغیان شبکه سوء استفاده می‌کرد نیز شناسایی گردید.

-3-1 انواع ویروس

انواع ویروس های رایج را می توان به دسته های زیر تقسیم بندی نمود:

 -1-3-1سکتور بوت (boot sector)

سکتور بوت اولین سکتور بر روی فلاپی و یا دیسک سخت کامپیوتر است. در این قطاع کدهای اجرایی ذخیره شده اند که فعالیت کامپیوتر با استفاده از آنها انجام میشود. با توجه به اینکه در هر بار روشن شدن و بارگذاری، سکتور بوت مورد ارجاع قرار می گیرد، و با هر بار تغییر پیکر بندی کامپیوتر محتوای سکتور بوت هم مجدداً نوشته می شود، لذا این قطاع مکانی بسیار آسیب پذیر در برابر حملات ویروس ها می باشد.

ویروس های سکتور بوت، اولین نوع ویروس هایی بودند که مشاهده شدند. این ویروس هااز طریق فلاپی هایی که قطاع بوت الوده دارند انتشار می یابند. در صورت آلوده شدن سکتور بوت دیسک سخت کامپیوتر توسط ویروس، هر بار که کامپیوتر روشن می شود، ویروس خود را در حافظه بار کرده و منتظر فرصتی برای آلوده کردن فلاپیها می ماند تا بتواند خود را منتشر کرده و دستگاه های دیگری را نیز آلوده نماید. اینگونه ویروس ها می توانند به گونه ای عمل کنند که تا زمانیکه دستگاه آلوده است امکان بوت کردن کامپیوتر از روی دیسک سخت وجود نداشته باشد.

این ویروس ها بعد از نوشتن بر روی متن اصلی بوت سعی می کنند کد اصلی را به قطاعی دیگر بر روی دیسک منتقل کرده و آن قطاع را به عنوان یک قطاع خراب علامت گذاری می کند. هنگامی که شما در مرتبه بعدی دستگاه راروشن می کنید، سکتور بوت آلوده شده، مورد استفاده سخت افزار قرار خواهد گرفت و بنابراین ویروس فعال خواهد شد.

پس در صورتیکه کاربر دستگاه را به وسیله یک دیسکت آلوده، (معمولاً دیسک های نرمی که سکتور بوت آلوده دارند) راه اندازی کند، در نهایت دستگاه آلوده به ویروس خواهد شد.

 - 2-3-1ویروس های ماکرو (کلان دستور)

ویروس های macro از مزایای برنامه نویسی macro سود می برند، دستوراتی هستند که در دستورات داخل فایل ها ادغام شده و به صورت خودکار اجرا می شوند. این نوع ویروس ها مستقیماً برنامه ها را آلوده نمی کنند. هدف این دسته از ویروس ها فایل های تولید شده توسط برنامه هایی است که از زبان های برنامه نویسی ماکرویی مانند مستندات Excel یا Wordاستفاده می کنند. در حقیقت ویروس های macro یک برنامه ماکرو است که می تواند از خود کپی ساخته و از فایلی به فایل دیگر گسترش پیدا کند. ویروس های macro از طریق دیسک ها، شبکه و یا فایل های پیوست شده با نامه های الکترونیکی قابل گسترش می باشد.

 - 3-3-1ویروس های چند ریخت

این ویروس ها درهر فایل آلوده به شکلی ظاهر می شوند. با توجه به اینکه از الگوریتم های کد گذاری استفاده کرده وردپای خود را پاک می کنند، آشکارسازی و تشخیص اینگونه ویروس ها دشوار است.

 -4-3-1ویروس های مخفی

این ویروس ها سعی می کنند خود را از سیستم عامل و نرم افزارهای ضد ویروس مخفی نگه دارند. برای این کار ویروس در حافظه مقیم شده و حائل دسترسی به سیستم عامل می شود. در این صورت ویروس کلیه درخواست هایی که نرم افزار ضد ویروس به سیستم عامل می دهد را دریافت می کند. به این ترتیب نرم افزارهای ضد ویروس هم فریب خورده و این تصور به وجود می آید که هیچ ویروسی در کامپیوتر وجود ندارد. این ویروس ها کاربر را هم فریب داده و استفاده از حافظه را به صورت مخفیانه انجام می دهند.

 - 5-3-1ویروس های چند بخشی

رایج ترین انواع این ویروس ها ترکیبی از ویروس های سکتور بوت و ویروس های انگلی می باشند. ترکیب انواع دیگر ویروس ها هم امکان پذیر است.

  -6-3-1ویروس های مبتنی بر پست الکترونیکی

ویروس هایی از این نوع از طریق پیام های پست الکترونیکی منتقل می گردند. این نوع ویروس ها بصورت خودکار برای افراد متعدد، پست  خواهند شد. گزینش افراد برای ارسال نامه الکترونیکی بر اساس دفترچه آدرس پست الکترونیکی، انجام می گیرد.

در حقیقت آخرین اطلاعات موجود در رابطه با ویروس های کامپیوتری به ویروس های پست الکترونیکی اشاره دارد و در حال حاضر پست الکترونیک بزرگترین منشاه ویروس ها می باشد.

 -7-3-1ویروس های دوزیست

اینگونه ویروس ها، ویروس هایی هستند که در دو محیط مختلف از نظر نوع سیستم عامل قادر به زیست و آلوده سازی می باشند. این نوع از ویروس ها در سیستم عامل های معروفی چون ویندوز و خانواده لینوکس بیشتر دیده شده اند و براحتی قادر به مهاجرت از سیستم عامل ویندوز به لینوکس و بلعکس می باشند. نگارندگان ویروسهای کامپیوتری تاکنون نمونه های مختلفی از این کدهای مخرب را که می تواند هر دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس را مبتلا سازند، به صورت محدود و کنترل شده منتشر کرده اند.

-5-1عملکرد ویروس ها

ویروس ها علاوه بر کار اصلی خود، کارهای فرعی دیگری که در اکثر اوقات از آنها برای جلب توجه کاربر استفاده می شود ( و به این قسمت از برنامه ویروس اکثرا Playload  گفته می شود)انجام می دهند در قسمت زیر بعضی از اینگونه فعالیت ها آورده شده است:

 -1-5-1پیغام ها

گاهی ویروس ها اقدام به ارسال و نمایش پیغامهای معنی دار و بی معنی به مخاطب خود می کنند که اصولا این پیغام ها اهداف و جهت های خاصی را دنبال می کنند. برای مثال ویروس WM98/jerk اقدام به نمایش پیغام های توهین آمیز به کاربر و قربانی خود می کند.

 -2-5-1  شوخی ها                                                                                                     

اکثر ویروس ها موضوعی مانند شوخی را سرلوحه کار خود قرار می دهند و در کنار کار اصلی خود قصد شوخی کردن با کاربر خود را نیز دارند. برای مثال ویروس Yankee در ساعت 5 بعد ازظهر اقدام به نمایش و اجرا یک برنامه طنز خاص می نماید.

 -3-5-1غیر فعال کردن دسترسی ها

این اقدام از مهمترین و اصلی ترین اقدامات یک ویروس بشمار می آید. البته ویروس هایی هم گزارش شده اند که به هیچ وجه از اقدامات عدم دسترسی در جهت پیش برد اهدافشان استفاده نمی کنند. اما این اقدام می تواند یکی از استانداردترین اهداف یک ویروس بشمار آید. به عنوان مثال ویروس WM97/NightShade  در جمعه هایی با تاریخ 13 هر ماه متن های باز شده در دستگاه را توسط کلمه رمزی غیر قابل دسترسی می کند.

 - 4-5-1سرقت اطلاعات

سرقت اطلاعات می تواند هدف اصلی یک ویروس سارق به حساب آید. البته نرم افزار های مخربی نیز وجود دارند که در کنار کارهای دیگر خود بر اساس شرایط خاصی مانند تاریخ و ساعت اقدام به سرقت از نوع مالی و اطلاعات می کنند. به عنوان مثال یک نوع اسب تروای LoveLet-A اطلاعات مربوط به کاربر و دستگاه او را به آدرسی در فیلیپین ارسال می کند.

 - 5-5-1تخریب اطلاعات

ویروس ها عموما عمل تخریب اطلاعات را به خوبی انجام میدهند و یکی از مهمترین کارهای انها به حساب می آید. البته نوع و اندازه تخریب به نوع ویروس و هدف آن نیز بستگی دارد و عملکرد همه یکسان نمی باشد. بطور مثال ویروس XM/Compatable تغییراتی در اطلاعات صفحه های طراحی شده توسط برنامه Excel بوجود می آورد.

   - 6-5-1پاک سازی اطلاعات

عملیات پاک سازی در سطح های مختلف بر روی اطلاعات موجود انجام می شود و ویروسهایی در این زمینه گزارش شده اند که تنها اطلاعات خاص را پاک نموده و برخی تمامی اطلاعات را پاک سازی می کنند.به طور مثال ویروس Michelangelo در روز 6 ماه مارس قسمتی از اطلاعات  بر روی دیسک سخت را بازنویسی کرده و از بین می برد.

 -7-5-1عدم دسترسی به سخت افزار

نوعی از ویروس ها فوق العاده خطرناک نیز در مجموعه ویروس ها وجود دارند که اقدامات جبران ناپذیری را در زمینه سخت افزار یک سیستم کامپیوتری انجام می دهند. اینگونه ویروس ها در برخی موارد اقدام به سوزاندن قطعات کامپیوتری کرده و در موارد معمولی تخریب اطلاعات برنامه ریزی شده بر روی دستگاه های سخت افزاری را به همراه خواهند داشت. اکثر ویروس هایی که بدین فرم عمل می کنند بر اساس زمان و تاریخ خاصی اقدام به انجام اینگونه تخریب ها می کنند. بطور مثال ویروس CIH یا ( W95/CIH-10xx ) Chernobyl، در روز 26 ماه آوریل اطلاعات بر روی بایوس را بازنویسی کرده و آنها را از بین می برد. بااین کار دستگاه غیر قابل استفاده خواهد شد.

- 6-1راه‌های ویروسی شدن

راه‌های مختلفی برای ورود ویروس‌ها به رایانه شما وجود دارد.مانند فلاپی دیسک‌ها،لوح‌های فشرده،مشاهده وب گاه،دریافت نامه‌های آلوده،اجرای فایل‌های دریافت شده از اینترنت و غیره.بنابراین لازم است که تمامی این موارد به هنگام استفاده مورد کنترل یک نرم‌افزار ضد ویروس قرار گیرد. به بیان دیگر هنگامی که می‌خواهید برنامه‌ای را از روی یک لوح فشرده اجرا کنید و یا نامه‌ای را باز کنید،باید آنها را توسط یک نرم‌افزار ضد ویروس وارسی کنید.

فراموش نکنید که شما همواره مراقب منزل خود هستید و دقت می‌کنید که در منزل و پنجره‌ها هنگام شب یا هنگامی که در منزل نیستید، باز نباشند. به همین ترتیب باید همواره وضعیت قسمت‌های مختلف کامپیوتر خود را کنترل کنید. این که اندازه‌های فایل‌های شما عادی باشد یا نه،این که مثلاً فایل جدیدی به کامپیوتر شما اضافه نشده باشد و بسیاری موارد دیگر که به تدریج می‌توانید آنها را یاد بگیرید.اما یک نرم‌افزار ضد ویروس به سادگی می‌تواند هر موقع که شما اراده کنید تمام سیستم شما را کنترل کند و شما را از عدم وجود ویروس در کامپیوتر مطمئن سازد.

ویزگی دریاها

آشنایی

آب تنها جسم طبیعی است که در شرایط معمولی به سه شکل جامد ، مایع و بخار پیدا می‌شود، فراوان‌ترین نوع آن به شکل مایع می‌باشد که ویژگیهای شایان توجهی دارد. گرم شدن و سرد شدن آن خیلی تدریجی صورت می‌گیرد و از این رو نقش اقیانوسها و دریاها در تعدیل و تنظیم حرارت سطح زمین فوق‌العاده مهم است. نقطه انجماد آب دریاها تابع درجه شوری است، به این سبب نقطه انجماد آب دریا از از نقطه انجماد آب خالص پایین‌تر است. در نتیجه ، آب دریا به هنگام یخ بستن به قدری سنگین می‌شود که به اعماق فرو می‌رود. این پدیده در پیدایش جریانهای اقیانوسی نقش مهمی دارد. قابلیت فشرده شدن (تراکم) آب زیاد نیست، ولی اگر این قابلیت را نداشت، سطح اقیانوسها حدود سی متر بالاتر از حد فعلی بود. 

نمکهای محلول در آب دریا

آب دریا به قدری شور است که قابل خوردن و زراعت نیست. علت این شوری ، وجود نمکهای مختلف به خصوص نمک طعام می‌باشد. اقیانوس شاید تنها جایی باشد که بتوان تمام عناصر را در آنجا یکجا پیدا کرد. از عناصر ساده بیش از شصت نوع آن در آب اقیانوس شناخته شده و احتمال وجود بقیه چندان بعید به نظر نمی‌رسد. مقدار بعضی از عناصر در آب دریا ، به قدری ناچیز است که بطور مستقیم تشخیص داده نمی‌شود، ولی وجود آنها در اندام جانوران دریا ثابت شده است. وزن کل املاح موجود در آب اقیانوسها را حدود  تن برآورد کرده‌اند. این املاح می‌تواند تمام سطح کره زمین را به ضخامت 45 متر بپوشاند و اگر فقط روی قاره‌ها قرار گیرد، ضخامت آن به 153 متر خواهد رسید.

کلرور سدیم به تنهایی 77 درصد املاح آب اقیانوس را تشکیل می‌دهد. بنابراین اقیانوسها را می‌توان مخازن عظیم نمک به حساب آورد. مهمترین ویژگی آب اقیانوس داشتن ترکیب ثابت است. یعنی با وجود اینکه درجه شوری برحسب زمان و مکان تغییر می‌کند، مقدار نسبی عناصر اصلی تقریبا ثابت می‌ماند. املاح و عناصر دیگری در آب اقیانوس وجود دارد که مقدار نسبی آنها در آب ثابت نیست. مهمترین آنها فسفاتها ، نیتراتها ، نیتریتها ، سیلیکاتها ، مس ، آهن، روی و منگنز است. این املاح را که به مصرف تغذیه پلانکتونها می‌رسد، املاح تغذیه‌ای می‌گویند. 

درجه شوری آب اقیانوسها

منظور از درجه شوری ، وزن تمام نمکهای موجود در یک لیتر آب اقیانوس در هر نقطه می‌باشد. برای تعیین درجه شوری ، روشهای غیرمستقیم مختلفی وجود دارد. با استفاده از جدول مخصوص می‌توان از وزن مخصوص آب دریا و یا از مقدار کلر استفاده کرد. قابلیت هدایت الکتریکی آب و میزان شکست نور در آن با میزان درجه شوری نسبت مستقیم دارد. از این دو ویژگی نیز می توان برای محاسبه درجه شوری آب دریا استفاده کرد. 

گازهای محلول در آب دریا

در آب دریا گازهای مختلفی به صورت محلول وجود دارد که مهمترین آنها اکسیژن است. حیوانات دریا برای تنفس از اکسیژن محلول در آب استفاده می‌کنند. به جز اعماق چند دریا وجود جانوران در تمام نقاط مشاهده شده، لذا اکسیژن نیز در تمام قسمتهای دنیای اقیانوس وجود دارد، ولی مقدار آن در همه جا به یک اندازه نیست. آب اکسیژن را از هوا دریافت می‌کند. در قسمت سطحی به علت اختلاط با هوای مجاور میزان اکسیژن همیشه زیاد است. عللاوه بر آن ، اکسیژنی که گیاهان دریا ضمن فتوسنتز دفع می‌کنند، در آب حل می‌شود.

گیاهان در آبهای کم‌عمق تا جایی که نور خورشید نفوذ دارد، زندگی می‌کنند و امواج حداکثر تا عمق دویست متری می‌توانند آب را به هم بزنند. بنابراین اکسیژن اعماق زیاد از طریق دیگر تامین می‌شود. روش معلوم برای اعماق متوسط ، جریانهای عمقی است که آب اشباع شده از اکسیژن را به آنجا می‌رساند. علاوه بر اکسیژن ، گازهای دیگری از قبیل ازت ، گاز کربنیک و آرگون نیز در آب دریاها وجود دارد. بعضی از دریاها از یک عمق معین به پایین فاقد اکسیژن هستند. مثلا در دریای سیاه از عمق 180 _ 200 متر به پایین تنها گاز ازت و هیدروژن سولفوره در آب وجود دارد. 

وزن مخصوص آب دریا

وزن یک سانتیمتر مکعب آب خالص در 4،08 درجه حرارت برابر یک گرم است که آن را وزن مخصوص آب می‌گویند. وزن مخصوص آب دریا به سبب وجود املاح ، همیشه از وزن مخصوص آب خالص بیشتر است. بطور کلی ، وزن مخصوص آب دریا تابع حرارت و درجه شوری است. آب دریا هر قدر سردتر شود، وزن مخصوص آن افزایش می‌یابد. همین طور افزایش درجه شوری نیز سبب افزایش وزن مخصوص می‌گردد. وزن مخصوص متوسط آبهای سطحی دریا در حدود 1،025 است. در دریاهای کناری و داخلی بسته به موقعیت جغرافیایی و شرایط محلی ، وزن مخصوص متفاوت است. مثلا در دریای سرخ وزن مخصوص آب بین 25 الی 28 می‌باشد، ولی در دریای بالتیک بیش از 04 نیست. (معمولا برای نشان دادن وزن مخصوص آب دریا دو رقم سمت راست را می‌نویسند). 

رنگ و شفافیت آب دریا

رنگ طبیعی دریا آبی است، ولی به سبب وجود عناصر آلی و مواد معدنی از نواحی مختلف به رنگهای سبز ، زرد و سرخ نیز دیده می‌شود. رنگ آب دریا در عرضهای بلند متمایل به سبز است. این رنگ به علت وجود پلانکتونهای نوع دیاتومه می‌باشد. رنگ زرد در اثر وجود مواد تخریبی است که معمولا در دهانه رودهای بزرگ دیده می‌شود. در دریای سرخ و خلیج کالیفرنیا وجود نوعی آلگ رنگ آب را مایل به سرخ نشان می‌دهد، به موازات این عوامل انعکاس رنگ آسمان هم ، رنگ آب دریا را تغییر می‌دهد.

شفافیت آب دریا به مقدار نفوذ اشعه خورشید در آب بستگی دارد. آزمایشها نشان می دهند که در یک متر عمق ، نصف اشعه جذب می‌شود. تاثیر طیف سبز تا 500 متر و طیف بنفش تا 1500 متر است. شفافیت آب دریا در نزدیکی سواحل به خصوص در نزدیکی مصب رودخانه‌ها به مقدار قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد. 

حرارت آب دریا

حرارت آب اقیانوسها یک ویژگی فیزیکی است که در نتیجه تبادل با محیط مجاور حاصل می‌شود. در آب نیز مثل سایر اجسام چگونگی تبادل حرارت به گرمای ویژه و قابلیت هدایت آن بستگی دارد. گرمای ویژه آب اقیانوس زیاد است، بدان سبب گرم شدن و سرد شدن آن به کندی صورت می‌گیرد و از این رو اختلاف درجه حرارت روزانه و سالانه آب اقیانوسها نسبت به قاره‌ها خیلی کمتر است. اختلاف درجه حرارت متوسط روزانه در اقیانوس بیش از یک درجه نیست.

اختلاف سالانه نیز بین 5 تا 10 درجه می‌باشد، ولی در دریاهای داخلی و خلیج‌ها بطور استثنایی حد تغییرات بیشتر است. قسمتی از حرارت جذب شده به وسیله تبخیر به اتمسفر منتقل می‌شود. در فصل تابستان با وجود سرد بودن آب اقیانوس نسبت به هوای مجاور اختلاف درجه حرارت بین این دو محیط چندان زیاد نیست. ولی در زمستان آب گرمتر از هوا بوده و اختلاف نیز بیشتر است. این اختلاف به خصوص در دریاهای کناری و داخلی به 20 الی 28 درجه و آبهای قطبی به 35 درجه می‌رسد. 

یخ در اقیانوسها

در مناطق قطبی و عرضهای بالا دو نوع یخ در آب اقیانوسها دیده می‌شود. یکی منشا قاره‌ای داشته و به کوه یخ (آمیبرگ) معروف است و دیگری صفحات یخی می‌باشد که از انجماد آب سطح اقیانوسها بوجود آمده است. به این یخهای دریا بانکیز Banquise گفته می‌شود.

پراکندگی آبها آبها در روی زمین چگونه است؟ 29 درصد سطح زمین را خشکی ها و بقیه را آب های اقیانوس ها و دریاها پوشانیده اند. اقیانوس آرام بزرگترین پهنه ی آب اقیانوس است که مساحت آن به تنهایی بیش از مساحت تمام قاره های جهان است. 

آیا آب اقیانوس ها و دریاها شیرین است؟  وقتی رودها از خشکی ها به سوی اقیانوس ها و دریاها حرکت می کنند، در مسیر خود نمک های موجود در خاک های بسترشان را در خود حمل می کنند. گاه در بعضی اقیانوس ها، کوه های آتش فشانی فوران می کنند و به این ترتیب موادی از درون زمین وارد آب اقیانوس ها می شود، به همین دلیل در آب اقیانوسها ، نمک ها و گازهای محلولی وجود دارد که مهم ترین آنها نمک طعام و گاز اکسیژن است. این دو ماده در زندگی جانوران و گیاهان اهمیت بسیاری دارد. در بعضی از کشورهای مجاور دریا که برای مردم برای مصارف مختلف، به مقدار کافی آب شیرین در اختیار ندارند. آب شور دریا را با روش های مختلف سنتی یا با استفاده از فناوریهای جدید، شیرین و قابل مصرف می کنند. انسان قرنهاست که از نمک های موجود در آب اقیانوسها و دریاها و نیز از منابع زیر بستر دریا ، به ویژه نفت و گاز استفاده می کند.

حرکات آب دریاها و اقیانوسها:  الف – جزر و مد : بالا آمدن آب اقیانوس و دریا را مد و پائین آمدن آن را جزر می گویند. نیوتن در قرن هیجدهم این نکته را کشف کرد که جزر و مد در اثر نیروی جاذبه ی ماه اتفاق می افتد. هنگام مد، آب به طرف ساحل به پیش می رود و هنگام جزر، به طرف دریا عقب نشینی می کند. شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که چرا خورشید تأثیر چندانی بر جزر و مد ندارد؟ در پاسخ باید گفت که خورشید کره بسیار بزرگی است و تأثیر زیادی از نظر نور و گرما بر سطح زمین دارد، اما به دلیل آن که بیشتر از ماه، از زمین فاصله دارد بر جزر و مد تأثیر بسیار کمی می گذارد. وقتی ماه بالای اقیانوس یا دریایی قرار می گیرد. حالت مد اتفاق می افتد و آب در ساحل به جلو می آید. هنگام غروب ماه در افق جزر رخ می دهد. بطور متوالی در هر شبانه روز و هر بار چرخش زمین به دور خود، دو مرتبه مد دو مرتبه جزر اتفاق می افتد. شدت جزر و مد در تمامی روزهای ماه یکسان نیست. در اوایل ماه قمری که ماه، خورشید در یک امتداد قرار می گیرند، نیروی کشش آنها در سطح اقیانوس ها و دریاها مدهای قویتری ایجاد می کند. ب – جریان های دریایی : شاید برای شما جالب باشد که در اقیانوس ها هم مانند خشکی ها ، رودهایی جریان دارند که به آن ها جریان های دریایی (اقیانوسی) می گویند. این جریان ها که مستمر و دائمی نیز هستند، پیوسته از نواحی گرم استوایی به سمت قطب در حرکتند. در مقابل این جریان آب گرم، جریان های آب سرد نیز از نواحی قطبی به سوی آب های گرم استوایی حرکت می کنند.

جریان های دریایی چگونه بوجود می آیند؟  بیشتر جریان های دریایی بر اثر وزش و حرکت باد بوجود می آیند، مثلاً در منطقه استوایی، وزش بادهای منظم موجب شکل گیری جریان های دریایی و حرکت آن ها به طرف قطب شما ل و قطب جنوب می شود. پ – امواج : آب دریاها و اقیانوس ها بی حرکت و ساکن نیست بلکه همیشه در تلاطم و جابجایی است. یکی از انواع مهم حرکت دریاها و اقیانوس ها موج است که در سواحل بیشتر از سایر نواحی به چشم می خورد. آب دریاها و اقیانوس ها، بر اثر اختلاف فشار هوا و وزش باد به شکل موج به جنبش درمی آید. در کنار سواحل، باد پیوسته آب را به جلو می راند و قله ی موج به سمت ساحل منحرف می شود ولی در وسط دریا، هر نقطه از آب فقط درجای خود بالا و پائین می رود. البته هنگامی که وزش باد شدت می گیرد حجم عظیمی از آب به شکل امواج سهمگین به اطراف هجوم می آورند که این امر برای کشتی های کوچک، بسیار خطرناک است . ضربات امواج در تخریب و فرسایش سواحل نقش بسیاری دارند.

شکل ناهمواریهای کف اقیانوس ها چگونه است؟  نتایج تحقیقات اقیانوس شناسان نشان می دهد که در بستر کف اقیانوس ها اشکال گوناگونی از ناهمواریها وجود دارد.

ایوان خشکی (دشتاب ) :  کم عمق ترین بخش اقیانوس است و با شیبی ملایم از نزدیکی ساحل اقیانوس تا عمق 200 متری ادامه می یابد. پهنای قدرت قاره در جاهای مختلف‌، متفاوت است، برای مثال، در سواحلی که شیب بستر اقیانوس ملایم است. فلات قاره وسعت بیشتر دارد. این بخش از نظر ماهی گیری و وجود منابع سرشار نفت و گاز و نیز جزایر اهمی زیادی دارد. قسمت شیبداری که بعد از فلات قاره قرار گرفته است و تاعمق حدود 2000 تا 5000 ادامه می یابد، شیب قاره نام دارد در بخش بسیار عمیق بستر اقیانوس که کف اقیانوس نامیده می شود، ناهمواری های گوناگونی وجود دارد،‌در این بخش ، کوههای فراوانی دیده می شود که بعضی از آن ها آتش فشانی اند. این کوه ها در بعضی جاها سر از آب درآورده و جزایری را تشکیل داده اند : ‌مانند جزایر فیلیپین. رشته کوههای میان اقیانوسی از رشته کوههایی که در خشکی ها هستند بسیار وسیع ترند. برای مثال، رشته کوه میانی اقیانوس اطلس در سراسر قسمت میانی این اقیانوس کشیده شده است. در کف اقیانوس ها دره ها و شکاف های طولانی و باریکی به نام گودال وجوددارد که ژرفای آن ها بسیار زیاد است.


1 – چند درصد سطح زمین را خشکی ها و چند درصد آن را اقیانوس ها و دریاها پوشانیده اند؟  29 درصد سطح زمین را خشکی ها و بقیه (یعنی 71 درصد) آنها را دریاها و اقیانوس ها پوشانیده اند.

2 – آیا میزان نمک موجود در آب همه ی اقیانوس ها و دریاها یکسان است ؟ چرا؟  خیر، برخی دریاها بدلیل تبخیر زیاد شورتر از دریاهای دیگرند. برای مثال آب دریای مدیترانه به علت تبخیر زیاد نیز بیشتر ار آب اقیانوس اطلس است. در دریاهای دیگر منطقه گرم زمین بر اثر تبخیر فراوان میزان شوری آب از دریای مدیترانه بیشتر است ماننددریای سرخ . در منطقه قطبی و در دریاهایی که رودهای بسیار بدانها می ریزند شوری آب کم است . بطور کلی میزان شوری آب به سه عامل عمده بستگی دارد. آب و هوای منطقه ترکیب آب رودخانه هایی ه به دریاچه می ریزند و عمر آب.

3 – مردمی که در اطراف دریاها و دریاچه ها زندگی می کنند، چگونه می توانند ازنمک موجود در آب استفاده کنند؟  با تبخیر آب می توانند نمک را از دریا استخراج کرده و به مصارف مختلفی برسانند.

4 – چرا خورشید بر جزر و مد تأثیر چندانی ندارد؟  اگر چه خورشید کره ی بسیار بزرگی است و تأثیر بسیار زیادی از نظر نور و گرما بر روی زمین دارد، اما دلیل آن که بیشتر از ماه از زمین فاصله دارد بر جزر و مد تأثیر نمی گذارد.

5 – چرا خورشید کمتر از ماه بر آب های کره زمین تأثیر می گذارد؟  زیرا فاصله خورشید از زمین بیشتر از فاصله ی ماه از زمین است.

6 – به نظر شما آیا از نیروی جزر و مد اقیانوس ها و دریاها می توان استفاده کرد؟  از آبی که دارای جزر و مد است برای تولید برق استفاده می شود. در فرانسه ایستگاه نیرویی که در Race (نام رودخانه ای در فرانسه) بنا شده 240 مگا هرتز برق تولید می کند. اما نیروی حاصل از جزر و مدها تنها در مناطقی که دارای مد می باشد مورد استفاده قرار می گیرد.

7 – ازکنار سواحل هند چه جریاناتی عبور می کند؟  جریان جنوب استوا

8 – از روی نقشه ص 53 یک جریان آب سرد پیدا کنید و نام آن را بگویید.  جریان برادور – جریان گرینلند – جریان اویاشیو

9 – جریان های دریایی چگونه بوجود می آیند؟  بیشتر جریان های دریایی بر اثر وزش و حرکت باد بوجود می آیند فقط مثلاً در منطقه استوایی، وزش بادهای منظم موجب شکل گیری جریان های دریایی وحرکت آن ها بطرف قطب شمال و قطب جنوب می شود.
10 – شیب قاره را تعریف کنید؟ 
قسمت شیبداری که بعد از فلات قاره قرار گرفته و تا عمق حدود 2000 تا 5000 متر ادامه می یابد شیب قاره نام دارد.
11 – جزایر فیلیپین از کدام نوع ناهمواریها هستند؟
کوههای آتشفشانی هستند که در کف اقیانوس ها قرار داشته و در برخی جاها سر از آب درآورده و جزایری را تشکیل داده اند.
12 – چرا ایوان خشکی از نظر اقتصادی اهمیت زیادی دارد؟
این بخش از نظر ماهی گیری و وجود منابع سرشار نفت و گاز و نیز جزایر اهمیت زیادی دارد

ویژگیهای کف اقیانوس ها

سطح سنگی زمین دو گونه است: اقیانوسی که پوسته آن حدود 10 کیلو متر ضخامت دارد و قاره ای که ضخامت آن حدود 40 کیلو متر است. حجم آب اقیانوس ها بیش از حوزه های اقیانوسی است لذا مقداری از آب به سمت مناطق پایین تر قاره ها سرازیر می شود. این دریاهای کم عمق فلاتهای قاره ای هستند. برخی مانند دریای چین جنوبی بیش از 1100 کیلومتر وسعت دارند. حال آنکه در برخی دیگر این مقدار نسبتا کمتر است و دارای مق 50-100 هستند. از دیگر فلات های مهم می توان دریای The East China ، The Bering Sea ، The North Sea ، The Grand Bank ، The Patagonian Shelf ، The Arafura Sea ، Gulf Of Carpentaria ، The Sibrian Shelf را نام برد.
پوسته زمین به صفحه های بزرگی تقسیم شده است که به صورت خود به خود به طرف یکدیگر حرکت می کنند.ویژگی های جدید زیر دریاها تاثیر شگرفی بر جریان اقیانوسی دارد.مرزها آبهای عمیق اقیانوسی را که بوسیله گسله های بستری از هم جدا می شوند به حوزه های مجزا تقسیم می کند. دهها هزار کوه دریایی تلاتم هایی را ایجاد می کنند که موجب ترکیب آب اقیانوس ها می شوند.
برخی اقیانوس شناسان مجموع اقیانوس های جهان را یک سیستم با نام اقیانوس جهانی می دانند. اما تا پیش از اختراع ماهواره ها، مشاهده اقیانوسها با چنین عظمتی بسیار دشوار بود. تصاویر فضایی به دست آمده از اقیانوس جهانی ، اطلاعات مهمی را درباره جریانهای اقیانوسی، دما و سایر ویژگی های آن فراهم کرده است . این ابداع باعث ایجاد تحول اساسی در اقیانوس شناسی شده و اطلاعات بسیاری را درباره هوا و اقلیم ، گردش و مشکلات محیطی مانند گرم شدن جهانی ، کاهش حوزه های ماهیگیری در جهان در اختیار محققان گذاشته است. 
شاید بیش از همه این اقیانوس شناسان فیزیکی باشند که از مزایای فن آوری ماهواره ای بهرمند می شوند چرا که به آنها کمک می کند تا به مطالعه حرکت اقیانوسی و نیز نیروهایی که باعث ایجاد این حرکات می شوند مانند بادها، امواج و جزر و مد آبها بپردازند. آنها اثر مقابل اقیانوس بر مرزها - زمین، کف دریا و اتمسفر – و نیز رابطه بین دریا، هوا و اقلیم را مورد بررسی قرار می دهند . اقیانوس شناسان فیزیکی به دنبال یافتن پاسخ این پرسش اند که چرا، کجا و چطور آنها حرکت می کنند و پیامد این حرکات چیست؟برخی از این متخصصان تئوری پردازند و با استفاده از مدلهای کامپیوتری می کوشند تا پاسخ این سوالات را پیدا کنند و فرضیه هایی راجع به فرایندهای اقیانوسی ارائه بدهند.

ویژگی های اتوکد 2016 (AutoCAD 2016)

ویژگی های اتوکد 2016 (AutoCAD 2016)

نوشته شده توسط قاسم آریانی

بازدید: 196

شرکت اتودسک هر سال نرم افزارهای خود را با آپدیت یک سال جلوتر کاربران خود را شگفت زده می کند و با عرضه نرم افزار Autocad 2016 معروف به Autocad Maestro(اتوکد استاد)، امکاناتی اضافه و ویرایش شده که بسیار جالب می باشد. در ادامه به ویژگی ها و تغییرات اتوکد 2016 می پردازیم.

Snap To Geometric Center

در ورژن 2016 اتوکد شما در پنجره OSNAP با آیتم Geometric Center روبرو می شوید که بسیار کاربردی می باشد. با فعال کردن این ابزار اکنون شما می توانید به سادگی مرکز چند ضلعی های یکپارچه را پیدا کنید.

Revision Cloud Creation

با تایپ عبارت REVCLOUD آیتم هایی به این ابزار اضافه شده که می توانید بسیار آسانتر از ورژن های قبلی ابرهای مستطیلی شکل و یا چند ضلعی ترسیم کنید و یا بعد از ترسیم نسبت به ویرایش و اصلاح آن اقدام کنید.

Smart Dimensioning

این ابزار در اندازه گذاری پروژه بسیار کاربردی می باشد. اکنون با تایپ DIMو فشار دادن اینتر، با قرار دادن موس بروی هر نوع ترسیمی اندازه آن فعال می شود و می توانید در موقعیت مناسب قرار دهید.

System Variable Monitor

این ویژگی باعث می شود که اگر متغییرهای اتوکد به هر دلیلی تغییر دادید و یا مشکل پیدا کردند فعال می شود. با تغییر هر یک تز متغییرهای اتوکد در پایین سمت راست صفحه اتوکد آیکنی فعال می شود که با کلیک بروی آن می توانید نسبت به اصلاح متغییر مورد نظر اقدام کنید.

Higher Quality Graphics Display

اکنون با استفاده از کارت گرافیک شا قادر خواهید بود تا منحنی ها را با کیفیت عالی در صفحه نمایش مشاهده کنید. در ورژن 2016 اتوکد نسبت به ورژن های قبلی برای نمایش خطوط منحنی سه بعدی در اتوکد از GPU استفاده می شود تا بهترین بهره از کیفیت را داشته باشید.

Coordination Models

اکنون شما می توانید با تایپ عبارت CMATTACH و فشار دادن اینتر فابل های Navisworks و BIM360 را به صورت مستقیم با اتوکد Attach کنید ، که اجازه داده می شود داخل مدل و یا محیط مدل را بررسی کنید. این ویژگی در پروژه های بزرگ BIM که تیمی عمل می کنند، عملگرد بسیار خوبی دارد.

PDF Enhancements

اتوکد 2016 فایل های فرمت PDF را خیلی بهتر می سازد:

-حجم های کم را بسیار سریع تر از قبل نبدیل به PDF می کند.

-تمام TEXT در حال حاضر امکان جستجو و یا انتخاب کردن را دارند، حتی فرمت TEXTهایی که SHX باشند.

-Hyperlinks های اضافه شدن را بین ترسیمات حفظ می کند.

-وجود پنجره جدید برای تنظیم خرجی PDF

Rendering Improvements

در ورژن اتوکد 2016 پنجره تنظیمات رندر کاملا تغییر پیدا کرده و با استفاده از آیتم هایی که قرار دادند می توانید خروجی هایی با کیفیت بالا و زمان پایین ایجاد کنید، این خروجی ها می تواند بر اساس کیفیت و یا زمان و ... باشد.

• BIM
• Rendering

ویژگی های دولت و تمدن ماد

ویژگی های دولت و تمدن ماد

از نظر نام و عنوان، این درست است که شاهنشاهی بزرگ ماد دورانی طولانی نپایید و جای خود را به شاهنشاهی هخامنشی سپرده، ولی نکته ی بسیار مهم آنکه شاهنشاهی هخامنشی چیزی جزه تداوم دولت و تمدن مادی نبود. همان اقوام و همان مردم، روندی را که برگزیده بودند با پویایی و رشد بیشتر تداوم بخشیدند و در پهنه ای بسیار وسیع، آن را تا پایه ی بزرگ ترین شاهنشاهی شناخته شده جهان، اعتبار بخشیدند.

عمده ترین ویژگی دولت ماد را می توان در توفیق ساماندهی و ایجاد دولتی بزرگ از مجموعه دولت ها و اتحادیه های طایفه ای مستقلی دانست که با وجود همسانی ها و نزدیکی ها و پیوندهای چشمگیر فرهنگی، تا آن زمان در یک واحد با هم پیوند سیاسی - سازمانی نیافته بودند.
وجود جنگ قدرت میان دولت های یادشده، هیچ گاه به عنوان درگیری «دولت - ملت»های مختلف شناخته نشده و از تمامی آنها، به عنوان دولت هایی که هر یک بخشی از سرزمین ایران بزرگ و مردم آن را در بر داشته اند یاد شده است.
بنابر این، پایه گذاری دولت بزرگ ماد را باید به عنوان مهم ترین رویداد در تاریخ ایران به شمارآورد. رویدادی که موجب گردید تا نخستین دولت بر پایه ی «وحدت ملی» اقوام مختلف ساکن فلات ایران با مشترکات و پیوندهای فرهنگی، استقرار یابد.

ویژگیهای آبرفتهای جنوب تهران از دیدگاه ژئوتکنیک لرزه ‌ای

ویژگیهای آبرفتهای جنوب تهران از دیدگاه ژئوتکنیک لرزه ‌ای

 جعفری محمدکاظم,کشاورزبخشایش محمد,سهرابی بیدار عبداله,رزم خواه آرش   

شناخت ویژگیهای ژئوتکنیک لرزه‌ای آبرفتها به منظور بررسی اثرات ساختگاهی و ریزپهنه بندی لرزه‌ای مناطق شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. مطالعه خصوصیات ژئوتکنیکی و دینامیکی آبرفتهای محدوده جنوب تهران با وسعت 480 کیلومتر مربع و در محدوده مختصات جغرافیایی 35 درجه و 34 دقیقه الی 35 درجه و 42 دقیقه شمالی و 51درجه و16 دقیقه الی 51 درجه و 32 دقیقه خاوری، موضوع تحقیق حاضر بوده است. تاثیر فرآیندهای آب و هوایی از یک سو و فعالیتهای تکتونیکی جوان از سوی دیگر سبب بر جای گذاشته شدن رسوبات آبرفتی متنوع در دشت تهران شده است. خصوصیات زمین شناسی عمومی آبرفتهای گستره تهران توسط محققین زیادی مورد مطالعه قرار گرفته است. با اینحال و علیرغم انجام فعالیتهای عمرانی و حفر گمانه‌های اکتشافی متعدد در این آبرفتها، ویژگی‌های ژئوتکنیکی و ژئوفیزیکی آنها بویژه در مقیاس منطقه‌ای کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعه حاضر با تلفیق داده‌های ژئوتکنیکی حدود 700 حلقه گمانه با اعماق 5 الی 100 متر و اطلاعات لرزه‌ای بدست آمده از کاوشهای ژئوفیزیکی در 57 نقطه از نواحی جنوبی دشت تهران، 15 مقطع ژئوتکنیک لرزه‌ای دو بعدی از آبرفتهای جنوب تهران تهیه گردیده است. در این مقاطع که بصورت خاوری ـ باختری و به فاصله یک کیلومتر از همدیگر تهیه شده‌اند، ویژگی‌های دینامیکی و ژئوتکنیکی لایه‌های اک و روند تغییرات این پارامترها در اعماق مختلف نشان داده شده است. بررسی مقاطع مذکور نشان می‌دهد که عمق سنگ کف لرزه‌ای از شمال به جنوب منطقه افزایش یافته و خاکهای منطقه از نظر بافت و سرعت موج برشی از تنوع بیشتری برخوردار می‌شود. همچنین تاثیر گسل شمال ری و ادامه گسل شمالی جنوبی پونک در تغییرات بوجود آمده در عمق سنگ بستر لرزه‌ای و سطح آب زیرزمینی در مقاطع تهیه شده قابل توجه می‌باشد.

 کلید واژه:  

ویژگیهای سربرگ نظریه کارشناسی

ویژگیهای سربرگ نظریه کارشناسی

طبق بخشنامه های صادره از کانون کارشناسان رسمی  ، سربرگ های کارشناسان رسمی دادگستری که  نظرات کارشناسی خود را در آن درج می نمایند باید دارای ویژگی های زیر باشد :

۱ – مواردی که ” لازم است” در سربرگ گزارش کارشناسی آورده شود (اجباری):

۱ – ۱ – آرم کانون ۱ – ۲ – نام و نام خانوادگی کارشناس ۱ – ۳ – ذکر “کارشناس رسمی دادگستری” به فارسی ۱ – ۴ – رشته کارشناسی ۱ – ۵ – کانون کارشناسان رسمی دادگستری و شماره عضویت ۱ – ۶ – شماره گزارش ۱ – ۷ – تاریخ شمسی ۱ – ۸ – حدا اقل یک شماره تلفن برای تماس ۱ – ۹ – شماره صفحات

۲ – مواردیکه “میتواند ” در سربرگ کارشناسی آورده شود(اختیاری):

۲ – ۱ – شماره تلفن همراه ، فکس و ایمیل ۲ – ۲ – آدرس قانونی با کد پستی یا صندوق پستی ۲ – ۳ – ذکر بالاترین سطح تحصیلی نظیر لیسانس، فوق لیسانس، و دکتری با ذکر رشته ۲ – ۴ – پیوست
۳ – مواریکه ” ممنوع است ” در سربرگ کارشناسی آورده شود:

۳ – ۱ – صلاحیتهای کارشناسی ۳ – ۲ – عکس کارشناس ۳ – ۳ – آرم بجز آرم کانون ۳ – ۴ – عضویت در ارکان کانون و عضویت در سایر سازمانها، انجمنها و دانشگاهها ۳ – ۵ – ذکر پروژه هائیکه درآن فعالیت دارند شامل تدریس در دانشگاه ۳ – ۶ – ذکر دانشگاه اخذ مدرک تحصیلی ۳ – ۷ – هرمطلبی که جنبه تبلیغ شخصی داشته باشد

نکاتی در تهیه و تنظیم گزارش کارشناسی

۱ - نظرات کارشناسی الزاما باید در سربرگ های چاپی کارشناس باشد . نام و نام خانوادگی کامل-رشته کارشناسی - شماره پروانه  مواردی است که باید در سربرگ وجود داشته باشد . ذکر صلاحیت های کارشناسی و مدارک تحصیلی کارشناس در سربرگ ضرورتی ندارد .

۲ - در پائین  اوراق سربرگ کارشناسی نیز  باید  مشخصاتی مثل : آدرس کامل پستی - شماره های تلفن همراه و ثابت - آدرس پست الکترونیک - آدرس وبلاگ ( در صورت وجود ) درج گردد

۳ - نظرات کارشناسی هیئتی نیز حتی الامکان در سربرگهای مخصوص هیئت های کارشناسی باشد و از درج نظریه در کاغذ عادی بدون سربرگ هیئتی خودداری شود .

۴ - کلیه سربرگ های کارشناسی اعم از انفرادی یا هیئتی باید آراسته به آرم کانون کارشناسان رسمی دادگستری ( با قید استان مربوطه ) باشد

۵ -  هر کارشناس باید  دفتر اندیکاتور برای درج مکاتبات وارده و صادره  خود داشته باشد .

۶ - نظریه کارشناسی باید شماره و تاریخ و پیوست ( در صورت لزوم ) داشته باشد .

۷ - در نظرات کارشناسی بیش از یک صفحه   ،  شماره  ترتیب صفحات در پائین یا بالای صفحه حتما درج گردد .

۸ - سعی شود  نظرات کارشناسی تایپی باشد و کارشناسان محترمی که هنوز خود را به ابزار و ادوات نگارش و تایپ کامپیوتری مجهز نکرده اند زودتر اقدام کنند .  تایپی بودن متن با استفاده از فونت های مناسب با فاصله گذاری های لازم  از اطراف کاغذ و رعایت سایز فونت مورد استفاده و در مجموع  زیبایی و شکیل بودن و آراستگی  فرم نظریه کارشناسی.... می تواند تاثیرات مثبت در خواننده ایجاد کند و این امر  خود بخود تبلیغی برای کارشناس محسوب می شود .

۹ - در عنوان نظریه کارشناسی باید  نام دادگاه یا شورای حل اختلاف یا اداره یا شرکت و یا شخص حقیقی یا حقوقی که نظریه کارشناسی خود را خطاب به او می نویسید به طور کامل و صحیح درج شود . مثال :

ریاست محترم شعبه  ... دادگاه عمومی شهرستان ....

شورای محترم حل اختلاف حوزه ... شهرستان ....

ریاست محترم دایره حقوقی اداره .....

مدیریت محترم عامل شرکت ....

جناب آقای .....

بطور کلی ادبیات بکاررفته در عنوان نظریه کارشناسی ( و همچنین متن نظریه ) عباراتی توام با احترام باشد . درج عنوان بدون عبارات احترام آمیز دور از فرهنگ اصیل ایرانی است

۱۰ - درج عبارت " سلام علیکم "  یا  "  با سلام و احترام " یا " با تقدیم درود و احترام " در صدر نظریه

۱۱ -  کار  کارشناس ارائه نظریه کارشناسی است و آنچه می نویسد و به دادگاه یا ....  ارائه میدهد  نظریه کارشناسی است نه  گزارش کارشناسی .  عبارت گزارش کارشناسی  چندان با ماهیت وظیفه کارشناسی همخوانی ندارد . گزارش نویسی کار کارشناس نیست  . حتی اگر لازم باشد مقدماتی و شرحی از پرونده و اقدامات نوشته شود در واقع جزئی از نظریه کارشناسی یا مقدمه نظریه کارشناسی است و نمی شود نام گزارش بر آن نهاد  .

۱۲  - چند عبارت پیشنهادی برای شروع نظریه :( بستگی به نوع مخاطب )

=باتقدیم احترام بازگشت به امر کارشناسی محوله  ( به اینجانب  یا  به این هیئت ) در پرونده کلاسه ....

=احتراما در اجرای امر کارشناسی ارجاع شده  ( به اینجانب یا به این هیئت ) در پرونده کلاسه ....

=با احترام بنا به درخواست کتبی شما ....

=با تقدیم احترام بازگشت به نامه شماره ... مورخه ... آن شرکت در مورد  . ...

عبارت بکاررفته در شروع نظریه بسته به شم ادبی کارشناس می تواند از تنوع بسیاری برخوردار باشد .

۱۳  -  پس از عبارت ابتدائی نظریه آنچه ضرورت دارد در پاراگراف اولیه نظریه کارشناسی  آورده شود عبارتند از :  شماره کلاسه پرونده بطور صحیح و کامل  - موضوع کارشناسی بطور خیلی مختصر  -  نام طرفین   -  مشخصات ثبتی و سندی محل مورد نظر    -  تاریخ دادگاه  -  تاریخ  بازدید  -  نام طرفین اصلی حاضر در بازدید  و......( حسب مورد  )

مثال در مورد پرونده های اختلافی اراضی ملی ...:

احتراما در اجرای امر کارشناسی پرونده کلاسه ....... در خصوص  اختلاف بین اداره منابع طبیعی ... و آقای ... در مورد قسمتی از اراضی پلاک .. فرعی از ... اصلی بخش ..  در  اراضی   موسوم به ....شهرستان ... به مساحت ...( هکتار  یا مترمربع ) به استحضار میرسد که پس از حضور در دادگاه در تاریخ ..... و اطلاع از مفاد پرونده و قرار کارشناسی دادگاه محترم ُ طبق هماهنگی قبلی در تاریخ .....در حضور .....  از محل ارائه شده توسط ..... بازدید نموده و  ضمن معاینه فنی زمین و تطبیق مدارک و نقشه ارائه شده در طبیعت و شنیدن اظهارات و دریافت مدارک و مستندات طرفین ُ متعاقبا بررسی های لازم در مورد سوابق امر و جهات فنی موضوع انجام شد و نتیجه بررسی و نظریه کارشناسی  طبق قرار صادره دادگاه محترم به شرح ذیل به استحضار میرسد .

مثال در مورد پرونده های ارزیابی اراضی :

با تقدیم احترام بازگشت به امر کارشناسی محوله در پرونده کلاسه ..... در خصوص ارزیابی یک قطعه زمین مزروعی ( یا باغ و یا تاسیسات کشاورزی   و یا  .... حسب مورد  )   پلاک فرعی ..... از  پلاک   اصلی   ... بخش   ... در   اراضی   .....  واقع در  آدرس ....... مالکیت ..... به مساحت .... به استحضار میرسد که پس از حضور در دادگاه در تاریخ .... در حضور ...... در تاریخ ...... از محل ارائه شده توسط  .... بازدید نموده و ضمن مطابقت مشخصات سند ثبتی شماره .....  با ملک ارائه شده  ،  بررسی لازم در مورد وضعیت و کیفیت ملک مذکور انجام و نتیجه بررسی و نظریه کارشناسی  طبق قرار صادره دادگاه محترم به شرح ذیل تقدیم میگردد  .

۱۴ - درج نام افراد اصلی ذینفع در پرونده که  در بازدید حاضر بوده اند  ضروری است .

۱۵ - اطلاع از مفاد کامل قرار صادر دادگاه و توجه به همه نکات مندرج در آن  ضروری است . کارشناس باید کلیه مواردی که در قرار دادگاه آمده در زمان بازدید و معاینه محل توجه نماید و به دقت در هر مورد اطلاعات لازم را کسب نماید تا در  موقع نگارش نظریه خود مواجه با نقص اطلاعات نگردد . به یاد داشته باشیم که قضات از ما نظر کارشناسی کامل می خواهند .

۱۶ - شرح مختصر و در عین حال کاملی از مشاهداتی که کارشناس در روز بازدید از محل مورد نظر داشته است . این امر برای روشن تر شدن ذهنیت قاضی نسبت به موضوع و اطمینان بیشتر نسبت به نظریه کارشناسی شما مهم است . به یاد داشته باشیم که آنچه که دیده ایم بدون کم و کاست بیاوریم و از دخل و تصرف در واقعیات بپرهیزیم .

۱۷ - شرحی از اقداماتی که در روز معاینه محل و اجرای قرار انجام داده اید .مثال : نقشه خوانی ،تطبیق زمین باسند و نقشه   ، تعیین موقعیت یا مساحی زمین با جی پی اس  ،  ترسیم نقشه یا کروکی   ، معاینه اشجار و نوع محصول ، تهیه پروفیل خاک ، نمونه گیری از خاک و آب و ارسال به آزمایشگاه  ، عکس و فیلم که از محل کارشناسی تهیه نموده اید و ......لازم به ذکر است که نتایجی که از این اقدامات و بررسی های خود گرفته اید و تاثیری که  در رسیدن به نظر کارشناسی شما داشته اند باید در نظریه کارشناسی درج شوند و همه نتایج را  به نظریه کارشناسی خود پیوست نموده و به مرجع ارجاع دهنده   ارائه دهید .

۱۸ - شرح مختصری از سابقه موضوع کارشناسی (  در صورت ضرورت ) این مسئله در نظرات کارشناسی کارشناس اول ضروری است ولی در هیئت های کارشناسی ضرورتی برای تکرار مطلب نیست . به یاد داشته باشیم که قاضی بیش از هرکس مشرف بر پرونده است و تکرار مطالبی که قاضی به خوبی از آنها آگاه است ضرورتی ندارد .

۱۹ - ذکر دلایل فنی  ، مستندات و جهات و مبانی کارشناسی و اینکه از چه راهی و بر اساس چه مبانی به این نظریه رسیده ایم  ضروری است . هرچه مبانی و دلایل قوی تری داشته باشیم هم به قاضی اطمینان بیشتری میدهیم تا حکم عادلانه و صحیح بدهد و هم جلوی ایرادات و بهانه های بعدی  طرفین را گرفته ایم تا موجب  اطاله  دادرسی نشود . ضمنا به این ترتیب  به مرور زمان به عنوان یک کارشناس دقیق و مطمئن در دادگاهها مطرح می شویم .

۲۰ - نظریه کارشناسی باید صریح و  صحیح و مستدل و روشن و بدون ابهام باشد . عبارات دو پهلوئی مثل  :   به نظر میرسد   -  اگر چنین شود  -  در صورتی که  -  و...... نباید در نظر کارشناسی ما جائی داشته باشد . به یاد داشته باشیم که قاضی در قرار خود سوال صریحی را از ما پرسیده و جواب صریحی هم از ما می خواهد . بلاتکلیف گذاشتن قاضی در بین دوراهی اصلا صحیح نیست و دور از شان کارشناسی است . اگر چنانچه مدارک و اطلاعات برای نظریه صریح ناقص است قبلا باید  آنها را از دادگاه بطور کتبی بخواهیم و سپس اقدام به بررسی و ارائه نظریه کارشناسی خود بنمائیم

نکات مهم در نحوه تنظیم نظریه کارشناسی

مقام قضائی به استناد نظر کارشناسی ما حکم میدهد و انتظار دارد که  نظر  کارشناس جامع و کامل و مستدل و صحیح باشد تا بر اساس آن بتواند حکم عادلانه دهد . سعی کنیم بازوئی قوی و مطمئن برای قاضی باشیم . یک نظریه کارشناسی کامل چه ویژگی هائی دارد و به چه نحو باید تنظیم شود ؟ در این مطلب سعی شده در حد توان و آگاهی و تجربه خود آنچه را که تا کنون دریافته ام در اختیار عزیزان کارشناس خصوصا کسانی که جدیدا کارشناس شده اند و کارآموزان محترم قرار دهم .از همکاران خودم تقاضا دارم کمک کنند تا اگر مطلبی جا مانده یا ناقص است به اطلاع اینجانب برسانند تا نظراتشان در تکمیل این مطلب مورد استفاده قرار گیرد .

۱ - نظرات کارشناسی الزاما باید در سربرگ های چاپی کارشناس باشد . نام و نام خانوادگی کامل-رشته کارشناسی - شماره پروانه  مواردی است که باید در سربرگ وجود داشته باشد . ذکر صلاحیت های کارشناسی و مدارک تحصیلی کارشناس در سربرگ ضرورتی ندارد .

۲ - در پائین  اوراق سربرگ کارشناسی نیز  باید  مشخصاتی مثل : آدرس کامل پستی - شماره های تلفن همراه و ثابت - آدرس پست الکترونیک - آدرس وبلاگ ( در صورت وجود ) درج گردد

۳ - نظرات کارشناسی هیئتی نیز حتی الامکان در سربرگهای مخصوص هیئت های کارشناسی باشد و از درج نظریه در کاغذ عادی بدون سربرگ هیئتی خودداری شود .

۴ - کلیه سربرگ های کارشناسی اعم از انفرادی یا هیئتی باید آراسته به آرم کانون کارشناسان رسمی دادگستری ( با قید استان مربوطه ) باشد

 ۵ -  هر کارشناس باید  دفتر اندیکاتور برای درج مکاتبات وارده و صادره  خود داشته باشد .

 ۶ - نظریه کارشناسی باید شماره و تاریخ و پیوست ( در صورت لزوم ) داشته باشد .

۷ - در نظرات کارشناسی بیش از یک صفحه   ،  شماره  ترتیب صفحات در پائین یا بالای صفحه حتما درج گردد .

۸ - سعی شود  نظرات کارشناسی تایپی باشد و کارشناسان محترمی که هنوز خود را به ابزار و ادوات نگارش و تایپ کامپیوتری مجهز نکرده اند زودتر اقدام کنند .  تایپی بودن متن با استفاده از فونت های مناسب با فاصله گذاری های لازم  از اطراف کاغذ و رعایت سایز فونت مورد استفاده و در مجموع  زیبایی و شکیل بودن و آراستگی  فرم نظریه کارشناسی.... می تواند تاثیرات مثبت در خواننده ایجاد کند و این امر  خود بخود تبلیغی برای کارشناس محسوب می شود .

۹ - در عنوان نظریه کارشناسی باید  نام دادگاه یا شورای حل اختلاف یا اداره یا شرکت و یا شخص حقیقی یا حقوقی که نظریه کارشناسی خود را خطاب به او می نویسید به طور کامل و صحیح درج شود . مثال : 

 ریاست محترم شعبه  ... دادگاه عمومی شهرستان ....

شورای محترم حل اختلاف حوزه ... شهرستان ....

ریاست محترم دایره حقوقی اداره .....

مدیریت محترم عامل شرکت ....

جناب آقای .....

بطور کلی ادبیات بکاررفته در عنوان نظریه کارشناسی ( و همچنین متن نظریه ) عباراتی توام با احترام باشد . درج عنوان بدون عبارات احترام آمیز دور از فرهنگ اصیل ایرانی است

۱۰ - درج عبارت " سلام علیکم "  یا  "  با سلام و احترام " یا " با تقدیم درود و احترام " در صدر نظریه

۱۱ -  کار  کارشناس ارائه نظریه کارشناسی است و آنچه می نویسد و به دادگاه یا ....  ارائه میدهد  نظریه کارشناسی است نه  گزارش کارشناسی .  عبارت گزارش کارشناسی  چندان با ماهیت وظیفه کارشناسی همخوانی ندارد . گزارش نویسی کار کارشناس نیست  . حتی اگر لازم باشد مقدماتی و شرحی از پرونده و اقدامات نوشته شود در واقع جزئی از نظریه کارشناسی یا مقدمه نظریه کارشناسی است و نمی شود نام گزارش بر آن نهاد  .

۱۲  - چند عبارت پیشنهادی برای شروع نظریه :( بستگی به نوع مخاطب )

=باتقدیم احترام بازگشت به امر کارشناسی محوله  ( به اینجانب  یا  به این هیئت ) در پرونده کلاسه ....

=احتراما در اجرای امر کارشناسی ارجاع شده  ( به اینجانب یا به این هیئت ) در پرونده کلاسه ....

=با احترام بنا به درخواست کتبی شما ....

=با تقدیم احترام بازگشت به نامه شماره ... مورخه ... آن شرکت در مورد  . ...

عبارت بکاررفته در شروع نظریه بسته به شم ادبی کارشناس می تواند از تنوع بسیاری برخوردار باشد .

۱۳  -  پس از عبارت ابتدائی نظریه آنچه ضرورت دارد در پاراگراف اولیه نظریه کارشناسی  آورده شود عبارتند از :  شماره کلاسه پرونده بطور صحیح و کامل  - موضوع کارشناسی بطور خیلی مختصر  -  نام طرفین   -  مشخصات ثبتی و سندی محل مورد نظر    -  تاریخ دادگاه  -  تاریخ  بازدید  -  نام طرفین اصلی حاضر در بازدید  و......( حسب مورد  )

 مثال در مورد پرونده های اختلافی اراضی ملی ...:

احتراما در اجرای امر کارشناسی پرونده کلاسه ....... در خصوص  اختلاف بین اداره منابع طبیعی ... و آقای ... در مورد قسمتی از اراضی پلاک .. فرعی از ... اصلی بخش ..  در  اراضی   موسوم به ....شهرستان ... به مساحت ...( هکتار  یا مترمربع ) به استحضار میرسد که پس از حضور در دادگاه در تاریخ ..... و اطلاع از مفاد پرونده و قرار کارشناسی دادگاه محترم ُ طبق هماهنگی قبلی در تاریخ .....در حضور .....  از محل ارائه شده توسط ..... بازدید نموده و  ضمن معاینه فنی زمین و تطبیق مدارک و نقشه ارائه شده در طبیعت و شنیدن اظهارات و دریافت مدارک و مستندات طرفین ُ متعاقبا بررسی های لازم در مورد سوابق امر و جهات فنی موضوع انجام شد و نتیجه بررسی و نظریه کارشناسی  طبق قرار صادره دادگاه محترم به شرح ذیل به استحضار میرسد .

مثال در مورد پرونده های ارزیابی اراضی :

با تقدیم احترام بازگشت به امر کارشناسی محوله در پرونده کلاسه ..... در خصوص ارزیابی یک قطعه زمین مزروعی ( یا باغ و یا تاسیسات کشاورزی   و یا  .... حسب مورد  )   پلاک فرعی ..... از  پلاک   اصلی   ... بخش   ... در   اراضی   .....  واقع در  آدرس ....... مالکیت ..... به مساحت .... به استحضار میرسد که پس از حضور در دادگاه در تاریخ .... در حضور ...... در تاریخ ...... از محل ارائه شده توسط  .... بازدید نموده و ضمن مطابقت مشخصات سند ثبتی شماره .....  با ملک ارائه شده  ،  بررسی لازم در مورد وضعیت و کیفیت ملک مذکور انجام و نتیجه بررسی و نظریه کارشناسی  طبق قرار صادره دادگاه محترم به شرح ذیل تقدیم میگردد  .

۱۴ - درج نام افراد اصلی ذینفع در پرونده که  در بازدید حاضر بوده اند  ضروری است .

۱۵ - اطلاع از مفاد کامل قرار صادر دادگاه و توجه به همه نکات مندرج در آن  ضروری است . کارشناس باید کلیه مواردی که در قرار دادگاه آمده در زمان بازدید و معاینه محل توجه نماید و به دقت در هر مورد اطلاعات لازم را کسب نماید تا در  موقع نگارش نظریه خود مواجه با نقص اطلاعات نگردد . به یاد داشته باشیم که قضات از ما نظر کارشناسی کامل می خواهند .

۱۶ - شرح مختصر و در عین حال کاملی از مشاهداتی که کارشناس در روز بازدید از محل مورد نظر داشته است . این امر برای روشن تر شدن ذهنیت قاضی نسبت به موضوع و اطمینان بیشتر نسبت به نظریه کارشناسی شما مهم است . به یاد داشته باشیم که آنچه که دیده ایم بدون کم و کاست بیاوریم و از دخل و تصرف در واقعیات بپرهیزیم .

۱۷ - شرحی از اقداماتی که در روز معاینه محل و اجرای قرار انجام داده اید .مثال : نقشه خوانی ،تطبیق زمین باسند و نقشه   ، تعیین موقعیت یا مساحی زمین با جی پی اس  ،  ترسیم نقشه یا کروکی   ، معاینه اشجار و نوع محصول ، تهیه پروفیل خاک ، نمونه گیری از خاک و آب و ارسال به آزمایشگاه  ، عکس و فیلم که از محل کارشناسی تهیه نموده اید و ......لازم به ذکر است که نتایجی که از این اقدامات و بررسی های خود گرفته اید و تاثیری که  در رسیدن به نظر کارشناسی شما داشته اند باید در نظریه کارشناسی درج شوند و همه نتایج را  به نظریه کارشناسی خود پیوست نموده و به مرجع ارجاع دهنده   ارائه دهید .

۱۸ - شرح مختصری از سابقه موضوع کارشناسی (  در صورت ضرورت ) این مسئله در نظرات کارشناسی کارشناس اول ضروری است ولی در هیئت های کارشناسی ضرورتی برای تکرار مطلب نیست . به یاد داشته باشیم که قاضی بیش از هرکس مشرف بر پرونده است و تکرار مطالبی که قاضی به خوبی از آنها آگاه است ضرورتی ندارد .

۱۹ - ذکر دلایل فنی  ، مستندات و جهات و مبانی کارشناسی و اینکه از چه راهی و بر اساس چه مبانی به این نظریه رسیده ایم  ضروری است . هرچه مبانی و دلایل قوی تری داشته باشیم هم به قاضی اطمینان بیشتری میدهیم تا حکم عادلانه و صحیح بدهد و هم جلوی ایرادات و بهانه های بعدی  طرفین را گرفته ایم تا موجب  اطاله  دادرسی نشود . ضمنا به این ترتیب  به مرور زمان به عنوان یک کارشناس دقیق و مطمئن در دادگاهها مطرح می شویم .

۲۰ - نظریه کارشناسی باید صریح و  صحیح و مستدل و روشن و بدون ابهام باشد . عبارات دو پهلوئی مثل  :   به نظر میرسد   -  اگر چنین شود  -  در صورتی که  -  و...... نباید در نظر کارشناسی ما جائی داشته باشد . به یاد داشته باشیم که قاضی در قرار خود سوال صریحی را از ما پرسیده و جواب صریحی هم از ما می خواهد . بلاتکلیف گذاشتن قاضی در بین دوراهی اصلا صحیح نیست و دور از شان کارشناسی است . اگر چنانچه مدارک و اطلاعات برای نظریه صریح ناقص است قبلا باید  آنها را از دادگاه بطور کتبی بخواهیم و سپس اقدام به بررسی و ارائه نظریه کارشناسی خود بنمائیم .

ویلا ساوا - لوکوربوزیه

ویلا ساوا - لوکوربوزیه

لوکوربوزیه طراح و نظریه پرداز معماری ساختمان و معماری مدرن را با این جمله معرفی می کند "خانه ماشینی است برای زندگی" این جمله از آن سال به بعد اساس تفکر لوکوربوزیه را نشان می دهد. لوکوربوزیه برای خانه های مدرن ۵ خصیصه را مطرح می کند که عبارت بودند از:

1. ستون ها ساختمان را از روی زمین بلند می کنند (ساختن پیلوت در همکف)
2. بام مسطح و باغ در بام
3. پلان آزاد
4. پنجره های طویل و سرتاسری
5. نمای آزاد و ساختن کف و دیوارها به صورت کنسول

لوکوربوزیه عقاید مطرح شده خود را در مورد معماری در ساختن ویلا ساوا به نمایش می گذارد و آن را همچون ماشینی (به گفته منتقدان) در خدمت انسان طراحی می کند.

ویلا ساوا در مرکز یک ملک شخصی به مساحت حدوداً دوازده هکتار و بر روی تپه ای مشرف به پوآسی و دره سن در خارج پاریس قرار گرفته است. ویلا ساوا که شاید مهمترین کار لوکوربوزیه باشد نه تنها از او یک تجزیه و تحلیل کننده منطقی زندگی مدرن امروزی، بلکه یک معمار با خطوط سنت های بهتر و جدید دنیای غرب را به نمایش گذاشت.

تجاربی که در ساختن خانه های شخصی در آغاز کار یافت او را قادر ساخت این اصول را بسط دهد و آن را به صورتی واضح تر در کارهایش بکار برد.

رعایت این اصول شاید به آشکارترین صورت خود در ویلای ساوا که بین سالهای ۱۹۲۸و۱۹۳۰ در "پوآسی"ساخته شده است به منصه بروز می رسد.

در ارتباط معماری معاصر و فن ساختمان جدید لوکوربوزیه به پنج اصل اشاره می کند:

۱- پیلوتی که وظیفه اش بالا بردن ساختمان از زمین است تا فضای سبز بتواند در زیر ساختمان نیز ادامه یابد .

۲-‹‹ سقف سبز ›› یعنی فضای اشغال شده در روی زمین را می توان بوسیله فضاهای سبز در ارتفاع بدست آورد .

۳-‹‹ پلان آزاد ›› یعنی منتجه یک سیستم ساختمانی قرار گرفته بر روی یک شبکه از ستون های باربر،که امکانات جابجایی دیوارهای درونی و پارتیشن های داخلی را میسر می سازند.

۴- ‹‹ پنجره های کشیده و نواری›› که از یک ستون به ستون دیگر ادامه می یابند ، و در داخل ساختمان استفاده از نور روزانه را میسر می سازند؛ درست بر خلاف پنجره های سنتی که مانند سوراخی در دیوار بوجود آمده بودند و سایه هایی را در کنار نور زیبا تولید می کردند.

۵- ‹‹ نما ی آزاد ›› بعقیده کوربو ، دیوارهای خارجی دیگر باربر نبودند و می توانستند به دلخواه برای ارضای نیاز های فونکسیونال ما را در زیباشناسی جدید راهنما باشند

کانسپت (طرح اولیه):

لوکوربوزیه عقاید مطرح شده خود در مورد معماری مدرن را در طرح ویلا ساوا به نمایش گذارد. وی تکنولوژی به عنوان منبع الهام معماری مدرن و پنج اصل ساختمان مدرن را به صورتی هنرمندانه و شاعرانه در این ماشین زیستیپیاده کرد.

عملکرد این ساختمان که همچون ماشینی بی آلایش در وسط ومسلط بر محیط اطراف قرار گرفته ، فراهم نمودن شرایط آسایش برای انسان است. طرح کلی ویلاساوا مکعبی است که بر ستون های ساخته شده و با
هندسه ای ناب و خطوط قایم به صورت فرمهای کشیده در جهت طبیعت استفاده شده است، و با قرار گرفتن سنگی در میان انبوهی از درخت فضایی متفاوت و به صورت یک یادمان در ذهن ایجاد می کند.

هندسه در پلان ونما

در این ساختمان پلان و نما دارای کلیت یکسانی هستند و با یکدیگر ارتباط نسبی دارند با این تفاوت که نما کوجکتر از پلان است و برخی فرمهای داخلی آنها به هم وابسته هستند.

سیرکولاسیون

سطح های برابر با ارتباط هماهنگ به وسیله دو عنصر سیرکولاسیون عمودی شکسته شده اند.

که این دو عنصر عبارتند از :پله های طبقات و رامپ موجود در ساختمان
استفاده از رامپ:
رامپ در ویلای ساوا در دو قسمت ساخته شده است
یک قسمت که در امتداد دیوار خارجی تا تراس ادامه می یابد
لوکوربوزیه از رامپ برای ارتباط طبقات مختلف و ارتباط آنها به بام همواره در بناهای خود استفاده می کرده است یکی از دلایل استفاده از رامپ راحتی رفت و آمد بر روی آن می باشد.و همچنین باکس پله سقفدار است ومحدود

به دیوار ولی رامپ بدون سقف وبا چشم انداز عالی

پلکانها با توجه به گرد بودن شخص را به سمت طبقات بالا راهنمائی می کند و حرکت را در فرد القا می کند و فرد را از ادامه کار باز نمی ایستاند در هنگام ورود از آخرین پله به فضای ساختمان در طبقه اول به سه جهت می توان راه یافت ،اتاق نشیمن،تراس واتاق خوابها که بوسیله رامپ نیز همین مسیر را می توان پیدا کرد.

روابط درون و بیرون:

ویلا ساوا در طبیعت ولی جدا از آن ساخته شده است ولی به خوبی رابطه آن با طبیعت و بیرون حفظ شده است. به طوریکه در پا سیوی طبقه اول فضاهای روزانه متمرکز می شوند و باغچه حقیقی خانه است: یک حیاط که گیاهانی از همه رقم با دقت در آن کاشته شده اند. علاوه بر این با همان دقت «افق های دید مزارع و درختان حفظ گردیده اند
در چهار طرف این جعبه سیمانی سوراخهای دید افقی تعبیه گردیده اند که بوسیله این مقاطع «مناظر طبیعی» مانند افرسک های واقعی در سالن قصرهای رنسانس به نظر می آیند.سقف این پاسیو (یعنی این اطاق) خالی از پوشش است و کاملاً باز می باشد:باز به سوی آسمان.طبقه همکف نیز فضایی بار فقط برای رفت و آمد از بیرون به داخل و رسیدن به طبقه بالا می باشد.ورودی خانه در جانب شمال غربی آن است. اما از جانب جاده باید تمام قسمت جنوبی خانه را دور زد تا به آن وارد شد، در چهار طرف این جعبه سیمانی سوراخهای دید افقی تعبیه گردیده اند که بوسیله این مقاطع «مناظر طبیعی» مانند افرسک های واقعی در سالن قصرهای رنسانس به نظر می آیند.سقف این پاسیو (یعنی این اطاق) خالی از پوشش است و کاملاً باز می باشد:باز به سوی آسمان.طبقه همکف نیز فضایی بار فقط برای رفت و آمد از بیرون به داخل و رسیدن به طبقه بالا می باشد.ورودی خانه در جانب شمال غربی آن است. اما از جانب جاده باید تمام قسمت جنوبی خانه را دور زد تا به آن وارد شد، بیشتر فضای طبقه آخر را تراسها تشکیل داده اند وبا استفاده از فضای سبز در آن ارتفاع علاوه بر آوردن زیبائی بیرون به درون فضای اشغال شده در سطح زمین را جبران کرده است.

طبقه همکف این بنا دارای تقارن زیبا می باشدو تفاوت میان فضاهای داخلی و خارجی در ویلای ساوا یک محور
تعادل مثبت و منفی بوجود آورده است، تعادل با استفاده از مثبت و منفی، حالتی است که عناصر برابر در پر یا خالی بودن با همدیگر تفاوت داشته باشند.

مواد و مصالح:

در حالیکه رایت در جستجوی مصالح ساختمانی طبیعی بود و مواد خام را ترجیح می داد

تا بتواند خانه را بهتر با محیط اطراف تطبیق دهد،کوربو در مسیر ظاهر ساختن مواد مصنوعیش تا سر حد امکان کوشش می نمود.

ویلا ساوا ساختمانی بتن آرمه ای با روکش صاف از مواد تمام کننده است داخل و خارج همه سفید بودند سفیدی که در زیر نور آفتاب ارزش پلاستیکی بالائی را به خود می گرفت.

کاربرد نور :

اتاق نشیمن-۵*۱۴متر-در دو جانب پنجره هائی کشوئی دارد که در جهت افقی می توان آن ها راحرکت داد: جانب سوم که به سوی تراس است درهائی دارد که یکسره از شیشه ساخته شده اند و نیمی از آن ها را با اهرمکی می توان به سادگی بست یا باز کرد. از این رو فضای این اتاق به آسانی به تراس ارتباط می یابد و می توان به آزادی از آن استفاده کرد.نوار گشوده ای که در دیوار تراس تعبیه گشته و پنجره اتاقها سبب می شوند مناظر به اصطلاح قاب شده به دیده آیند.

همچنین در این ساختمان بازشوها بصورت دیوار شیشه ای می باشند این بازشوها دیدهای وسیع تری را فراهم می کنند و نور بیشتری را داخل می کند.

پنجره های افقی سرتاسری و کشیده نیز از دیگر مشخصه های این بنا است. وجود این پنجره ها باعث نورگیری خوب در فضای اصلی ومهم ساختمان می باشد.

اتاق خواب اصلی در جهت شمال واقع شده است که از نور آن برای روشنائی و به شکل کمتر برای جذب گرما استفاده می شود.

اتاق خوابها در جهت غرب واقع شده اند که در طبقه همکف بوسیله طبقه بالا که بصورت یک سایبان بر روی پنجره ها عمل می کند،از ورود مستقیم نور زننده غرب جلوگیری می شود و در عوض از نور غیر مستقیم آن جهت روشنایی استفاده می شود . ولی در طبقه بالا به دلیل نبود چنین سایبانی اصولاً باید از پرده استفاده نمود.

روابط داخلی و ارتباطات

در ویلاساوا فضاها به نحوی چیده شده اند که می توان طی یک مسیر بدون اینکه از یک فضا دو بار عبور کرد
به تمام نقاط ساختمان و اتاقها دست یافت.

اتاق خوابها طوری چیده شده اند که کمترین مسیر برای رسیدن به آنها طی شود و یا به عبارت دیگر از راهروی کمتری استفاده شود.

فضای اصلی زندگی به صورت یک طبقه مستقل از سطح زمین بلند شده و بالای فضای سرویس قرار گرفته است و یک سطح شیب دار اتصال و ارتباط سطوح مختلف را ممکن ساخته و تا بام ادامه یافته است.اتاق نشیمن در طبقه اول از سایر فضاها جدا شده است و یک فضای خصوصی را بوجود آورده است. وجود سرویس بهداشتی در هر اتاق یا نزدیکی آن علاوه بر دسترسی راحت موجب آسایش افراد می باشد. جا سازی بسیار خوب اتاق خوابها باعث دسترسی بسیار آسان و سریع از محل ورودی می باشد با این حال ورودی آنها از دید ناظر عبور کننده از طبقات مخفی است و فضاهای خصوصی را تشکیل می دهند.

اتاق مطالعه باید طوری طراحی شود که بعد از خستگی و خیره شدن چشم به یک نقطه بتوان با یک قدم زدن و نگاه کوتاه به فضای بیرون و محیط اطراف رسید، این امر در ویلاساوا در طبقه همکف به صورت پنجره های یکسره و طویل به سمت شمال انجام گرفته است در این ویلا همجواریهای عمودی کاملاً فکر شده است مثلاً اتاقهای مطالعه و خواب بر روی اتاقهای نظیر خود در طبقه پایین قرار گرفته اند.نهارخوری وآشپزخانه در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و ارتباط مناسبی با هم دارند.هر دو اتاق خواب اصلی توسط درهایی به بیرون راه دارند. هال بصورت فضای تقسیم یا مفصل عمل می کند که در آن ورودی اتاقهای خواب وجود دارد.دسترسی به پارکینگ باید ساده باشد که این امر در ویلا ساوا توسط رامپ وپله به خوبی انجام شده است.

سایت ویلا ساوا چمنزار وسیعی است که درختان بسیاری دور تا دور آن را فرا گرفته اند. ورودی اصلی سایت در جنوب قرار دارد و راه دسترسی به بنا در ضلع شمالی قرار دارد. پیش بینی شده است که این مسیر با ماشین طی شود. لوکوربوزیه با این کار قصد داشته است تا مخاطب خود را دور ویلا بچرخاند و با این کار ویلا ساوا در همان برخورد اول خود را به ساکنان نشان می دهد. 

حجم ویلا ساوا همانند مکعبی سفید و سبک (به جهت ارتفاع از سطح زمین) در میان درختان سبز است. این سبکی با استفاده از نمای آزاد (کاذب و بدون پلان) و وجود تراس در بام تشدید شده اند. راه دسترسی و دیوارهای طبقه همکف نیز از جنس شیشه می باشند که این خود باعت ارتباط بصری بین داخل و طبیعت خارج شده است. (پلان آزاد)

دید باز به کمک شیشه و انتقال احجام و خطوط (در پلان) به خارج از خصوصیات معماری نیم طبقه بالایی می باشد که توانسته است پلان آزاد و نمای آزاد را برای لوکوربوزیه به خوبی ایجاد کند.

ویلا ساوا ایده رهایی از خاک لوکوربوزیه را به نمایش می گذارد و به اواجازه میدهد تا مسکن ایده ال دهه۳۰-۱۹۲۰ را طراحی نماید.او ایده های بیان شده در مدل سیتروهان را تکمیل نمود و در مجموعه خانه های این دهه مورد استفاده قرار داد.ویلا ساوا به منظور پذیرش نور همچنین آنتنی بشقابی بر فراز چشم انداز جای گرفته است.استفاده از رامپ ،پله مدور و پنجره نواری و بهره گیری از زبان احجام و سطوح نقاشیهای پورسیم اورا به یاد می آورد.پارتنون می باشد.ویلا ساوا شبیه یک ویلای رنسانس دارای فرم مرکزی است و مانند معابد در یک دور نمای وسیع و بر فراز پیلوتی (نمونه معاصر ستون های کلاسیک) قرار گرفته است. ویلا علاوه بر دارا بودن مفاهیم معاصر و تاریخی نمادی از سیستم تفکر قدم به قدم لوکور بوزیه است. در مرحله اول او هر بنا جزئی از شهر تخیلی خود می داندو ثانیا می کوشد تا نشان دهد که چگونه معماری فیزیک و فرهنگ زندگی را غنا میبخشد .واسطه ظهور تفکر او یک فرم هندسی کنترل شده و دارای ارتباطات منحصر به فرد با طبیعت است.

 حجم ورودی

پوسته منحنی و شفاف معرف محدوده دسترسی از نظر شکل و تراکم با قطعه مکعبی در تضاد است دیواره شیشه ای و شفاف این محدوده اولیه محرک انسان برای نفوذ به بنا است. دیواره شیشه ای در میان قابها ی ساختاری ستون ها جای گرفته است و توسط یک تیر شکافته شده است این تیر روی محور اصلی ساختمان قرار گرفته است ومحل ورودی را مشخص می کند . قدرت و جهت این تیر توسط دو تیر نمایان موازی که ستون ها طرفین ورودی را به یکدیگر می پیوندند تقویت شده است قرار گیری ورودی در ابتدای رامپ که با اوج گرفتن خود یک گردش معمارانه را به آرامی اشکار میسازد حالتی رسمی وتشریفاتی به ورودی میدهد. در سمت چپ رامپ یک پله چرخان ساده قرار گرفته است که نشانه چرخش و حرکت عمودی در درون فضاست و در امتداد حرکت منحنی جداره شیشه ای شکل گرفته است.

 پیانو سلطنتی

محدوده زندگی به صورت یک حجم پیانو مانند درون قطعه مکعب مستطیل شکل جای گرفته است رامپ مربع را به دو بخش عمومی و خصوصی مجزا تقسیم کرده است در محدوده عمومی جعبه شیشه ای سالن با فضای باز تراس ترکیب شده است.

لوکوربوزیه این نفوذ فضایی را با به کار بردن احجام کدر سطوح مات یا شفاف کنترل میکند تا دیدهای مشخصی را در جهات مختلف تعریف نماید جداره های شیشه ای رامپ وپنجره های نواری قرار گرفته در طول تراس امکان دید های مشخصی را به خارج و داخل بنا فراهم می سازد.این تجارب بصری و سیع با بهره گیری از اجتماع احجام و سطوح بیان کننده میزان محصوریت فضاها و بعد جدید ناشی از حضور سطوح شیبدار رامپ تغییر مکان از درون به برون نمایش میگذارد و یک زبان متنوع معمارانه را بوجود می آورد.

رامپ ماشین معماری گردشگاهی است .جاگیری مرکزی مسیر حرکتی تجارب متفاوتی را ازاین معماری به نمایش میگذارد . بعنوان مثال آغاز حرکت از محدوده محصور گارا و منتهی شدن آن به فضای وسیع تراس بام یاد آور ارتباط میان طبقات مختلف ویلا است.

اتاق نشیمن اتاق نشیمن تراس حمام رمپ بام تراس

ویلا شودان

ویلا شودان
مکان : احمد آباد هند  تاریخ ساخت : 56-1955 
ویژگی : ویلا شودان را می توان سرآمد تفکرات لوکوربوزیه در معمای مدرن دانست چون اصل معماری مدرن را بیان می کند و مانند ویلا ساوا پلان و نمای آزاد را هم می توان در این ویلا دید . فرم ویلاشودان بخوبی با اقلیم حاره ای هند تعامل دارد . سقف ویلا همانند چتری عمل می کند و سوراخ ها در دل بنا این مکان را می دهند که نسیم خنک از بین آنها و تراس ها عبور کند. 

معماری یا مهرازی

مقدمه:

معماری یا مهرازی یعنی ارائه بهترین راه حل، چه استفاده از راه‌حل‌های گذشته، چه آفریدن راه‌حل جدید برای رسیدن به هر هدفی0

برای طی کردن یک پروژه باید ابتدا دانش و آگهی خود را نسبت به آن پروژه بالا ببریم شناسایی فضاها و گونه های معماری در آغاز هر طرحی باید انجام گیرد. از همین روست که در هنگام انجام فاز صفر( فاز مطالعات) ، فصلی به مطالعات گونه شناسی و شناسایی اصول و مقررات و فضاهای لازم برای هر گونه، اختصاص داده می شود.لازم به یادآوری است که هراندازه دانش ما نسبت به موضوع افزایش یابد، نتیجه کار نهایی ما پخته تر شده و از ارزشی افزون تر برخوردار خواهد بود. با مطالعه و دیدن کارهای معماران بزرگ می توانیم به نقاط قوت و ضعف آنها پی برده و تکنیکهای آفرینش فضا را از آنها اقتباس نماییم.چگونگی مطالعه معماران هم شیوه ویژه خود را دارد. برای شناخت هر چیزی باید اجزای تشکیل دهنده آن را یک به یک تجزیه و از دیدگاه های مختلفی تجزیه نمود. برای شناخت یک اثر معماری لازم است افزون بر شناخت ایده آن، آن اثر را از دیدگاه های مختلفی همچون نورپردازی، هندسه، الحاق و حذف حجم ها یا سطوح و خطوط، تناسبات به کاررفته،ریتم و تکرار موجود در بنا، عناصر تک و مجرد و عناصر تکراری و.... مورد بررسی قرار دارد دانش دیگر، همانا دانش چگونگی خلق فضای معماری است. از دیگر دانش ها ,دانش هندسه است. هندسه دانشی است کهن و به غایت ورجاوند( مقدس). دانش بعدی ، همانا داشتن آگاهی و دانش نسبت به تجربه های کهن بشری و از جمله تجربه نیاکان ایرانی ما در درازای 7000 سال تمدن ایرانی است.

نور:

نور عنصری است که با آن دیدن اشیا ممکن می شود0 نور می تواند ریتم خلاقانه ای به یک فضای داخلی ببخشد0 بدون نور، نه فرم را احساس می توان کرد، نه رنگ را و نه بافت را0 نورپردازی در یک فضای داخلی پیامدهای مهمی در بردارد چه بسا نورپردازی مناسب یک فضا آن فضا را خوشامد و چشم نواز کند0 نورپردازی در کنارابعاد زیباشناختی، بعد عملکردی هم دارد0 نور مناسب در طول شب در یک فضای داخلی می تواند حس محدود بودن یا ابهام و هراس را بر طرف کند0 نور مناسب یک اتاق حتی می تواند چهره آدمی را گرم و صمیمی کند0 به کمک نورپردازی می توان یک فضای داخلی را به جزایر نورانی متنوعی تبدیل کرد0 پس، از باب مثال، غذاخوری باید نور ملایم و گرمی داشته باشد یا بهترین نورها برای حمام، منابع نوری کم ولتاژ هستند0

شناسایی فرم:

فرم، توده فیزیکی یک شیء است که سه بعدی بوده و وزن دارد.0 فرم معمولاً به پوسته بیرونی بنا نسبت داده می شود، در حالی که فضای داخلی هم فرم خاص خود را تشکیل می دهد. معمولاً فرم فضای داخلی تابعی از عوامل مختلف است0 هر چند نمود فرم بیشتر در پوسته بیرونی یک بنا است با این حال نمود بیرون و درون می تواند یک شکل نباشد0

احساس کردن فضا:

در طراحی داخلی معمولاً استفاده مؤثر از فضا و ارتباط آن با محیط، مهم است0 مسأله ای که در رابطه با فضا مطرح می شود، رعایت ابعاد انسانی در طراحی داخلی است0 از قرن ها پیش رویکرد عمده فیلسوفان و معماران به عنصر فضا، برجسته بوده است0 در طی سال های اخیر هم ارتباط بین ابعاد انسانی با فضاهای داخلی به یکی از فاکتورهای مهم طراحی بدل شده که از آن تحت عنوان ارگونومی یا کار پژوهی در دید کلی و اندام سنجی در دید جزئی، یاد می شود. در طراحی داخلی می بایست رابطه درسـت انسان با فضا تعریـف شود و ابعاد بدن انسان ها برای سهولت دسترسی های فضایی مد نظر قرار گیرد0

بافت:

بافـت مشخصـه ای از یک شیء اسـت که با لمس کـردن یا دیدن به چشـم می آید. بافت می تواند نرم یا خشن، کشیده یا برجسته، زبر یا ابریشمی باشد. در طراحی داخلی پوسته ها و سطوح فضایی معمولاً بسته به عملکرد هر فضا تغییر می کند. چه بسا طراحی داخلی یک خانه نیازمند سطوحی نرم و منعطف باشد، اما فضای داخلی یک سینما چنین سطوحی را برنتابد.

شکل:

شکل، خط بیرونی یک شیء را تشکیل می دهد. در معماری معمولاً شکل و فرم را با هم اشتباه می گیرند 0معمولاً شکل ها یا طبیعی هستند یا غیـرقابل مشاهـده یا هندسی. در ترکیب بندی یک فضا شکل اشیـا عامل تعیین کننده ای است. طراحان داخلی به کمک اینعامل می توانند ترکیبات بصری گوناگونی پدید آورند0
 رنگ:

در تعریف رنگ آن را خاصیت بصری فرم دانسته اند. در حقیقت عنصر فرم از طریق رنگ معنا می یابد. رنگ در طراحی داخلی احساس آدمی را تحت تأثیر قرار داده و روی فرم تأکید می کند، ضمن آنکه رنگ، حس مقیاس را هم موجب می شود. کاربرد رنگ هم، از یک فضای داخلی به فضای دیگر فرق می کند و در کاربرد رنگ، توجه به خصلت های روانی آدمیان ضرورت تام دارد

اگر به فکر طراحی باغچه و فضای باز محیط خارجی ویلای خود هستید در این بخش ایده های جالبی برای شما داریم. نوع طراحی فضای آزادی که در تصاویر مشاهده میکنید برگرفته از اصول ابتدایی سبک ویکتوریایی است. فضا در عین سادگی رمانتیک نیز هست. توجه داشته باشید که انتخاب گیاه مناسب برای خلق هارمونی و هماهنگی در فضای خارجی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در این فضا گل، گیاه، و درختان به گونه ای انتخاب شده اند که شما با قدم زدن در آن می توانید در عرض کمتر از یک ساعت چهار فصل را همزمان و در یک مکان مشاهده کنید. گل های رز، راههای عبور چوبی، و بوته ها زیبایی محیط را دو چندان کرده اند و نیمکت مخصوصی که لابه لای گیاهان استتار شده است حس فضای خصوصی را ایجاد می کند. میزی که در کنار استخر در نظر گرفته شده در برابر هر نوع آب و هوایی مقاومت دارد و از دوام بالایی برخوردار می باشد. با الهام گرفتن از این نوع طراحی می توانید فضای خارجی ویلای خود را به مکان دنجی برای گذراندن تعطیلات در کنار خانواده خود تبدیل کنید.

ویلا ساووا Villa savoye.

ویلا ساووا Villa savoye.

مکان : پاریس 
تاریخ ساخت : 1931 – 1925 
ویژگی : این ویلا که شاید مهمترین کار لوکوربوزیه باشد یکی از برجسته ترین کارهای اوست که می توان تمام تمام تفکرات ، اصول ، عقاید و ایده های او را در آن دید . ویلا ساوا در دل طبیعت ولی جدا از آن طراحی شده است و مانند نگین دردل طبیعت خود نمایی می کند و نظر بیننده را به خود جلب می کند درست عکس خانه ی آبشار رایت که در دل طبیعت و همگون در طبیعت اطراف خود است . 

ویلا ساووا در سایتی خارج از پاریس ساخته شد . رعایت 5 اصل لوکوربوزیه در این طرح دیده می شود . ارتباط بین ساختمان با طبیعت ، استفاده کردن از رامپ در دو بخش ، یک قسمت در داخل بنا و قسمت دیگر در امتداد دیوار خارجی تا تراس ، طراحی پله در وسط خانه و تاکید روی آن ، گرایش تندیس گونه بودن ساختمان.

درزبندی ساختمان

نفوذ هوای بیرون به داخل ساختمان یکی از عمده ترین دلایل کاهش آسایش ساکنین است. این مشکل در همه ساختمانها، چه نوساز و چه قدیمی، میتواند وجود داشته باشد و مصرف سوخت را تا 25% بالا ببرد. نفوذ هوا چگونه روی میدهد؟ نفوذ هوا به داخل ساختمان در مواقع زیر روی میدهد: هنگامی که هوای گرم بالا میرود هوای سرد از لای درزها وارد ساختمان میشود و جای آن را میگیرد. وجود سقفهای بلند و نورگیرها و نیز باز بودن دودکش شومینه ها میتواند این پدیده را تشدید کند. نیروی باد سبب میشود که هوا با فشار از لابه لای درزها وارد ساختمان شود. بخاریها با سوزاندن هوای داخل ساختمان و فرستادن آن از راه دودکش به بیرون، موجب مکیده شدن هوای سرد بیرون به داخل ساختمان میشوند. هواکشها ، کانالهای کولر و دریچه های تهویه هوا که گاهی در ساختمانها نصب میشوند باعث خروج هوای داخل ساختمان میشوند، سپس جای آنرا هوایی که از بیرون می آید میگیرد. چگونه می توان محل های نفوذ هوا را یافت؟ برای این کار راههای گوناگونی وجود دارد، از جمله: بسیاری از درزها را با نگاه کردن میتوان یافت. برای این کار دور تا دور درها و پنجره ها را خوب نگاه کنید و به دنبال درزهایی بگردید که نور از میان آنها پیداست. هنگامی که باد می آید خوب گوش کنید و ببینید اطراف درها و پنجره ها زوزه میکشد یا نه. ببینید در کنار درها و پنجره ها و شومینه، حرکت هوا را احساس میکنید یا نه. وجود چنین حرکتی نشاندهنده این است که هوا از آن نقطه وارد ساختمان می شود. به حرکت پرده ها توجه کنید. یک شمع روشن یا یک نوار خیلی باریک کاغذی را به محلی که به آن شک دارید نزدیک کنید. درصورت لرزش شعله یا نوار کاغذی مطمئن خواهید شد که در آن قسمت، هوا به داخل ساختمان نفوذ میکند. در استفاده از شمع خیلی دقت کنید و آنرا به پرده ها یا چیزهای دیگری که به آسانی شعله ور میشوند نزدیک نکنید. نفوذ هوا، شمشیر دو لبه  درست است که نفوذ هوا به داخل ساختمان هم هزینه ها را بالا می برد و هم آسایش ساکنین را میگیرد، اما مقدار کمی از آن برای ایجاد هوای سالم در داخل ساختمان ضروری است چراکه باید هوای تازه برای تنفس ساکنین به اندازه کافی وجود داشته باشد و علاوه بر آن آلودگی های ایجاد شده در داخل ساختمان مانند دود سیگار، دی اکسید کربن، بخارهای ایجاد شده در آشپزخانه و ... نیز از محیط زندگی خارج شوند. تهویه در خنک کردن ساختمان در تابستان نیز اهمیت زیادی دارد. زیرا در بسیاری از مواقع بویژه شبها هوای بیرون از هوای داخل خنکتر است. بنابر این راه چاره این است که نفوذ هوا به داخل ساختمان را در کنترل خود در آوریم و به هوا فقط در هنگامی که لازم است اجازه ورود بدهیم. این کار خیلی ساده است. ابتدا تمام درزها و منافذ غیر قابل کنترل را مسدود میکنیم سپس به کمک وسایلی چون هواکشهای قابل کنترل، در ها و پنجره های بازشو هوا را در مواقع لازم تهویه می کنیم. راه های جلوگیری از نفوذ هوا درزگیری درها و پنجره ها فاصله بین در و چهارچوب آن باید کاملا درزبندی شود. در پنجره ها نیز درز بین قسمت بازشو و چهارچوب باید گرفته شود. برای این کار میتوان از درزگیر استفاده کرد. درزگیرها در انواع مختلفی تولید میشوند و قیمت آنها معمولا بسیار پایین است. ساده ترین نوع این درزگیرها که بسیار هم ارزان هستند، از یک لایه ابر که بر روی یک نوار چسب نصب شده اند تشکیل می شوند. عمر این درزگیرها کوتاه است و بعد از یک یا دو سال باید تعویض شوند. درزگیرهای مرغوبتری نیز تولید میشوند که البته قیمتشان کمی بالاتر است، ولی به مراتب بیشتر عمر میکنند. نکته مشترک در مورد تمام درزگیرها این است که همگی در طی مدت عمرشان چندین برابر قیمت خود در مصرف سوخت صرفه جویی میکنند. در نتیجه استفاده از آنها بسیار مفید است. درزگیرها انواع دیگری نیز دارند که فعلا در کشور ما تولید نمیشوند. این درزگیرها متناسب با محلی که قرار است نصب شوند اشکال مختلفی دارند. جنس این درزگیرها میتواند از ابر، پلاستیک یا لاستیک باشد. برخی از درزگیرها توسط پیچ به پشت در یا پنجره متصل می شوند. این درزگیرها توسط چسبی که در پشت خود دارند به راحتی دور در یا پنجره نصب می شوند. از درزگیرهای چسبدار فقط در جاهایی می توان استفاده کرد که سطوح زیر چسب صاف باشد و چسب بتواند روی آن بچسبد. برای گرفتن درزهای خیلی پهن دور پنجره ها یا درها ممکن است به کمک یک نجار یا آهنگر نیاز باشد ولی مطمئن باشید این کار به زحمتش می ارزد. درزگیری درها یا پنجره های کشویی معمولا مشکل تر است. برای این کار درزگیرهایی ساخته شده اند که بر روی چهارچوب پیچ میشوند و روی درزها را میپوشانند. اگر میخواهید یک پنجره یا در نو بخرید حتما نوعی را انتخاب کنید که درزگیر توسط خود سازنده روی آن نصب شده باشد. نصب فنر بر روی درها اگر درهایی که به هوای آزاد یا به فضاهای گرم نشده (مانند راه پله، انبار و پارکینگ) باز میشوند بسته نشوند، به هوای سرد اجازه می دهند که وارد ساختمان شود و به این ترتیب مقدار زیادی حرارت را به هدر می دهند. باید توجه داشت که هدر رفتن حرارت یعنی بالا رفتن هزینه ها و افزایش آلودگی محیط زیست.   فنرهایی که به طور خودکار در را می بندند در انواع مختلفی ساخته می شوند. این فنرها با بستن در، مانع از هدر رفتن حرارت می شوند. پر کردن منافذ و شکاف ها جاهایی که احتمال وجود شکاف و منفذ در آنها خیلی زیاد است عبارتند از:   دور چهارچوب درها و پنجره ها کانالهای کولر و اطراف آنها اطراف پوشش کف خانه (در خانه های ویلایی) اطراف لوله های آب و گاز و فاضلاب اطراف کولر های آبی و گازی نصب شده بر روی دیوار یا پنجره بین دیوارها و اجزای غیر بنایی مانند اجزای چوبی سقف و ... برای پر کردن شکافها و منفذها می توان از گچ استفاده کرد. در جاهایی که مستقیما با هوای باز در تماس هستند یا گچ خوب به آنها نمی چسبد می توان از درزگیرهای سیلیکونی که در بازار وجود دارند استفاده کرد

آرماتوربندی

 آرماتوربندی

آرماتور بندی از حساسترین و با دقت تر ین قسمتهای ساختمانی بتنی میباشد . از لحاظ اینکه کلیه نیروهای کششی در ساختمان بوسیله میل گردها تحمل میشود باید در اجرای آرماتوربندی ساختمانهای بتنی نهایت دقت بعمل آید . برای تعیین قطر و تعداد میل گردهای هر قطعه بتنی دو منبع تعیین کننده وجود دارد اول محاسبه - دوم آیین نامه در مورد اول مهندس محاسب با توجه به مشخصات قطعه بتنی قطر میل گرد را تعیین نموده و در نقشه های مربوط مشخص مینماید .

کار گاه آرماتور بندی باید در قسمتی جدا از کار گاه اصلی تشکیل شود . در کارگاههای کوچک آرماتورها را با دست(آچار گوساله و کار گاه)خم مینمایند ولی در کارگاههای بزرگ خم کردن آرماتور بوسیله ماشین انجام میشود مسئول کار گاه آرماتوربندی باید از روی نقشه تعداد و شکل هر آرماتور را

تعیین نموده و به کار گران مربوط داده و خم کردن هر سری را دقیقا زیر نظر داشته باشد تا طول آرماتور ،محل خم کردن ،زاویه خم کردن و طول قلابها طبق نقشه انجام شود میل گردها باید از نوع ذکر شده در نقشه باشد.(آجدار یا ساده).                                                                                                                                                     

در کارگاههای بزرگ باید حد روانی تاب کشش و ازدیاد طول نسبی گسیختگی و غیره میل گردها بوسیله آزمایشگاه تعیین و به اطلاع محاسب و مهندس کار گاه برسد ولی در کارگاههای کوچک که مصرف کل آرماتورهای آن از 50 تن بیشتر نیست این کار لازم نمیباشد اگر میل گرد خمیدگی موضعی داشته باشد میباید این خمیدگی ها قبلا صاف گردیده بعد اقدام به شکل دادن آرماتور بشود . برای صاف کردن میل گردها چکش کاری مجاز نیست آرماتورها باید تمیز بوده و در موقع کار فاقد گل و مواد روغنی  و مواد رنگی باشد. میل گردهای نمره پایین مثلا نمره 8 و 10 که گاهی بصورت کلاف به کار گاه وارد میشود این میل گردها را باید قبلا به طولهای مناسب بریده و بوسیله کشیدن صاف نمود و آنگاه مصرف نماییم.

آرماتورها باید طوری به هم بسته شود تا در موقع بتن ریزی از جای خود تکان نخورد و جابجا نشود و فاصله آنها از یکدیگر باید طوری باشد که بزرگترین دانه بتن براحتی از بین آنها رد شده و در جای خود قرار گیرد.

خم کردن آرماتور

آرماتورهای تا قطر 12 میلیمتر را با دست خم نمود ولی آرماتورهای بزرگتر از 12 میلیمتر بهتر است با دستگاه مکانیکی مجهز به فلکه خم شود قطر فلکه خم متناسب با قطر آرماتور بوده و باید بوسیله مهندس محاسب و مهندس کار گاه تعیین شود

کلیه آرماتورهای ساده باید به قلاب ختم شود ولی آرماتورهای آجدار را میتوان به صورت گونیا خم نمود. سرعت خم کردن باید متناسب با درجه حرارت محیط باشد و باید با نظر مهندس کار گاه بطور تجربی تعیین شود. باید از خم کردن آرماتورها در درجه حرارت کمتر از 5 درجه سانتیگراد خودداری نمود حتی المقدور باید از باز کردن خم های آرماتورهای شکل داده شده و مصرف آن در محل دیگر خودداری نمود و در مواقع ضروری باید بازکردن خم ها با نظر مهندس ناظر باشد.

وصله کردن آرماتورها

با توجه به این که طول میله گردی که به بازار عرضه میشود 12 متر میباشد در اغلب قسمتهای ساختمانها مخصوصا در شناژ میل گردهایی با طول بیشتر مورد نیاز میباشد همینطور قطعات باقیمانده از شاخه های بلند که بلاخره باید مصرف شود. ناگزیر از وصالی میل گردها هستیم، بهتر است دقت شود حتی المقدور این وصالی به حداقل برسد یعنی در موقع برشکاری طوری اندازه ها را با هم جور کنیم که ریزش آرماتورها زیاد نباشد و در صورت اجبار این اتصالات با نظر مهندس ناظر در جایی که تنش ها در آنجا حداقل است و باید طوری توجه شود که در یک مقطع کلیه آرماتورهای وصالی شده نباشد .

اتصال دو آرماتور در ساختمانهای بتن آرمه اغلب بصورت پوششی بوده و یا روی هم آوردن دو قطعه انجام میشود. این نوع اتصال برای آرماتور تا نمره 32 مجاز میباشد و آن بدین طریق است که دو قطعه آرماتور را در کنار هم قرار داده و بوسیله سیم آرماتور بندی بهم دیگر متصل مینمایم طول روی هم آمدن

دو قطعه باید به اندازه قید شده  در نقشه باشد و چنان چه در نقشه ها قید نگردیده باشد باید بوسیله مهندس ناظر تعیین شود این طول معمولا به اندازه 40 برابر قطر میل گرد مصرفی است. (Ø 40)

در قطعات تحت خمش و خمش توام با فشار نباید یک مقطع بیش از نصف آرماتورها وصله دار باشد. در قطعات تحت کشش و کشش توام با خمش نباید بیش از 3∕1 میل گردها در یک مقطع وصله دار باشد بجز اتصالات پوششی که در بالا توضیح داده شده است.

اتصالات جوشی ، جوشی نوک به نوک ، جوشی پهلو به پهلو ، اتصالات جوشی با وصله و غیره نیز انجام میشود .

برای ایجاد مقاومت در مقابل نیروهای کششی در بتن داخل شناژ بتنی چند ردیف در بلا و پایین میل گرد طولی قرار میدهند و این میل گردهای طولی را به وسیله میله گردهای عرضی که به آن خاموت میگویند بهم دیگر متصل مینمایند .میل گردهای طولی و عرضی را میبافند و بعد در داخل قالبندی شناژ قرار میدهند .باید توجه داشت که پهنای این قفسه بافته شده باید در حدود 5 سانتیمتر کوچک تر از پهنای قالب شناژ باشد (هر طرف 5/2 سانتیمتر) بطوری که این میل گردها کاملا در بتن غرق شده و آنرا از خورندگی در مقابل عوامل جوی محفوظ نگاهدارد این 5/2 سانتیمتر در مناطق مختلف و آب و هوای  مختلف و همچنین محل قرار گرفتن قطعه بتونی ( اینکه در داخل زمین قرار میگیرد و یا خارج آن ) و همچنین میزان سولفاته بودن آبهای مجاور آن متفاوت است که میزان آن بوسیله موسسه استاندارد و تحقیقات  صنعتی ایران تعیین شده است.

آرماتور

آرماتور یا میلگرد، فولادی است که در بتن برای جبران مقاومت کششی پایین آن مورد استفاده قرار می گیرد. فولادی که به این منظور در سازه های بتن آرمه به کار می رود به شکل سیم یا میلگرد می باشد و فولاد آرماتور نامیده می شود. البته در موارد خاصی از فولاد ساختمانی نظیر نیمرخ های I شکل، ناودانی و یا قوطی نیز برای مسلح کردن بتن استفاده می شود.

مشخصه های محاسباتی مهم آرماتور

مقاومت تسلیم

مقدار تنشی که در آن بدون افزایش بار تغییر طول نمونه فولادی ازدیاد می یابد تنش تسلیم یا مقاومت تسلیم یا مقاومت جاری شدن می نامند و با f y نمایش می دهند.

مقاومت کششی

از تقسیم حداکثر بار ثبت شده در آزمایش کشش بر سطح مقطع اولیه به دست می آید.

طبقه بندی فولاد آرماتور

در کشور های مختلف فولاد آرماتور با استاندارد های متفاوتی تولید می شوند و در هر استانداردی طبقه بندی مشخصی در ارتباط با خواص مکانیکی فولادها وجود دارد. در ایران قسمت عمده فولادهای آرماتور که توسط کارخانه ذوب آهن اصفهان تولید می شوند با استاندارد روسی مطابقت دارند. فولادی که در ایران تولید می شود (طبق استاندارد روسی) به سه گروه تقسیم می شود: فولاد نوع A-1، فولاد نوع A-2 و فولاد نوع A-3.

فولاد A-1 از نوع صاف بوده و مقاومت تسلیم و مقاومت کششی آن به ترتیب ۲۳۰۰ و۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع می باشد. فولاد A-2 از نوع آجدار با مقاومت تسلیم ۳۰۰۰ و مقاومت کششی ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع است، و فولاد A-3 نیز از نوع آجدار با مقاومت تسلیم ۴۰۰۰ و مقاومت کششی ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع می باشد.

از نظر تنوع قطر آرماتور ها نیز استاندارد های تولید کنندگان متفاوت است. در سیستم روسی که در کارخانجات ذوب آهن اصفهان مورد استفاده است میلگرد ها تا قطر ۴۰ میلیمتر ساخته می شوند

اثر طراحی و اجرای اتصالات جوشی بر آسیب پذیری لرزه ای سازه های فولادی

اثر طراحی و اجرای اتصالات جوشی بر آسیب پذیری لرزه ای سازه های فولادی
 

چکیده باگذشت حدود 50 سال از کاربرد اتصالات جوشی در صنعت ساختمان در ایران هنوز نقایص زیادی در اجرای ساختمانهای فولادی جدید مشاهده می شود. در یک بررسی اولیه عوامل زیر را می توان به عنوان دلائل اصلی نقایص ذکر کرد: عدم طرح دقیق اتصالات جوشی با توجه به عملکرد مورد نظر آنها عدم انطباق اجرای معمول ساختمان با آئین نامه ها و دستورالعملها کیفیت پائین جوش به علت عدم وجود آموزش کلاسیک کافی در این زمینه برای مهندسان و جوشکاران نبود نظارت اصولی و دقیق بر اجرای جوشکاری در ساختمانهای شهری در کشور.
  در این مقاله بعد از مرور خرابیهای سازه های فولادی در زلزله های گذشته ایران و جهان سعی گردیده تا طراحی و اجرای معمول و سنتی سازه های فولادی جوش شده در کشور با حالت قابل قبول آن مقایسه گردد. برای این منظور از آئین نامه های معمول طراحی سازه های فولادی ایران و آئین نامه های طراحی کشورهای صنعتی زلزله خیز استفاده شده تا مشخص شود که چه مواردی از اجرا یا آئین نامه ها و دستورالعملهای اجرائی همخوانی ندارد. علاوه بر آن مطالعه ای بر روی نقاط ضعفی که ناشی از اجرای جوش می باشد انجام گرفته و در پایان پیشنهاداتی برای بهبود وضع موجود و کاهش خطرات ناشی از زلزله ها در این نوع سازه ها ارایه گردیده است.

مقدمه

سازه فولادی از مجموعه ای از اعضای باربرساخته شده از نیمرخهای فولادی یا ورق می باشد که به کمک اتصالات به یکدیگر متصل می گردند.با توجه به روشهای تکامل یافته ای که برای تولید نیمرخ های فولادی به کار گرفته می شود این مقاطع غالبا رفتار در حد قابل انتظاری از خود نشان می دهند. مساله بسیار مهم رفتار اتصالاتی است که الف) برای ساخت اعضای مرکب از نیمرخ و ورق برای یکپارچه نمودن اعضا(شامل تیر و ستون و مهاربندها)در محل گره ها مورد استفاده قرار می گیرد.وسایلی که برای ساخت اعضا و اتصال آنها به یکدیگر به کار می رود شامل پیچ و پرچ و جوش است.در این میان استفاده از جوش در ساختمان سازی متعارف در ایران بسیار رایج است.تا زمان وقوع زلزله نورث ریچ(1994)تصور بر این بود که در صورت رعایت اصول فنی در طرح و اجرای سازه های فولادی جوشی این سازه هادر زلزله عملکرد قابل قبولی از خود نشان می دهند.اما وقوع این زلزله این فرض رازیر سوال برد.در این زلزله مشاهده شد که در بسیاری از اتصالات , در محل درز جوش اتصال , فلز مادر(Base metal) دچار ترک یا بعضا شکست شده است.این مساله باعث شد تا تحقیقات گسترده ای در مورد علت این پدیده صورت گیرد که این تحقیقات تا به امروز ادامه دارد.از طرف دیگر مشاهده و تحقیق درباره وضعیت ساخت و ساز ساختمانهای فولادی نشان می دهد که اتصالات جوشی متداول در ایران از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند و با وجود سابقه نسبتا طولانی در استفاده از جوشکاری در صنعت ساختمان هنوز نقایص زیادی در این زمینه مشاهده می شود.
  عملکرد لرزه ای ساختمانهای فولادی براساس تجربه های حاصل از زلزله های گذشته و مطالعات انجام گرفته سازه هایی در برابر زلزله دارای عملکرد بهتری هستند که بتوانند ضمن حفظ پایداری و انسجام کلی خود انرژی ناشی از زلزله را تا حد امکان جذب و مستهلک نمایند.با توجه به منحنی نیرو-تغییر مکان سازه ها و توجه به این مطلب که سطح بین منحنی نیرو-تغییرمکان و محور تغییرمکان نشان دهنده میزان انرژی جذب شده توسط سازه است.هر چه سازه شکل پذیرتر باشد انرژی بیشتری را هنگام زلزله جذب کرده و رفتار مطلوبتری دارد.فولاد نرمه به علت طبیعت شکل پذیر از این نظر ماده مناسبی می باشد و می تواند میزان زیادی انرژی جذب کند.اما تجربه نشان داده است که در سازه های فولادی در صورت عدم استفاده از اتصالات مناسب عملکرد مناسب لرزه ای آنها مناسب و قابل قبول نخواهد بود و در اثر زلزله دچار شکست سازه ای و یا انهدام خواهد شد.در زلزله منجیل (1369) مشاهده شد که تعدادی از ساختمانهای فولادی دچار تخریب کامل شدند. رفتار این سازه ها در این زلزله ثابت کرد که در بسیاری از موارد سازه های موجود دارای سیستم مقاوم زلزله مناسبی نیستند.استفاده از تیرهای خورجینی(تیرهای سرتاسری در دو طرف ستون با اتصال نبشی) و عدم شناخت سیستم حاصل و مدل صحیح برای این اتصالات باعث شده این سیستم از نظر مهندسی زلزله بسیار آسیب پذیر تلقی گردد.درس حاصل از این زلزله کیفیت پایین ساخت و ساز شهری بودکه در سالهای اخیر تلاشهایی برای اصلاح آن به عمل آمده است.در زلزله نورث ریچ آمریکا مشاهده شد که در بسیاری ازساختمانهای فولادی اتصال تیرها و ستونها دچار ترک و یا بعضا شکست شد.بیشتر این ترکها و شکستها در بال ستون اتفاق افتاده است.
  صنعت جوشکاری ساختمان در ایران با گذشت 50 سال از استفاده از جوش در ساختمان دهه اخیر(80-1370)از نظر تعداد ساختمانهایی که با سازه های فولادی طراحی و اجرا شده اند کاملا استثنایی به شمار می آید.در نیمه دوم این دهه دهها هزار سازه فولادی در تهران و شهرهای بزرگ ایرن به ناگهان سر از زمین برآورد.گسیل سرمایه ها به سوی ساخت و ساز شهری و تبدیل ساخت سرپناه به ماشین سرمایه گذاری جهت سودهای کلان باعث گردید تا رعایت اصول فنی و ایمن سازی ساختمانها در برابر زلزله در برابر منفعت طلبی صاحبکاران عملا مورد توجه قرار نگیرد.از طرف حجم عظیم ساخت و ساز نیروز انسانی زیادی اعم از مهندس و تکنسین و جوشکار احتیاج داشت که باعث ورود افراد غیرمتخصص به این جرگه گردید.تمامی این مسایل دست به دست هم داد تا طرح و اجرای ساختمانهای فولادی آنچنان که باید از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد.تخریب کلی ساختمانهای فولادی در زلزله منجیل موید پایین بودن کیفیت ساختمانهای فولادی کشور می باشد. از میان تمامی عوامل دخیل در طرح و ساخت سازه های فولادی اتصالهای جوشی از نارساییهای بیشتری برخوردارند. علل اصلی پایین بودن کیفیت جوش درساخت و سازهای شهری را می توان به صورت زیر بیان نمود : عدم انطباق اجرای معمول سازه های فولادی با آیین نامه ها و دستورالعملها کیفیت پایین جوش به علت عدم آموزش کلاسیک کافی در این زمینه برای جوشکاران و مهندسان نبود نظارت اصولی و دقیق بر اجرای جوشکاری در ساختمانهای شهری در کشور عدم طرح دقیق اتصال جوشی با توجه به عملکرد مورد نظرآنها عدم انطباق اجرای معمول سازه های فولادی با آیین نامه ها و دستورالعملها
  در بسیاری از موارد طرز اجرای متداول جوش باجزییات ارایه شده در آیین نامه تطابق ندارد.این موارد ناشی از موارد متعددی است که از میان آنها به موارد زیر می توان اشاره کرد: الف) آشنا نبودن مهندسین سازه به مسایل اجرایی و در نتیجه ارایه نقشه ها و جزئیات غیرقابل اجرا ب) گران تر بودن هزینه اجرای جزییات آئین نامه نسبت به روش سنتی اجرا پ)آگاه نبودن کارفرما و یا مهندس مجری طرح به جزییات آئین نامه و عدم
  توانایی در تمیز دادن حالات مختلف از یکدیگر بعد از اجباری شدن آیین نامه2800(1368) اهمیت وجود سیستم مقاوم در برابر زلزله از یک طرف و محدودیتهای معماری برای استفاده از سیستم مهاربندی از طرف دیگر باعث استفاده روزافزون از سیستم قاب خمشی در جهت عرضی ساختمانها شد.در این سیستم اتصال تیر به ستون از نوع گیردار بوده یعنی باید توانایی انتقال برش و لنگراز تیر به ستون وجود داشته باشد.در این نوع اتصالات از ورقهای بالاسری و زیرسری که در محل اتصال به ستون برای ایجاد جوش نفوذی کامل خورده است استفاده می شود. اما از آنجاییکه متاسفانه عملیات جوشکاری در محل کارگاههای ساختمانی و نه در محل کارخانه صورت می گیرد کنترل کیفیت جوش بخصوص در هنگام مونتاژ درارتفاع زیاد از سطح زمین حتی به صورت عینی(Visual) امکان پذیر نمی باشد. همچنین معمولا در محل اتصال ورق به ستون به جای جوش نفوذی از جوش گوشه استفاده می شود در نتیجه هنگام زلزله این نقاط علاوه بر تحمل نیروی کمتر در حالت تردشکن گسیخته خواهد شد. زمانی که در یک عضو فشاری ازدومقطع در کنار یکدیگر استفاده می شود باید هم پایداری کل عضوبه عنوان یک المان و هم پایداری تک تک مقاطع کنترل شود تاهیچکدام تحت تاثیر نیروی فشاری به طور جداگانه دچار کمانش نشوند.برای این منظور این مقاطع باید در فواصل مشخص به یکدیگر متصل شوند تاطول آزاد آنها کاهش یابد. بسیاری از اوقات بادبندهای دوبل در طول خود به یکدیگر وصل نمی شوند و در نتیجه دومقطع بایکدیگر عمل نمی کنند و بار بحرانی عضو کمتر از مقداری است که مهندس سازه در محاسبات خود منظور نموده است. مبحث دهم مقررات ملی ساختمان حداکثر فاصله بین جوش دومقطع در ستونهای ترکیبی را مقرر نموده است.اما در موارد زیادی مشاهده می شود که فاصله بین جوش ستونها بیشتراز این مقدار است.
  کیفیت پایین جوش به علت عدم آموزش کلاسیک کافی در این زمینه برای جوشکاران و مهندسان یکی از مهمترین اشکالات موجوددر اجرای ساختمانهای فولادی در کشور کیفیت پایین جوشکاری ساختمان می باشد.عوامل مختلفی در این امر تاثیر می گذارند.استفاده ازجوشهای کارگاهی حتی در مورد جوشهای نفوذی و اجرای کل جوشکاری درکارگاه ساختمانی و استفاده از نیروی انسانی غیرمجرب از عوامل اصلی پایین آمدن کیفیت جوشکاری ساختمان می باشد.در نتیجه عوامل برشمرده شده مشکلات عدیده ای گریبانگیر اتصالات جوشی می باشد. در بسیاری از موارد سطح فلز در حال جوش آلوده به روغن یا مواد نامناسب دیگر است و یا اینکه روی فلززنگ زده یا رنگ خورده جوش داده می شود.گاه در فاصله بین پاسهای متوالی جوش حتی از جدا نموده گل جوش نیز خودداری می شود و یابدون برداشتن گل جوشکاری اقدام به زدن رنگ ضدزنگ می شود.از انواع جوشهایی که در کارهای ساختمانی بسیار از آن استفاده می شود جوش سربالا می باشد. به علت سختی اجرا در غالب موارد این نوع جوش از کیفیت پایینی برخوردار است. در بسیاری از موارد در اثر استفاده از تکنیکهای نامناسب جوشکاری نقایصی چون تابیدگی و پیچش در قطعات اتفاق می افتد. عیوبی نظیر نفوذ ناقص بریدگی کناره جوش اختلاط سرباره تخلخل و وجود ترک درفلز مادر باعث کاهش ظرفیت باربری قطعات می شود. یکی از متداولترین اشکال مقاطع مورد استفاده در سازه های فولادی تیرهای لانه زنبوری می باشد.بسیاری از مجریان طرح این تیرها را در وضعیت نامطلوبی در کارگاه ساختمانی مونتاژ می کنند. در بسیاری از موارد جوش میانی تیر از کیفیتت پایینی برخورداراست و با توجه به اهمیت عملکرد مناسب این قسمت و تقویتهای لازم درمجل تکیه گاه تیر و وسط آن صورت نمی پذیرد. متاسفانه طراحی و اجرای پلکانهای فولادی در ساختمانها نیز از کیفیت پایینی برخوردار است و با توجه به اهمیت عملکرد مناسب این قسمت ساختمان پس از زلزله دقت لازم در ساخت آن مبذول نمی شود .
  نبود نظارت اصولی و دقیق بر اجرای جوشکاری در ساختمانهای شهری در کشور با توجه به اهمیتی که شهرداری برای مسایلی از قبیل پارکینگ و نورگیرها و مسایلی از این دست قایل است مشاهده می شود که بیشتر توجه مهندسان نیز به این امور معطوف می باشد و توجه چندانی به مسایل سازه ای نمی شود.البته باید به این نکته نیز اشاره شود که به علت عدم وجود آموزش جوشکاری در واحدهای درسی دانشجویان عمران مهندسینی که از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند در این زمینه دارای اطلاعات کافی نیستند و به عنوان مهندس ناظر نمی توانند مسوولیت خود را به نحواحسن انجام دهند.البته باید به این موارد مساله سختی کار را نیز افزود.به علت جوشکاری در ارتفاع غالب مهندسین از انجام بازدید از این جوشها طفره می روند. در نهایت امر اینکه آنطور که از ظواهر امر مشخص است شهرداریها نیز در این زمینه کوچکترین نقشی ایفا نمی کنند و هیچگونه نظارتی بر اجرای ساختمانها ندارند.
  عدم طرح دقیق اتصال جوشی با توجه به عملکرد مورد نظرآنها بسیاری از کارفرمایان عمل طراحی سازه و ایجاد تمهیدات مقابله با زلزله را یک امر زاید می دانند و تلاش می کنند تا کمترین هزینه ممکن را صرف این کار نمایند.از طرف دیگر شهرداریها کمترین نظارتی بر طرح و اجرای سازه ها نداشته فقط به مسایل معماری دقت می کنند. این عوامل دست به دست هم می دهد تا فقط حق امضای مهندسین سازه اهمیت داشته باشد و طرح از حداقل اهمیت برخوردار باشد به خاطر همین موضوع مهندسین سازه اغلب کمترین وقت را صرف این عمل می نمایند و بالطبع دقت لازم را در طرح اتصالات جوشی مبذول نمی شود. بعضی اوقات از اتصالات طرح شده برای یک ساختمان در نقشه های دیگر ساختمانها استفاده می شود. در بسیاری از موارد جزییات اتصالات موجود در نقشه ها نامفهوم بی دقت و ناقص است.
  نتیجه گیری و پیشنهادات از بررسی های انجام شده بر روی ساخت وساز ساختمانهای فلزی در سطح تهران مشخص است که هنوز مشکلات زیادی در طرح و اجرای این سازه ها وجود دارد. و عمده مشکلات و نقایص مربوط به اتصالات جوشی است.اجرای جوش کارگاهی و نبود آموزش کافی برای مهندسان عمران و عدم نظارت کافی بر حسن اجرای جوش و ... مشکلاتی است که این صنعت را رنج میدهد.و برای رفع این موارد بهترین راه در صورت امکان استفاده از جوش در کارخانه به جای جوش کارگاهی بالابردن سطح آگاهی عمومی جامعه درباره زلزله بر ساختمانها آموزش جوشکاری به جوشکاران و دادن گواهینامه به جوشکاران ماهر ساختمانی آموزش جوشکاری به عنوان واحد درسی به مهندسین عمران و یا ایجاد شاخه جدیدی تحت عنوان بازرسی جوش اسکات برای مهندسین ناظر تقو یت سیستم نظارتی موجود و ایجاد سیستم های نظارتی ناظربر کار مهندسین عمران
  جوشکاری با گاز یا شعله جوشکاری با گاز شعله یکی ازاولین روشهای جوشکاری معمول در قطعات آلومینیومی بوده و هنوز هم در کارگاههای کوچک در صنایع ظروف آشپزخانه و دکوراسیون و تعمیرات بکارمیرود.در این روش فلاکس یا روانساز یا تنه کار برای برطرف کردن لایه اکسیدی بکار میرود. مزایا:سادگی فرایند و ارزانی و قابل حمل و نقل بودن وسایل محدوده کاربرد:ورقهای نازک 8/0تا 5/1میلیمتر محدودیتها:باقی ماندن روانساز لابلای درزها و تسریع خوردگی - سرعت کم – منطقه H.A.Zوسیع است . قطعات بالاتر از 5/2میلیمتر را به دلیل عدم تمرکز شعله و افت حرارت بااین روش جوش نمیدهند.
  حال می پردازیم به چگونگی تامین حرارت در این فرایند حرارت لازم در این روش از واکنش شیمیایی گاز با اکسیژن بوجود می آید. حرارت توسط جابجایی و تشعشع به کار منتقل می شود.قدرت جابجایی به فشار گاز و قدرت تشعشع به توان چهارم درجه حرارت شعله بستگی دارد. لذا تغییر اندکی در درجه حرارت شعله می تواند میزان حرارت تشعشعی و شدت آنرا بمقدار زیادی تغییر دهد.درجه حرارت شعله به حرارت ناشی از احتراق و حجم اکسیژن لازم برای احتراق و گرمای ویژه و حجم محصول احتراق(گازهای تولید شده) بستگی دارد. اگر از هوا برای احتراق استفاده شود مقدار ازتی کهوارد واکنش سوختن نمی شود قسمتی از حرارت احتراق راجذب کرده و باعث کاهش درجه حرارت شعله می شود.بنابراین تنظیم کامل گاز سوختنی و اکسیژن لازمه ایجاد شعله بادرجه حرارت بالاست. گازهای سوختنی نظیر استیلن یا پروپان یا هیدروژن و گاز طبیعی نیز قابل استفاده است که مقدار حرارت احتراق و در نتیجه درجه حرارت شعله نیز متفاوت خواهد بود. در عین حال معمولترین گاز سوختنی گاز استیلن است. تجهیزات و وسایل اولیه این روش شامل سیلندر گاز اکسیژن و سیلندر گاز استیلن یا مولدگاز استیلن و رگولاتور تنظیم فشار برای گاز و لوله لاستیکی انتقال دهنده گاز به مشعل و مسعل جوشکاری است. استیلن با فرمول C2H2 و بوی بد در فشار بالا ناپایدار و قابل انفجار است و نگهداری و حمل و نقل آن نیازبه رعایت و مراقبت بالا دارد.فشار گاز در سیلندر حدودpsi 2200 است و رگولاتورها این فشار را تا زیر psi 15 پایین می آورند.و به سمت مشعل هدایت می شود.(در فشارهای بالا ایمنی کافی وجود ندارد).توجه به این نکته نیز ضروری است که اگر بیش از 5 مترمکعب در ساعت ازاستیلن استفاده شود از سیلندر استن بیرون خواهد زد که خطرناک است. بعضی اوقات از مولدهای استیلن برای تولید گاز استفاده می شود. بر اساس ترکیب سنگ کاربید با آب گاز استیلن تولید می شود.
CaC2 + 2 H2O = C2H2 + Ca(OH)2
  روش تولید گاز با سنگ کاربیدد به دو نوع کلی تقسیم می شود.
1-روشی که آب بر روی کاربید ریخته می شود.
2-روشی که کاربید با سطح آب تماس حاصل می کند و باکم و زیاد شده فشار گاز سطح آب در مخزن تغییرمی کند. رگولاتورها ( تنظیم کننده های فشار) هم دارای انواع گوناگونی هستند و برای فشارهای مختلف ورودی و خروجی مختلف طراحی شده اند.رگولاتورها دارای دو فشارسنج هستند که یکی فشار داخل مخزن و دیگری فشار گاز خروجی را نشان می دهند. رگولاتورها در دو نوع کلی یک مرحله ای و دومرحله ای تقسیم می شوند که این تقسیم بندی همان مکانیزم تقلیل فشار است. ذکر جزییات دقیق رگولاتورها در اینجا میسر نیست اما اطلاع از فرایند تنظیم فشار برای هر مهندسی لازم است(حتما پیگیرر باشید). کار مشعل آوردن حجم مناسبی از گاز سوختنی و اکسیژن سپس مخلوط کردن آنها و هدایتشان به سوی نازل است تا شعله مورد نظر را ایجاد کند. اجزا مشعل: الف-شیرهای تنظیم گاز سوختنی و اکسیژن ب-دسته مشعل ج-لوله اختلاط د-نازل قابل ذکر اینکه طرحهای مختلفی درقسمت ورودی گاز به لوله اختلاط مشعل وجود دارد تا ماکزیمم حرکت اغتشاشی به مخلوط گازها داده شود و سپس حرکت گاز در ادامه مسیر در ادامه مشعل کندتر شده تا شعله ای آرام بوجود آید.
  در انتها یادآور می شود مطالب بسیار زیادی در این خصوص وجود داشت که بدلیل عدم امکان نمایش تصاویر که عمدتا اسکن هم نشده اند بیش از این به شرح و توضیح آنها نپرداختم.از جمله این مطالب شناسایی نوع شعله(از لحاظ قدرت و کاربرد) بود.یا نشان دادن چند نوع رگولاتور از نمای شماتیک و ... .اما هیچکدام از این مطالب و عکسها جایگزین چند ساعت تمرین عملی در کارگاه نیست.
 
  پیچیدگی((Distortion پیچیدگی وتغییرابعاد یکی ازمشکلاتی است که در اثراشتباه طراحی و تکنیک عملیات جوشکاری ناشی می شود. با فرض اجتناب از ورود به مباحث تئوریک تنها به این مورد اشاره می کنیم که حین عملیات جوشکاری به دلیل عدم فرصت کافی برای توزیع یکنواخت بار حرارتی داده شده به موضع جوش و سرد شدن سریع محل جوش انقباضی که میبایست در تمام قطعه پخش می شد به ناچار در همان محدوده خلاصه می شود و این انقباض اگر در محلی باشد که از نظر هندسی قطعه زاویه دار باشد منجر به اعوجاج زاویه ای(Angular distortion) می شود.در نظر بگیرید تغییر زاویه ای هرچند کوچک در قطعات بزرگ و طویل چه ایراد اساسی در قطعه نهایی ایجاد می کند. حال اگر خط جوش در راستای طولی و یا عرضی قطعه باشد اعوجاج طولی و عرضی(Longitudinal shrinkage or Transverse shrinkage) نمایان میشود.اعوجاج طولی و عرضی همان کاهش طول قطعه نهایی قطعه می باشد. این موارد هم بسیار حساس و مهم هستند. نوع دیگری از اعوجاج تاول زدن یا طبله کردن و یا قپه Bowing)) می باشد. ذکر یکی از تجربیات در این زمینه شاید مفید باشد. قطعه ای به طول 20 متر آماده ارسال برای نصب بود که بنا به خواسته ناظر میبایست چند پاس دیگر در تمام طول قطعه جوش داده می شد.تا ساق جوش 2-3میلیمتر بیشتر شود.بعد از انجام اینکارکاهش 27میلیمتری در قطعه بوجود آمد. واین یعنی فاجعه .چون اصلاح کاهش طول معمولا امکان پذیر نیست و اگر هم با روشهای کارگاهی کلکی سوار کنیم تنها هندسه شکل رااصلاح کرده ایم و چه بسا حین استفاده از قطعه آن وصله کاری توان تحمل بارهای وارده را نداشته باشد وایرادات بعدی نمایان شود. بهترین راه برای رفع این ایراد جلوگیری ازبروز Distortion است. و(طراح یا سرپرست جوشکاری خوب) کسی که بتواند پیچیدگی قطعه را قبل ازجوش حدس بزند و راه جلوگیری از آن راهم پیشنهاد بدهد.
  بعضی راهکارهای مقابله با اعوجاج: اندازه ابعاد را کمی بزرگتر انتخاب کرده ...بگذاریم هر چقدر که میخواهد در ضمن عملیات تغییر ابعاد و پیچیدگی در آن ایجاد شود.پس از خاتمه جوشکاری عملیات خاص نظیر ماشین کاری...حرارت دادن موضعی و یا پرسکاری برای برطرف کردن تاب برداشتن و تصحیح ابعادانجام میگیرد. حین طراحی و ساخت قطعه با تدابیر خاصی اعوجاج را خنثی کنیم. از تعداد جوش کمتر با اندازه کوچکتر برای بدست آوردن استحکام مورد نیاز استفاده شود. تشدید حرارت و تمرکز آن بر حوزه جوش در اینصورت نفوذ بهتری داریم و نیازی به جوش اضافه نیست. ازدیاد سرعت جوشکاری که باعث کمتر حرارت دیدن قطعه می شود. در صورت امکان بالا بردن ضخامت چراکه در قطعات با ضخامت کم اعوجاج بیشتر نمود دارد. تا حد امکان انجام جوش در دوطرف کار حول محور خنثی طرح مناسب لبه مورد اتصال که اگر صحیح طراحی شده باشد میتواند فرضا مصالح جوش را در اطاف محور خنثی پخش کند و تاحد زیادی از میزان اعوجاج بکاهد. بکار بردن گیره و بست و نگهدارنده باری مهار کردن انبساط و انقباض ناخواسته درقطعه
  عوامل مهم بوجود آمدن اعوجاج : حرارت داده شده موضعی , طبیعت و شدت منبع حرارتی و روشی که این حرارت به کار رفته و همچنین نحوه سرد شدن درجه آزادی یا ممانعت بکار رفته برای جلوگیری از تغییرات انبساطی و انقباظی. این ممانعت ممکن است در طرح قطعه وجود داشته باشد و یا از طریق مکانیکی (گیره یا بست یا نگهدارنده و خالجوش)اعمال شود. تنش های پسماند قبلی در قطعات و اجزا مورد جوش گاهی اوقات موجب تشدید تنش های ناشی از جوشکاری شده و در مواردی مقداری از این تنش ها را خنثی می کند. خواص فلز قطعه کار واضح است که در شرایط مساوی طرح اتصال(هندسه جوش) و جوشکاری مواردی مانندمیزان حرارت جذب شده در منطقه جوش و چگونگی نرخ انتقال حرارت و ضریب انبساط حرارتی و قابلیت تغییر فرم پذیری و استحکام و بعضی خواص دیگر فلز مورد جوش تاثیر قابل توجهی در میزان تاب برداشتن دارد.مثلا در قطعات فولاد آستنیتی زنگ نزن مشکل پیچیدگی به مراتب بیشتر از فولاد کم کربن معمولی می باشد. یک نمونه کامل برای PQR که در صفحه یک به شرح اتصال پرداخته شده و در صفحات بعد ۲ و ۳ نتایج ازمایشات ارایه شده. نکته ای جالب تعدد آزمایشات است و تصور میکنم به خاطر استفاده از استانداردBSاست که سختگیرانه است.در استانداردAWSتعداد آزمایشات از ۶فراتر نمیرود. دوستان و همکاران گرامی در صورتیکه نکات قابل ذکر و کاربردی در این زمینه دارند برای اطلاع دیگران و اعتلای سطح علمی دیگر همکاران میتوانند در این صفحه در اختیار دیگران بگذارند.با کمال میل منتظر نظرات شما هستم.
  توضیحاتی پیرامون WPS & PQR در نظر بگیرید در کارخانه ای بزرگ که تعداد زیادی پروژه در دست انجام است مسوول کنترل کیفی و یا ناظر هستیم. و با انواع و اقسام حالات جوشکاری برخورد می کنیم ....انواع الکترودها,ورقها با ضخامتهای متفاوت, ماشینهای مختلف که تحت شرایط خاصی تنظیم شده است ,جوشکاران که اغلب به روش سنتی(بدون رعایت اصول علمی)جوشکاری میکنند را در نظر بگیرید. بهترین کار چک کردن کار با کتابچه ای است که به عنوان WPS((Welding Procedure spcificationمعروف است. هر چند کاربرد اصلی این دفترچه برای پرسنل تولید است اما در واقع زبان مشترک تولید کننده و بازرس و ناظر می باشد که در بعضی مواقع کارفرماهای بزرگ خودشان WPSمورد قبول خود را به سازنده ارایه می کنند و بنای بازرسی ها را بر اساس آن قرار می دهند. فکر می کنم تا حدودی مفهوم را ساده کرده باشم. استاندارد مرجعAWSََ حدود 170 نوع اتصال را با پوزیشنهای متفاوت معرفی کرده و انواع پارامترهای جوشکاری را برای تمامی انواع فرایندها(SMAW-MIG/MAG-TIG-SAW-…)معرفی کرده این متغیرها شامل محدوده ضخامت مجاز برای نوع اتصال –دامنه تغییرات مجاز برای آمپر- ولتاژ-قطر الکترود-نوع پودر-زاویه کونیک کردن-روش پیش گرم و پسگرم-و ... می باشد. که بخشی از وظیفه QC_MAN کنترل میزان تطابق روش جاری جوشکاری با روش مشخص شده در WPS است. در بعضی از موارد خاص که استاندارد روش خاصی ارایه نداده اغلب یک طراح جوش بنا به تجربیات خود پروسیجری ارایه می دهد. در بعضی شرکتهای بزرگ برای هر پروژه ای یک دفترچه WPS موجود است اما از آنجا که روشها و امکانات موجود هر کارخانه اغلب ثابت است لذا بنظر میرسد که نیازی به -WPS های متفاوت نباشد. و تجربه نشان داده که برای کارهای مشخص و ثابت بهتر است یک WPS تهیه شود و از تعدد ایجاد مدارک و مستندات دست وپاگیر جلوگیری شود. یک WPS معمولی میتوانید در حدود 200-250 صفحه باشد.یعنی به همین تعداد اتصالات مختلف را نشان داده و روش جوشکاری مربوطه را توضیح داده است.
  PQR (Procedure Qualification Record)
)ابتدا توضیح کوتاهی در مورد خود PQR لازم است که باید گفت PQR نتایج آزمایشات مخرب و غیر مخرب در مورد یک نوع مسخص جوش است.که از طرف آزمایشگاههای معتبر باید ارایه شود) حال به این سوال میرسیم که از کجا اعتبار یک WPS را بفهمیم؟ ومدیران خط تولید یا تضمین کیفیت و یا ناظران و کنترل کیفیت چطور از اعتبار WPS اطمینان حاصل می کنند؟ قطعا آن قسمت از WPSکه از متن استاندارد استخراج شده نیاز به این کار ندارد چراکه تمامی موارد پیشنهادی استاندارد هم حاصل تجربیات گروه زیادی از متخصصان بوده است وفلسفه استفاده از استاندارد کوتاه کردن مسیر تجربه است تا زودتر به نتیجه دلخواه برسیم.ولی جدا از نحوه برداشت ما از استاندارد در استاندارد AWSمشخصا به این موضوع اشاره شده که برای موارد پیشنهادی استاندارد نیازی به PQR نیست. اما برای آن مواردی که از استاندارد استخراج نشده و پیشنهاد واحد طراحی و یا مشاور طرح بوده باید حتما PQR تهیه شود.
  روش تهیه PQR: فرض کنیم نیاز داریم برای 70 نوع از انواع اتصالات PQR تهیه کنیم.آیا باید70نمونه تهیه کنیم؟ و آیا این کار عاقلانه است؟ مسلما خیر. بنابر جداول مربوط به تهیه نمونه برای PQR می توان تعداد ار کمتری برای تاییدیه روش جوشکاری( PQR) تهیه کرد به این ترتیب که در جداول مربوطه بنا بر تغییرات ضخامت قطعات در اتصالات شبیه یه هم تعداد نمونه و نوع و تعداد آزمایشات برای آن نمونه معرفی شده. که پس از فرستادن قطعات به ازمایشگاههای ذیصلاح و گرفتن جواب مثبت میتوان به آن WPS اعتماد کرد و جوشکاری را آغاز کرد.
  مثال: فرض کنید دفترچه WPS را برای تهیه PQR در اختیاردارید.مراحل زیر برای تهیه PQRپیشنهادد می شود.
1-اتصالاتی که در استاندارد وجود دارد راتنها با متن استاندارد مطابقت دهید تا چیزی از قلم نیفتاده باشد و تلرانسها دقیقا استخراج شده باشد و نظایر این...
2-در مورد اتصالات شبیه به هم با مراجع به استاندارد یکی از پرکاربردترین ضخامتها را انتخاب کنید.برای کارهای سازه ای و اتصال نوع Grooveفرض کنید که 45 نوع ضخامت مختلف به شما معرفی شده .بهترین کار این است که با مراجعه به جداول استاندارد بهترین نمونه برای تهیه PQR انتخاب کنیم که این بهترین انتخاب اغلب پرکاربردترین یا حساسترین اتصال است.مثلا Grooveبا ضخامت 30-30که بنابر جدول استاندارد میبینیم که این نوع اتصال محدوده ضخامتیmm 3 تاmm 60 را با اعتبار میبخشد یعنی برای ضخامت 2 تا 60 دیگر نیازی به تهیه PQR نداریم و این از مزایای استفاده از استاندارد است.
3-حال که نمونه مورد نظر راانتخاب کردیم باید در ابعاد مشخص(طول و عرض) که باز هم در استاندارد آمده است آنرا تهیه کنیم و توسط یک جوشکار که دارای کارت صلاحیت جوشکاری در حالت مربوطه(1G-2G-1F-2F و غیره) است جوشکاری انجام شود.
4-قطعه مور نظر را به آزمایشگاه های معتبر ارسال می کنیم تا تحت تستهای مختلف قرار گیرد. این تستها اغلب خمش کناره-رادیوگرافی-ماکرواچ-شکست و ... است.
5-پس از اعلام نتیجه مثبت آزمایشگاه می توان جوشکاری را آغاز نمود.
  در پایان این مطلب ذکر این نکته لازم است که شاید توضیحات  کمی ناقص باشد اما اگر کسی در حیطه ای این کار باشد کاملا متوجه توضیحات می شود.اما دوستان دیگر هم اگر سوالی در این مورد داشتند مطرح کنند...در حد توان در خدمت هستم.
  نکاتی در مورد جوشکاری فولادهای ضدزنگ و ضدخوردگی خصلت اصلی فولادهای استنلس مقاومت در برابر زنگ خوردگی است (داشتن کرم بیش از 12% موید همین مطلب است). نیکل موجود در این فولادها حتی به مقدار زیاد هم نمی تواند به تنهایی مقاومت در برابر خوردگی را زیاد کند.ولی با حضور کرم می تواند تا حد زیادی این وظیفه را بخوبی انجام دهد.مزیت اصلی نیکل تسهیل ایجاد فاز آستینیت و بهبود خاصیت مقاوم به ضربه فولادهای کرم نیکل دار است. مولیبدن شرائط خنثی سازی این فولاد را تثبیت می کند و عموما عامل افزایش مقاومت به خوردگی موضعی(Pitting) است. به منظور اطمینان از تشکیل کاربیدهای پایدار که باعث افزایش مقاومت به خوردگی بین دانه ای می شود افزودن Ti و Nb به انواع معینی از فولادهای کرم-نیکل دار ضروری است. کرم و کربن عناصر اصلی اینگونه از فولادها را تشکیل می دهد. هر چند که مقدار کربن کمتر از 04/0درصد است تاثیر کرم بر استحکام کششی حتی در مقادیر 13 و 17و 20درصد بسیار ناچیز است. در حالیکه در مقادیر زیادتر کربن با عملیات حرارتی مناسب امکان دست یابی به استحکام کششی مناسب و عملیاتت مکانیکی مورد نظر فراهم می شود. با توجه به زیرساختار فولادهای کرم دار را به شرح زیر می توان دسته بندی کرد: الف-فولادهای کرم دار-فریتی(12 تا 18 درصد کرم -1/0درصد کربن) ب- فولادهای کرم دار-نیمه فریتی(12 تا 14 درصد کرم -08/0 تا 12/0 درصد کربن) ج-فولادهای کرم دار-مارتنزیتی(12 تا 18 درصد کرم و بیش از 3/0 درصد کربن) د- فولادهای کرم دار-قابل عملیات حرارتی(12 تا 18 درصد کرم -15/0 تا 20/0 درصد کربن)
  این دسته بندی را در مورد جوش پذیری نیز می توان تکرار کرد. تحت شرایط حرارتی نامناسب فولادهای فریتی(گروه الف) تمایل به تشکیل دانه های درشت نشان می دهند. انرژی حرارتی ناشی از جوشکاری منجر به رشد دانه بندی می شود که نمی توان آنرا با پس گرمایش برطرف نمود.در نتیجه کاربید رسوب می کند و در مرز دانه های فریت باعث شکنندگی و کاهش شىیى مقاومت به ضربه فلؤ جوش میشود.برای غلبه بر این حالت باید از الکترود آستنیتی تثبیت شده با 19 درصد کرم و 9 درصد نیکل استفاده نمود.فلز جوشی که بدین ترتیب حاصل می شود دارای خاصیت آستینیتی و مقاومت به ضربه بالا است.فلز جوشی که بدین طریق حاصل می شود از نظر مقاومت به خوردگی مطابق فولادهای ضدزنگ فریتی می باشد اما از نظر ظاهر با فلز مبنا تفاوت رنگ دارد.در صورتی که اجبار در یکرنگی باشد باید از فیلر متال مشابه( مثلا 18 درصد کرم به همراه کمی Ti)استفاده شود.Tiدر مقادیر جزیی نقش موثر در ریز دانه کردن فلز جوش دارد. بعلت رابطه گریز ناپذیر بین رشد دانه ها با از دست رفتن استحکام ضربه ای چاره ای جز کاستن از تنش های حرارتی ناشی از عملیات جوشکاری وجود ندارد و برای نیل به این منظور تمهیداتی نظیر الکترود با قطر کم و سرعت جوشکاری بیشتر و پیش گرمایش 200تا 300 درجه سانتی گراد باید به کار رود. پس گرمایش در حدود 700 تا 800 درجه سانتی گراد خاصیت استحکام به ضربه فلز جوش را بهبود می دهد. همچنین آنیلینگ(Annealing)به مدت کم نیز باعث تجمع کاربید شده و تا حدی شکنندگی فلز جوش را جبران می کند و همینطور به تنش گیری نیز کمک می کند. ولی هرگز باعث رفع کامل درشت دانگی HAZ نمی شود. اقدامات مشابهی حین جوشکاری فولادهای نیمه فریتی و کوئنچ تمر شده با 12 تا 14 درصد کربن (دسته ب ) نیز ضروری است. می دانیم که سرد کردن سریع باعث تشکیل فاز شکننده مارتنزیتی می شود لذا ضرورت دارد که درجه حرارت قطعه حین انجام جوش بالا نگهداشته شود. قطعه کار ابتدا 300 تا 350 درجه پیش گرم می شود.درجه حرارت بین پاسی(Inter pass) 300 درجه مناسب است و از این کمتر نباید شود.ضمنا قطعه کار باید بلافاصله در دمای 700 تا 760 درجه پس گرم شود.این سیکل حرارتی در مجموع باعث ایجاد فلز جوشی با ساختار یکنواخت و چقرمه در کل طول درز جوش می شود و خطر شکنندگی و رشد دانه ها را تا حدود زیادی مرتفع می کند. فولادهای کرم دار مارتنزیتی (دسته ج)معمولا قابل جوش نیستند و صرفا به منظور تعمیر و اصلاح عیوب جوشکاری بر روی آنها انجام می پذیرد. برای جوشکاری فولادهای کرم دار با 12 تا 14 درصد کرم مقدار کربن در فیلر متال نباید از 25/0درصد تجاوز کند.این نوع فولاد در هوا سخت می شود.از این رو هیچ اقدام پیشگیرانه موثری به منظور غلبه بر سخت شده HAZوجود ندارد.اما با اعمال پیش گرم زیاد که با پس گرم بلافاصله قطعه همراه باشد می توان تاحدودی مشکل را برطرف کرد و سختی نامطلوب را در حد پایینی نگاه داشت.دمای پس گرم 750 تا 800 توصیه می شود و کمتر از این دما ممکن است باعث تاثسر منفی در مقاومت به خوردگی شود. آنیلینگ در حرارتی بین650 تا 650 درجه ممکن است باعث رسوب کاربید و بروز خوردگی بین دانه ای شود.
 
2-فولادهای مقاوم به خوردگی فولادهای آستینیتی مقاوم به خوردگی کرم-نیکل دار عموما دارای خواش جوشکاری مطلوبی هستند(جوش پذیرند). اما خصوصیاتی چند از این فلزات باید مدنظر قرار گیرد. الف-ضریب هدایت حرارتی کم. ب- ضریب انبساط حرارتی زیاد. ج-سرشت انجماد اولیه این نوع فولادها که تاثیر مهم و تعیین کننده ای بر مکانیزم وقوع ترگ گرم در آنها دارد.وجود مقدار مشخصی از فریت در فلز جوش بیانگر مقاومت ـن به ترک گرم است. به کمک نمودار شفلر-دولانگ امکان تعیین زیر ساختار بر اساس ترکیبات فلز جوش ممکن است. نمودار شفلر-دولانگ کمکی عملی در تعیین مقدار تقریبی فریت(فریت دلتا)و سرشت ریز ساختار تشکیل شده حین جوشکاری فولادهای آلیاژی غیر همجنس اراوه می دهد.علاوه بر این برآوردی کلی از تاثیرات مقادیر کم فریت بر مقاومت به ترک گرم فلز جوش آستینیتی را مقدور می سازد.تجربه ثابت کرده که روشهای متفاوت تعیین درصد فریت عملا مساله ساز است و طبق توافق جهانی به جای درصد فریت تعداد فریت را مبنا و ماخذ محاسبات قرار می دهند . دوستانی که احتمالا از مطالب مربوط به نمودار شفلر آنچنان برداشت منسجم و دقیقی نداشتند کاملا حق دارند و پیشنهاد می کنم به کتب و منابع معتبر برای فهم بهتر مطلب مراجعه کنند. و فرصت بهتر پرداختن به این مطالب مهم فعلا در توان بنده نیست.
 
3-فولادهای مقاوم به حرارت الف-فولادهای فریتی یا فولادهای فریتی-پرلیتی از نوع (Cr یا Cr-Si و Cr-Si-Al) و فولدهای فریتی-آستنیتی ب-فولادهای مقاوم به حرارت از نوع آستنیتی از نوع Cr-Ni-Si در حالیکه در جوشکاری قطعات فولادی از نوع آستنیتی با الکترودها ی همجنس آن پیش گرم قطعه ضرورتی ندارد فولادهای مقاوم به حرارت از نوع فریتی کرم دار را معمولا 100 تا 300 درجه پیش گرم و در 750 درجه هم پس گرم و آنیل می کنند.علت این کار هم غلبه بر درشت دانگی و تمایل به ترد شدن HAZ است. قطعات ریختگی از جنش فریت_آستنیت را باید در حالت گرم 700تا800 درجه جوش داد و اجازه داد که به تدریج سرد گردد. جوشکاری فولادهای فریتی و فریتی-پرلیتی با الکترودهای هم جنس قطعه کار کاهش در استحکام ضربه ضربه ای فلز جوش را نشان می دهد لذا پیشنهاد می شود این نوع فولادها را باالکترودهای آستنیتی مقاوم به حرارت جوش داد.در این حالت نیز باید توجه داشت که مقاومت به حرارت فلز جوش آستنیتی در محیط احتراق با گازهای اکسید کننده با هوا تقویت می شود و طبیعتا این مقاومت به حرارت در محیط گازهای احیا کننده به مقدار زیادی کاهش می یابد برای غلبه بر محیط احتراق با مقدار زیاد گاز گوگرد استفاده از الکترودهایی با کرم زیاد توصیه  می گردد.
  مختصری از بازرسی جوش دوستی درخواست اطلاعات مختصری در مورد بازرسی جوش کردن بودند که با توجه به گستردگی مطلب فعلا چند جمله ای در مورد اهمیت بازرسی بازرسی جوش می نویسم تا در فرصت مناسبی بتوانم مطلب را باز کنم. سازه های جوش داده شده نظیر سایر قطعات مهندسی به بازرسی در مراحل مختلف حین ساخت و همچنین در خاتمه ساخت نیاز دارند. برای حصول از مرغوبیت جوش و مطابقت آن با نیازمندیهای طرح باید کلیه عوامل موثر در جوشکاری در مراحل مختلف اجرا مورد بازرسی قرار گیرد.
 
" را بشناسیم. بعد از این مرحله به شرح موارد مهم پرداخته می شود. که احتمالا مطالبی در حول و حوش این مسایل می باشد. وظایف بازرس جوش دسته بندی بازرسان جوش تواناییهای بازرس جوش الف-آشنایی با نقشه ها و مشخصات فنی ب-آشنایی با زبان جوشکاری ج-اشنایی با فرآیندهای جوشکاری د-شناخت روشهای آزمایش
-توانایی گزارش نویسی و حفظ سوابق و-داشتن وضعیت خوب جسمانی ز-داشتن دید خوب ح-حفظ متانت حرفه ای ط-تحصیل و آموزش آکادمیک ی-تجربه بازرسی ک-تجربه جوش
  امیدوارم فرصت مناسبی داشته باشم تا در مورد تک تک اینها تجربیات و اطلاعاتم را در اختیار دوستان قرار دهم.
  معرفی جوش آرگون در چند جمله در جوش آرگون یا تیگ (TIG) برای ایجاد قوس جوشکاری از الکترود تنگستن استفاده می شود که این الکترود برخلاف دیگر فرایندهای جوشکاری حین عملیاتت جوشکاری مصرف نمی شود. حین جوشکاری گاز خنثی هوا را از ناحیه جوشکاری بیرون رانده و از اکسیده شدن الکترود جلوگیریمی کند. در جوشکاری تیگ الکترود فقط برای ایجاد قوس بکار برده می شود و خود الکترود در جوش مصرف نمی شود در حالیکه در جوش قوس فلزی الکترود در جوش مصرف می شود. در این نوع جوشکاری از سیم جوش(Filler metal)بعنوان فلز پرکننده استفاده می شود.و سیم جوش شبیه جوشکاری با اشعه اکسی استیلن(MIG/MAG)در جوش تغذیه می شود. در بین صنعتکاران ایرانی این جوش با نام جوش آلومینیوم شناخته می شود. نامهای تجارتی هلی آرک یا هلی ولد نیز به دلیل معروفیت نام این سازندگان در خصوص ماشینهای جوش تیگ باعث شده بعضا این نوع جوشکاری با نام سازندگان هم شناخته شود. نام جدید این فرایند G.T.A.W و نام آلمانی آن WIGمی باشد. همانطور که از نام این فرایند پیداست گاز محافظ آرگون می باشد که ترکیب این گاز با هلیم بیشتر کاربرد دارد. علت استفاده از هلیم این است که هلیم باعث افزایش توان قوس می شود و به همین دلیل سرعت جوشکاری را می توان بالا برد و همینطور باعث خروج بهتر گازها از محدوده جوش می شود.
  کاربرد این جوش عموما در جوشکاری موارد زیر است فلزات رنگین از قبیل آلومینیوم...نیکل...مس و برنج(مس و روی) است. جوشکاری پاس ریشه در لوله ها و مخازن ورقهای نازک(زیر1mm)
  مزایای TIG بعلت اینکه تزریق فلز پرکننده از خارج قوس صورت می گیرد.اغتشاش در جریان قوس پدید نمی آید.در نتیجه کیفیت فلز جوش بالاتر است. بدلیل عدم وجود سرباره و دود و جرقه ,منطقه قوس و حوضچه مذاب بوضوح قابل رویت است. امکان جوشکاری فلزات رنگین و ورقهای نازک با دقت بسیار زیاد.
  انواع الکترودها در TIG الکترود تنگستن خالص (سبز رنگ)برای جوش آلومینیوم استفاده می شود و حین جوشکاری پت پت می کند. الکترود تنگستن توریم دار که دو نوع دارد الف-1% توریوم دار که قرمز رنگ است ب-2% توریم دار که زرد رنگ می باشد. الکترود تنگستن زیرکونیم دار که علامت مشخصه آن رنگ سفید است. الکترود تنگست

   

همه چیز در مورد گودبرداری

همه چیز در مورد گودبرداری

در این مقاله مطالب کاملی در مورد گود برداری جمع اوری شده که لیست ان به شرح زیر می باشد:

روش ساده برای محاسبه عمق گودبرداری

نحوه عملیات گود برداری

 مهندسان ناظر ساختمان و عملیات گود برداری

 مهار بندی گود به روش نیلینگ Nailing 

  روشهای متداول مهار بندی گود برداری

 روش اجرای نیلینگ       

برای دیدن این مقاله به ادامه مطلب مراجع نمایید.

                                      روش ساده برای محاسبه عمق گودبرداری

 

برای اینکه کار اجرای یک ساختمان شروع بشه اولین مرحله اجرای گودبرداری امروز میخوام برای شما دانشجویان عزیز که در آینده از مهندسین ناظر یا پیمانکار خواهید شد نحوه محاسبه عمق گودبرداری لازم رو توضیح بدم. 

اول باید روی نقشه نگاه کنید و عمق (ضخامت) شالوده رو یادداشت کنید بعد ببینید روی نقشه(معمولا در قسمت ستونها) اختلاف ارتفاع بین روی صفحه ستون و تراز طبقه همکف چقدره (به این اختلاف " ارتفاع کف سازی" گفته میشه که معمولا حدود 30 الی 40 سانتیمتره ..یکی از کاربردهای کف سازی برای انتقال لوله فاضلاب اصلی با شیب از این ناحیه است. 

خوب حالا عمق گودبرداری لازم رو به این طریق بدست بیارین 

عمق گودبرداری لازم = ضخامت شالوده +10 سانتیمتر (بتن مگر) +ضخامت کف سازی 

** اگر ساختمان دارای زیرزمین باشد باید عمق زیرزمین هم اضافه شود. 

اما همین کافی نیست شما باید به عنوان ناظر در روز گودبرداری حضور داشته باشین و بعد از کندن این عمق لازم توسط لودر یا بیل مکانیکی زمین رو در اون عمق تست کنید ..به این ترتیب که به یک کارگر بگویید با بیل و با فشار پا سعی کند زمین کف گود را بکند اگر کارگر نتوانست این کار را انجام دهد یعنی زمین مناسب است اما اگر زمین با این روش کنده شد (یعنی مقاومت زمین کافی نیست و پا بیلی است) باید عمق گودبرداری را افزایش دهید تا به زمین با مقاومت کافی برسید و این اضافه گودبرداری را با سنگ چینی (سنگ لاشه+ملات ماسه سیمان) پر کنید

نحوه عملیات گود برداری

oبعد از پیاده کردن نقشه و کنترل آن در صورت لزوم اقدام به گود برداری مینمایند . گود برداری برای آن قسمت از ساختمان انجام میشود که در طبقات پایین تر از کف طبیعی زمین ساخته می شوند همانند موتور خانه ها , انبارها , پارکینگ ها و ... .در موقع گود برداری چنانچه محل گود برداری بزرگ نباشد از وسایل معمولی مانند بیل و کلنگ و چرخ دستی استفاده میشود . برای این کار تا عمق معینی که پرتاب خاک با بیل به بیرون امکان پذیر است ( معمولا تا عمق 2 متری ) عمل گود برداری را انجام میدهند و برای ادامه کار پله ای ایجاد نموده و سپس خاک حاصله را از عمق پایین تر از پله را روی پله ایجاد شده ریخته و سپس از روی پله دوباره به خارج منتقل میکنند .برای گود برداری های بزرگتر استفاده از بیل و کلنگ مقرون به صرفه نبوده و بهتر است از وسایل مکانیکی نظیر لودر استفاده شود . در اینگونه موارد برای خارج کردن خاک از محل گود برداری و حمل آن به خارج از کارگاه از سطح شیبدار استفاده می کنند . به این صورت که در ضمن گود برداری سطح شیب داری در کنار گود برای عبور کامیون و غیره ایجاد می شود که بعد از اتمام کار این قسمت توسط کارگر برداشته میشود .

o

حال ممکن است این سوال پیش آید که گود برداری را تا چه عمقی ادامه دهیم ؟ پاسخ این سوال را به این صورت میدهم که ظاهرا حداکثر عمق مورد نیاز برای گود برداری تا روی پی می باشد بعلاوه چند سانتیمتر بیشتر برای فرش کف و عبور لوله ها ( در حدود 20 سانتیمتر که 6 سانتیمتر برای فرش کف و 14 سانتیمتر برای عبور لوله ها می باشد ) . در این صورت لازم است محل پی های نقطه ای یا پی های نواری و شناژ ها را با دست خاک برداری نمود . ولی بهتر است که گود برداری را تا زیر سطح پی ها ادامه بدهیم زیرا در این صورت برای قالب بندی پی ها آزادی عمل بیشتری داریم . در نتیجه پی های ما تمیزتر و درست تر خواهد بود و همچنین می توانیم خاک حاصل از چاه کنی و همچنین نخاله های ساختمانی را در فضای ایجاد شده بین پی ها بریزیم که این مطلب از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه می باشد زیرا که معمولا در موقع گود برداری مار با ماشین صورت میگیرد که برای خارج نمودن نخاله ها و خاک حاصل از چاه فاضل آب از محیط کارگاه لازم است که از وسایل دستی استفاده نماییم که این امر مستلزم هزینه بیشتری نسبت به کار با ماشین میباشد . البته در مورد پی های نواری این کار عملی نیست . زیرا معمولا پی سازی در پی های نواری با شفته آهک میباشد که بدو.ن قالب بندی بوده و شفته در محل پی های حفره شده ریخته میشود در این صورت ناچار هستیم در ساختمان های که با پی نواری ساخته میشود اگر به گود برداری نیاز داشتیم گود برداری را تا روی پی ادامه دهیم

oبرای جلوگیری از ریزش دیواره های محل گود برداری به داخل گود , معمولا دیواره های اطراف باید دارای شیب ملایم باشند . یعنی با خط قایم زاویه ای بسازند . اندازه این زاویه بستگی به نوع خاک محل گود برداری دارد . هر اندازه خاک محل سست تر و ریز شی تر باشد این زاویه بزرگتر میشود . البته ذکر این نکته لازم است که چون فاصله بین دیوار محل گود برداری و دیوار ساختمان میبایستی با مصالح ساختمانی از قبیل شفته و بتن مگر یا غیره پر شود که این خود مستلزم هزینه می باشد . پس نتیجه میگیریم که هر چقدر این زاویه کوچکتر باشد از لحاظ اقتصادی هزینه کمتری متحمل میشویم . 

oچون ایجاد شیب مورد لزوم موجب کار اضافی برای حمل بیشتر به خارج و انتقال مجدد آن بعد از ساختن دیوار مورد لزوم به پشت دیوار است لذا برای جلوگیری از پرداخت هزینه بیشتر و عدم انجام کار اضافی در موقع گود برداری در زمینهای سست بعضی وقتها در صورت امکان اقدام به ایجاد دیوارهای مانع مینمایند که این نوع دیوارها دارای انواع مختلفی می باشد . 
oدیوار های مانع از قبیل 1-دیوارهای مانع چوبی 2-دیوارهای مانع فلزی 
oچنانچه در موقع گود برداری در زمین های که آب های زیر زمینی در سطوح بالا قرار دارد در محل گود برداری آب جمع شود بهتر است که حفره کوچکی در وسط گود حفر نموده و آب های حاصله را به این قسمت هدایت کنیم و سپس آب های جمع شده را با توجه به سرعت جمع شدن با بهترین وسیله به بیرون منتقل کنیم . 
oبهترین وسیله با توجه به نوع پروژه سطل یا پمپ

نکات مهم نظارتی ویژه مهندسان ناظر ساختمان

الف - باز دید از محل اجرای عملیات ساختمانی و کسب اطلاعات ضروری و صدور دستور های لازم
ب- بررسی نقشه ها و انطباق آنها
ج - کنترل صلاحیت فنی عوامل اجرایی ساختمان
د - کنترل ابعاد و اندازه ها: 
د- 1 - انطباق ابعاد پیرامونی ساختمان،درج شده در نقشه های مصوب با ابعاد زمینی که توسط مالک مشخص می شود و تنظیم و امضای صورتجلسه مغایرتها(در صورت وجود) با مالک
د- 2 - کنترل ابعاد گودبرداری و صدور دستورالعمل کتبی برای حفاظت گود و ابنیه و تاسیسات مجاور
د - 3 - کنترل ابعاد پی و سازه پی و انطباق آن با نقشه های اجرایی
د - 4 - کنترل رعایت ضوابط شهرداری در مورد استقرار ساختمان و ارتفاعات آزاد
د - 5 - کنترل ترازها
د - 6 - کنترل سطح اشغال ساختمان
د - 7 - کنترل طول پیش آمدگی ها و ارتفاع آنها از کف معبر و مقایسه آن با مقادیر مجاز
د - 8 - کنترل سطح زیربنای پارکینگها،راهروها،چال آسانسورها،پلکانها،حیاط خلوت ها،فضا های باز،فضاهای اختصاصی،انباری و سایر سطوح دارای کاربری معین
د - 9 - کنترل شیب رامپ ها و پله ها و پاگردها
د - 10 - کنترل راه های دسترسی و ورودی ها به محوطه و به ساختمان
د - 11 - کنترل محل اجرای دیوارهای خارجی
هـ - کنترل مشخصات فنی :
ه - 1 - بررسی وضعیت کلی خاک محل
ه - 2 - انطباق مقاطع اعضای سازه ای با نقشه های اجرایی
ه - 3 - کنترل ابعاد و مشخصات مصالح و مواد مصرفی
ه - 4 - کنترل کیفیت اجرای سازه
ه - 5 - کنترل جا گذاری داکت ها و رایزرها
و - کنترل جزئیات ساختمانی:
و - 1 - کنترل قائم بودن دیوارها،شیب شیروانی ها و زوایای اجزای ساختمان نسبت به هم
و - 2 - کنترل نحوه اجرای فرش کف ها،شیب بندی ها،اندودها،سنگ کاری ها،کف پله ها،نماسازی ها و عایق کاری رطوبتی و نظایر آن
و - 3 - کنترل ابعاد و محل قرارگیری درب ها و پنجره ها
ز - کنترل ضوابط ایمنی در حین اجرا و ابلاغ رفع نواقص ایمنی به مالک

معرفی مهار بندی گود به روش نیلینگ Nailing

یکی از مهمترین مشکلات در احداث سازه ها ، حفاظت از گود برداری و ساختمانهای موجود در مجاورت آن می باشد و در صورت عدم رعایت روش های مناسب به منظور حفاظت گودها و همچنین شیب های در حال احداث، منجر به خسارت جبران ناپذیری خواهد گردید و مخاطرات بوجود آمده ناشی از نشست های احتمالی و تقلیل ظرفیت باربری و تغییر مکانهای جانبی موجب ایجاد ترک در سازه های مجاور گود خواهد شد.

 به منظور جلوگیری از موارد فوق لازمست از قبل از شروع عملیات گود برداری از روشهای نگهداری و مهار بندی جانبی استفاده شود تا در محیطی پایدار و ایمن بتوان عملیات را ادامه داد . در این راستا سیستم های حفاظت جانبی بطور کلی شامل موار زیر تقسیم بندی می شوند

جداره های مهاربندی شده توسط المانهای افقی و مایل

Braced wall using wale strut 

جداره های مهاربندی شده توسط المانهای کششی

Soldier beam& lagging

جداره های مهاربندی شده توسط سپر کوبی

Braced sheet pile

جداره های مهاربندی شده توسط شمع های در جا

Bored pile walls

جداره های مهار بندی شده توسط دیوار دیافراگمی

Diaphragm walls-Slurry wall

جداره های مهاربندی شده توسط نیلینگ

Soil nailing

•  روشهای متداول مهار بندی گود

مهار بندی جداره ها توسط المای پشت بندهای افقی و مایل Wale & Strut 

این روش ساده برای نگهداری و حفاظت جداره های حاصل از گودبرداری و برای  جلوگیری ازتغییر مکانهای جانبی در گودهایی با عرض کم در محیط های شهری استفاده می شود از معایب این روش اتلاف قابل توجهی از فضای کاری داخل گود ومحدودیت در بکارگیری ماشین وتجهیزات آلات مورد نیاز و همچنین افزایش ریسک برخورد با المانها و به مخاطره انداختن آنها می باشد.

• مهاربندی توسط المانهای کششی

از این روش بعنوان روش متداول در پایدار سازی موقت گود در مناطق شهری استفاده می گردد. در این روش از پروفیل های  معمول فولادی بصورت ستونهای پیوسته که درون خاک فرو برده می شوند استفاده می گردد که تا عمق کف گود اجرا خواهند شد. فاصله بین المانها بین 2 الی 4 متر می باشد بطوریکه بتوان فضای بین آنها را با الوارهای چوبی (لاردهچینی) پرنمود. در این روش از مهارهای کششی به منظور حفاظت جانبی گود استفاده می شود و اتصال ما بین ستونها توسط میل مهارها و جوشکاری انجام می شود.

• مهاربندی توسط سپر کوبی

در این روش صفحات فلزی Sheet pile    داخل خاک و جداره گود توسط چکش پنوماتیک و با استفاده از لرزش کوبیده می شوند و با انواع اتصالات بین خود به یکدیگر متصل شده و یک جداره پیوسته را تشکیل می دهند از مزایای این روش راحتی در کوبیدن ـ نصب و بیرون کشیدن آنها به دیگر روشها برتری داشته و مصالح آن مجدداً قابل استفاده در پروژه های دیگر می باشد ، همچنین در این روش به المانهای افقی و مایل کمتری نیاز می باشد.

بنابراین محدودیت های اشغال فضای داخل گود کمتر وجود دارد . لیکن از جمله معایب این روش وابستگی به نصب سپرهای فلزی می باشند که در محیط های شهری بدلیل وجود تاسیسات زیربنایی شهری و ایجاد لرزش و صدای ناشی از کوبش سپرها محدودیت هایی را بوجود می آورد. همچنین کوبیدن سپرها در زمین های سنگی و یا خاکهای بسیار متراکم به سختی انجام پذیر است و در زمین های با شرایط بالا با محدودیت مواجهه می گردد.

• مهار بندی توسط شمع های درجا

یکی از روشهای متداول در پایداری و حفاظت جداره ها با شرایط متنوع اعم از زمین سخت و سست و نرم استفاده از شمع های درجا می باشد و در برخی موارد علاوه بر ایفای نقش حفاظت جانبی نقش آب بندی را نیز انجام می دهد و همواره درصورت نیاز بار قائم نیز تحمل می کند . مهار بندی جداره ها توسط شمع های درجا در موارد زیر بعنوان گزینه برتر برای سیستم های حفاظت جانبی گود مطرح می باشند:

• -در مواردیکه امکان اجرای سپر فولادی (کوبیدن و نصب ) وجود ندارد و یا سختی و تراکم زمین بیش از حد توان سپر کوبی و با دشواری زیادی مواجهه می باشد.
• -در شرایطی که بدلیل وجود آبهای زیر زمینی و بالا بودن سطح آن نیاز به آب بند بودن جداره می باشد
• -در مواردیکه امکان ایجاد مهارهای جانبی (کششی ) در زیر ساختمانهای مجاورناشی از گود برداری وجود ندارد ویا در تلاقی با تاسیسات زیر بنایی شهری و مستحدثات زیرزمینی (تونل ) باشد.
• -در مواقعیکه امکان استفاده از سیستم حفاظت گود بعنوان بخشی از سازه اصلی و باربری وجود داشته باشد

روشهای مختلف برای اجرای تکنیک های شمع های درجا ریز وجود دارد و متداول ترین آنها عبارتند از:

الف)اجرای دیوار محافظت پیوسته (آب بند)

ب) اجرای دیوار محافظت ناپیوسته

• اجرای دیوار محافظ پیوسته

دراین روش ابتدا شمع هایی با بتن پلاستیک یک درمیان حفاری و اجرا می گردد و سپس با رعایت هم پوشانی شمع های اصلی و سازه ای با رعایت احداث جداره زنجیره ای و پیوسته اجرا می گردد.

• اجرای دیوار محافظ ناپیوسته

در مواردیکه توده خاک و سنگ دارای چسبندگی زیاد بوده و سطح آبهای زیر پایین بوده می توان از شمع های درجا ریز ناپیوسته و با فاصله استفاده نمود. در این روش بدلیل چسبندگی بین دانه ها خاک بین شمع ها با وجود پدیده قوس خوردگی پایداری جانبی وجود دارد . با در نظر گرفتن شرایط و پارامترهای ژئوتکنیکی خاک معمولاً حداکثر فاصله محور تا محور شمع های اصلی 2 برابر قطر شمع ها می باشد همچنین در این روش پایداری در برابر نیروهای جانبی نیز مدنظر قرار می گیرد این روش در پایداری های کوتاه مدت کارایی داشته و در اثر مرور زمین احتمال هوازدگی بین شمع ها وجود دارد و در دراز مدت نیز تغییرمشخصات خاک و برخی از پارامترهای آن مانند ازدست دادن آب و یا حالت اشباع پیدا نمودن آن باعث ریزش خاک بین شمع ها شده و برای جلوگیری از آن می توان از بتن پاشی (شاتکریت) و با بستن مش پوشش لازم را جهت پایداری ایجاد نمود.

• مهار بندی توسط دیوار دیافراگمی

یکی دیگر از روشهای محافظت از جداره گود احداث دیوار دیافراگمی و یا دیوار دوغابی  Slurry Wall
می باشد. در این روش ابتدا توسط دستگاهها ی گراب متناسب با شرایط زمین حفاری قسمتی از دیوار انجام می شود و همزمان با حفاری جهت پایداری جداره دیواره حفاری شده و جلوگیری از ریزشهای موضعی از دوغاب بنتونیت استفاده می شود تشکیل کیک بنتونیت در داخل دیواره حفاری شده و نفوذ در لایه های دانه ای جداره باعث می گردد جداره همواره پایدار بماند و سپس بلافاصله پس از رسیدن به عمق مورد نظر آرماتور گذاری شده و در نهایت بتن ریزی می گردد. این روش در زیر هسته سدهای خاکی نیز کاربرد بسیار دارد و جلوگیری از هرگونه نشتی را می نماید. استفاده از این تکنیک در مناطق شهری نیز با محدودیتهای نظیر استفاده از روش مهار بندی افقی و مایل و المانهای کششی دارا می باشد.

• روش نیلینگ

این روش از حدود سه ده اخیر آغاز شده و تاکنون نیز بعنوان یک تکنیک برای پایداری ترانشه ها و حفاظت گود با انعطاف پذیری بالا استفاده می گردد.

روش اجرای نیلینگ

تئوری استفاده از روش نیلینگ بر مبنای مسلح کردن و مقاوم نمودن توده خاک با استفاده از دوختن توده خاک توسط مهارهای کششی فولادی Nail  با فواصل نزدیک به یکدیگر می باشد.

استفاده از این روش موجب:

• افزایش مقاومت برشی توده خاک
• محدود نمودن وتحت کنترل در آوردن تغییر مکانهای خاک در اثر افزایش مقاومت برشی در سطح لغزش Slid بدلیل افزایش نیروی قائم می شود.
• باعث کاهش نیروی لغزش در سطح گسیختگی و لغزشی می شود.

باید توجه داشت کلیه سطوح ترانشه های حفاری شده که توسط نیلینگ بایستی مسلح شوندبا استفاده از شبکه مش و شاتکریت ابتدا حفاظت شده و سپس سیستم نیلینگ روی آنها اجرا می شوند.

• کاربرد نیلینگ در پروژه های عمرانی

الف) پایداری ترانشه ها در احداث بزرگراه ها و راه آهن ها

ب) پایداری جداره تونلها وسازه های زیر زمینی

ج) پایدار سازی و حفاظت گود در سازه های مناطق شهری ـ ساختمانهای مجاور گود ـ ایستگاه ها ی زیر زمینی مترو

د) پایدار سازی کوله های مجاور پل ها در زمین های سست و ریزشی

مهار کششی نیلینگ معمولاً از آرماتور های فولادی با قطر 20 الی 40 میلیمتر و با حدتسلیم 420 الی 500 نیوتن بر میلیمتر مربع استفاده می شوند که درون یک چال حفاری شده با قطر 76الی 150 میلیمتر قرارگرفته و دور آن درون چال تزریق می گردد. فواصل بین مهارهای کششی حدوداً 1 الی 2متر می باشد و طول آنها حدوداً 70 الی 100 درصد ارتفاع گود می باشد و حداقل شیب نسبت به افق حدوداً 15 درجه می باشد . باید توجه داشت که رویه شاتکریت شده روی ترانشه های حفاری شده نقش سازه ای نداشته اما می توان جهت اطمینان برای پایداری موقت خاک بین مهارها استفاده نمود.

• مراحل اجرای سیستم نیلینگ

مطابق با شکل مراحل اجرای نیلینگ بصورت شماتیک نشان داده شده است .

1- گود برداری در مرحله اول ترانشه و یا گود و ایجاد پله بعدی عملیات

2- حفاری چال جهت نصب مهار کششی Nail

3- قراردادن آرماتور داخل چال و تزریق چال

4- اجرای سیستم زهکشی و اجرای شاتکریت جداره و نصب ضخامت فولادی

5- گود برداری مرحله بعدی ترانشه و یا گود و ایجاد پله های بعدی علمیات

6-اجرای پوشش شاتکریت نهایی پس از اتمام آخرین مرحله حفاری

اصول طراحی نیلینگ

- مراحل طراحی سیستم نیلینگ مطابق زیر است:

     هندسه سازه مشخص گردد.

     عمق و زاویه شیب خاکبرداری مشخص گردد.

    بارگذاری و سربار بارهای وارده به Nail و موقعیت سطح افزایش تخمین زده شود.

 انتخاب نوع آرماتور شامل: سطح مقطع ـ طول ـ فاصله از یکدیگر و در هر تراز مقاومت موضعی آنها تضمین گردد تا مقاومت از نظر استحکام و ظرفیت چسبندگی برای تحمل نیروها تخمین زده شده و با ضریب اطمینان مناسب و قابل قبول کنترل شوند.

ü پایداری کل سازه نگهدارنده و خاک اطراف آن در زمان حفاری گود و ایجاد پله های حفاری و بررسی و کنترل ضریب اطمینان قابل قبول

ü     تخمین نیروهای وارده بر صفحه فولادی  Bearing plate

ü     در نظر گرفتن سطح پیزومتریک آبهای زیر زمینی و لحاظ نمودن سیستم زهکش

نتیجه گیری :

استفاده از روش نیلینگ بعنوان یک سیستم حفاظت جداره ترانشه وگود درمناطق شهری و فضاهای محدود بسیار کارا بوده و بدلیل امکان همزمانی اجرا در چند جبهه کاری از سرعت خوبی برخوردار می باشد و با توجه به درجه پایداری امکان اجرای گود قائم وجود داشته و همچنین در انواع شرایط خاک، اجرای آن امکان پذیر می باشد که مهمترین ویژگی این روش محسوب می شود و برای سازه های زیر زمینی بخصوص در فضای های محدود شهری مانند ایستگا ه های مترو مناسب می باشد.

بررسی تأثیر پارامترهای مختلف بر ضریب رفتار سازه های متداول فولادی

بررسی تأثیر پارامترهای مختلف بر ضریب رفتار سازه های متداول فولادی
 و بهبود توزیع شکل پذیری در قابهای خمشی

امروزه بخش عمده ای از طراحی لرزه ای در آیین نامه ها براساس روش استاتیک معادل وتعیین برش پایه طراحی از طیف خطی می باشد. برای تعیین برش پایه طراحی از ضرایب به نام ضریب اصلاح رفتار و یا ضریب رفتار استفاده می شود. این ضریب در واقع اعمال کننده فلسفه طراحی لرزه ای می باشد. با تغییرکوچکی در این ضریب برش پایه می تواند به مقدار زیادی تغییرکند. در آیین نامه های کنونی این ضریب بیشتر براساس قضاوت مهندسی تعیین شده است و لزوم تبین علمی این ضریب احساس می شود. در این پایان نامه، ابتدا روش تعیین ضریب رفتار سازه بررسی شده و سپس چندین قاب فولادی با تعداد دهانه و طبقات گوناگون با سیستم قاب خمشی، قاب مهاربندی شده هم محور، قاب دوگانه خمشی همراه با بادبند هم محور تحت یک تحلیل رانشی استاتیک قرارگرفته و ضریب رفتار آنها محاسبه شده است. نهایتاً، برای اصلاح توزیع شکل پذیری در طبقات قاب خمشی، دو قاب خمشی مورد برسی قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد که مقادر ضریب رفتار سازه به پارامترهای بسیاری از جمله پریود سازه بستگی دارد. به طور کلی با افزایش پریود سازه مقدار ضریب رفتار آن کاهش پیدا می کند. در ضمن با انجام اصلاح در طراحی قاب خمشی توزیع شکل پذیری در طبقات قاب خمشی مناسب تر گردیده است. در این پایان نامه قابهای فولادی ابتدا براساس ضوابط آیین نامه طراحی لرزه ای جدید ایران طراحی شده سپس به وسیله یک تحلیل غیر خطی استاتیکی تحت اثر بارهای جانبی آیین نامه ای، شکل پذیری و ضرائب اضافه مقاومت آنها با توجه به محدود نمودن شکل پذیری محلی در المانهای سازه بدست آمده است. ار نتایج به دست آمده برای محاسبه ضریب رفتار قابها استفاده شده است. در این تحقیق اثر P-Δ در محاسبه ضرائب اضافه مقاومت و شکل پذیر قابها در نظر گرفته شده است. اثر P-Δ در قابهای خمشی باعث کاهش شکل پذیری قابها و همچنین ایجاد یک سختی منفی در آنها بعد ازجاری شدن قاب گردیده است. سختی در قابهای دارای مهاربندی بعد از جاری شدن مثبت می باشد. مقادیر ضریب رفتار محاسبه شده باری قابهای خمشی به طور کلی کمتر از مقادیر آیین نامه ای می باشد. قابهای مهاربندی شده هم محور که تعداد طبقات کمی داشته اند ضریب رفتار بزرگتر از آیین نامه و با فزایش تعداد طبقات مقدار آن کاهش پیدا کرده است. در قابهای مرکب مقدار ضریب رفتار به طور کلی از مقادیر آیین نامه ای بیشتر می باشد. در بررسی های انجام شده ملاحظه گردیده که در قابهای خمشی را به آیین نامه ای ستون قوی و تیر ضعیف، تضمین کننده به وجود نیامدن مفصل پلاستیک در ستونها نمی باشد. با اصلاح رابطه فوق به طوری که در ستونها مفصل پلاستیک به وجود نیاید، توزیع شکل پذیری در طبقات قاب خمش مناسب تر می گردد. تحلل استاتیک غیر خطی افزاینده می تواند نشان دهنده رفتار کل سازه و بیان کننده نحوه تشکلیل مکانیزم خطابی در سازه باشد. از طرف دیگر می توان با مقادیر اضافه مقاومت و شکل پذیری و شکل پذیری طبقه ای به دست آمده از نتایج حاصل از این تحلیل قضاوت مناسب در مورد رفتار سازه ها داشت.

 مطالعه رفتار دینامیکی ساختمانهای طرح شده با مهار بندی های هم مرکز و خارج از مرکز

مهاربندهای فولادی کاربرد روز افزونی دراحداث سازه های ساختمانی و صنعتی دارند. در سالهای اخیر تحقیقات زیادی در مورد عملکرد و رفتار این نوع سازه ها در حالت های ارتجاعی و خمیری انجام شده است که نتایج حاصل در بهبود ضوابط طراحی و چگونگی اجرای آنها موثر بوده است. اخیراً کاربرد مهاربندهای خارج از مرکز با توجه به رفتار لرزه ای مناسب آنها در سازه ها توصیه می شود. در این پایان نامه ابتدا مطالعات انجام شده در مورد نحوه عملکرد قابهای فولادی، مرور شده و در نهایت بمنظور مطالعه رفتاری و اقتصادی قاب های با مهاربندی هم مرکز(CBF) و خارج از مرکز(EBF)، سه ساختمان بامهاربندی CBF و EBF طراحی شده و سپس با تحلیل های استاتیکی و دینامیکی غیرخطی مورد بررسی قرارگرفته اند. نتایج نشان می دهد که قابهای EBF سبکتر از قابهای CBF می باشند و در ضمن قابهای EBF با توجه به قابلیت اتلاف انرژی مناسب خود در کلیه طبقات، می توانند انرژی زلزله را بطور مناسب، پایدار و یکنواخت تلف نموده بطوریکه تغییرمکان نسبی طبقات آنها با وجود سختی کم این نوع قابها نسبت به قابهای CBF تفاوت چندانی با این قابها نداشته و در عین حال نیز که حالت یکنواخت تری را دارند.در این پایان نامه ابتدا سه نوع ساختمان با تعداد طبقات 5 و 10 و 15 با سیستم قاب فضائی ساده که سیستم باربر جانبی آنها در یک مرحله مهاربند CBF و در مرحله بعدی مهاربند EBF می باشند انتخاب شده و براساس مقاطع موجود درایران طراحی شده اند و سپس تحلیل های استاتیکی غیر خطی و دینامیکی غیر خطی تحت شتابنگاشت های مختلف با بیشینه شتاب های مختلف قرارگرفته اند. نتایج حاصل از طراحی ها و تحلیل ها بیانگر آن است که: پروفیل های IPE موجود درایران با توجه به طول تیر پیوند در نظر گرفته شده ومقادیر کم سطح بال به نسبت سطح جان ملزومات طراحی را جوابگو نبوده و به عنوان تیر پیوند قابل استفاده نمی باشند. از نظر وزنی یک قاب لرزه بر EBF نسبت به قاب مشابه CBF بطور متوسط 20 درصد سبک تر بوده و در قیاس با وزن کل اسکلت ساختمان، سازه EBF بطور متوسط 5 درصد سبک تر از سازه CBF می باشد.با توجه به نتایج تحلیل استاتیکی یر خطی قابها ملاحظه می شود که قابهای CBF بعد از جاری شدن نسبت به قابهای EBF بطور قابله ملاحظه و ناگهانی سختی خود را از دست می دهند. ضریب تنش مجاز قابهای CBF بیشتر از قابهای EBF بوده در حالی که شکل پذیری قابهای EBF بیشتر از CBF می باشد. توزیع شکل پذیری در طبقات قاب EBF بطورکلی مناسب تر و یکنواخت تر می باشد. از طرف دیگر با بررسی های چرخه های پسماند قابهای CBF و EBF ملاحظه می شود که چرخه های EBF پایدارتر و یکنواخت تر و دارای قابلیت اتلاف انرژیبهتر و توزیع مناسب تر در طبقات نسبت به قاب CBF می باشد. در ضمن جذب انرژی در طبقات فوقانی قابهای EBF کمتر از بقیه طبقات است.نتایج نشان می دهد که اولاً با توجه به سختی بیشتر قابهای CBF نسبت به EBF ملاحظه می شود که قابهای CBF در اثر شتابنگاشتهای مختلف نیروی بیشتری وارد شده است و از طرف دیگر به علت قابلیت جذب انرژی بیشتر قاب های EBF در شتابنگاشتها با بیشینه شتابهای مختلف این قابها تغییر مکان کمتری نسبت به قابهای CBF دارند. ثانیاً با افزایش شتاب ورودی در سازه های EBF مفاصل پلاستیک، اکثراً در تیرهای پیوند بوجود می آید در حالی که در سازه های CBF مفاصل پلاستیک در ستونها و مهاربندی ها بوجود می آید که در نهایت کل سیستم باربر جانبی خسارت می بیند. ثالثاً ضوابط آئین نامه ای طرح قاب EBF تضمین کننده بوجود نیامدن مفصل پلاستیک در عضوهای غیر از تیر پیوند نمی باشد. رابعاً در قابهای EBF با ارتفاع زیاد مفاصل پلاستیک در تیرهای خارج از پیوند در طبقات فوقانی تشکیل شده است که بنظر می آید که تیرهای پیوند طبقات فوقانی قاب EBF باید برای نیروی بیشتر طراحی گردند.

 تأثیر رفتار غیر خطی سازه ها در توزیع نیروی برشی و لنگر واژگونی طبقه تحت چند مولفه زلزله

توزیع نیروهای زلزله در ارتفاع در آیین نامه های طراحی در برابر زلزله براساس رفتار خطی، مود اول و منظم بودن سازه است و برای در نظر گرفتن اثر مودهای بالا در سازه های با دوره تناوب بالا از نیروی شلاقی استفاده می شود. در صورتی که در نظرگرفتن مواردی چون رفتار غیر خطی سازه ها، چند مؤلفه زلزله، پانل های پرکننده با مصالح بنائی، بیشینه شتاب زلزله و بیشینه سرعت زلزله می توانند در توزیع نیروی برشی و لنگر واژگونی طبقات تأثیر بگذارند. در این تز(مطالعه) ابتدا با جمع آوری تحقیقات انجام شده در زمینه های تأثیر چند مؤلفه زلزله با رفتار سازه ها، پارامترهای مؤثر در تحلیل غیر خطی سازه ها( سختی، میرایی، پانل های پرکننده با مصالح بنائی) و دیدگاه آیین نامه های جهان در رابطه با تحلیل سازه ها تحت ند مؤلفه زمین لرزه، توزیع نیروی برشی و لنگر واژگون طبقات مورد بررسی قرارگرفته است. سپس جهت بررسی عوامل مؤثر در توزیع نیروی برشی و لنگر واژگونی طبقات برای مدلهای مختلف سازه ای فولادی(خمشی، بادبندی X وK و خمشی با پانل های پرکننده) تحلیل دینامیکی(خطی و غیر خطی) تحت شتابنگاشتهای طبس، ناغان و اسلام و ال سنترو انجام شده و با توزیعی که آیین نامه ایران مطرح کرده مقایسه شده است. با توجه به بررسی انجام شده در این مطالعه نتیجه شده است که سازه ها با افزایش بیشینه شتاب زلزله رفتار غیر خطی بیشتری نشان می دهند که باعث تغییر توزیع نیروی برشی و لنگر واژگون طبقات سازه ها می شود. مؤلفه گهواره ای زلزله ها باعث افزایش نیروی برشی و لنگر واژگون طبقات سازه ها می شود. همچنین در نظرگرفتن پانل های پرکنند با مصالح بنائی می تواند باعث افزایش نیروی برشی و لنگر واژگونی طبقات پایینی سازه ها شود.

 آزمایش ارتعاش اجباری برروی ساختمان جدید مؤسسه و اثر دامنه نیروی ورودی بر فرکانسهای طبیعی آن خصوصیات دینامیکی سازه ها از قبیل پریودهای طبیعی ارتعاش، شکل مودهای ارتعاشی و میزان میرایی در ردیف مهمترین عوامل هستند که نحوه رفتار سازه را در برابر زلزله مشخص می کنند. در مورد مدلهای ریاضی و تئوری با توجه به اینکه در آنها از فرضیات ساده کننده استفاده می شود و از اثر اجزاء غیر سازه ای صرفنظر می گردد و همچنین با توجه به اینکه میزان میرایی در سازه ها به نوع مصالح مصرفی و روش ساخت بستگی دارد باید دقت این مدلها را از طریق آزمایشهای لرزه ای برروی سازه ها بررسی کرد. جهت بررسی میزان هماهنگی نتایج بدست آمده از تحلیل مدلهای ریاضی و تئورتی با آزمایشهای واقعی، ساختمان جدید مؤسسه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ابتدا به صورت ریاضی و تئورتی تحلیل شده است و سپس تحت آزمایش تحریک سینوسی پایا قرارگرفته است. برای این منظور از یک دستگاه لرزاننده که قادر به اعمال یک نیروی سینوسی در ساختمان توسط لرزاننده تحریک شده است رکوردهای پاسخ طبقات ساختمان به دست آمده اند و بعد از پردازش رکوردها و از بین بردن نوفه های آنها طیفهای فرکانس- پاسخ در هر طبقه رسم گردیده اند. با توجه به این طیفها و نیز با توجه به نسبت دامنه ها واختلاف فاز شتابنگارها درهر فرکانس تشدید مودهای تغییرشکل ساختمان رسم شده اند و همچنین مقادیر میرایی مودی برای هر مود با استفاده از روش پهنای نوار در طیفهای پاسخ بدست آمده اند. نتایج به دست آمده از تحلیل و آزمایش با هم مقایسه شده اند و سعی شده است که مدل ریاضی به گونه ای اصلاح شود که نتایج حاصل از آن با نتایج حاصل از آزمایش تطابق داشته باشد. در ابتدا در مدل کامپیوتری از اثر سختی میانقابها صرفنظر شده بود لذا بین نتایج مدل کامپیوتر ی و آزمایش اختلاف بسیار قابل ملاحظه ای به دست آمد. بعد از آنکه سختی میانقابها در مدل کامپیوتری اثر داده شد نتایج حاصل از تحلیل کامپیوتری و آزمایش بهم نزدیکتر شده و تطابق بیشتری با هم داشتند. با توجه به اینکه آزمایشها بسته به شرایط، تحت اثر نیروهای مختلف انجام شده اند اثر دامنه نیروی ورودی بر فرکانسهای تشدید بررسی شده و مشخص گردیده که مقدار فرکانسهای تشدید مستقل از مقدار نیروی ورودی می باشد. مطلبی که از مقایسه نتایج آزمایش با مدل کامپیوتری مشخص می شود این است که میانقابها در رفتار سازه دارای نقش اساسی هستند و باید سختی آنها را در تحلیلهای کامپیوتری در نظر گرفت. علاوه بر آن نتایج آزمایش برروی ساختمان عدم صلبیت و انعطاف پذیر بودن کف را نشان می دهد و این بر خلاف فرضیات به کار رفته در مدل کامپیوتری می باشد. قبل از اینکه میان قابها در مدل کامپیوتری اضافه شوند نتایج از حاصل از تحلیل کامپیوتری نشان داد که در فرکانس 98/1 هرتز در ساختمان پیچش بوجود می آید اما بعد از اینکه اثر میانقابها در مدل کامپیوتری اضافه شد در محدوده فرکانسی 0/12-0/0 هرتز پدیده پیچش مشاهده نشد و این موضوع توسط نتایج آزمایش هم تأیید گردید به این ترتیب که در محدوده فرکانسی مورد آزمایش در ساختمان پیچش بوجود نیامد.

 بررسی رفتار ستونهای قوطی فولادی پرشده با بتن تحت بارگذاری جانبی زلزله در ساختمانهای بلند

با توجه به کاربرد روزافزون ستونهای قوطی پرشده با بتن در ساختماهای بلند و عملکرد مناسب این ستونها در برابر زلزله از یک طرف و لرزه خیزی اکثر مناطق کشور از طرف دیگر سعی شده است در این مطالعه رفتار این ستونها در برابر بارگذاری جانبی زلزله بررسی شود. در این مطالعه علاوه بر بررسی رفتار خمشی این ستونها در برابر ترکیب بارگذاری ثقلی و جانبی سیکلیک رفتار برشی آنها نیز بررسی شده است. با توجه به اهمیت شکل پذیری و ظرفیت جذب انرژی اعضا سازه ای در برابر زلزله، این مقادیر نیز به طور مفصل مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با توجه به لزوم پیوستگی و هماهنگی فولاد و بتن در مقاطع مرکب، چسبندگی و پارامترهای مؤثر بر مقاومت چسبندگی در ستونهای مرکب نیز مورد بررسی قرارگرفته است. روشی سازگار با آیین نامه های معتبر برای طراحی ستونهای قوطی پرشده با بتن در هر دو حالت ستون کوتاه و ستون لاغر نیز ارائه گشته است. نشان داده شده است که ستون که ستون قوطی پرشده با بتن علاوه بر مقاومت و رفتار خمشی و برشی مطلوب شکل پذیری خوبی داشته و از ظرفیت جذب انرژی قابل توجه ای نیز برخوردار است. به علاوه از روند طراحی ساده ای برخودار بوده و برای طراحی دفتری کاملاً مناسب است. خصوصیات فوق ستونهای قوطی پرشده با بتن را به صورت اعضا سازه ای بسیار مناسب و ممتاز برای ساختمانهای بلند در مناطق زلزله خیز معرفی می کند. رفتار خمشی و شکل پذیری و ظرفیت جذب انرژی ستونهای قوطی پرشده با بتن، در فصول دوم و سوم مورد بررسی قرارگرفته است و نشان داده شده است که این مقادیر به پارامترهای زیادی منجمله نسبت عرض به ضخامت ورق فولادی، ضریب لاغری ستون، طول پرشدگی بتن در ستون ، نوع بتن و فولاد، تعداد سیکل بارگذاری، بار محوری، گل میخ برشگیر بر پوسته فولادی بستگی داشته و نحوه ارتباط آنها نیز بررسی شده است.
با توجه به ضخامت قوطی فولادی در ستون مرکب، این ستونها معمولاً ظرفیت برشی بسیار بالایی از خود نشان داده و عمدتاً در مورد خمشی گسیخته می شوند. رفتار برشی ستونهای قوطی پرشده با بتن در ستونهای کوتاه که در آنها برش بیشترین تأثیر را دارد، در فخصل پنجم مورد مطالعه و بررسی قرارگرفته است و نشان داده شده است که حتی در این حالت نیز ستونهای قوطی پرشده با بتن، از نظر برشی رفتار بسیار مناسب از خود نشان می دهند. با توجه به فرم سازگاری کرنشها در نقاط تماس بتن و فولاد، چسبندگی بین فولاد و بتن در ستونهای مرکب در فصل چهارم بررسی شده است و نحوه تأثیر پارامترهایی چون سن بتن سایز، دما، شرایط نگهداری بتن و انقباض بر مقاومت چسبندگی مشخص شده است. در فصل ششم، سعی شده است روش برای طراحی ستونهای قوطی پرشده با بتن،ارائه شود که علاوه بر هماهنگی با آیین نامه های معتبر، برای طراحی دفاتر مهندسی کاملاً عملی و مناسب باشد. بدین منظور روش گام به گام طراحی ستون قوطی پرشده با بتن در دو حالت ستون کوتاه و ستون لاغر آورده شده است و نشان داده شده است که با استفاده از ستون قوطی فولادی پرشده با بتن در مقایسه با قوطی فولادی از تغییرمکان جانبی کمتر و شکل پذیری بیشتری برخوردار بوده و رفتار لرزه ای مناسبتری از خود نشان می دهند. در بخش پایانی علاوه بر جمع بندی و نتیجه گیری کلی از مطالب ارائه شده در فصول قبل ، نیازهای پژوهشی آینده نیز ارائه گردیده است.

 طراحی لرزه ای ساختمانهای فولادی بلند با استفاده از جاذبهای انرژی ویسکوالاستیک( VEP)

میراگرهای ویسکو الاستیک در بسیاری از کشورها همچون ایالات متحده، ژاپن، تایوان، مورد آزمایش واقع شده اند و در تعدادی از ساختمانهای بزرگ همچون مرکز تجارت جهانی نیویورک، کلمبیا سنتر، برج دوقلوی سی ونت و... به صورت موفقیت آمیزی مورد استفاده واقع شده اند. در ابتدا از این میراگر جهت مقابله با باد استفاده می شده است، اما با تحقیقات حاصله در طول سالیان اخیر، استفاده از این میراگرها در ساختمانها جهت مقابله با زلزله نیز مورد توجه واقع شده است. تحقیقات نشان می دهند که خواص مکانیکی این میراگرها وابستگی شدید به دما، فرکانس بارگذاری و کرنش برشی دارند. این مطالعه جهت بررسی رفتار لرزه ای ساختمانهای مجهز به میراگر صورت گرفته استف بدین منظور ساختمان 22 طبقه فلزی که به صورت ساختمان مقاوم خمشی در شرایط ایران طراحی گردیده است، یکبار جهت مقاوم سازی مجهز به میراگر گردیده است و یکبار با کاهش مقاطع( طرح جدید) به میراگر مجهز گردیده است و رفتار ساختمانهای مزبور در تحلیل خطی و یک قاب از آنها در تحلیل غیر خطی، تحت اثر زلزله های با محتوای فرکانسی متفاوت مورد بررسی واقع شده اند. نتایج نشان می دهند که به گارگیری میراگر باعث کاهش قابل توجه پاسخ ( خصوصاً تغییر شکلها)می گردد و احتمالاً اثر مودهای بالاتر کاهش می یابد و در ساختمان طرح جدید حدود 5/16% کل فولاد، صرفه جویی گردیده است. در بررسی اثر دما بر عملکرد میراگر و پاسخ سازه ، نتیجه گرفته شد که افزایش دما باعث کاهش جدب انرژی در میراگرهای گردیده و نتیجتاً افزاییش پاسخ را نیبت به دماهای پایین به دنبال دارد. همچنین مشاهده گردید که به کارگیری میراگرها در کاهش نیاز شکل پذیر تیرها مؤثر بوده و باعث کاهش قابل توجه این نیاز می گردند. نتایج این مطالعه نشان می دهند که انرژی پسماند سازه به علت رفتار غیر خطی اعضاء، در اثر استفاده از میراگر کاهش چشمگیری داشته است و مفمصلهای پلاستیک تحت اثر دو زلزله طبس و ال سنترو کاهش چشمگیری داشته اند. نتایج این مطالعه نشان می دهند که به گارگیری روشهای طراحی میراگر براساس کنترل میرایی مودی، برای ساختمانهای بلند احتمالاً نامناسب بوده و نتایج غیر اقتصادی به همراه دارد.

مقایسه روشهای خطی و غیر خطی در تعیین آسیب پذیری سازه های موجود

تعیین آسیب پذیری و مقاوم سازی سازه های موجود فصلی است که تقریباً به تازگی ودر دو دهه اخیر مطرح سده و به سرعت پیشرفت کرده است. بسیاری از سازه های موجود ارزش فراوانی داشته و یا به علل مختلفی نمی توان آنها را تخریب کرد و مجدداً ساخت، به همین دلیل نیز باید به مقاوم سازی آنها پس از تعیین نقاط ضعفشان پرداخت. به طور کلی دو روش خطی و غیر خطی در تعیین آسیب پذیری ساختمانها در زلزله وجود دارد. استفاده از روشهای غیر خطی مستلزم صرف زمان و هزینه های زیادی است و از آنجا این برنامه های به بررسی دوبعدی قابهای ساختمان می پردازند، درسازه های با پلان نامنظم که تحت پیچشهای بزرگ قرار دارند ارزیابی با این روشها دقیق نمی باشد. اما روشهای خطی با وجود اینکه رفتار واقعی و الاستوپلاستیک سازه را در نظر نمی گیرند به واسطه نداشتن محدودیت در ابعاد ساختمان سهولت وسرعت در مدلسازی آشنایی کلیه مهندسین با این روشها، امکان تهیه مدل سه بعدی و ملحظ نمودن پیچشها دارای مزایای بسیاری هستند.
هندبوک ATC22 با ارائه ضرائب و تمهیدات خاصی به ارزیابی خسارت پذیری ساختمانهای موجود با استفاده ازروشهای خطی می پردازد که در این پایان نامه با مدلسازی ساختمان جدید موسسه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله به مقایسه روش خطی ATC22 با روش غیر خطی پرداخت شده است. مدلسازی خطی با برنامه SAP90 و آنالیز غیر خطی نیز توسط برنامه DRAIN 2D پرداخته شده است. مقایسه کلیه نتایج در جداول و نمودارهای فصل آخر آورده شده و با توجه به تطابق خوب نتایج دو روش با یکدیگر می توان نتیجه گیری کرد که در تعیین آسیب پذیری ساختمانهای معمولی در زلزله استفاده از روشهای خطی نیز امکان پذیر بوده و نسبت به روشهای غیر خطی سرعت و قابلیتهای بیشتری دارد. البته این مسئله بدین معنی نیست که روشهای خطی نتایج دقیقتری نسبت به روشهای غیر خطی ارائه می کند زیرا همانطور که قبلا نیز اشاره شد بهترین روش مدلسازی رفتار واقعی و الاستو پلاستیک سازه هنگام زلزله می باشد که این امر تنها با آنالیز غیر خطی امکان پذیر بوده و روشهای خطی تنها به واسطه سهولت و عدم محدویت درمدلسازی توصیه می گردند. در این مقایسه و در فصل نتایج با نشان دادن المانهایی که در هر دو روش به عنوان ضعیف شناخته شده اند روی شکل شماتیک قاب، ملاحظه می شودکه تعداد المانهای بادبندی بیشتری در روش خطی دچار ضعف شده اند که این مطلب نشانگر اثرات پیچش در آنالیز خطی می باشد. همچین نمودار مقایسه پوش تغییرمکان طبقات نیز تغییرمکانهای بزرگتری را در روش خطی نشان می دهد که با توجه به قرارگرفتن قابهای تحت بررسی در روش غیر خطی روی محیط پلان، می توان این موضوع را به لحاظ شدن اثرات پیچش در روش خطی نسبت داد چراکه بیشترین تغییرمکان ها در اثر پیچش در دورترین نقطه از مرکز سختی اتفاق می افتد.

یافته های جدید از دینامیک لایه های درونی زمین

یافته های جدید از دینامیک لایه های درونی زمین

بر اساس تحقیق جدیدی که دانشمندان بریتانیا و سوئیس در دانشگاه لیدز (Leeds) انجام داده اند، هسته سیاره آبی ما بسیار پیچیده تر از آن است که قبلا تصور می شد. درک بهتر از لایه های درونی زمین که در جهاتی متفاوت می چرخند بخش مهمی از نتایج این تحقیق تازه منتشر شده است که به پرسش های زیادی نیز در مورد میدان مغناطیسی زمین نیز پاسخ می دهد. پرسش هایی که از ابتدای تاریخ و برای حدود 3000 سال در ذهن بشر بوده و با پیشرفت های بسیار علمی و تکنولوژیکی هنوز هم پاسخی کامل و قطعی برای آن وجود ندارد.
همانطور که احتمالا تمام نقشه بردارن، فیزیکدان ها، زمین شناسان و دیگر متخصصین مخاطب ژئوکسید می دانند هسته زمین از دو لایه تشکیل شده است. در لایه درونی هسته جامد قرار داشته و پیرامون آن را هسته ای مایع فراگرفته است. جنس هردو این لایه ها نیز ترکیبی از آهن و نیکل می باشد. با بررسی اوماج آزاد شده از زلزله ها که در ایستگاه های لرزه نگاری مستقر در نقاط مختلف زمین انجام شده، چند دهده می گذرد که این ساختار برای داشنمندان روشن شده است. همچنین می دانیم که چرخش هایی در لایه بیرونی وجود دارد و تا به حال تصور می شد که تنها منبع میدان مغناطیسی زمین همین چرخش می باشد. البته نتایج جدید به کل این دانسته ها را نقض نمی کنند بلکه اصلاحاتی در آن ایجاد کرده و اطلاعات جدیدی نیز به دست می دهند.

در سال 2005 تحقیقی نشان داد که اگرچه لایه هسته درونی در جهتی یکسان با جهت گردش زمین می چرخد، این چرخش کمی سریعتر از سرعت چرخش زمین به دور خود می باشد. این یافته با کشف عجیب دیگری نیز که قرن ها قبل توسط ادموند هالی (Edmond Halley) انجام شده بود مطابقت داشت. بر اساس یافته های هالی در سال 1692، میدان مغناطیسی زمین هر دهه چند درجه ای به سمت غرب متمایل می شود. یافته جدید محققان برای دو مورد مطرح شده تا اینجا پاسخ مناسبی ارائه می دهد.

در این تحقیق دانشمندان اگرچه بیشتر بودن سرعت چرخش هسته درونی نسبت به حرکت وضعی زمین را تایید کردند، اما دریافتند این چرخش در خلاف جهت حرکت وضعی زمین می باشد. این نتایج مهم و شگفت آور با استفاده از تحلیل ها و محاسبات انجام شده توسط ابر کامپیوتر مونت رز (Monte Rose) انجام شده است. این ابرکامپیوتر شبیه سازی هسته زمین را 100 برابر دقیقتر نسبت به بهترین مدل سازی های انجام شده تا به حال محاسبه کرده است. این شبیه سازی نشان داد که این میدان مغناطیسی زمین بوده که موجب گردش هسته های زمین می شود و عامل آن نیست. این میدان هسته درونی را به سمت شرق متمایل کرده در حالی که بطور همزمان، عکس العملی یکسان موجب تمایل چرخش هسته بیرونی به سمت غرب می شود. همچنین بر اساس همین یافته ها، به دلیل چرخش هسته بیرونی به سمت غرب، دوران های آهن مایع نیز در همین جهت بوده و میدان مغناطیسی را در جهتی که منجم معروف، هالی کشف کرده بود تغییر می دهد.

آشنایی با شهر یزد

پیشینه تاریخی

استان یزد از سرزمینهای کهن و تاریخی ایران زمین است . در بغضی از منابع بنای اولیه برخی از شهرهای این استان چون ( میبد ) را به سلیمان پیغمبر ، ( یزد) را به ضحاک و اسکندر مقدونی و ( ابر کوه ) را به ابراهیم پیغمبر نسبت داده اند . این بیانگر قدمت و دیرینگی پیشینیه تاریخی و فرهنگی سرزمین و مردم این دیار است . مجموعه آثار باستانی پراکنده موجود در این استان نیز به سهم خود گویای این پیشینه تاریخی است . آثاری چون دست افزار های سنگی بدست آمده از دره های شیر کوه ، نگاره های روی تخت سنگ کوه ارنان ، تکه سفالهای منقوش نارین قلعه میبد – متعلق به دوره ایلامی ، غارهای استان و آثار معماری و شهر سازی باستانی و … نشان می دهد مدنیت یزد ، در چهار کانون باستانی ( مهریز و فهرج ) ، ( یزد ) ، ( رستاق و میبد ) و ( اردکان) متمرکز بود . پژوهشگران این منطقه را که در مسیر شاهراه های باستانی ( ری - کرمان ) و ( پارس – خراسان ) قرار داشت ، جزء سرزمینهای دوردست مادها شمرده اند .  سلسله ها و حکامی که بر یزد حکومت کردند عبارتند از : قباد انوشیروان ، یزد گرد اول ، ساسانیان ، آل کاپویه ، اتابکان ، مغولان ، آل مظفر ، تیموریان ، صفویان ، افشاریان و قاجاریه

 

موقعیت جغرافیایی

استان‌ یزد با ۱۲۰۰۰۰ کیلومتر مربع‌ وسعت‌ در مرکز ایران‌ قرار دارد و براساس‌ آخرین‌ تقسیمات‌ کشوری‌،دارای‌ هفت‌ شهرستان‌ به‌ نام‌های‌ ابرکوه‌، اردکان‌، بافق‌، تفت‌، مهریز، میبد و یزد است‌. استان‌ یزد در سال‌ ۱۳۷۵حدود ۸۰۰۰۰۰ نفر جمعیت‌ داشته‌ است‌. از این‌ تعداد 15/75 درصد در نقاط‌ شهری‌ و 85/24 درصد در نقاط‌روستایی‌ ساکن‌ بوده‌اند. شهر یزد پرجمعیت‌ترین‌ شهر و مرکز سیاسی‌ – اداری‌ استان‌ یزد است‌.استان‌ یزد در قلمرو سلسله‌ جبال‌ مرکزی‌ ایران‌ واقع‌ شده‌ و از پستی‌ و بلندی‌ و چاله‌ها و کفه‌های‌ کویری‌متعددی‌ تشکیل‌ شده‌ است‌. این‌ ناهمواری‌ها مشتمل‌ بر تپه‌های‌ پای‌ کوهی‌، دشت‌ها، بیابان‌ها، نواحی‌ کویری‌ وتپه‌های‌ ماسه‌ای‌ است‌.   در استان‌ دو رشته‌ کوه‌ متمایز از هم‌ وجود دارد. اولی‌ بخشی‌ از کوههایی‌ است‌ که‌ در جهت‌شمال‌ غربی‌ – جنوب‌ شرقی‌ از مرکز ایران‌ عبور می‌کنند. و به‌ کوههای‌ مرکزی‌ ایران‌ معروف‌ هستند. دومی‌ شامل‌رشته‌ کوههایی‌ است‌ که‌ در مناطق‌ مرکزی‌، شمالی‌ و شرقی‌ استان‌ قرار دارند. رشته‌ شیرکوه‌ که‌ مانند دیواری‌قسمت‌های‌ مرکزی‌ استان‌ را از بخش‌ غربی‌ آن‌ (چاله‌ ابرقو) جدا می‌کند، همواره‌ از برف‌ و یخ‌ پوشیده‌ شده‌ و درتامین‌ آب‌ شهرهای‌ یزد، تفت‌ و مهریز نقش‌ مهم‌ و اساسی‌ دارد.

 جمعیت

جمعیت استان یزد در حال حاضر بالغ بر 890000 نفر است که 1/4 در صد از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص می دهد . از کل جمعیت استان 78 در صد را جمعیت شهری و 22 در صد را جمعیت روستائی تشکیل می دهد . به دلیل وجود بیابانها و کویرهای وسیع تراکم جمعیت در سطح استان کم است .

تاریخ و فرهنگ

سرزمین‌ یزد جلوه‌هایی‌ از باشکوه‌ترین‌ و درخشانترین‌ میراث‌ فرهنگی‌ و تمدن‌ کهن‌ ادوارمختلف‌ تاریخی‌ ایران‌ را در خود جای‌ داده‌ است‌. تاریخ‌ سکونت‌ انسان‌ در این‌ خطه‌ از هزاره‌ سوم‌ پیش‌ از میلادفراتر رفته‌ است‌، به‌ طوری‌ که‌ در عهد پیشدادیان‌ طوایف‌ در حال‌ کوچ‌ از بلخ‌ به‌ پارس‌، این‌ سرزمین‌ را یزدان‌،نامیدند و از آن‌ زمان‌ به‌ بعد یزد محل‌ عبادت‌ شد. از مهم‌ترین‌ مراکز اسکان‌ اولیه‌ این‌ سرزمین‌ به‌ مهرپادین‌(مهریز) فهرشان‌، پهره‌ (فهرج‌)، خورمیش‌، ادر (اردکان‌)، شواز، قلاع‌ موبدان‌ (میبد)، طرنج‌، عقدا و اشکذرمی‌توان‌ اشاره‌ کرد. شهر یزد به‌ عنوان‌ محلی‌ پاک‌ و مقدس‌ در رأس‌ تمام‌ آبادی‌های‌ مزبور قرار داشته‌ است‌. دره‌های‌ سرسبز و مناطق‌ ییلاقی‌، چشمه‌ سارها، ارتفاعات‌ و قله‌ها، غارها، حیات‌ وحش‌ و شکارگاهها و به‌ویژه‌ جاذبه‌های‌ کویری‌ از خصوصیات‌ جالب‌ توجه‌ طبیعت‌ یزد است‌ که‌ برخی‌ از آنها جزء تفرجگاههای‌ مهم‌مردم‌ استان‌ به‌ شمار می‌آید.        استان‌ یزد از لحاظ‌ کنش‌های‌ فرهنگی‌ نیز جالب‌ توجه‌ است‌. این‌ منطقه‌ از لحاظ‌ رفتارهای‌ فرهنگی‌ مردم‌کانون‌ گوناگونی‌هاست‌ و در این‌ بین‌ خصوصیات‌ فرهنگی‌ زرتشتیان‌ از پیشینه‌ تاریخی‌ درخشانی‌ برخوردار است‌.زرتشتیان‌ طبق‌ آئین‌ زرتشت‌ مراسم‌ ویژه‌ای‌ را در روزهای‌ معینی‌ از سال‌ برگزار می‌کنند که‌ از دیدگاه‌ جهانگردی‌برای‌ افراد مسلمان‌ و پیروان‌ سایر ادیان‌ جالب‌ توجه‌ و دیدنی‌ است‌.

 نژاد

مردم استان یزد از نژاد آریادی و ایرانی هستند و به علت موقعیت جغرافیائی ویژه این استان، از آمیختن با نژادهای غیر ایرانی تا اندازه ای مصون مانده اند . در روزگار باستان و آغاز مدنیت و آبادی در این سامان نژادهای دیگری در این ناحیه می زیستند و با نژادهای اصلی آن در امیختند . این آمیزش بی گمان بعدها در سرگذشت اجتماعی ، فرهنگی و حتی ترکیب نژادی مهاجران تازه رسیده آریائی نیز تأثیر بسیار داشته است . در نیمه هزاره دوم پیش از میلاد آریائی ها به فلات مرکزی ایران از جمله منطقه یزد که در دل این فلات قرار دارد ، روی آوردند . در دوره های بعد نیز ، گروه های عرب ، ترک ، مسیحی و کلیمی به این منطقه آمدند . در سده اخیر نیز اعراب مهاجر به این استان آمده و در آن ساکن شدند.

 

زبان

مردم استان یزد به زبان فارسی رایج ، با پاره ای ویژگی های گویشی سخن می گویند . برخی ویژگیهای گویشی در میان شهرستانهای این استان محسوس است . زبان شناسان نیم زبانهای جدید ایرانی را به دو دسته باختری و خاوری تقسیم کرده اند . لهجه یزدی جزء نیم زبانهای مرکزی دسته باختری است که در بخش باختری فلات ایران ، تا حدود مرزهای ایران رواج دارد . در بیشتر نیم زبانهای مرکزی از جمله لهجه شیرین یزدی اثر آمیختگی کمتری با زبان عربی دیده میشود . زرتشتیان یزد به زبان نیاکان خویش ، زبان فارسی دری سخن می گویند . زبان زرتشتیان یزد به دلیل پاره ای عوامل اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی آمیختگی بسیار با زبان فارسی پیدا کرده ، به طوری که آهنگ ناتوان شدن وحتی فراموش شدن آن روز به روز تندتر میشود .

مذهب

پیش از ورود مسلمانان به ایران ، مردم استان یزد نیز مانند مردم سایر نقاط ایران زرتشتی بودند . با انقراض حکومت ساسانیان در نیمه نخست سده اول ه . ق مردم بیشتر نقاط ایران از جمله استان یزد نیز به دین اسلام گرویدند ؛ ولی برخی از آنان با پرداخت جزیه ، آیین خود را حفظ کردند و زرتشتی باقی ماندند . قریب به اتفاق مردم استان یزد ، مسلمان و پیرو شیعه جعفری هستند .

 آب و هوا

اقلیم‌ استان‌ یزد به‌ دو علت‌ اساسی‌ خشک‌ است‌. اول‌ آنکه‌ بر روی‌ کمربند خشک‌ جهانی‌ واقع‌ شده‌ ودیگر آنکه‌ از دریاهای‌ آزاد عمان‌ و خلیج‌فارس‌ و دریاچه‌های‌ داخلی‌ و بادهای‌ رطوبت‌زای‌ دریایی‌ بسیار دوراست‌. عامل‌ مهم‌ اعتدال‌ نسبی‌ آب‌ و هوای‌ یزد که‌ قابلیت‌ زیست‌ نسبتاً مناسبی‌ به‌ آن‌ بخشیده‌ است‌، ارتفاعات‌مهمی‌ است‌ که‌ در اطراف‌ آن‌ پدید آمده‌ و به‌ طور موضعی‌ در بهبودی‌ هوای‌ استان‌ اثر می‌گذارند و لذا مناطقی‌ باارتفاع‌ بیش‌ از 2500 متر از اعتدال‌ و رطوبت‌ نسبی‌ بیشتری‌ برخوردار هستند.

متوسط‌ دمای‌ هوای‌ استان‌ 9/18 درجه‌ سانتی‌گراد است‌. حداکثر مطلق‌ دما در تیرماه‌ برابر 43 و حداقل‌ آن‌ در دی‌ماه‌ برابر 2/7 درجه‌ سانتی‌گراد می‌باشند. به‌ استثنای‌ منطقه‌ کوهستانی ‌شیرکوه‌ ، سایر نقاط‌ استان‌ یزد اقلیم‌ گرم‌ و خشک‌ و بیابانی‌ دارد که‌ از غرب‌ و جنوب‌ غربی‌ به‌ طرف‌ شمال‌ شرقی‌و شرق‌ خشک‌تر می‌شود.

 سوغاتی ها و صنایع دستی

علاوه‌ بر منسوجات‌ و تولیدات‌ پارچه‌ای‌، انواع‌ شیرینی‌های‌ خاص‌ نیز تهیه‌ می‌شود که‌ در سراسرایران‌ و حتی‌ در اقصی‌ نقاط‌ جهان‌ طرفداران‌ فراوان‌ دارد. شیرینی‌های‌ مهم‌ یزد عبارتند از: باقلوا، قطاب‌،لوزنارگیل‌، پشمک‌، نان‌ برنجی‌، حاج‌ بادام‌، حاج‌ پسته‌ و حاج‌ گردو، زولبیا، گوشه‌ فیل‌ و انواع‌ شیرینی‌های‌خشک‌ که‌ بسیار ظریف‌، شکیل‌ و خوشمزه‌ پخته‌ و عرضه‌ می‌شوند .

 

کشاورزی

به دلیل خشکی آب و هوا و اندک بودن میزان بارندگی بین استان‌های ایران کمترین اراضی کشاورزی در یزد قرار دارد. عمده محصولات کشاورزی یزد شامل خرما-پسته و گندم است. به علت کم‌آبی این استان بیشتر جنبه صنعتی دارد.

صنعت

استان یزد استانی صنعتی است که صنعت بافندگی آن از شهرت زیادی برخوردار است. صنعت شیرینی‌سازی در استان یزد از قدمتی دیرینه برخوردار است و محصولات آن صاحب شهرتی‌ شده‌اند که از مرزهای ایران فراتر رفته ‌است. مهم‌ترین شیرینی‌جات یزدی با نام‌های قطاب، پشمک و باقلوا شهرت دارند. بیشترین تولیدات واحدهای صنعتی شهر را منسوجات، کاشی و سرامیک و فرش ماشینی تشکیل می‌دهد. واحدهای صنعتی استان یزد عمدتاً در شهرک‌های صنعتی یزد و میبد متمرکز شده‌اند. همچنین یزد دارای معادن زیادی است که مهم‌ترین آنها معدن سنگ آهن چادرملو و چغارت و معدن سرب و روی کوشک هستند. معادن غنی اورانیوم نیز در اواخر دهه ۸۰ در منطقه ساغند یزد کشف شده‌است. جمعیت استان یزد در سرشماری سال ۱۳۷۵ حدود 900 هزار نفر ثبت شده‌است. هم اینک برق استان یزد توسط شرکت برق منطقه ای یزد که از سال 1368 تاسیس گردیده است تامین می شود . این شرکت با فروش بیش از52 درصد از فروش کل خود در سال به مشترکین صنعتی ( بالغ بر 3 میلیارد کیلووات ساعت انرژی در سال 85 (سهم مهمی را در صنعتی شدن استان ایفا نموده است . لذا این استان را می توان به عنوان یک قطب صنعتی کشور ایران محسوب نمود.

نمای کلی از موقعیت جغرافیایی شهر یزد بر روی نقشۀ ایران و نقشۀ استان در سال 85

	شهرهای همجوار شهر یزد: از شمال به شهرستان اردکان  از جنوب به شهرستانهای تفت و مهریز از شرق به شهرستان بافق  از غرب به شهرستانهای صدوق و میبد و استان اصفهان

 

نسخه‌ای از نقشۀ شهر یزد

شهر یزد در 31 درجه و 55 دقیقه شمالی و 54 درجه و بیست دقیقه شرقی قرار دارد. ارتفاع شهر یزد از سطح دریا 1218 متر می باشد.

عکس هوایی از فراز شهر یزد

در این عکس کشیدگی شهر را به خوبی می‌توان مشاهده کرد

در این عکس پهنه‌ی شهر یزد به خوبی قابل مشاهده است

اطلاعات کلی از جغرافیای یزد

—       مساحت استان یزد:  129285 کیلومتر مربع (7.9 درصد از مساحت کشور) چهارمین استان کشور

—       جمعیت استان یزد: 1,074,428 بیست و سومین استان

—       تراکم جمعیت در استان یزد: 8 نفر در کیلومتر مربع بیست و نهمین استان کشور

—       جمعیت شهرستان یزد: 582682

—       جمعیت شهری: 550904 نفر- جمعیت روستایی: 31778 نفر

—       جمعیت مرد: 297546 نفر- جمعیت زن: 285136 نفر

—       جمعیت شهر یزد: 500000

—       میزان با سوادی: 83/6. مردان:87. زنان:79/8. (آمار سال 1385)

—       نیروی کار: کشاورزی 14/2%، صنعت 32/1%، خدمات 53/7% (آمار سال 1385)

—       در سال تحصیلی 84-83 بیش از نیمی از دانش آموزان کلیه مقاطع تحصیلی استان در شهرستان یزد بوده اند. تعداد دانش آموزان شهرستان یزد در این سال 107897 نفر بوده که 53843 نفر (49/9 درصد) آن را پسران و 54054 نفر (50/1 درصد) بقیه را دختران تشکیل می داده اند. (آمار سال 1385)

—       تعداد کل دانشجویان: 18155نفر، تعداد دانشجویان پسر: 9976نفر، تعداد دانشجویان دختر: 8179نفر. (در سال تحصیلی 84-83)

نقشۀ محورهای دسترسی و میزان فواصل با شهرهای نزدیک و کلانشهرها

فاصله شهر یزد با برخی شهرها و مراکز استانهای اطراف و کلانشهرهای کشور: سمنان: 913 شاهرود: 727 اصفهان:300 شیراز: 425 بندر عباس: 657 کرمان: 361 بیرجند: 873 مشهد: 922 تهران: 677 ارومیه: 1374 تبریز: 1276 کرمانشاه: 953 اهواز: 1081 فواصل بر حسب کیلومتر می باشد.

 

محورهای اصلی شهر یزد

—    راه های اصلی، فرعی و روستایی یزد: این راه ها، شامل راه های اصلی، فرعی، روستایی و مال رو است. راه های اصلی، یزد را با استان های اصفهان، فارس، کرمان و خراسان پیوند می دهد و از راه های مهم ارتباطی شمال به جنوب و باختر به خاور ایران است. یزد به عنوان مرکز استان محل انشعاب راههای درون استانی و برون استانی است. جاده معروف به سنتو، راه اصلی ارتباطی بین یزد، تهران و اصفهان و دیگر نقاط شمالی استان است. امتداد این مسیر در جنوب به راههای استانهای کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان می پیوندد. همین طور راه یزد- تفت- ابرکوه، استان یزد را با استانهای فارس، کهکیلویه و بویر احمد و بوشهر و حتی خوزستان و لرستان در جنوب غرب کشور متصل می سازد. از ناحیه شرق نیز راه یزد- طبس استان را به استانهای خراسان جنوبی و خراسان رضوی متصل می نماید. راه یزد- بافق نیز مرکز استان را به شهرستان بافق مرتبط می سازد.

             بندر های مهم هرمزگان و هم چنین بندر استراتژیک چابهار در استان سیستان و بلوچستان نیز تأثیر زیادی در رونق این راه ارتباطی داشته اند. 

—    راه های هوایی شهر یزد: فرودگاه شهید صدوقی یزد دارای امکان های کافی برای پذیرش هواپیماهای مختلف بوده و می تواند خدمات فرودگاهی بایسته را برای پرواز های داخلی و خارجی تأمین کند. علاوه بر پرواز های هر روزه تهران – یزد و بر عکس، پرواز های دیگری به اصفهان، مشهد، زاهدان، بندر عباس، شیراز، کرمان، ... در این فرودگاه انجام می شود. اخیراً پرواز های حج و زیارت سوریه نیز به طور مستقیم از فرودگاه شهید صدوقی یزد انجام می شود.

—    شبکه ریلی شهرستان یزد (استان یزد): راه آهن جنوب شرق که مرکز آن در یزد قرار دارد یکی از فعالترین راه آهن های سراسر کشور می باشد، چه راه آهن سراسری یزد- بافق- بندرعباس و یزد- اصفهان و یزد- تهران و اخیراً یزد- بافق- مشهد در این شبکه قرار دارد

—    راهها و شاهراهای قدیمی استان یزد: در قدیم راه های دسترسی راههایی در استان یزد مهیا شده بود تا کاروانهای تجاری داخلی وخارج از استان بتوانند به راحتی در مسیر کویر حرکت کنند. راه ری ـ اصفهان ـ یزد:‌ " راه ری ـ اصفهان ـ یزد " از ری به سوی جنوب رفته، از قم و کاشان گذشته به شهر گبای (اصفهان کنونی ) رسیده از آن جا شعبه ای از آن، از راه یزد به کرمان و از کرمان باز شعبه ای به سیستان، سند و کرانه های دریای مکران ( دریای عمان ) می پیوست. راه یزد ـ سیستان: " راه یزد ـ سیستان "، از سیستان تا یزد، راهی وجود داشته، که کویر را در دور افتاده ترین بخش هایش، یعنی بین « ده سلم » و گدارباروت، میان بر می کرده است. راه یزد به خراسان: " راه یزد به خراسان " که دارای ایستگاه های بسیاری است، از یزد به سوی آنجیره و خزانه رفته از تل سیاه و ساغند وپشت بادام گذشته به رباط محمّد رسیده از آن جا به ریگ و مهلب و رباط حوران، ... رفته، سر انجام به ترشیز ( کاشمر ) و از آن جا به نیشابور می پیوسته است.

یک رگی کردن ساختمان

بعد از پی سازی و ایزولاسیون در ساختمانهای آجری معمولا روی پی را طبق نقشه یک رگ آجر نی چینند و باصطلاح ساختمان را یک رگی می نمایند. در موقع یک رگی کردن ساختمان باید دقت کافی بعمل آید که اندازه ها کاملاً مطابق نقشه باشد. بعد از یک رگی ن ساحتمان مجددا ابعاد اطاقها و راهروها و سرویسها را کنترل نموده و مخصوصاًاز گونیا بودن تمام قسمتها بوسیله چپ و راست گرفتن مطمئن می شویم. در این مرحله عرض ئیوارها باید مطابق نقشه باشد. سپس اقدام به دیوارچینی می نمایند.

لایه های مختلف دیوارچینی

1-   آجرچینی به پهنای مختلف

2-   ملات

دیوار

برای جداسازی قسمتهای مختلف ساختمان بکار می رود. به این نوع دیوارها پارتیشن یا جداکننده می گویند. تیغه دیواری است به پهنای 5 یا 10 یا 20 سانتیمتر. تیغه های بلند و طویل را نمی توان به پهنای 5 یا 10 سانتیمتر ساخت زیرا تیغه های 5 یا 10 سانتیمتری با ابعاد زیاد ایستا نخواهد بود. ملات تیغه های 5 سانتیمتری معمولا گچ و خاک است.

عرض دیوار

عرض دیوار معمولا بستگی به ارتفاع آن و باری که روی آن قرار می گیرددارد و معمولا دیوارهای ساختمانهای دو تا سه طبقه را 35 سانتی متری و و سه تا چهار طبقه را 45 سانتی متری می سازند و می توان در یک ساختمان چهار طبقه عرض دیوار را در طبقه اول 45 سانتی متر و در سه طبقه بعد 35 سانتی متر ساخت. برای ساختمانهای یک طبقه اگر از ملات ماسیه سیمان و یا سیمان آهک استفاده نمایند می توان دیوارهای حمال را 22 سانتیمتری هم بچینند.

ملات

ملات ماده چسبنده ای است که بین دو قشر از مصالح ساختمانی قرار گرفته و آن دو قشر را به خود می چسباند. ملات یکی از مهمترین مصال مصرفی در ساختمان است که در همه جای ساختمان به شکلهای مختلف مصرف می شود.

خواص ملات

1-   ملات باید دارای قوت چسبندگی باشد.

2-   از نظر تحمل بار قدرت باید حداقل مساوی مصالحی باشد که در بین آنها قرار می گیرد. زیرا در غیر این صورت ارزش مقاومت مصالح مصرفی را پایین می آورد.

3-   ملات باید به صورت ارزان و فراوان در دترس باشد.

4-   ملات باید خاصیت شکل پذیری داشته و بخوبی روی دیوار پهن شده و سطح صافی ایجاد نماید.

انواع ملات

ملاتهایی که بیشتر در ایران مصرف دارند عبارتند از:

الف – ملات گل آهک

ب- ملات ماسه آهک

ج – ملات ماسه سیمان

د – ملات ماسه سیمان – آهک

ه – ملات گچ

و – ملات گچ و خاک

الف – ملات گل آهک

ملات گل آهک ارزانترین و ضعیفترین ملات بوده

ب – ملات ماسه آهک

ماسه مصرفی برای این نوع ملات باید ماسه خاکی باشد یعنی ماسه ای که درصد خاک آن بیشتر است. آهک مورد نیاز در این نوع ملات در حدود 300 الی 400 کیلوگرم آهک در متر مکعب ماسه است. این ملات بیشتر برای آجرچینی استفاده شود.

ج – ملات ماسه سیمان

این ملات که مرغوب ترین نوع ملات در ساختمان می باشد باید با ماسه شکسته و یا ماسه رودخانه ای کاملا شسته تهیه شود. از این ملات می توان در تمام قسمتهای ساختمان استفاده نمود مانند آجرکاری – کاشی کاری – سیمانکاری – فرش کف – سنگ کاری و غیره.

د – ملات ماسه سیمان آهک

به این ملات که ملات باتارد و یا ملات حرامزاده می گویند از ملاتهای خوب و ارزان و محکم در ساختمان می باشد. ماسه این نوع ملات می تواند ماسه رودخانه ای بوده و چند درصدی هم خاک داشته باتشد.

هـ - ملات کچ و کچ خاک

این ملاتها بیشتر در موقع ساختن طاق ضربی و دیوارهای تیغه ای 5 سانتیمتری به کار می رود درصد خاک و گچ بستگی به سرعت گیرایی گچ دارد و معمولا حدود 50 درصد گچ و 50 درصد خاک رس مصرف می شود.

لایه های مختلف دیوار اطاقها

1-   دیوارسازی

2-   شمشه گیری

3-   گچ و خاک

4-   سفیدکاری

5-   کشته کشی

6-   سنگ قرنیز

1- دیوارسازی

در مورد دیوارسازی و ابعاد آن در قسمتهای قبل توضیح داده شده است.

2- شمشه گیری

پس از دیوارچینی با توجه باینکه دیوارهای داخلی را بصورت گری (آجرچینی با آجر فشاری معمولی بدون شمشه ملات) میچینند و دقت این نوع دیوار چینی از لحاظ شاقول بودن و تراز بودن زیاد نییست. بوسیلة شمشه گیری دیوار را در یک سطح قرار میدهند.

3-کچ و خاک

خاک رس را الک کرده و یا گچ مخلوط مینمایند. هرقدر گچ زودگیرتر باشد به خاک بیشتری نیاز دارد و معمولا نسبت تقریبی این مخلوط پنجاه درصد می باشد.

پس از مخلوط نمودن کچ و خاک، در ظرفهای کوچکی که به آن استانبولی میگویند قدری آب ریخته و آنگاه این مخلوط را روی آب میپاشند تا بدینوسیله کلیة دانه های گچ در تماس با آب باشد. آنگاه آنرا مخلوط کرده تا بصورت خمیری یکنواخت درآید. علت مصرف خاک در گچ خاک تینست که هم ملات ارزانتر تمام میشود و هم ملات دیرگیرتری بدست میدهد و پلاستیک تر از ملات گچ میباشد.

4- سفیدکاری

بعد از اتمام کاه گل و یا گچ خاک و خشک شدن آن اقدام به سفیدکاری میکنند. به علت زودگیر بودن ملات گچ آنرا مانند گچ و خاک به مقدار کم در استانبولی میسازند. در موقع ساختن ملات گچ باید پودر گچ را تیو آبی که در استانبولی میریزند بپاشند تا تمام ذرات کچ در مجاورت آب قرار گرفته و تر بشود. آنگاه با مالة روی کاه گل و یا گچ خاک میمالند بطوریکه سطح کاملا صاف و یکنواختی ایجاد شود.

5- کُشته کشی

بعلت زودگیر بودن گچ نمیتوان سطح آنرا کاملا پرداختی و صاف نمود. بدین علت بعد از سفیدکاری و قبل از آنکه ملات گچ خشک شود روی آنرا یک ورقه کشته به ضخامت چند دهم میلیمتر میکشند و با ماله خوب پرداخت میکنند تا سطحی کاملا صاف و آمادة نقاشی بدست آید.

کشته کلات گچی است که دیگر سخت نمیشود و آنرا بدین طریق تهیه مینمایند که ابتدا پودر گچ را از الک بسیار ریزی گذرانیده و آنگاه آن را مانند تهیة ملات کچ معمولی توی آب میپاشند و بوسیلة هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن آن میشوند و عمل زدن را تا 10 الی 15 دقیقه ادامه داده تا گچ حداکثر ازدیاد حجم خود را بدست آورد.

6- سنگ قرنیز

با توجه به اینکه کچ در مقابل رطوبت مقاوم نبوده و بسرعت فاسد میشود. برای جلوگیری از رسیدن رطوبت به دیوار کچ کاری شده در موقع شستن کف، دور اطاقها را به ارتفاع 10 سانتیمتر یک رگ سنگ پلاک کار میگذارند که بآن اصطلاحاً قرنیز میگویند. برای قرنیز میتوان از سنگهای مختلفی مانند سنگ تراورتن، باغ ابریشم و یا سنگ مرمر و غیره استفاده نمود. کلفتی سنگ قرنیز معمولاً یک سانتیمتر است. سنگ قرنیز را با سیمان کار میگذارند.

کف سازی

کف سازی در آن قسمت از ساختمان اجراء میشود که سطح مفید اطاقها – سالنها – سوریسها – انبارها و غیره را تشکیل میدهد با توجه به محل استفاده، کف سازی انواع مختلف دارد. لایه های کف سازی در طبقه همکف و طبقات بالا بشرح زیر است:

الف: لایه های مختلف کف سازی از پائین به بالا در طبقه هم کف؛

1-   زمین کوبیده

2-   بلوکاژ

3-   بتن مگر

4-   ملات

5-   موزائیک و یا سنگ و یا سرامیک

6-   کف پوش در صورت لزوم

ب: لایه های مختلف کف سازی از پائین به بالا در طبقات بالا

1-   طاق ضربی و یا انواع طاقهای دیگر

2-   بتن سبک در صورت لزوم

3-   عایق صوتی در صورت لزوم

4-   ملات

5-   موزادیک و یا سنگ و یا سرامیک

6-   کف پوش در صورت لزوم

1- زمین کوبیده

اولین لایه کف سازی زمین کوبیده میباشد. چنانچه ساختمان احداث شده در زمینهای خاک دستی و یا زمینهای سست باشد برای جلوگیری از نشست های احتمالی زمین کف اطاقها و یا سالنها را می کوبند.

برای این کار پس از اتمام عملیات سفت کاری کف اتاقها را آبپاشی نموده و بوسیله ضربه های دستی و یا مکانیکی تراکم خاک را بحداکثر میرسانند. و یا با تزریق آب آهک قدرت تحملی زمین را به اندازه دلخواه میرسانند.

2- بلوکاژ

برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف اطاقها و سالنها روی زمین کوبیده شده با ضخامت حداقل 15 سانتیمتر سنگهای درشت به قطر تقریبی 5 ستمتیمتر می ریزند.

3- بتن مگر

برای بدست آوردن سطح صاف و محکمی روی بلوکاژ در حدود 10 سانتیمتر بتن مگر میریزند.

4- ملات

روی بتون مگر یک لایه ملاست ماسه سیمان یا ماسه سیمان آهک کشیده میشود. این لایه جهت فرش موزائیک یا سنگ میباشد.

سرویسها:

توالت – روشوئی

قسمتهی فوق که از مهمترین مکانهای ساختمان است از لحاظ اجرای ساختمانی مخصوصاً در مورد قیر و گونی دارای یک نوع دیتیل می باشد فقط ممکن است از لحاظ معماری (ابعاد محلها) و یا تاسیسات و نوع لوله کشی با هم متفاوت باشند. کف و دیوارهای سویسها دارای دتیل های جداگانه میباشند. لایه های کف سرویسها از پائین به بالا بعد از طاق ضربی به شرح زیر است.

1-   بتن سبک برای شیب بندی

2-   یک لایه ماسه سیمان

3-   قیر و گونی

4-   فرش

1- بتن سبک برای شیب بندی:

چنانچه در کف رویسها کف شور کار گذاشته شود حتماً باید تمام قسمتهای کف شیب ملایمی بطرف کف شور داشته باشد.

2- ماسه سیمان برای زیر قیر و گونی

همیشه یک قشر ماسه سیمان برای زیر قیرگونی انجام میشود این لایه و لایه قیر و گونی افقی و عمودی برای تمام سرویسها لازم است.

3- قیر و گونی

قیر و گونی سرویسها بهتر است در دو مرحله انجام شود. مرحله اول دیوارها مرحله دوم کف.

نظر باینکه معمولا کاشی کاری سرویسها را قبل از فرش کف انجام می دهند چنانچه قیر و گونی نیز همزمان با قیر و گونی دیوارها انجام شود در موقع کاشی کاری و عبور و مرور کارگران از روی کف ناچاراً قیر و گونی آسیب دیده و سوراخ میشود و درنتیجه موقع فشر کف دوباره باید این قیر و گونی با دو لایه قیر و یک لایه گونی نجدید شود. برای جلوگیری از این دوباره کاری بهتر است ابتدا دیوارها را قیرگونی نموده و حداکثر این قیرگونی را تا 10 سانتیمتر روی کف ادامه دهیم و بعد از اجرای کاشی ماری و بلافاصله قبل از فرش کف نسبت به قیر و گونی کف اقدام نموده. بهتر است قیر و گونی کف سرویسها در دولایه گونی و سه لایه قیر انجام شود.

4- فرش کف

اگر در کف سرویس کف شور کار گذاشته باشند محل سرویس را باید با کف پوشهائی که ابعاد آن کوچکتر باشد فرش نمائیم. ولی چنانچه کف سرویس دارای شیب نباشد میتوان برای فرش آن از هر اندازه کف پوش استفاده نمود مانند سرامیک، موزائیک، سنگ، کاشی های مخصوص کف، این نوع کاشیها باید اولا مقاوم بوده و در ثانی لیز نباشند.

لایه های دیوارهای سرویسها از خارج بداخل

1-   دیوار

2-   قشر ماسه سیمان زیر قیر و گونی

3-   قیر و گونی

4-   تور سیمی

5-   کاشی لعابی و ملات

تور سیمی

اگر ملات ماسه سیمان پشت کاشی لعابی روی لایه ای مانند قیر و گونی انجام شود که بهیچوجه آب ملات را نمی مکد درنتیجه بآن نمی چسبد و بعد از خشک شدن این دو لایه بصورت دو جسم جدا از هم کار میکنند و در اثر کوچکترین ضربه لایه روئی فرو میریزد. برای جلوگیری از این موضوع چنانچه قیر و گونی را تا ارتفاع 30 سانتیمتر بالاتر از محل دوش ادامه داده باشند روی آنرا یک لایه تور سیمی می کشند که ملات پشت کاشی لعابی به آن بچسبد.

5- کاشی لعابی و ملات آن

کاشی قطعه ای است لعابی به ابعاد 10*10 یا 15*15 یا 20*20 یا ابعاد دیگر. ضخامت آن در حدود 6 میلینتر الی یک سانتیمتر میباشد. کاشی از دو لایه تشکیل شده است. لایه زیرین کاشی از جنس خاک رس می باشد که پس از تعیین درصد ناخالصی های آن و اضافه نمودن مواد لازم آنرا قالب گیری نموده و پس از خشک کردن آنرا به کوره می برند.

برای نصب کاشی ابتدا زیر کاشی را در کف بوسیله گچ و یا ماسه تراز می نمایند و بعد کاشی را بحال تراز و شاقول نصب نموده و موقتاً با قطعه ای تز گل رس تعادل آنرا حفظ می نمایند بعد دوغ آب پر سیمانی با ماسه نرم ساخته و آهسته آهسته پشت آنرا با دوغ آب در دو یا سه مرله پر می کنند اگر در یک مرحله پشت کاشی را با دوغاب سیمانی پر کنند ممکن است در اثر وزن دوغاب کاشی از جای خود کنده شده و یا از شاقول و تراز بودن خارج شود پس از آنکه پشت یک رج کاشی با دوغاب سیمان پر شد رج بعدی را روی آن میگذارند و بعد از اتمام کار درزهای آنرا با ملاتی که از لحاظ رنگ با کاشی هماهنگ باشد بندکشی مینمایند معمولاً از لحاظ زیبائی ارتفاع کاشی کاری را تا زیر سقف ادامه می دهند.

سقف کاذب

سقف کاذب سقفی است که در زیر سقف اصلی ساختمان ساخته میشود و به سقف اصلی آویزان است.

معمولاً از فاصلة بین سقف کاذب و سقف اصلی که ممکن است تا حدود 80 سانتیمتر هم باشد لوله های آب گرو و آب سرد یا شوفاژ و همچنین کانالهای جرارتی یا لوله های فاضل‌آب را عبور می دهند.

قسمتهای مختلف سقف کاذب:

1-   میله گردهای عمودی

2-   میله گردهای افقی چپ و راست

3-   نبشی کنار دیوار

4-   رلبیتس

5-   گچ کاری

1- میله گردهای عمودی

سقف کاذب به سقفق اصلی ساختمان آویزان است. برای اینکار میله گردهائی که در حین کار با طول معین (ضخامن سقف کاذب) در سقف نصب می نمایند.

چنانچه سقف تیرآهن و طاق ضربی باشد میله گردها را به تیرآهن جوش میدهند با توجه به اینکه فاصلة تیرآهنها از همدیگر در حدود یک متر است در اینصورت فاصله میلگردهای عمودی از همدیگر از یک طرف یک متر و از طرف دیگر حدود 40 سانتیمتر باید باشد.

2- میله گردهای افقی چپ و راست

میله گردهای عمودی انتهای این میله گردها را بوسیله دو ردیف میله گرد چپ و راست بهمدیگر متصل می نمایند بطوریکه در زیر مستطیل هائی به ابعاد 40*40 و یا 40*100 سانتیمتر تشکیل میشود بجای میله گرهای افقی چپ و راست میتوان از نبشی یا سپری استفاده نمود باید دقت کرد که این شبکه 40*40 یا 40*100 کاملا در یک سطح واقع شده باشد زیرا در غیر اینصورت سقف تمام شده در یک سطح نبوده و خوش منظره نمی باشد.

3- نبشی کنار دیوار

در کنار دیوار یعنی در محل اتصال سقف کاذب به دیوار یک عدد نبشی وصل می نمایند اگر در آن ناحیه امکان آویزان کردن میله گرد از سقف موجود باشد این نبشی کنار دیوار را به آن میله گردها جوش میدهند ولی اگر امکان آویزان کردن میله گرد از سقف موجود نباشد نبشی را با شاخ به دیوار مجاور بوسیله گچ متصل می نمایند آنگاه سپری ها و یا نبشی ها چپ و راست را به آن جوش میدهند.

4- رابیتس

چنانچه لایهدآخر سقف کاذب سفیدکاری با گچ باشد از اجرای چوبهای چهار تراش خودداری نموده و بعد از نصب میله گرهای چپ و راست ورقه های رابیتس را که تقریباً شبیه توری است باین میله گردها با مفتول 3 تا
5/3 می بندند.

فاصله های بستن رابیتس به سقف نباید زیاد باشد زیرا در اینصورت رابیتس وزن گچ و خاک و گچ روی آن را تحمل نکرده و سقف ناصاف میشود.

5- کچ کاری روی رابیتس

اجرای این لایه عیناً مانند همان است که در مورد گچ کاری توضیح داده شد فقط در این مرحله برای قشر زیر گچ کاری نمیتوان از کاه گل استفاده نمود بلکه باید زیر کار را بوسیله یک قشر گچ و خاک پوشانید زیرا گچ و خاک از سوراخای رابیتس گذشته و مانند قلابی در پشت آن قرار گرفته و سطح محکم و یکنواختی را ایجاد میکند.

در و پنجره

در و پنجره از قسمتهای مهم و اساسی ساختمان می باشد. در و پنجره را عموماً با چوب و یا پروفیلهای فلزی و یا پروفیلهای آلومینیوم میسازند. برای ساختن درهای ورودی اطاقها از چوبهای مصنوعی مانند فیبر – نئوپان – تخته سه لاهای بی روکش و با روکش استفاده می نمایند. چهارچوب اصلی درهای ورودی را گاهی اوقات از پروفیلهای فلزی میسازند.

چهارچوب فلزی

چهارچوب فلزی را از پروفیلهای پیش ساخته شده به ابعاد مختلف6 درست میکنند. این پروفیلها و کلیه پروفیلهای در و پنجره که در ایران بنامهای پروفیل سپنتا – گیوار – دنیای فلز – و غیره مشهور است از ورق آهن بضخامت های 5/1 الی 2 میلیمتر ساخته میشود در موقع ساختن پروفیل چهارچوب و اتصال قطعات افقی و عمودی آن برشها را باید با زوایه 45 درجه انجام داد. این برش را اصطلاحاً فارسی میگویند.

در چوبی

درهای چوبی ممکن است تماماً از چوب طبیعی ساخته شود و یا از چوبهای کارخانه ای مانند فیبر – تخته سه لا نئوپان و غیره ساخته شود. در هر حال کادر اصلی درهای چوبی از چوب طبیعی ساخته میشود و بعد داخل کادر اصلی را با قطعات چوبی عمودی و افقی شبکه بندی می نمایند.

پنجره

پنجره ها عموماً از پروفیل های فلزی یا چوب و یا آلومینیوم ساخته میشود. پنجره های آلومینیوم را اغلب کشوئی و پنجره های فلزی یا چوبی را با لنگه در بازشو میسازند.

کلیه درها و پنجره های فلزی به ترتیب از پروفیلهای چهارچوبی. لنگه دری. زه وار ساخته میشود و برای جدا نمودن کتیبه از قسمت بازشو پروفیل سپری مورد استفاده قرار میگیرد.

یکسری تعاریف روزمره عمرانی

مساحت زمین: مساحت یک قطعه زمین را می گویند (عمدتاً در سند یا صورتمجلس تفکیک قید شده است یا‌آن دسته از اراضی که ابعاد آن ها بدون اندازه و حدو حدودی بوده و مساحت در سند قید نشده ، مساحت زمین از برداشت وضع موجود محاسبه می گردد.)

مساحت زیربنا: مساحت هر طبقه از بنا را گویند.

مساحت کل بنا: مجموع سطح طبقات یک ساختمان اعم از روی زمین یا زیرزمین.

متوسط مساحت زمین: نسبت مساحت قطعات تفکیک شده به تعداد آن را در یک محدوده معین .

ضریب سطح اشغال : سطح اشغال شده در طبقه همکف یک ساختمان نسبتبه کل مساحت زمین مورد نظر (طبق سند و یا مساحت وضع موجود بشرطی که بدون کسر اصلاحی کمتر از سند مالکیت باشد).

متوسط مساحت کل بنا :نسبت جمع مساحت پروانه ها یا جمع مساحت پایان ساختمانها به تعداد پروانه ها یا پایان ساختمان صادره .

متوسط ضریب تراکم : نسبت جمع تراکم استفاده شده در هرپروانه یا بنا به تعداد کل پروانه های صادره .

مساحت کل طبقات و زیرزمین : مجموع مساحت کل طبقات احداث شده (مطابق مساحت کل بنا) با احتساب مساحت زیرزمین .

تعداد طبقات: طبقات احداث شده از روی شالوده تا پشت بام را شامل می گردد(خرپشته جزء طبقات محسوب نمی شود.)

مساحت مفید : بنای ایجاد شده و قابل استفاده بدون در نظر گرفتن راهروهای ارتباطی، راه پله ، چاهک آسانسور ، شوت زباله ،‌نورگیرها،‌پارکینگ و انبارهای مجزا بخصوص در زیر زمین و تاسیسات و فضاهای مشاعی دیگر.

صفر طبقه : ایجاد خرپشته یا انباری یا توسعه بنا در طبقات موجود که منجر به طبقه اضافی نشود.

تراکم : درصد بنایی که نسبت به مساحت زمین در طبقات قابل احداث می باشد که در طرح تفصیلی برای کاربری های مختلف تعریف گردیده است. (به جز سطوح پارکینگ و مشاعات در همکف و زیرزمین ها و انباری در زیرزمین)

عملکرد بنا(کاربری طبقات و یا کاربرد بنا) : نحوه بهره برداری از فضاهای ایجاد شده از یک ساختمان (انواع استفاده: مسکونی ، تجاری،‌اداری و…)

- مسکونی : استفاده از فضاهای پیوسته ایجاد شده در یک ساختمان بعنوان واحد مسکونی که دارای نور کافی و سرویس مناسب بهداشتی نیز باشد(مناسب برای سکونت خانواده)

- تجاری : محل داد و ستد که معمولاً برگذر یا سرا یا پاساژ یا تیمچه احداث شده و عموماً دارای ویترین باشد(مراکزی که اشخاص حقیقی و حقوقی طبق قانون تجارت عملیات تجاری انجام می دهند و معاملات و داد و ستد می نمایند.)

- اداری : محلی که در آنجا افراد حقوقی و حقیقی مشغول به کار بوده و کارهای خدماتی مربوط به دولت و بخش خصوصی انجام می شود.

- آموزشی: بناهایی که آموزش و پرورش و آموزش عالی و تعلیم و تربیت در آنجا صورت می پذیرد (مهدهای کودک ،‌دبستان ،‌مدارس ، دبیرستان و دانشگاه و دیگر مراکز آموزشی)

- صنعتی : بناهایی که منسوب و مربوط به صنعت بوده و در آنجا قطعات کوچک و بزرگ، سبک و سنگین و حجیم و کوچک صنعتی ساخته می شود.

- کشاورزی: بنایی که در آن انواعی از کشاورزی، کشتکاری، زراعت ، فلاحت ،‌دامداری، پرورش طیور، پرورش ماهی انجام می پذیرد و یا بصورت بنا و یا سالن های کوچک و بزرگ ،‌گلخانه ها ، سوله ها یا مراکز نمونه پرورش ایجاد شده اند.

- فرهنگی : بنایی که در آن به امور فرهنگی پرداخته می شود. مانند آموزشگاه های مختلف ، دفاتر انتشاراتی،‌گالری ها،‌سینما، تئاتر و…

- مذهبی : بنایی که برای انجام آداب و آئین مذهبی احداث می گردد.

- بهداشتی : بنایی که امور مربوط به تندرستی و بهداشت شهروندان در آنجا انجام می پذیرد. مانند بیمارستان ،‌کلنیک ،‌درمانگاه ، تیمارستان و…

- تفریحی ورزشی: بنایی که درآن بتوان به پرورش تناسب و فیزیک بدنی پرداخته و امکانات شادمانی و فرح شهروندان را فراهم نمود. مانند شهربازی ،زمین های ورزشی ،
باشگاه های ورزشی ،‌استادیوم ها ،‌استخرو…

- حمل و نقل ‌: بنایی که جهت امور جابجایی و تردد شهروندان مورد استفاده قرار میگیرد. مانند پایانه ، پارکینگ روباز و طبقاتی ، فرودگاه ، راه آهن

- خدماتی: بنایی که در خدمت آسایش و رفع نگرانی های شهری مورد استفاده قرار گیرد، مانند آتش نشانی ، مراکز جمع آوری زباله ، سرویسهای عمومی

- تجهیزات شهری: بناهایی که جهت برطرف نمودن نیازهای شهری ایجاد می شود مانند پست های برق و گاز، مراکز مخابراتی، مراکز تصفیه آب

-کاربری زمین : نحوه استفاده زمین را براساس سلسله مراتب انواع فعالیت های شهری و طرحهای جامع و تفصیلی، کاربری ملک گویند.

- مسکونی : اراضی که صرفاً برای سکونت افراد با تراکم مختلف پیش بینی شده (از بسیار کم – ویلایی – تا زیاد – بلندمرتبه)

- تجاری : اراضی که برای احداث مغازه ، پاساژ بازار در نظر گفته شود (عمده فروشی و خرده فروشی و دفاتر تجاری)

- اداری : اراضی که برای احداث ادارات مختلف دولتی و خصوصی پیش بینی گردد.

-آموزشی: اراضی که برای احداث ساختمانهای مورد نیاز آموزش و پرورش تعلیم و تربیت و نیز آموزش عالی و آموزش غیرانتفاعی و آموزشی رسمی و غیررسمی پیش بینی می شود.

- صنعتی: اراضی که برای احداث ساختمانهای صنعتی در نظر گرفته می شود (مانند انبارها کارگاهها، کارخانجات، سردخانه ها و تعمیرگاههای بزرگ)

- کشاورزی: اراضی که (معمولاٌ‌خارج از شهر ) برای کشت و زرع پیش بینی شده و ساخت و ساز در آنجا ممنوع می باشد.

-فرهنگی و مذهبی: اراضی که برای احداث اماکن مذهبی از قبیل مسجد ، حسینیه کلیسا،کنیسه ، و آتشکده و … یا برای سینما و تئاتر وفرهنگسرا و… در نظر
گرفته می شود.

- بهداشتی و درمانی: اراضی که برای احداث بیمارستان ، درمانگاه و سایر ساختمان هایی که در ارتباط با بهداشت و درمان شهروندان باشد.

- ورزشی: اراضی که مختص ورزش و تفریح شهروندان برای احداث فضاها و استادیوم های انواع ورزشها باشد.

- حمل و نقل : به اراضی اطلاق می گردد که برای احداث ترمینال، پایانه، فرودگاه، پارکینگ عمومی روباز و طبقاتی در نظر گرفته شوند.

- پست : اراضی که برای ایجاد مراکز و دفاتر پستی پیش بینی گردیده است.

- حریم: اراضی که بدلیل نیاز به فاصله ایمنی لازم است حفظ گردد و در آن بنایی ایجاد نگردد و یا مقررات خاصی رعایت شود.

- تاسیسات شهری: اراضی که در اختیار تاسیسات شهری مانند نیروگاه ، پست برق، پست گاز ، ایستگاه رادیوو تلویزیون و غیره قرار گیرد.

- ارتشی : اراضی که برای احداث پادگان ها و عملیات نظامی در اختیار ارتش و نیروهای انتظامی قرار گیرد.

- داخل طرح اجرایی : اراضی واقع در طرح های دردست اقدام شهرداری.‌(که عمدتاً طرحهای شبکه گذرها و میادین می باشند)

- کلاً ‌داخل طرح : اراضی که کلاً‌ در طرح شبکه شهری و یا خدمات شهری واقع شوند.

-معوض شهرداری: اراضی که شهرداری در اختیار خود قرارداده تا در صورت نیاز به صاحبان املاکی که ملک آن ها در طرح واقع می شوند واگذار نماید.

- انبارها: اراضی از شهر که بعنوان بارانداز و احداث انبار اختصاص یابد.

- خدمات شهری: اراضی با کاربری خدماتی مانند: آتش نشانی، مرکز جمع آوری زباله،تجهیزات شهری

-
فاقد کاربری : اراضی که فاقد هرگونه کاربری هستند یا بعنوان ذخیره های شهری در نظر گرفته شده اند و یا هنوز طبق برنامه طرح جامع، آزاد سازی و طرح تفصیلی ندارند.

انواع پروانه :

- پروانه ساختمانی: مجو.ز قانونی ای که از طرف شهرداری برای هرگونه ساخت و ساز برای صاحبان املاک صادر می گردد .

- تخریب و بازسازی : پروانه ای که با تخریب بنای قدیمی و احداث بنای جدید براساس طرح تفصیلی صادر می گردد.

- اضافه اشکوب : مجوز احداث طبقاتی برروی طبقات موجود (توسعه بنا در ارتفاع)

- تبدیل : مجوزی که برای تبدیل یک واحد مسکونی به دو واحد ، تبدیل واحد مسکونی به اداری و یا تبدیل قسمتی از مسکونی به واحد تجاری و… صادرمی گردد.

- تغییرات – تعمیرات: پروانه ای که منظور انجام تعمیرات و تغییرات جزئی و کلی صادر گردد.

- تمدید پروانه: در صورت منقضی شدن مهلت پروانه و یا عدم شروع عملیات ساختمانی از طرف مالک ، اعتبار پروانه تمدید و با همان مشخصات صادر خواهد شد.

- تغییر نقشه : در صورت تقاضای مالک و به شرط عدم شروع عملیات ساختمانی نسبت به تغییرات یا جابجایی فضاها یا توسعه بنای پروانه های معتبر ، پروانه تغییر نقشه صادر خواهد شد.

- ابطال پروانه : در صورت تقاضای مالک با اخذ اصل پروانه صادره و ابطال آن و پیوست به پرونده بصورت مکانیزه نیز پروانه باطل و تصویر به مراجع ذیربط اعلام می گردد و با رعایت ضوابط و مقررات پرداختی های مالک عودت گردد.

- تعویض مهندس ناظر یا مجری: در صورت درخواست مالک و با رعایت ضوابط و مقررات و موافقتناظر و مجری و مراجع ذیصلاح و معرفی ناظر و مجری جدید مجوز فوق صادر می گردد.

انواع گواهی :

- عدم خلاف: در صورت شروع به کار ساختمانی طبق پروانه صادره برای هرگونه معامله و یا انقضای مهلت پروانه (برای ادامه عملیات ساختمانی یا بروز خلاف، پس از رسیدگی، ‌گواهی جدیدی به نام عدم خلاف صادر می گردد.

- بلامانع ناحیه: در موارد بروز تخلفات جزئی که منجر به جلوگیری شود، پس از رفع خلاف یا رسیدگی به آن، مجوز ادامه کار از شهرسازی منطقه به ناحیه مربوطه صادر خواهد شد.

- بلامانع شهرسازی: درصورت درخواست انواع پروانه و کشف خلاف در بنا و رسیدگی به آن برای سهولت روند اداری و ادامه کار ، بلامانع شهرسازی صادر خواهد شد.

- پایان کار: در صورت پایان عملیات ساختمانی و عدم وجود تخلف و ارائه گواهی صحت اجرا از جانب مهندس ناظر گواهی پایان کار ساختمانی توسط شهرداری صادر می شود.

- پایان کار آپارتمانی: صدور گواهی پایان ساختمان یا عدم خلاف در مورد هریک از آپارتمان های یک مجتمع بشرطی که در اختصاصیات و مشاعات تخلفی حادث نشده باشد .

- پایان کار قبل از ۴۹: جهت بناهایی با هر کاربری که قبل از اردیبهشت سال ۱۳۴۹ احداث و بهره برداری گردیده اند( شامل مقررات طرح جامع تهران نمی باشند) پایان ساختمانی قبل از ۱۳۴۹ صادر می گردد.

- تمدید پایان کار: در صورت انقضای اعتبار پایان کار و عدم وجود هرگونه خلاف یا تغییرات در بنا پایان کار مذکور با همان مشخصات مجدداً‌ تمدید می گردد.

مشخصات املاک در کاربری مسکونی:

- مساحت زیربنا: مجموع سطوح در هرطبقه از ساختمان های یک ملک را مساحت زیربنای آن طبقه گویند.

-مساحت کل بنا: عبارت است از مجموع سطوح ساخته شده در کلیه طبقاتی که در یک ملک احداث می شود یا شده است که شامل زیرزمین یا زیرزمین ها ، همکف، طبقات فوقانی اعم از قسمت های مفید و اختصاصیات و یا مشاعات در طبقات ساختمان می باشد.

- متوسط مساحت زمین: عبارت است از نسبت کل مساحت زمین ها به تعداد اراضی بلوک یا ناحیه ، محله،‌منطقه ، شهر

- ضریب سطح اشغال : عبارت است از نسبت درصد مساحت سطح مجاز احداث بنا به مساحت قطعه زمین در طبقه همکف

- متوسط مساحت کل بنا : عبارت است از نسبت مساحت کل بنا در املاک موجود به تعداد اراضی بلوک یا ناحیه یا محله یا منطقه یا شهر

- ضریب تراکم مجاز: عبارت است از نسبت درصد سطح زیربنای کل ساختمان به سطح قطعه زمین مورد ساخت با کاربری مجاز طبق طرح تفصیلی (مشاعات و انبار و پارکینگ در زیرزمین و پارکینگ در همکف جزء این ضریب محاسبه نمی گردند.)

- تراکم استفاده شده : عبارت است از سطح زیربنای کل ساختمان به سطح قطعه زمین مورد ساخت با هرکاربری (مشاعات و پارکینگ و انباری در زیرزمین و پارکینگ درهمکف جزء این سطوح محاسبه نمی گردد)

- بنای مفید : مجموع زیربنای کل طبقات بجز سطح پارکینگ ها و انباری ها و مشاعات

- مساحت زیربنای مشاعات در مسکونی: شامل مجموع مساحت تاسیسات، راهرو، راه پله،‌آسانسور ، لابی،‌سالن اجتماعات ، استخر و سونا و ورزشی، سرایداری، شوت زباله ، نگهبانی، نورگیرها، سرویس بهداشتی و انباری مشاع جزء سطوح مشاعات می باشند.

- درصد بنای مفید استفاده شده: درصد مجموع زیربنای مفید طبقات در طبقات، نسبت به مساحت ملک(طبق سند مالکیت) . (زیربنای کل ، منهای مشاعات و پارکینگ و انباری)

انواع اراضی :

- دایر:اراضی دارای ساختمان و تاسیسات و دیوارکشی متناسب با ملک و یا املاکی که باغ و مشجر و یا زراعی باشد، می گویند .

- بایر: به اراضی فاقد ساختمان و تاسیسات می گویند که سابقه دایر بودن را داشته اند.

- موات : به املاکی که فاقد ساختمان و تاسیسات باشد و هرگونه سابقه عمران و آبادی و یا باغ و کشاورزی نداشته اند گویند.

مشخصات کاربری ملک :

- مسکونی : به سطوحی اطلاق می گردد که براساس نقشه کاربری اراضی جهت احداث واحدهاو مجموعه های مسکونی اختصاص یافته اند.

- تجاری: این اراضی برای فعالیت های بازرگانی ، مغازه ها و فروشگاه ها ، کسب و پیشه و دوایر نمایندگی های مختلف و دفاتر تجاری براساس سلسله مراتب طرحهای تفصیلی (خرده فروشی، عمده فروشی، دفاتر) پاساژ، تیمچه، سرا درنظر گرفته شده است.

- مختلط : عبارت است از ترکیب چندعملکرد از کاربری های مختلف دریک قطعه زمین با کاربری مختلط (تجاری اداری، تجاری مسکونی، مسکونی اداری و اختلاطی از کاربری های فرهنگی ،‌ورزشی، آموزشی) با توجه به طرح تفصیلی می باشند.

- باغ : عبارت است از زمین محصور و یا غیر محصوری که در آن درخت به تعدادی که قانون مشخص نموده است کاشته باشند و یا در طرح تفصیلی به صورت باغ تعیین شده باشد.

- مذهبی: انواع کاربریهای مذهبی در سلسله مراتب خدمات شهری به شرح ذیل می باشد. * اراضی مذهبی رده محله شامل: مساجد کوچک، تکایاو حسینیه ها * اراضی مذهبی رده ناحیه شامل: مساجد و فاطمیه ها *‌اراضی مذهبی رده منطقه شامل: مساجد بزرگ و هیئت ها* اراضی مذهبی رده حوزه شامل: مجتمع های مذهبی ، دارالتبلیغ ها و مهدیه ها * اراضی مذهبی رده شهر و فراتر : شامل مساجد اصلی شهر ، خانقاه ،‌ کلیساها و کنیسه ها ، امامزاده ها ، بقاع متبرکه ،‌مصلی ،‌آتشکده ها و معابد.

- آموزشی: این اراضی بسته به سلسله مراتب خدمات شهری با توجه به رده های مختلف کاربری آموزشی به احداث ساختمان های آموزشی اختصاص دارد. فعالیت های مجاز در این اراضی آموزشی رده های مختلف به شرح ذیل می باشد. * اراضی آموزشی رده محله: شامل مهدکودک، آمادگی ،‌مدرسه ابتدایی مدارس راهنمایی و دبیرستان ها.* اراضی آموزشی رده ناحیه: شامل کلاس های نهضت سواد آموزی، مراکز آموزش حرفه ای و هنرکده ها.* اراضی آموزشی رده منطقه شامل: مدارس اسلامی ،‌موسسات آموزش زبان های خارجی وهنرستان های صنعتی* اراضی آموزشی رده حوزه ای : شامل مدارس ویژه نابینایان ،‌مدارس ویژه معلولین کرو و لال و مدارس ویژه سایر معلولین .* اراضی آموزشی رده شهر و فراتر: شامل مدارس ویژه خارجیان مقیم تهران و مدارس ویژه کودکان استثنایی

- فرهنگی : انواع کاربری های فرهنگی بنا به سلسله مراتب خدمات شهری به شرح ذیل می باشد.

*‌ اراضی فرهنگی رده محله ای : شامل کتابخانه کودکان و کتابخانه های درجه ۵

* اراضی فرهنگی رده ناحیه ای : شامل کتابخانه های درجه ۴ و سالن های اجتماعات.

 * اراضی فرهنگی رده منطقه:شامل کتابخانه های درجه۳، بنیادهای ارشادی وکانون ها

*اراضی فرهنگی رده شهر و فراتر : شامل اماکن و محوطه های تاریخی ، موزه ها، موسسات انتشاراتی، کتابخانه های ملی و سایر کتابخانه های بزرگ ،‌نمایشگاهها، انجمن ها ،‌بناهای یادبود،‌آرامگاه مشاهیرو فرهنگستان ها.

- بهداشتی: این اراضی در رده محله مطرح شده و شامل گرمابه ها و رختشویخانه ها می گردد.

- ورزشی : انواع این کاربری برحسب سلسله مراتب خدمات شهری به شرح ذیل می باشد.

* اراضی ورزشی رده محله: شامل زمین های بازی کوچک .

* اراضی ورزشی رده ناحیه : شامل زمین های ورزشی و سالن های کوچک.

*‌اراضی ورزشی رده منطقه شامل زمین های ورزشی سالن های متوسط – سالنهای استخر سرپوشیده و
*اراضی ورزشی رده شهر، استادیوم ها و …می باشد.

- فضاهای سبز-پارک عمومی: ملکی که دارای طرح پارک ، حریم سبز ، جنگل مصنوعی و … طبق طرح تفصیلی و جامع می باشد، بارده بندی باغ کودک ،‌پارک محله، پارک منطقه ای و پارک های عمومی شهری ،‌حریم سبز بزرگراهها ، اتوبانها ، بزرگراه ها،کمربند سبز شهری

نویسنده: امین حیدری - دوشنبه ۱٦ خرداد ۱۳٩٠

آفات مدیریت و برنامه ریزی

یکی از آفات مدیریت و برنامه ریزی در هر سطحی یکجانبه نگری و تک بعدی اندیشیدن و آینده نزدیک را مدنظر قرار دادن است.

چه بسا یک برنامه یا قانونی که در جای خودش صحیح و درست به نظر می رسد، سازگاری با دیگر قوانین و برنامه ها یا ضرورت ها را نداشته باشد و چه بسیار برنامه های صحیحی که عواقب ناگواری به دنبال دارند.

یکی از همین برنامه ها که به تازگی ذهن صاحب نظران را به خود مشغول کرده است مساله افزایش تعداد دختران پذیرفته شده در دانشگاه ها نسبت به پسران است. این موضوع از یک وجوه امیدوارکننده است اما از جنبه هایی دیگر چندان مثبت به نظر نمی رسد. با اندک نگاهی به وظایف زن و شوهر از دیدگاه قانون که تامین مسکن و احتیاجات مالی زندگی خانوادگی را از وظایف مرد شمرده و او را مکلف به تهیه آن کرده و در برابر تمرد از آن نیز قوانین تنبیهی خاصی برقرار کرده است و همچنین با نظر به شرایط فیزیولوژی خلقت انسان که کیفیت و کمیت اعضائ و جوارح براساس حکمت بالغه الهی و براساس نیاز و کارکرد هر جنسیت دارد، بخوبی آشکار می شود که به عنوان حکم اولیه و اولویت و جنبه غالبیت ، به عهده کارگزاران حکومت اسلامی است که دیگر شرایط و قوانین مرتبط با اشتغال و فعالیت اجتماعی افراد را سازگار با این واقعیت مهم و سرنوشت ساز و تاثیرگذار در دیگر امور مهم کنند.در بیشتر موارد ارتباط تحصیل با اشتغال یک ارتباط تنگاتنگ و طبیعی به نظر می رسد.

هدف مهم تحصیل در مراکز آموزش عالی در درجه اول رفع نیازهای اقتصادی و اجتماعی جامعه است و به دلیل همین پیش فرض در مواردی که تحصیل در برخی رشته ها، اشتغال را به دنبال خویش ندارد، دانشجویان ، مسوولان را به باد انتقاد گرفته و خواهان برنامه ریزی صحیح تری هستند.اما افزایش تعداد دختران شاغل نسبت به پسران - که مسلما با افزایش تعداد دختران فارغ التحصیل رخ خواهد داد- چه پیامدهایی به دنبال دارد؟

این مهم از جنبه های مختلف اجتماعی ، علمی و روان شناسی و تاثیر آن در سلامت روحی و روانی جامعه و استحکام خانواده قابل اهتمام و بررسی است.

پرداختن بیشتر از حد متعارف به امر اشتغال بانوان و تبیین بیشتر ادله لزوم حضور پررنگ تر بانوان در تمامی عرصه های اجتماع و تاکید بر تساوی امکانات اشتغال آنان باعث شده در ذهن برخی جوانان و افراد جامعه این پرسش پدید آید که چرا تکلیف خدمت سربازی از دوش بانوان برداشته شده است.

آیا عدم تکلیف دفاع و جنگ بر بانوان علت آن بوده است که در مقابل آن ، عدم تکلیف تامین زندگی بر بانوان قرار دارد که اگر اول لازمه اش عدم ضرورت رفتن به خدمت سربازی است ، دومی نیز می تواند علت عدم ضرورت اشتغال بانوان باشد و اگر اشتغال بانوان ضروری است می تواند عدم ضرورت خدمت و سربازی نیز منتفی شود.

شاید بتوان علت عدم تکلیف خدمت سربازی را در نظر داشتن شرایط فیزیکی و روحیه بانوان و به عهده داشتن وظیفه خطیر مادری و تربیت نسل و پرداختن و اداره کردن امور درون خانه معرفی کرد که در جای خویش اهمیت دارد. همچنین علت عدم تکلیف آن بنای تخفیف بر خانمها و همچنین در نظر داشتن برخی قوانین فقهی از قبیل رعایت حقوق شوهر و لزوم اذن خروج از منزل بانوان باشد که هر کدام از این علل را که در نظر بگیریم درباره اشتغال بانوان آن هم در حوزه غیرتخصصی که منوط به جنسیت بانوان نیست مسائلی مطرح است.

به عبارت دیگر، مسوولان به هر دلیل چنانچه معتقدند برخی خانمها لازم است حضور بیشتری در عرصه های اقتصادی و اجتماعی داشته باشند و آن را مزاحم با دیگر وظایف آنها نمی دانند، گذراندن دوران سربازی برای این خانمها را نباید تکلیف و کار طاقت فرسا محسوب دارند و به همان دلایل ، لزوم خدمت سربازی بر آقایان بر این دسته از خانمها نیز لازم برشمارند. لازم است خانمهایی که توانایی و آمادگی حضور بیشتر در جامعه دارند و علاوه بر وظایف در مقابل شوهر وظایفی را در جامعه نیز می توانند به دوش بکشند، خدمت سربازی را نیز به طریق اولی و به دلیل مهمتری که آمادگی دفاعی از سرزمین و ملت خویش و فرزندان خود است به جان بخرند.

پر واضح است که موارد استثنائ نیز وجود دارد مانند لزوم تربیت نیروی بانوان در عرصه های اختصاصی نظیر بهداشت و درمان و آموزش و پرورش که بر همه کس روشن است ؛ همچنین فراهم کردن شرایط بهینه استفاده از خدمت مقدس سربازی نیز به طوری که حفظ شوون بانوان شود لازم به نظر می رسد که شاید بتوان آن را بدین گونه تنظیم کرد که آموزش نظامی که محدود به یک الی 3 ماه است ، در قسمت بسیج خواهران یا به عنوان واحد درسی در دانشگاه تعریف شود و ادامه خدمت سربازی را در همان واحدی که در آن مشغول می شوند مانند طریقه خدمتی سربازان دارای امریه خدمت کنند یا در واحدهای نظامی و انتظامی که در آن از بانوان استفاده می شود.

در صورت احساس لزوم انجام خدمت وظیفه عمومی برای بانوانی که خواهان اشتغال به کار در خارج از منزل هستند به دلیل همگونی و هدفدار بودن و جلوگیری از اختلال در برنامه ها، لازم است شرط ورود به دانشگاه ها را برای بانوان پذیرفتن تعهد خدمت سربازی پس از فارغ التحصیلی و حتی در صورت عدم اشتغال قرار داد تا فقط واقعا بانوانی که به هر دلیل خواستار حضور فعال در اجتماع و اشتغال به کار هستند و شرایط آن کار را نیز دارند وارد دانشگاه شوند. چه آن گاه جای فرد دیگری را که می تواند با استفاده از امکانات عمومی تحصیل کند و به دنبال آن اشتغال یابد و هزینه های زندگی خویش را از آن طریق تامین کند نگیرد. این رویه به شکلی خاص درباره برخی بانوان در رشته های پزشکی و پیراپزشکی هم اکنون اجرا می شود (گذراندن دوره طرح) که می تواند نمونه خوبی برای اجرای این طرح باشد.البته وجود موارد خاص ، مقررات خاص خودش را به دنبال دارد نظیر معافیت خدمت سربازی برای برخی آقایان در شرایط خاص خودش که پیش بینی شرایط خاص را نیز برای بانوان می توان داشت.

میلگرد

میلگرد

ساختمان

میلگرد پروفیل فولادی با سطح مقطع دایره بوده که در شبکه بندیها و تقویت کننده ها و نگهدارندها و حتی لوازم تزئینی مانند فرفوژه کاریها کاربرد داشته و بیشترین کاربرد آن در صنعت راه و ساختمان برای جبران مقاومت کششی بتن میباشد.

میلگردها جنسهای مختلفی دارند که حسب خواص و کاربرد آنها مصرف میشوند ولی بیشترین میلگردی که در صنعت بتن و بتن ریزی کاربرد دارد با مشخصه فولاد معمولی بوده که بشرح ذیل در ایران دسته بندی و تولید و مصرف میشوند.

همانطور که قبلا اشاره شد این دسته بندی،حسب استاندارد روسی بوده که در ایران رواج دارد.

الف- میلگرد آ ۱ :

این میلگرد با تنش جاری ۲۳۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۲۵ درصد بعنوان میلگرد نرم شناخته شده و عمدتا بصورت صاف و بدون آج می باشد.این میلگرد برای آهنگری و تغییر شکل و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن مناسب است.و بطور کلی بعنوان یک میلگرد داکتیل شناخته میشود.

ب- میلگرد آ ۲ :

این نوع میلگرد با تنش جاری ۳۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۱۹ درصد بعنوان میلگرد نیمه خشک (ترد) و نیمه نرم شناخته شده که بصورت آجدار و عمدتا آج فنری شکل میباشد.این میلگرد برای عملیات ساختمانی و خصوصا خاموت زنی مناسب بوده و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن در صورت اجبار میسر بوده که البته توصیه میشود در صورت امکان از جوشکاری آن پرهیز شود.

ج-میلگرد آ ۳ :

این میلگرد با تنش جاری ۴۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۱۴ درصد بعنوان میلگرد خشک (ترد) مناسب عملیات سیویل صنعتی و ساختمانی بوده که بصورت آجدار و عمدتا آج جناقی میباشد و اکیدا برای آهنگری و تغییر شکلهای فراوان با زوایای تند مناسب نبوده و همچنین به هیچ وجه عملیات جوشکاری بر روی آن مجاز نمیباشد.

A1:میلگرد نرم بدون آج
A2:میلگرد نیمه سخت با آج ساده
A3:میلگرد سخت با آج پیچیده

در طراحی پی میلگرد طولی A3 و میلگرد عرضی A2

تفاوت شکل ظاهری میلگرد های A2 و A3 :

یکی از راه های شناسایی شکل آج است. در میلگرد های A3 آج ها به صورت ضربدری هستند اما در A2 به صورت منفرد هستند.

در میلگرد هایA2 آج ها بصورت موازی هستند ولی در میلگرد های A3 آج ها بصورت هفت و هشت هستند.

AIII

آسیب پذیری سدهای خاکی

مقدمه

آسیب پذیری سدهای خاکی در برابر زلزله از دیرباز مورد توجه بوده زیرا مکرار شاهد ناپایداری آنها در هنگام زلزله های  قوی و مخرب بوده ایم . در آمریکا در اواخر دهه 1950توجه بیشتری به پایداری لرزه ای سدهای خاکی معطوف شد. نمونه ای از خرابی سدهاوشیروانی های خاکی در زلزله را می توان در موارد زیر یافت؛ انهدام مخزن بلودین هیلز[1][1] در لوس انجلس ،انهدام شیروانی سد شفیلد [2][2] در اثر زلزله نه چندان قوی سانتا باربارا[3][3] در سال 1922 و انهدام شیروانی بالا دست سان فرناندو [4][4] در 1971.

حالتهای شکست

انواع آسیبهای احتمالی یک سد خاکی بهنگام زلزله با توجه به شکل 1 به شرح زیراست :

الف.شکست و ریزش  سد به علت وجودگسل  اصلی در زیر قاعده سد.

باید توجه داشت که معمولا گسلها از میان دره ها ی آبخیز عبور می کنند و اتفاقا مکان مناسب برای احداث سد نیز در همین دره ها است.البته همه گسلها فعال ومخرب نمی باشند.

ب.گسیختگی دامنه سد دراثر جنبش زمین (لغزش شیروانی ها یبالا دست و پایین دست )

پ.از بین رفتن ارتفاع آزاد در اثر نشست نا متعادل در منطقه

ت.از بی رفتن ارتفاع آزاد در اثر لغزش دامنه ها وعریض شدن سد

ث.لغزش سد روی لایه های ضعیف

ج.سر ریزشدن آب از روی سد در اثر ایجاد امواج سطح آب

چ.شکست سرریز یا لوله ها خروجی آب به علتهای مختلف ،و نیزانسداد لوله های خروجی و سر ریزو یا زهکشها.

     همچنین تخریب سد خاکی می تواند بر اثر عوامل زیر باشد :

o       سرریزشدن آب از روی سد در اثر زمین لغزه ای ناگهانی در مخزن .

o       روانگرایی ماسه های اشباع با تراکم پایین ،و یا از بین رفتن مقاومت رسهای اشباع در اثر ارتعاش زلزله؛زیرا امواج فشار ناشی از زلزله در وهله اول به آب منفذی وارد می شودو ناگهان  از تنش موثر خاک کاسته وموجب کم شدن مقاومت برشی میگردد.

ویژگی های دینامیکی سدهای خاکی 

 جنس خاک پی سد نقش مهمی بر پایداری آن دارد.انهدام سد،روی سنگهای سخت ومحکم کمتر از سنگهای نرم است و بدترین حالت آن است که سد بر روی زمینهای رسی تحکیم نشده احداث شود (مانند سدهایی که روی آبرفتهای ضخیم رودخانه ای بنا شده اند).دامنه امواج ارتجاعی زلزله به هنگام عبور از لایه های سست ،زیاد شده و از سرعت امواج کاسته می شود.

در زلزله های شدید ،دامنه نوسانات به 30تا60سانتیمتر ،و طول امواج به 15تا30مترمی رسد.نشست خاکهای ریزدانه بیش از خاکهای دانه ای(شنی)است.

ماسه با تراکم کم و سست در زیر آبهای زیرزمینی در اثر افزلیش فشار منفذی روان می شوند.با کاهش سرعت امواج ،دامنه نوسانات زیاد می شود .سرعت متوسط امواج در مصالح مختلف تفاوت دارد .در جدول الف سرعت امواج زلزله برای برخی مصالح خاکی درج شده است.

جدول الف.سرعت امواج زلزله در محیطهای مختلف

مصالح	سرعت(متر بر ثانیه)
ماسه سست شن سست رسوبات دریایی شن متراکم شن سیمان دار (بهم چسبیده) ماسه سنگ	450-600 600-750 1000-1150 1050-1500 1500-1950 2400-2850

استهلاک

می دانیم که استهلاک موجب کاهش نیروهای زلزله می شود زیراانرژی حاصل از زلزله را جذب نموده و مستهلک می سازد .خاصیت استهلاک ناشی از عوامل مختلفی است مانند:رفتار پسماند ،استهلاک مکانیکی ناشی از لغزش در سطح ،لزجت داخلی ذرات ،و مقاومت (لزجت)خارجی آب یا هوا .

درخاکهای دانه ای [5][5] استهلاک ناشی از اصطکاک از عوامل دیگر مهمتر است .

.ضریب استهلاک سدهای خاکی بر حسب نوع مصالح مصرفی متفاوت است و می تواند بین 10%تا20%تغییر کند.فرکانس طبیعی اکثر خاکها بین20تا30هرتز است و با افزایش مقاومت خاک زیاد می شود.

محاسبه نیروهای وارد بر سد به روش استاتیکی

در روش استاتیکی ،نیروی زلزله به صورت یک نیروی افقی ثابت در برابردرصدی از وزن سد به آن وارد شده و آنگاه ضریب اطمینان سطوح احتمالی لغزش به روشهای مختلف (فلینیوس،بیشاپ،روش گوه)محاسبه می گردد.کمترین ضریب اطمینان با سطح لغزش بحرانی متناظر خواهد بود.در روش فلینیوس سطح لغزش به صورت بخشی از یک دایره در نظر گرفته شده و قطاع ناقصی از یک شیروانی خاکی بر روی سطح مزبور ،و حول مرکزاختیاری این  دایره  می لغزد ،شیروانی به لایه هایی قائم و موازی تقسیم شده و نیروی زلزله لایه nام به صورت دونیروی افقی بیان می شود .  یکی مربوط به قسمت خشک و دیگری مربوط به قسمت مرطوب است.

ضریب زلزله

در آمریکا معمولا ضریب زلزله سذهای خاکی را بین 05/0تا15/0 در نظر گرفته و نیروی زلزله را به صورت استاتیکی به سد اعمال می کنند.آیین نامه ژاپنی کمیته ملی ژاپنی ساخت سدهای بزرگ در سال 1957ضریب زلزله را بین 12/0تا25/0تعیین نموده است .

البته باید دانست که نیروی زلزله واقعی می تواند بسیار بزرگتر از مقادیر اختیار شده در روش استاتیکی باشد .علاوه بر این به علت حرکتهای ارتعاشی سد،توزیع شتاب در ارتفاع سد بر خلاف فرضیات بخش قبلی به صورت یکنواخت نبوده و هر قدر به سمت تاج سد نزدیک شویم شتاب افزایش می یابد. محاسبات نشان می دهد که مقادیر شتاب تاج سد می تواند چند برابر شتاب پایه باشد . از این رو در کنار روشهایی که مقادیر ضریب زلزله را به طور ساده مساوی با یک مقدار ثابت فرض می کنند روش های پیچیده تری نیز مورد استفاده قرار می گیرد .که تبعا دقیق تر می باشد

تحلیل دینامیکی سدهای خاکی

برای درک رفتار واقعی سدخاکی زیر اثر ارتعاشات زلزله باید مدل دینامیکی مناسبی را برای سد انتخاب نموده و پاسخ لحظه ای آن را مورد مطالعه قرارداد. تاکنون روشهای مختلفی برای تحلیل دینامیکی سدهای خاکی توسط محققان مورد استفاده قرار گرفته است که اهم آن در زیر آمده است .

1.      روشهای مبتنی بر حل معادلات حرکت سد

2.      روش مجزا سازی  سد به لایه های موازی ،و تحلیل دینامیکی آن به روشهای عددی

3.      روش اجزاءمحدود

که در ایجا به عنوان نمونه روش مجزاسازی به طور مختصر توضیح داده می شود:

روش مجزا سازی

در این روش سد به لایه های موازی تقسیم شده و خواص هر لایه (جرم و سختی)به صورت متمرکز و مجزا مدل می گردد،و نهایتا سازه به صورت مجموعه ای از جرم ها متمرکز در می آید که با فنر به هم متصل شده اند .گاهی هر لایه افقی را نیز به چند بخش مجزا تقسیم کرده و آنها را بافنر به هم وصل می نمایند .چنین مدلی می تواند بیانگر تغییرات خواص سد در مقاطع مختلف باشد. از مزایای این روش توانایی آن در بیان رفتار غیر خطی سازه است  .برای بدست آوردن معادلات حرکت ،ابتدا سد را صورت لایه لایه در می آوریم .

و سپس می توان سختی هر لایه را به صورت مجزا محاسبه و سختی کل را از روش فنرها محاسبه کرد.

بررسی اثر برخی از زلزله های وقوع یافته بر سد های خاکی اطراف آن ها

زلزله کانتی کالیفرنیا (kern country)

 1ین زلزله که در 1952 اتفاق افتاد  به بزرگی 6/7ریشتر بوده و تعداد 7سد را تا فاصله 150کیلومتری تحت تاثیر قرار داده است که ارتفاع این سدها از 6متر تا 27 متر بوده است .شتاب ماکزیمم تخمینی از g0.6برای سد در فاصله 6کیلومتری تا   g0.04 برای سد در

فاصله 150کیلومتری تعیین شده است .در یک بررسی اجمالی نتیجه گیری شد که در سدهای کوبیده شده ومتشکل از مواد رسی هیچگونه خسارتی مشاهده نشده است ،در حالیکه در سدهای با ساخت هیدرولیکی ومتشکل از مود ماسه ای حتی در فاصله 150کیلومتری صدمات حاصل از زلزله به صورت ترکهای طولی و عرضی ظاهر شده اند .

زلزله فالن(fallon)در نوادا

این زلزله به بزرگی 7/6در 1954اتفاق افتاد و شتاب ماکزیمم زلزله در نزدیکی g4/0 گزارش شده است .از سه سد موجود در حوزه تاثیر این زلزله ،دو سد تخریب شده ند که یکی از آنها که در فاصله 2کیلومتری از فالون قرار دارد در اثر فاصله گرفتن خاک از بتن و عبور آب  از انفصال آنها تخریب شده است .

زلزله توکاچی(Tokachi-oki)در ژاپن

این زلزله با بزرگی 8/7با شتاب ماکزیمم g0.2 در 1968اتفاق افتاد 93خاکریزبا ارتفاع از 6/4 تا 18متر (85 تا از آنها کوتاهتر از 10متر است)در ین منطقه تحت تاثیر لرزش زلزله قرار گرفته است .از بررسی آماری این سدها دیده می شود که در سدهای دارای مغزه آب بند کامل،گسیختگی پایین دست ثبت نشده است  و اکثر  خرابیها به علت روانگرایی خاک بوده است .ضمنا شیب دامنه ها تاثیری در پایداری نداشته است .

تخریبهای حاصله از زلزله های دیگر

در زلزله 1935 ژاپن به بزرگی 8.2 (شتاب ماکزیمم زمین ،0.3گرم )خسارتهای وارد بر اقلا" سه سد گزار ش شده است که عمدتا" به صورت ترکهای سرتاسری و یا نشست و یا گسیختگی موضعی بوده است .

در زلزله شیلی در 1943 به بزرگی 8.3سدcagotiکه در معرض زلزله با شدت درجه یک مقیاس را سی فرول متناظر با شتاب ماکزیممg0.15 قرار گرفته است ،خسارت قابل ذکری را نشان نداده است .

در زلزله Nankaiژاپن در 1946به بزرگی 1/8،حدود 50سد به ارتفاع از 15 تا 40متر (ساخته شده از سالهای 1760تا1944)در معرض اثرات این زلزله قرار گرفته اندو شتاب ماکزیمم در آنها  از g 0.8 تا g 0.25  بوده است ولی هیچکدام هیچ خسارتی را نشان نداده اند .

در زلزله fukuiژاپن در سال 1948 خاکریز Hosoro gi(که شتاب زمین در آن g 0.45ثبت شده است )دچار شکستگی می شود .جنس مواد این خاکریز رس سیلتی ،و شالوده آن از سیلت آلی بوده است .گسیختگی به علت گسترده شدن افقی قاعده سد ،و فرو نشست خاکریز در شالوده بوده است .

در زلزله Hebagenدر سال 1959به بزرگی 6/7که در فاصله چند صد متری از سد هبگن رخ داده (شتاب g0.7)سد هبگن آسیبهایی را متحمل شده است ولی سرانجام تخریب نشده است .

در زلزله  kitamuto ژاپن در سال 1961به بزرگی 7،سد miboroدر فاصله 20کیلومتری از مرکز زلزله قرار داشت ولی تخریب نشد .این سد بزرگ با ارتفاع 131متر ،از پاره سنگ و یا یک مغزه مایل در بالا دست ساخته شده ،و شیبهای دامنه های سراب و پایاب آن به ترتیب 2.5بر1 و 1.75 بر 1 می باشد تکان زمین بسیار کوتاه (به لحاظ زمانی)و شدید گزار ش شده است و شتاب زمین حدود g0.1تا g0.25تخمین زده شده است .

در زلزله آلاسکا در سال 1964 ,در یک سد کوتاه به ارتفاع 6.1 متر در آنکوریج گسیختگی روی داد ، هر چند شتاب زمین حدود g 0.15 تخمین زده شده است.

در اینجا به نمونه هایی از سدهایی که در اثر زلزله تخریب نشده اند ولی انتظار می رفته است که آسیب دیده باشند ،اشاره می گردد :

الف-از سدهای پاره سنگی –سد Miboro در ژاپن با ارتفاع 128متر ،زلزله با بزرگی 7وشتاب ماکزیمم 0.2 را در فاصله 10کیلومتری از مرکز زلزله تحمل کرده است و خسارتی گزار ش نشده است .سد  cagotiبا ارتفاع 84متر و با پوشش سنگی ،شتاب ماکزیمم g0.15را فقط با یک مقدار نشست حدود 45سانتیمتر تحمل کرده است .

ب-از سدهای رسی –تعداد 31سد خاکی رسی ،رسی ماسه ای یا ماسه رسی که در اثر شتاب g0.25تا g0.8حاصل از زلزله 1906 سان فرانسیسکوقرار گرفته اند واقلا تعداد 12سد آب رسانی از مواد رسی که تحت تاثیر تکانهای زلزله اجیکا (1948)با شتاب هایی از g0.4تا g0.5قرار گرفتند و کاملا سالم مانده اند .در حالی که سدهای ماسه ای در لرزش های با شتاب کمتر تخریب شده و یا آسیب دیده اند .

پ-از سدهای کوبیدنی –اقلا" 25سد در معرض زلزله سان فرادو (1971) با شتاب از g0.2تا g0.4قرار گرفته اند پایدار مانده اند .

ت-از سدهای هیدرولیکی –اقلا" 3سد هیدرولیکی را می توا ن مثال آورد که تحت اثر شتاب g0.2در زلزله  سان فراندوقرار گرفته و آسیب ندیده اند .گزارشی از روسیه نشان می دهد که اقلا" سه سد هیدرولیکی شتابهای تا g0.17را تحمل کرده اند .

ث-حدود 50مورد سدهای با ارتفاع از 15 تا 40متر را می توان نام برد که در بین سالهای از 1760 تا 1944 در ژاپن ساخته شده اند و گرچه تحت تاثیر زلزله Nankaiدر 1944قرار گرفته اندو شتاب ماکزیمم در آنها تا g0.25گزارش شده است ولی هیچکدام آسیب ندیده اند .

نتیجه گیری

از بررسی آثار زلزله ها بر سدهای خاکی و پاره سنگی می توان نتایج کلی زیر را بدست آورد :

1-سد های ساخته شده به روش هیدرو لیکی ، در تکانهای بسیار شدید مستعد شکست هستند ولی چنانچه با شیب کم و با دقت و با تراکم کافی روی زمین محکم بنا شوند ممکن است تا شتاب g 0.2را از زلزله های با بزرگی 6.5 تا 7 بدون تخریب و حتی بدون آسیب های جزئی  تحمل کنند .

2-سدی که با تراکم خوب و محکم ساخته شده باشد تا شتاب g0.2 از زلزله های متوسط ( تا بزرگی حدود 7 ) را تحمل می کند .

3-سدهای ساخته شده از خاک های رسی روی شالوده سنگی بسیار مقاوم هستند و از شتاب های g0.35 تا g 0.8 مربوط به زلزله های با بزرگی 8.25  را بدون هیچگونه خسارتی تحمل می کنندو می کنند .

4-سدهای پاره سنگی ،اگر با پوشش بتنی عایق بندی شوند  ،در برابر زلزله های قوی نیز پایدارند .

5-چون بر اساس شواهد موجود به طور تجربی معلوم شده است که سدهای ساخته شده در برابر زلزله های متوسط با شتاب g0.2مقاومت می کنند ،بهتر است در موارد این گونه مسایل- هزینه و وقت تحقیق صرف نشود .

6-در مورد سدهای ساخته شده از خاکهای بدون چسبندگی و اشباع ،تحت تاثیر زلزله های قوی ،عامل اولیه تخریب یا گسیختگی ،به وجود آمدن فشار آب منفذی در خاکریز است که موجب از بین رفتن مقاومت می گردد .پیش بینی  تخریب در این سدها را

 نمی توان بر اساس روشهای تحلیلی استاتیکی انجام داد و ضرورتا" باید مبتنی بر تحلیل های دینامیکی خاص خاک ،رفتار آنها بررسی گردد

7-با توجه به این حقیقت که تعدادی سدها بعد از گذشت زمانی بعد از وقوع زلزله (مثلا تا 24 ساعت )تخریب شده اند باید پذیرفت که این تخریب در اثر پیدایش پدیده پایپینگ بوده است ،از این رو احتیاط لازم این است که فیلترهای مناسب در سد به کار برده شود

پیدایش ترکها در سد خاکی از مکرر ترین و معمولی ترین اثرات از زلزله بر سد است .ترکهای حاصل از زلزله،عمدتا طولی و در بالا دست سد و در امتداد تاج ،و با تعداد کمتر در پایین دست پدیدار می گردد .ترکهای عرضی و مورب معمولا در نزدیکی های تکیه گاههااتفاق می افتدمگر اینکه لایه های ضعیف در زیر محلی از سد وجود داشته باشد .ترکهای طولی به علت ایجاد تنش های کششی و نیز به علت نشست نا یکنواخت مغزه نسبت به پوسته و یا به علت نشست نا یکنواخت شالوده پدید می آیند.ترکهای عرضی ممکن است به علت تکان شدید ونا گهانی ،به علت تفاوت خواص ارتعاشی سد وتکیه گاهها،ویا به علت نشست نا یکنواخت ظاهر شوند .معمولا تمام ترکها قابل مشاهده هستند ولی از همه مهمتر ترکهای عرضی و مورب می باشد که باید مورد  توجه قرار گیرند ،زیرا اگر به بخش نفوذ نا پذیر سد راه یابند و به آب برسند به احتمال قوی به تخریب سد منجر خواهد شد .

به طوری که قبلا نیز اشاره گردید ،در توده خاکی اشباع و متشکل از مواد فاقد چسبندگی ،در اثر ارتعاش زلزله ،فشار آب منفذی افزایش یافته و مقاومت آن خاک به حد بسیار ناچیزی می رسد .در صورتی که توده خاکی متشکل از مواد  دانه ای فاقد چسبندگی ولی خشک یا نیمه اشباع باشد فرو ریختن آن در سطح دامنه از بالا به پایین گسترش می یابد .

در این حال اگر شیب خاکریز بیش از زاویه اصطکاک خاک در حال سست باشد باز متحمل ریزش پیشرونده از بالا به پایین است وشروع ریزش از نقاطی است که دانسیته آنها کمتر است ومنجر به ریزش لایه های دیگر می گردد .

رعایت نکات احتیاطی در طرح مقطع عرضی سد

1-تامین ارتفاع آزاد بیش از حد معمول

2-تامین عرض زیاد و منطقه وسیع در لایه های واسطه و فیلتر ها

3-تامین مغزه و سیع و با خاصیت خود ترمیمی (دانه بندی گسترده برای خاک رسی مغزه )

4-تامین رویه غیر قابل فرسایش در تاج سد و بخشی از بالای دامنه ها

5-تامین شیب دامنه ها ودر حد کمتر از وضعیت معمولی سد (10تا 30در صد کمتر از شرایط بدون زلزله)

6-تامین تراس های بزرگ در دامنه ها

7-ایجاد سدهای کوچک در پنجه های (Cofferdam)و یا خاکریزهای تراسی (berm)

8-زهکشی کامل در بدنه

9-تامین پوشش سنگ چین (raprap)بر دامنه ها به طوریکه بار 2تا3تن بر متر مربع را روی دامنه ها ایجاد کند .

10-استحکام دادن به شالوده ها ی آبرفتی زیر مغزه (مثلا با تزریق )

رعایت نکات جنبی در کل منطقه و سیستم سد –شالوده

1-    اجتناب از گسل اصلی یا گسل فعال در محل احداث سد

2-    کنترل پایداری سطح شالوده در برابر گسیختگی ولغزش با توجه به نیروها و تغییر شکل های زمانی حاصل از زلزله

3-    در نظر گرفتن اثرات لغزش های احتمالی در کنار ه های دریاچه سد

4-    طرح دقیق ومطمئن طغیانگیر ها و مجاری خروج آب

5-    اجتناب از بخش های  صلب در بدنه سد ،لوله های خروجی و طغیانگیر و غیره

6-    پیش بینی راههای سریع تخلیه سد ،به منظور پایین بردن سریع سطح آب در صورت وقوع زلزله وپیدایش آسیب

7-    برآمده کردن بخش میانی تاج سد تا حد 0.5تا 3.5متر به منظور جبران نشست احتمالی

8-    قوس کر دن دامنه بالا دست

9-    تامین میل زیاد در مغزه رسی ،این عمل موجب می شود که خط زه آزاد در پوسته پایین دست پایین آید .

منابع:

1-تاثیر زلزله بر سد های خاکی-دکتر محمود وفاییان-جهاد دانشگاهی دانشگاه صنعتی اصفهان-چاپ اول 69

2- طراحی وساخت سد های مخزنی(جلد 2)- دکتر ابوالفضل شمسایی- مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران-چاپ اول 1383

3-مهندسی سد های خاکی-دکتر سعید خرقانی و مهندس ناصر فخاری- انتشارات دانشگاه صنعت آب و برق –چاپ اول 1383

4- مهندسی زلزله – دکتر حسن مقدم- نشر فراهنگ – چاپ چهارم1384

5- اصول مهندسی ژئوتکنیک (جلد اول)- براجا ام داس – موسسه انتشارات پارس آیین- چاپ دهم1383

6- روش های رایج در طراحی وساخت سد های خاکی استانلی دویلسون ورائول چ مارسال- انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز – چاپ اول1379

---

UPVC

UPVC

صرفه جویی در مصرف انرژی تا 40درصد تنها یکی از مزایای استفاده از درب و پنجره های ساخته شده از یو.پی.وی.سی در ساختمان می باشد 
 

UPVC چیست؟
مواد اصلی UPVC را نفت خام و نمک طعام تشکیل میدهند . از نفت خام ، اتیلن و از نمک ، کلر بدست می آید و از طریق پلیمر یزاسیون ، کلر، اتیلن ، وینیل کلرید با هم ترکیب و پلی وینیل کلرید یا بصورت خلاصه PVC بدست می آید. که ماده ای پلاستیکی و قابل ارتجاع است.

امروزه PVC در کنار پلی اتیلن- پلی پروپیلن- پلی استیرول به عنوان یک ماده استاندارد در زمینه های مختلف کاربرد فراوانی دارد.
 افزودنی ها
با افزودن موادی مانند ضربه‌گیرها (Impact Modifiers ) ، کاهش‌دهنده‌های سرعت اشتعال یا متعادل کننده‌های گرما (Heat Stabilizers )، پر کننده‌ها (Fillers )، کمک فرایندها (Processing Aids ) و روان‌کننده‌های داخلی و خارجی (Internal & External Lubricants ) و در صورت نیاز رنگ‌های صنعتی (Pigments ) و اکسیـد تیتانیوم (Tio2 ) به نفت خام و نمک طعام ماده جدیدی بدست می‌آید که هر چند خمیر مایه آن PVC است لیکن خواص فیزیکی متفاوتی داشته و به آن ماده غیر پلاستیک یا UPVC اطلاق می‌شود.
Un plasticized Poly Vinyl Chloride که مختصرا UPVC نامیده می شود ماده‌ای سخت است و در واقع یک نوع پلاستیک حرارت دیده (Thermo plats ) می باشد که در فرایند تولید، از طریق اکسترودر شدن به شکل مقاطع مختلف (Profiles ) در آورده می شود.
طیف وسیعی از محصولات را می توان با UPVC تولید نمود که برای نمونه می توان به پروفیل های قابل مصرف در ساخت درو پنجره، کرکره، کف پوش، سقف کاذب، کابل‌های ایزوله، چرم مصنوعی، ورق PVC ، محافظ قرص، کیسه خون و سرم اشاره کرد.
در ساخت درو پنجره از جنس UPVC از پروفیل های مناسب که دارای غلظت بالای مواد متشکله هستند استفاده می شود تا استحکام کافی را داشته باشند.
UPVC بعلت داشتن امتیازات زیاد و خاص از اواخر دهه 60 وارد بازار شد و جای خود را در بازارهای جهانی پیدا نمود . در حال حاضر UPVC نسبت به سایر مواد پلیمری از امتیازات بالاتری برخوردار بوده ودرصد مصرف بیشتری را به خود اختصاص داده است ( بیش از 60% از سهم بازار).
 
 تاریخچه پیدایش درب و پنجره های UPVC و شیشه های دو جداره :
ساخت درب و پنجره های UPVCحدوداً درسال 1960 میلادی در اروپا آغاز گردید.با پیشرفت تکنو لوژی و افزایش هزینه تولید درب و پنجره چوبی ‌،آهنی و آلمینیومی استفاده از درب وپنجره های UPVCرونق روز افزون یافته است.سهولت ایجاد تنوع در طرح ورنگ و استقامت فیزیکی و پایداری در برابر شرایط جوی متفاوت وهمچنین قابلیت با ز یافت بودن UPVC به کار رفته در ساخت این نوع درب و پنجره موجب تحولات عمده ای در این صنعت گردیده است .

 تاریخچه تولید درب و پنجره UPVC در ایران :

در ایران اولین بار در اواخر دهه 50 واحد تولید پروفیل و ساخت درب وپنجره UPVC حد فاصل شهرستان های بندرانزلی و رشت احداث گردیدو با این که در سال های بعد واحدهای تولیدی دیگری در این زمینه احداث گردیده است.لیکن به دلایل مختلف واحدهای موجود از تکنولوژی کنونی بر خوردار نبوده و حجم عمده پروفیل مصرفی واحدهای مونتاژ از منابع خارجی تامین می گردد.امروزه در کشورهای اروپائی بیش از 75% سهم بازار درب وپنجره متعلق به پنجره های UPVCمی باشد به طوری که به عنوان مثال در سال 1997 حدود 84 میلیون پنجره UPVCدر اروپا فروخته شده است .

 ویژگیهای درو پنجره‌های UPVC 

     1- استحکام
      2- زیبایی فوق‌العاده
      3- صرفه جوئی در مصرف انرژی تا 40%
      4- کاهش آلودگی صوتی تا میزان
      5- پائین بودن ضریب انتقال حرارتی
      6- حفظ محیط زیست از طریق بازیافت
      7- مانع ورود گردو غبار و دود و گازهای موجود از محیط بیرون به داخل
      8- مقاوم در برابر شرایط مختلف آب و هوایی
      9- مقاوم در مقابل نفوذ اشعه ماوراء بنفش خورشید
      10- عدم اشتعال در هنگام آتش سوزی و حریق
      11- مقاوم در برابر زنگ زدگی ،خوردگی و رطوبت هوا
      12- ایمن در برابر سرقت
      13- بی نیاز به صرف هزینه رنگ آمیزی
      14- تنوع در طرح و تطابق با هر نوع معماری
      15- تنوع در رنگ
      16- نظافت راحت و آسان
      17- نصب آسان
      18- ثبات رنگ در برابر اشعه خورشید
      19- مقاوم در برابر عوامل خوردگی – اسیدها و بازها و موارد شیمیایی
      20- مقرون به صرفه
      21- تنوع در طرح و نوع بازشوها
      22- تقویت مضاعف با استفاده از پروفیل گالوانیزه
      23- عدم نیاز به سرویسهای مکرر
      24- قابلیت استفاده از روکشهای رنگی
     25- قابلیت بازیافت

صرفه جوئی در مصرف انرژی

با توجه به اعلام تحقیقات سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در ایران در حدود 45% از اتلاف انرژی از طریق پنجره های صورت می گیرد. در این خصوص بخش ساختمان با داشتن سهم حدودا 35 درصدی در مصرف انرژی یکی از صنایعی است که سهم بالایی را در این زمینه به خود اختصاص داده است. در صورتیکه در زمستان به قاب پنجره و شیشه آن دست بزنید خواهید دید که سرد است و این دلیل تبادل حرارتی بین قاب پنجره و شیشه با فضای بیرون است.
برای رفع این مشکل با استفاده از پنجره UPVC و شیشه دو جداره تبادل حرارتی از طریق پنجره به حداقل ممکن خواهد رسید.

 قفل و یراق آلات سیستم درو پنجره

با بکارگیری پیشرفته ترین قفل و یراق تحولی اساسی در سیستم قفل و یراق آلات درو پنجره به وجود آمده است. طراحی ویژه این یراق آلات به گونه ای است  که درو پنجره را از چهار جهت احاطه کرده و باعث می گردد که با چرخش یک دستگیره در یا پنجره توسط قفل های قارچی شکل به قاب هایشان محکم گردند که این خود سبب ایمنی بالای در و پنجره ها می گردد.
بشکرانه طراحی خاص قفل ها و لولاهای نگهدارنده در و پنجره به قاب ،امکان بازو بسته کردن درها و پنجره ها در حالت های زیر میسر است
     1- یراق یک طرفه
     2- یراق دو طرفه
     3- یراق کشویی
     4- یراق کشویی – لغزشی نیمه اتوماتیک
     5- یراق کشویی – لغزشی تمام اتوماتیک
     6- یراق تاشو
این یراق آلات از استحکام و کیفیت بالایی برخوردار بوده و دارای عمری طولانی می باشند. 

 عایق در مقابل نفوذ آب

در سیستم پنجره UPVC ، طراحی دقیق و مهندسی پروفیل و آب بندها ودرزگیرها در سراسرقاب و پنجره، عدم نفوذ آب به داخل ساختمان را  تضمین می نماید. این موضوع در نواحی دارای بارش فراوان و مستمر مانند شمال کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با این حال در بدنه پروفیل ها آبروهایی تعبیه شده است که در صورت نفوذ احتمالی آب بداخل پنجره ، آب بطور خودکار از پنجره خارج میگردد.

 مانع ورود گرد و غبار و دود

مهمترین ویژگی سیستم در و پنجره های UPVC قابلیت آنها در ممانعت از نفوذ گرد و غبار و دود و دیگر ذرات معلق موجود در فضای بیرون محل سکونت است. این بخاطر نوارهای درزگیر و مکانیزم یراق آلات و قفل های ویژه ای است که در آنها بکار برده شده است .
استفاده ازاین سیستم خصوصا در اماکنی که آلودگی شدت بیشتری دارد  توصیه میگردد تا شرایط زندگی بهتری فراهم گردد.

 مقاوم در برابر شرایط مختلف آب و هوایی

پروفیل‌های UPVC بکار گرفته شده در درو پنجره‌ها دارای استحکام و عمر بسیار طولانی می‌باشند و به جهت داشتن  نوارهای آب بندی دوگانه بر روی درها و پنجره‌ها و چهار چوب آنها در مواجه با آب، باران، صدا، گردوغبار و دود و دم موجود در محیط بیرون مقاوم بوده و در مقابل باد و طوفان تا شدت 150 کیلومتر در ساعت بدون لرزش می‌باشند.

 عدم اشتعال به هنگام آتش سوزی

پروفیل سیستم پنجره UPVC به سبب ترکیب با CPE که نوعی تعدیل کننده UPVC می‌باشد، در برابر آتش مقاوم بوده و شعله ور نمی‌شود و خود به تنهایی قابل اشتعال نبوده و از گسترش آتش جلوگیری می‌کند.

شعله های معمولی نظیر شعله کبریت بر پروفیل های UPVC بی اثر است و آن‌ها را نمی سوزاند. افزودن مقادیر مناسبی از تثبیت کننده های حرارتی ، مقاومت پروفیل ها را در مقابل حرارت افزایش داده و مانع از آسیب دیدن در و پنجره ها در مجاورت هوای آزاد و حرارت حاصل از تابش خورشید می گردد . پروفیلهای UPVCوقتی در مجاورت جریان آتش قرار می گیرند بسیار آهسته می سوزند.

  نظافت آسان

پروفیل ها می توانند متناسب با نوع آلوده کننده نظافت شوند. لیکن بهترین پاک کننده آب و صابون است. صابون و آب از تشکیل الکتریسته و جذب گردو غبار ودوده محافظت می نماید. در صورت بروز خراشیدگی در سطح پروفیل آنرا با مایع وکانول برطرف نمائید.لازم به تذکر است که استفاده از بنزین و مواد اسیدی سطح پروفیل را از بین می‌برد.

جدول مواد مختلف برای پاک نمودن در و پنجره‌های UPVC

نوع ماده	ماده و وسیله پاک کننده
	کاردک‌و‌پارچه‌خشک	پارچه‌خشک	آب	برس‌وآب	ماده‌پاک‌کننده
قیر	-	-	-	×	-
مداد	-	-	-	-	×
رنگ	×	-	-	-	-
چربی	-	-	-	×	-
بتونه	-	-	-	-	×
چسب	-	-	-	-	×
دوده	-	-	-	-	×
لاک	-	-	-	-	×
واکس	-	-	-	-	×
سیمان	-	-	×	-	-
گچ	-	-	×	-	-

 نصب آسان

نصب در و پنجره های UPVC ،از طریق پیچ ومهره کردن آنها به قاب فلزی اولیه و یا سازه های سیمانی ،آجری و... صورت می پذیرد و تمام فواصل و شکافها از طریق تزریق فوم و سیلیکون پوشانده می شود که این خود سبب سهولت و سرعت در نصب می گردد.

 مقاوم در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشید

تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید عامل اصلی از بین بردن رنگ اشیاء است. موادی که به PVC افزوده می شود موجب مقاومت در مقابل رنگ پریدگی پروفیل میگردد.از طرفی اکسید تیتانیوم موجود در پروفیل نیز انعکاس اشعه ماوراءبنفش خورشید از سطـح پروفیل را موجب می شود.

 استحکام

ساختمان پروفیل از طراحی خاصی که آمیخته از کانالها و دیواره ها بصورت طولی و عرضی می باشد تشکیل می شود که ضمن سبک تر شدن وزن سازه موجب استحکام پروفیل ها نیز می گردد. علاوه براین ،وارد کردن پروفیل های فلزی گالوانیزه به ضخامت 5/1 میلیمتر و متناسب با فضای بعضی از کانالها، تقویت مضاعف پروفیل ها را سبب گشته واین امکان را میسر می سازد تا نصب یراق آلات و پیچ کردن آنها در داخل پروفیل های فلزی میسر گرددو دوام و کارائی یراق آلات راحفظ نماید.

 امکان تبادل هوا

یکی از ویژگیهای جالب درو پنجره های UPVC ، امکان چرخش آنها حول محور عمودی و افقی است .با انتخاب حالت مورب (Tilt) محور عمودی پنجره با محور عمودی قاب زاویـــه ای 15 درجـــه می سازد، در این حالت پنجره از قسمت بالا باز شده و با ایجاد شکافی 15 درجه امکان تبادل هوای داخل با هوای بیرون را میسر می سازد(بدون آنکه پنجره بطور کامل باز شده باشد). با انتخاب حالت چرخش (Turn)، محور افقی پنجره با محور افقی قاب ، زاویه ای حداکثر 180 درجه می سازد تا بیشترین تبادل هوا بین محیط داخل و بیرون امکان پذیر گردد.

 تنوع در ساخت

از ویژگیهای پروفیل های UPVC قابلیت خم شدن آن است و می توان آنرا به هر نوع انحناء و قوس مورد نیاز در آورد. پنجره ها به گونه ای طراحی شده اند که نصب توری و پرده های کرکره ای با قاب UPVC برروی آنها امکان پذیر میگردد.

 پایداری در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی

درو پنجره‌های UPVC به علت استفاده از تقویت کننده های گالوانیزه در داخل کلیه پروفیل ها و یراق آلات ،در برابر زنگ زدگی و خوردگی و مواد شیمیائی موجود در هوا بسیار مقاوم هستند.

 مقاومت در برابر زلزله:

صنعت ساختمان و معماری نوین بدلیل رعایت مسایل ایمنی از قبیل مقاومت در برابر زلزله و جلوگیری از بروز هزینه های احتمالی آن روزبه روز در حال تحول و دگرگونی در سطح جهان می باشد.

محققان با بررسی خسارات زلزله و حرکات احتمالی زلزله سازه دریافته اند که نماهایی که با موارد مصرفی از قبیل سیمان و فلز نصب می گردند باعث ایجاد ازدیاد بار مرده در یک جهت سازه شده و در هنگام زلزله در سازه ایجاد پیچش می نماید. لذا استفاده از نمای UPVC یکی از بهترین گزینه ها جهت سبک سازی و ضد زلزله نمودن سازه ها می باشد.

 مقایسه انواع پنجره ها از نظر خصوصیات فنی و کیفی

خصوصیات فنی و کیفی	پنجره های چوبی	پنجره های فلزی	پنجره های آلومینیومی	پنجره های UPVC
زنگ زدگی/پوسیدگی و خوردگی	×	×	-	-
رسوب پذیری	×	×	×	-
انتقال حرارت	×	×	×	-
انتقال صوت	×	×	×	-
نفوذ گرد و غبار	×	×	×	-
نفوذ رطوبت	×	×	×	-
نیاز به رنگ آمیزی	×	×	-	-
قابلیت شستشو	-	-	×	×
وزن سبک	-	-	×	×
سرعت بالای تولید	-	-	-	×
سرعت در نصب	-	-	-	×

  آلودگی صوتی

بررسی اثرات مخرب آلودگی صوتی بر روی انسان و نقش مؤثر پنجره دوجداره UPVC در کاهش اثرات آن

● ناشنوایی شغلی: از مدتها پیش آلودگی صوتی یکی از علل ناشنوایی تشخیص داده شده است. کار و زندگی در صدای زیاد سبب تغییر موقت و یا دائم در آستانه شنوایی می گردد. بنا به عقیده متخصصان تغییر در آستانه شنوایی حداقل به اندازه 25 دسی بل در بسامدهای 500 و 1000 و 2000 هرتز ضعف شنوایی نامیده می شود.
● اثرات روانی صدا: صدا سبب بی دقتی و کم شدن فعالیتهای مغزی و ناهماهنگی کارهای فکری می گردد.
● اثرات عمومی صدا: صدا ی زیاد منجر به ظهور علائمی مانند تهوع، استفراغ و سرگیجه می شود که علت آن تحریکات بیش از اندازه و دائمی لابیرنت گوش می باشد.
● اثرات فیزیولوژیک صدا: صدا باعث افزایش ضربان قلب و بالا رفتن میزان اکسیژن مصرفی و افزایش فشار خون می‌گردد.

حالا  چگونه از اثرات صدا جلوگیری کنیم؟

با توجه به آزمایشات انجام گرفته در علم پزشکی، محیطی به دور از هرگونه آلودگی صوتی تاثیر بسزایی در سلامت جسم و روان انسان دارد، چراکه محیط آرام زندگی باعث تمدد اعصاب و در نتیجه افزایش بازدهی انسان می شود. یکی از راههای مؤثر در کاهش آلودگی صوتی، استفاده از سیستم در و پنجره مناسب می‌باشد. سیستم در و پنجره دوجداره UPVC می تواند کمکی موثر در کاهش آلودگی صوتی باشد.

سیستم در پنجره دو جداره UPVC با کاهش آلودگی صوتی در محیط زندگی، آرامش و آسایش را برای شما به ارمغان می آورد. شما می توانید با توجه به میزان صدای موجود در محیط کار یا زندگی خود با انتخاب پنجره UPVC و ضخامت مناسب شیشه، حداقل صدا را در محیط زندگی یا کار خود داشته باشید.

با انتخاب سیستم پنجره دو جداره صداهای تحریک کننده اعصاب و روان را تا میزان 40-30 دسی بل کاهش دهید و آرامش و سکوت را برای خود فراهم آورید.

پدیده آلودگی صوتی بخشی از مشکلات عمده زندگی در شهر های بزرگ خصوصا شهر های صنعتی است که ناخواسته در رفتارهای احتمالی و سلامتی روح و روان شهروندان اثرات سوء و قابل مشاهده‌ای بجا می‌گذارد. استفاده از درو پنجره‌های UPVC با شیشه‌های دوجداره میزان صدا را تا 40 دسی بل کاهش می دهد. که در سلامتی روح وروان افراد جامعه مؤثر می‌باشد.

تحقیقات صورت گرفته در علم پزشکی گواه براین است که صدای بیش از اندازه بر سلامت ما تاثیر به سزایی دارد. با بکارگیری درو پنجره‌های UPVC این امکان برای شما فراهم میگردد تا به تناسب نیازهای شخصی خود میزان آلودگی صوتی را کاهش دهید. بسته به سطح صدای موجود (دی سی بل) می‌توانید از مشاوره ما در زمینه نوع شیشه و نوع قاب آن (ازمواد ترکیبی باشد یا مواد دیگر) استفاده نمائید. پنجره‌های عایق صوت برای گذاشتن نقطه پایان به صداهای آزاردهنده و فراهم نمودن آرامش و سکوت وسیله‌ای مناسب هستند.

  فرایند تولید پروفیل UPVC

 این فرایند شامل دو مرحله اصلی می باشد:
     1- مرحله میکس و آماده سازی مواد اولیه در دستگاه میکسر
     2- مرحله شکل دهی و تولید پروفیل در دستگاه اکسترودر

در مرحله اول PVC و  افزودنی های دیگر ، با درصد مشخص توسط دستگاه میکسر ترکیب سرد و گرم می شود . مواد ترکیب شده بین 12 تا 24 ساعت در دمای محیط می ماند تا الکتریسیته ساکن حاصل از میکس از بین برود و دمای آن با دمای محیط یکسان گردد .

مواد پس از مرحله میکس به صورت اتوماتیک وارد دستگاههای اکسترودر میشود . پس از تنظیم و نصب قالب پروفیل مورد نیاز و هم چنین قسمت های کالیبراتور و تانک های خنک کننده می بایست دمای سیلندر و دستگاه اکسترودر و قالب به حد معین برسد . این میزان دما بسته به نوع سطح مقطع پروفیل متفاوت است که معمولا برای سیلندر بین 165 تا 185 درجه سانتیگراد و برای قالب بین 198 و 202 درجه سانتی گراد میتواند متغیر باشد . دستگاه اکسترودر شامل دو عدد مارپیچ با چرخش غیر همسو میباشد که مواد را به صورت یکنواخت از قسمت سیلو به طرف قالب هدایت میکند . سیلندر دستگاه شامل چهار قسمت می باشد که هر کدام به ترتیب وظیفه پیشگرم کردن مواد ، پلاستیسیته کردن تبدیل مواد به شکل خمیری خروج گازهای متصاعد شده و در نهایت شکل گیری پروفیل را به عهده  دارند ، پس از خروج پروفغیل از قسمت کالیبره و تانک های خنک کننده اطلاعات مربوط به پروفیل روی آن حک میشود . در نهایت پروفیل وارد قسمت برش شده در ابعاد 6 متری برش داده و بسته بندی می گردد .

 معرفی اجزای پنجره:
    1- قاب و بازشو پنجره از جنس یو.پی.وی.سی
     2- زهواره یو.پی.وی.سی
     3- لاستیک درزبندی ای.پی.دی.ام
     4- پروفیل گالوانیزه
     5- شیشه با یراق
     6- یراق آلات

 نمونه ای از مقاطع پروفیل UPVC

 مونتاژ درب و پنجره های UPVC

پروفیلهای مورد نظر با توجه به نوع سفارش درب و پنجره انتخاب شده و پس از انجام محاسبات دقیق و مهندسی و آنالیز ابعاد درب و پنجره ، طبق نقشه برش داده می شوند. سپس تعدادی از این پروفیلها به منظور ایجاد شیار آب به دستگاه مربوطه منتقل می شوند.

همزمان باعملیات برش پروفیل UPVC و ایجاد شیار آب ، پروفیلهای گالوانیزه برش داده شده و درون آنها با پیچ محکم می شوند. بمنظور مقاوم سازی و تقویت درب و پنجره های تولیدی ملزم به استفاده از پروفیل گالوانیزه با ضخامت مناسب در داخل خانه اصلی پروفیل  UPVC می باشیم. بکارگیری پروفیل گالوانیزه در داخل پروفیل اصلی UPVC و پیچ شدن یراق آلات روی قطعات تقویت شده، ضمن کاهش خطر افتادگی بازشوهای پنجره، مقاومت درب و پنجره های ساخته شده از پروفیل UPVC را افزایش می دهد

در ادامه در صورت نیازبه نصب دستگیره و یراق آلات (برای بخشهای باز شو) سوراخها و شیارهای مورد نیاز توسط دستگاه روی پروفیل تعبیه می شود. سپس پروفیلها طبق نقشه توسط دستگاه جوش به یکدیگر متصل می شوند و با انتقال به دستگاه بعدی، پلیسه ها و زوائد ناشی از جوش در زوایای مختلف از بین می رود.

در نهایت روی میز کار پس از تمیز کاریهای جزئی و نهایی، یراق آلات روی درب و پنجره نصب میگردد. هر پنجره با توجه به شعاع باز شو و بسته به ابعاد آن یراق آلات مخصوص به خود را دارد که در قسمتهای قاب و لنگه پنجره نصب می گردند.این یراق آلات ازکیفیت بالا برخوردار بوده و از لحاظ مقاومت در مقابل خوردگی بعنوان یکی از مهمترین خواص یراق آلات در رده مورد قبول استانداردهای اروپایی میباشد همچنین استاندارد امنیت در مقابل سرقت نیز در یراق آلات مورد استفاده رعایت شده است

 اندازه گیری و نصب پنجره های UPVC

پنجره های UPVC قابلیت نصب روی قاب های فلزی (Sub Frame ) و سازه های سیمانی، آجری و ... را دارد، در زمان آماده بودن درگاه پنجره عملیات اندازه گیری بوسیله ابزار مناسب اعم از مترهای لیزری، مترهای نواری و سایر ابزار دقیق با دقت بالا اندازه گیری و جهت تعیین نقشه پنجره ها به واحد طراحی ارائه میگردند

نصب پنجره های UPVC ارتباط مستقیم با دوام و عملکرد این نوع از پنجره ها دارد، عملیات نصب باید به گونه ای انجام شود که اهداف زیر حاصل گردند:

     1- قابلیت تحمل بارهای زنده و مرده
     2- جلوگیری از تبادل صوت و حرارت
     3- باز و بسته شدن مطمئن
     4- تمیز کردن درگاه نصب
     5- جایگذاری پنجره و تراز کردن آن
     6- انجام سوراخ کاریهای لازم
     7- ثابت کردن پنجره در محل نصب با استفاده از پیچهای مناسب
     8- نصب شیشه ها و جا انداختن زهواره
     9- درزبندی نهایی با استفاده از تزریق فوم و سیلیکون
     10- رگلاژ نهایی

 استانداردهای تولید وآزمایشات مواد اولیه

برای تولید پروفیل میتوان از مواد اولیه دست نخورده ، مواد بازیافت شده و مواد قابل بازیافت استفاده نمود. کاربرد این مواد با توجه به استاندارد کیفیت RAL-GZ 716/1 تحت شرایط و آزمایشات خاصی قابل قبول میباشد.

کاربرد مجدد مواد با فرمول یکسان توسط همان کارگاهی که قبلاً آنها را تولید کرده در صورتی که به کیفیت پروفیلها صدمه نزنند و عاری از هر گونه مواد نرم کننده و مواد خارجی باشند تحت شرایط خاصی امکان پذیر میباشد.

مواد بازیافت شده و قابل بازیافت	کاربرد مواد اولیه دست نخورده	استاندارد	نوع آزمایش
≥ 71 °C	≥ 75 °C	DIN EN ISO 306	دمای نرمی ویکات VST/B50
≥ 20 Kg/m²	≥ 20 Kg/m²	DIN EN ISO 179,1eA	مقاومت ضربه ای چارپی
≥ 2000 N/mm²	≥ 2200 N/mm²	DIN EN ISO 178 DIN EN ISO 527-1-3	مدول الاستیسیته مدول خمشی Ef مدول کششی Et
≥ 30 min		DIN 53381-1	زمان پایداری tst

 آزمایشات مربوط به پروفیل تولیدی

     1-شکل ظاهری و شرایط تولید
حین فرآیند تولید انواع سطح مقطع پروفیل، تعداد نمونه های مشخصی جهت انجام آزمایشات از تولید اخذ می گردد. این نمونه ها پس از بررسی شکل ظاهری بمدت 12 تا 24 ساعت در آزمایشگاه نگهداری شده و سپس مورد تستهای مختلف طبق استاندارد RAL GZ 716/1 قرار می گیرد.سطوح خارجی پروفیل ها که در معرض دید قرار دارند لازم است دارای رنگ سفید یکنواخت بوده و عاری از هر گونه اجسام خارجی ، حفره ، ترک ، حباب و سایر معایب باشند .

     2-مقاومت در برابر ضربه ناشی از سقوط جرم در دماهای پایین:(Impact resistance by falling mass at low temperature)
در این آزمایش ابتدا 10 نمونه cm 30 در دستگاه Freezer قرار داده و تا دمایc º 15به مدت حداقل یکساعت نگهداری می شوند سپس توسط جرم kg 1 از ارتفاع mm 1500 مورد تست ضربه قرار می گیرند .  طبق استاندارد RAL   نباید بیش از 10%  از نمونه ها ( بیش از یک پروفیل ) شکسته شود.

     3-رفتار پس از گرم شدن :                    (Behavior after heating)
 cm 22 به مدت نیم ساعت در دمای ºc 150 گرم شده سپس در دمای محیط خنک می گردد و پس از انجام آزمایش نمونه باید فاقد هر گونه تغییر شکل ظاهری (اعم از چروک، ترک، ...) باشد.

     4-تست جرم واحد طول:
نمونه mm 250   با دقت mm 1 اندازه گیری شده و جرم آن با دقت gr 1 سنجیده می شود. جرم واحد محاسبه شده نباید کمتر از 95% مقدار اسمی آن طبق استانداردهای ارائه شده باشد.

     5-برگشت حرارت:    (Heat reversion)
سه مقطع پروفیل mm220 انتخاب و با دو خط به فاصله تقریبی mm 200 در دو سمت سطح به صورت عمود بر محور پروفیل نشان گذاری می شوند. این نمونه ها پس از نشانه گذاری در کوره با دمای ºc 100 به مدت یکساعت قرار میگیرد. و پس از خنک شدن در دمای محیط مجدداً نشانه ها اندازه گیری می شود. برای هر نمونه و هر جفت علامت، ضریب برگشت حرارت به درصد محاسبه می شود.
طبق استاندارد RAL جهت پروفیلهای فرعی نباید درصد اختلاف برگشت حرارت بیش از 3% و برای پروفیلهای اصلی بیش از 2% باشد. ضمناً برای پروفیلهای اصلی اختلاف درصد برگشت حرارت بین دو طرف سطح نیز نباید بیشتر از 4/0 % باشد.

     6-تست ابعاد و هندسه پروفیل
ابعاد بیرونی و عملی سطح مقطع پروفیلها همچنین ضخامت جداره های داخلی و هندسه پروفیل با استفاده از ابزارهای با دقت زیاد،  اندازه گیری و با استانداردهای ارائه شده مقایسه می گردد.

     7-تست کجی
به منظور اندازه گیری انحراف محور طولی پروفیل، دو نمونه mm 1000 به صورت آینه وار روی یکدیگر قرار می گیرند و با وسیله اندازه گیری دقیق فاصله ایجاد شده در تمام محور طولی دو پروفیل اندازه گیری می شود. این انحراف نباید از mm 1 در کل طول یکمتر تجاوز کند.

     8-تست جوش:
سطح مقطع های پروفیل پس از مرحله جوش به صورت نمونه در آزمایشگاه تحت تست جوش قرار می گیرند. بر اساس استاندارد RAL هر یک از این سطح مقطع ها باید تحت نیروی مشخصی که محاسبه شده است به مرحله شکست برسند و در صورتیکه زودتر از میزان نیروی تعریف شده پروفیل شکسته شود محموله تولیدی مردود شناخته خواهد شد.

تفاوت کنکور دهه شصتی ها با دهه هفتادی ها

چهل‌وپنجمین کنکور سراسری امسال با رقابت ۸۷۷هزارو ۸۳۵ نفر در دو روز اخیر برگزار شد که این آمار نسبت به پنج سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است.

به گزارش افکارنیوز، آمار شرکت‌کنندگان در کنکور سراسری سال ۹۴ نسبت به داوطلبان سال ۹۳، ۱۵۳‌هزارو ۵۴۶ نفر، نسبت به سال ۹۲، ۲۰۵هزارو ۷۹۵ نفر، نسبت به سال ۹۱ ۱۸۸هزارو ۴۹۸ نفر، نسبت به سال ۹۰، ۲۵۵هزارو ۲۰۴ نفر، نسبت به سال ۸۹، ۴۰۹هزارو ۳۷ نفر کاهش داشته است.

این کاهش حضور تنها تفاوت کنکور سراسری امسال با سایر سال‌های اشاره شده نیست؛ چراکه براساس آمار سازمان سنجش آموزش کشور، از مجموع ٨٧٧ هزار داوطلبی که در چند روز اخیر در کنکور رقابت کرده‌اند، تنها حدود ٢٠ درصد از آنها جذب دانشگاه‌های دولتی می‌شوند و از آنجایی که دانشگاه‌های دولتی در ایران در زمره دانشگاه‌های باکیفیت قرار دارند و به‌ازای هر دانشجو یک صندلی خالی در دانشگاه‌ها وجود دارد، رقابت بر سر صندلی خالی به رقابت بر سر صندلی باکیفیت تبدیل شده است.

اتفاق مهمی که با نحوه رقابت میان داوطلبان کنکور در اواخر دهه ٧٠ و اوایل دهه ٨٠ که مصادف با شرکت متولدان دهه ٦٠ بود، تفاوت اساسی دارد. در اواخر دهه ٧٠ و اوایل دهه ٨٠، کشور با رقمی معادل یک‌میلیون‌و ٨٠٠ هزار داوطلب ورود به دانشگاه‌ها مواجه بود و از آن طرف دانشگاه‌ها تنها توانایی جذب ٢٠ درصد داوطلبان را داشتند.

همین مسئله باعث ایجاد صف‌های چندین‌ساله برای ورود به دانشگاه شد و تحصیل در دانشگاه‌های دولتی، مانند تهران، شریف، امیرکبیر، شهید بهشتی و... رؤیایی برای داوطلبان بود، اما حالا دهه هفتادی‌ها در کشور به واسطه تعداد بالای کرسی‌های خالی در دانشگاه‌ها و افزایش ظرفیت دانشگاه‌های مادر و معتبر کشور، دست باز‌تری نسبت به دهه شصتی‌ها برای ورود به دانشگاه‌ها دارند. در همین رابطه، ابراهیم خدایی، معاون وزیر علوم و رئیس سازمان سنجش می‌گوید: «ظرفیت پذیرش در آزمون سراسری تاکنون بیش از ۷۵۰ هزار نفر اعلام شده است که بیشترین ظرفیت در گروه علوم ریاضی و فنی با ۲۶۰ هزار نفر، گروه علوم انسانی با ۲۱۵ هزار نفر و گروه علوم تجربی با ۲۰۲ هزار نفر است».

او در حاشیه بازدید از حوزه کنکور سراسری ۹۴ در دانشگاه علم و صنعت، در جمع خبرنگاران درباره وضعیت ظرفیت خالی دانشگاه‌ها گفت: بیشترین ظرفیت خالی نیز در گروه علوم ریاضی و علوم انسانی است که البته این ظرفیت خالی در دانشگاه آزاد، پیام نور و مؤسسات غیرانتفاعی قرار دارد نه در دوره‌های روزانه. وی افزود: وزارت علوم طرح‌هایی برای پذیرش دانشجوی خارجی عمدتا از کشورهای همسایه دارد که بتواند از این ظرفیت خالی به صورت بهینه استفاده کند. صندلی خالی را باید دانشگاه‌ها مدیریت کنند.

خدایی درباره افزایش ظرفیت در دوره‌های روزانه و رایگان گفت: ظرفیت پذیرش در دوره روزانه حدود ۱۱۰ هزار نفر است و با توجه به اینکه این موضوع تنها در دانشگاه‌های دولتی وجود دارد این ظرفیت افزایش پیدا نمی‌کند تا دانشگاه‌ها در تحصیلات تکمیلی از این بخش استفاده کنند. رئیس سازمان سنجش افزود: با توجه به اینکه در آزمون سراسری سال ۹۳ تعداد یک‌میلیون‌و ۳۱‌هزار‌و ۳۸۱ نفر ثبت نام کرده بودند، بنابراین آمار ثبت‌نام‌کنندگان آزمون سال ۹۳ نسبت به سال گذشته، ۱۵۰هزارو ۶۲۵ نفر معادل ۱۴.۶۰ درصد کمتر است.

وی اضافه کرد: بر اساس ضوابط، تعداد ۴۵هزارو ۳۹۷ داوطلب (۳۰هزارو ۶۳۲ نفر زن و ۱۴هزارو ۷۶۵ نفر مرد) از گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی و زبان‌های خارجی علاقه‌مندی خود را به شرکت در گروه آزمایشی هنر و تعداد ۱۰۵هزارو ۲۴۳ داوطلب (۶۸هزارو ۸۱۴ نفر زن و ۳۶هزارو ۴۲۹ نفر مرد) نیز از گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی و هنر علاقه‌مندی خود را به شرکت در گروه آزمایشی زبان‌های خارجی اعلام کرده‌اند.

اعلام زمان‌بندی اعلام نتایج اولیه

بااین‌حال، براساس اعلام سازمان سنجش آموزش کشور، کلید تصحیح آزمون سراسری بعدازظهر روز یکشنبه ۲۴ خرداد روی سایت سازمان سنجش منتشر می‌شود. کارنامه آزمون سراسری تا هفته اول مرداد اعلام می‌شود و یک هفته بعد از اعلام نتایج اولیه، پاسخ‌نامه داوطلبان با رتبه کشوری کمتر از ۷۵ هزار در گروه‌های علوم ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی و رتبه کشوری کمتر از ۱۰ هزار در گروه‌های هنر و زبان روی سایت قرار داده می‌شود.

انتخاب رشته برای داوطلبان مجاز در دهه اول مرداد صورت می‌گیرد و داوطلبان مجاز به انتخاب ۱۵۰ کدرشته محل هستند. انتخاب کدرشته محل‌های دانشگاه آزاد نیز هم‌زمان روی سایت مرکز آزمون دانشگاه آزاد قرار می‌گیرد و داوطلبان می‌توانند رشته‌های خود را انتخاب کنند. فهرست اسامی پذیرفته‌شدگان نهایی رشته‌های متمرکز کنکور سراسری سال ۹۴ در دهه دوم شهریور اعلام می‌شود.

«فوربس»: ایران سومین دارنده مهندس در جهان

زمان انتشار خبر: جمعه ۲۲ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۴:۳۲

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، به نوشته نشریه فوربس در پژوهشی که اتحادیه مجمع جهانی اقتصاد صورت داده است، روسیه با چهارصد و پنجاه و چهار هزار دانش آموخته در رشته مهندسی در این فهرست پیشتاز است. 

آمریکا نیز با دویست و سی و هفت هزار و هشتصد و بیست و شش مهندس در رتبه دوم قرار دارد و ایران با دویست و سی و سه هزار و ششصد و نود و پنج مهندس در جایگاه سوم قرار دارد.

البته به نوشته فوربس، ‌این اتحادیه به آمار دقیقی درباره تعداد مهندسان در چین و هند دست نیافته است.

دیگر کشورها از جمله اندونزی و ویتنام نیز در ردیف ده کشور نخست دانش آموختگان مهندسی هستند که سالانه بین صد هزار تا صد و چهل هزار دانش آموخته مهندسی دارند.

ژاپن و کره جنوبی در جایگاه چهارم و پنجم این فهرست قرار دارند.

قرارداد کار کمتر از یکسال ممنوع شد

با ابلاغ این دستورالعمل جدید، انتظار می رود ساماندهی در قراردادها اتفاق بیافتد و اگر از این پس در کارگاهی با ماهیت شغلی دائم، کارفرمایی اقدام به امضای قرارداد زیر یکسال نماید، این قرارداد مخدوش است و اعتبار نخواهد داشت.

یک مقام مسئول کارگری از ابلاغیه جدید وزارت کار درباره ساماندهی قراردادهای کار خبر داد و گفت: امضای قرارداد در کارگاه‌های با ماهیت دائم، کمتر از یکسال ممنوع شد.

هادی ابوی در گفتگو با مهر از ابلاغیه مهم وزارت کار در قالب بخشنامه شماره ۴۰ روابط کار خبر داد و گفت: با پیگیری‌های صورت شده درباره ساماندهی قراردادها در دو سال اخیر، معاون روابط کار وزارت کار دستورالعمل شماره ۴۰ با موضوع ممنوعیت امضای قراردادهای کاری زیر یکسال در کارگاه‌های با ماهیت دائم را ابلاغ کرد.

عضو هیات مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران اظهارداشت: با آشفته شدن وضعیت قراردادهای کاری نیروی کار کشور، پیگیری‌های فراوانی را از طریق وزیر کار و معاون روابط کار درباره ساماندهی قراردادها داشتیم و به دنبال این بودیم که به نحوی امنیت شغلی نیروی کار را تقویت کنیم.

ابوی خاطرنشان کرد: در حال حاضر، قراردادهای ۱ و ۳ ماهه در بسیاری از واحدهای با ماهیت دائم منعقد می‌شود و ما می دانیم بنگاه‌های که سالیان متمادی در حال کار است و میلیاردها تومان برای آن سرمایه‌گذاری شده، قرار هم نیست که تعطیل شود ولی نیروی خود را به صورت موقت کمتر از یکسال جذب می‌کند.

این مقام مسئول کارگری کشور ادامه داد: متاسفانه انبوه این قراردادها باعث شده تا امنیت شغلی و آسایش نیروی کار سلب شود و فرد نمی داند که آیا ماه بعد هم کار خواهد داشت و یا خیر؟ این مسئله باعث استرس فراوان شغلی در افراد می شود و با وجود اینکه کارفرمایان فکر می کنند این مسئله باعث افزایش بهره وری نیروی کار می شود، ولی برعکس باعث نابودی انگیزه و توان کاری افراد خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه موضوعاتی مانند متوقف شدن قراردادهای سفیدامضاء، دریافت اوراق سفید از کارگران توسط برخی کارفرمایان و همچنین انعقاد قراردادهای بالای یکسال در مشاغل با ماهیت دائم؛ به شدت از سوی نمایندگان کارگران دنبال می شود گفت: وقتی قرار است یک کارگاه باشد و فعالیت کند، چرا باید نیروی موقت بگیرد؟

به گفته ابوی، با ابلاغ این دستورالعمل جدید، انتظار می رود ساماندهی در قراردادها اتفاق بیافتد و اگر از این پس در کارگاهی با ماهیت شغلی دائم، کارفرمایی اقدام به امضای قرارداد زیر یکسال نماید، این قرارداد مخدوش است و اعتبار نخواهد داشت.

ابوی در خصوص نحوه شناخت مشاغل با ماهیت دائم و غیردائم، بیان داشت: این مسئله به روشنی مشخص است و خود کارفرما می داند. به عنوان نمونه، می توان در برخی پروژه های عمرانی و ساختمانی زیر یکسال نیروی موقت جذب کرد ولی در کارخانه ای که سال‌هاست در حال فعالیت است و قرار هم نیست که از کار خارج شود، باید قرارداد صحیح به امضا برسد.

منبع: مهر

مثال-درصد تقصیرافراد در ورود خسارت

شماره قرار: شماره پرونده: 89/..... ش ......... شورای حل اختلاف مجتمع ..... استان...
خواهان: آقای .....
خوانده:...............
خواسته: تأمین دلیل مطابق نظریه کارشناس دادگستری در خصوص خسارات وارده به یک واحد مسکونی.

به تاریخ 27/5/1389 متقاضی تأمین دلیل حاضر و اظهار داشت وسیله اجرای قرار فراهم است، تقاضای اجرای مفاد آن را دارم. اینجانب مجری قرار به اتفاق آقای ................. کارشناس منتخب دادگاه با راهنمایی متقاضی به محل عزیمت، به کارشناس خطاب شد هویت شما در پرونده محرز است، مقررات کارشناسی و کارشناس خلاف واقع به شما تفهیم می گردد، سوگند یاد کنید حقیقت را بیان نمایید، و جز بدرستی چیزی نگویید. آقای کارشناس اظهار داشت: فهمیدم، ملتزم به راستگویی می شوم و سوگند یاد می کنم حقیقت را بیان نمایم.

نظریه کارشناسی:
موضوع خواسته عبارت از بررسی و تعیین دلیل ریزش یک راسته دیوار تازه ساز، واقع در نشانی: استان... – .............. می باشد، که حسب اعلام خواهان و همچنین تحقیقات محلی صورت گرفته چنین عنوان گردید که در تاریخ 20/6/1389 خواهان پرونده ضمن توافق با یک نفر استاد کار بنا ، مبادرت به بکار گماری این استادکار و تعداد 3 نفر کارگر برای به احداث یک سه دیواری بر روی سقف انباری موجود در گوشه جنوب غربی تعمیرگاه نموده است، لیکن در حین اجرای دیوار و در اثر وزش باد شدید ، دیوار تخریب گردیده و آجرهای سفال آن بر روی یکی از کارگران که در حال حمل ملات بوده است ، ریزش نموده و موجب مصدومیت و نهایتاً مرگ وی می شود. در بررسی های صورت گرفته مشخص گردید که:

- ضوابط قانونی شامل تهیه نقشه و جزییات فنی اجرایی و دریافت مجوز ساخت دیوار از شهرداری، و انجام کار بر اساس نقشه و دستور مهندس ناظر و نیز رعایت مقررات ایمنی و حفاظت از کارگاه، توسط خواهان به عنوان کارفرمای احداث دیوار رعایت نشده است. (درصد تقصیر = 50% = پنجاه درصد)
- پیمانکار احداث دیوار بدلیل توجه ننمودن به شرایط کار از قبیل بادگیر بودن محل و اثرات فشار جانبی باد بر بدنه دیوار، لزوم شاسی کشی و قاب بندی دیوار با مصالح فلزی، کامل نبودن گیرش ملات ماسه و سیمان در زمان کوتاه، رعایت ضواط ایمنی نظیر احتمال سقوط از ارتفاع، احتمال ریزش مصالح و . . . دارای مسئولیت می باشد. (درصد تقصیر = 35% = سی و پنج درصد)
- کارگر مصدوم و متوفی نیز شخصاً ایمنی تردد و کار در محل را نادیده انگاشته است. (درصد تقصیر = 15% = پانزده درصد)

منبع: وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

مثال-ادعای خسارت در اثرعملیات شرکتهای دولتی

جناب آقای مهندس ......
مدیریت محترم ................ استان...

سلام علیکم؛

با احترام، بازگشت به نامه شماره ......../ش تاریخ 18/7/1389 موضوع برآورد خسارت وارد شده به یک دستگاه منزل مسکونی واقع در نشانی: استان... – ...................... متعلق به خانم ...............، به استحضار می رساند که اینجانب در معیت نماینده محترم آن اداره جناب آقای .......... به موردنظر مراجعه نموده، که پس از بازدید و بررسی های لازم مشاهده گردید که ملک موردنظر شامل دو طبقه ساختمان با مصالح بنایی و سقف تیر و چوب می باشد، که ترک خوردگی عمقی در دیوار سمت کوچه – چهارچوب درب ورودی – راه پله طبقات – بدنه و جرز دیوارهای داخلی – موزاییک فرش همکف و کف طبقه اول – کف پنجره وجود دارد. در بررسی صورت گرفته مشخص گردید برخی از این ترک ها از قبل موجود بوده، ولی در اثر نشت فاضلاب به زیر دیوار و کف ساختمان دامنه و عمق آنها توسعه یافته، که آثار آن در هر دو طبقه پدیدار شده است. بنابراین در مجموع بررسی ها و با لحاظ نمودن کیفیت و عمر اعیانی موردنظر و با توجه به محدوده گسترش این ترک ها در هر دو طبقه که نیازمند مرمت و بازسازی می باشد، میزان خسارت وارد شده در حدود 40.000.000 ریال معادل چهار میلیون تومان برآورد و تعیین می گردد.

منبع: وبلاگ مهندس فرشید هاشمی

مثال-براوردهزینه احداث مغازه

مسئول محترم اجرای احکام شعبه ............ دادگاه حقوقی کرمانشاه
سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی پرونده کلاسه ....... اجرایی ش .... به سود آقای ............ی و به زیان آقای ................، با موضوع "ارزیابی کار انجام شده، و مابقی کار تا تکمیل و تحویل مغازه و همچنین زمان موردنیاز تا تکمیل ملک" به استحضار می رساند که اینجانب پس از مطالعه پرونده و آگاهی از خواسته اجرایی به محل موردنظر که عبارت از یک دهنه مغازه تخریب شده واقع در نشانی استان... – .................. به ابعاد ناخالص موجود 50/3 * 3 متر (= مساحت ناخالص 50/10 مترمربع و خالص حدود 8 مترمربع) مراجعه نموده، و پس از بررسی و مترکشی لازم، نظریه خود را به شرح زیر تقدیم می نمایم:

- ارزش کار انجام شده تاکنون مشتمل بر: پی کنی و اجرای شناژ طولی در ضلع شمالی ملک (شامل پی کنی – اجرای میلگرد طولی و خاموت – قالب بندی طرفین شناژ و بتن ریزی)، اجرای فونداسیون برای ستون فلزی در گوشه شمال شرقی ملک (شامل پی کنی – اجرای سبد میلگرد کف – قالب بندی – اجرای صفحه ستون و بتن ریزی)، اجرای شناژ طولی در ضلع شرقی ملک (شامل پی کنی – اجرای سبد میلگرد کف – قالب بندی طرفین شناژ): برابر 5.000.000 ریال معادل پانصد هزار تومان.
- ارزش مابقی کار تا تکمیل و تحویل مغازه: برابر 25.000.000 ریال معادل دو میلیون و پانصد هزار تومان.
- زمان موردنیاز تا تکمیل ملک: حدود 2 ماه.

منبع: وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

مثال-ادعای خسارت از شهرداری

دادورز محترم اجرای احکام شعبه ...... دادگاه عمومی استان...

سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی پرونده کلاسه ............. موضوع دادخواست آقای الف به طرفیت شهرداری استان... به استحضار می رساند که اینجانبان اعضای هیئت کارشناسان منتخب ضمن حضور در محل آن دادگاه محترم، و مطالعه پرونده و همچنین انجام پیگیری های متعدد بمنظور دریافت مدارک و مستندات طرفین پرونده، مبادرت به بررسی و مقابله دفاعیات و نظرات آنان نموده، که در وهله نخست و به شرح بندهای زیر به گردشکار و موارد مهم و اثرگذار پرونده پرداخته شده، و در پایان نظریه کارشناسی خود را اعلام خواهیم نمود:

- آقای الف بر اساس اسناد ابرازی، خود را مالک پلاک های ثبتی 668 و 669 و 670 و 671 فرعی از پلاک 94 اصلی بخش ...... کرمانشاه می داند.
- با توجه به اینکه از میان پلاک های موردنظر و به تناسب موقعیت آنها، تمامی و یا قسمتهایی از هریک آنها در طرح احداث خیابان و فضای سبز قرار گرفته است، مالک "آقای الف " در تاریخ 17/2/1375 طی توافق نامه ای که با شهرداری استان... امضاء نموده، و بر اساس آن با تغییر کاربری باقیمانده پلاک های موردنظر به تجاری - مسکونی (شامل: قطعه اول به مساحت 90 مترمربع به صورت 3 واحد تجاری با احتساب 1/3 بالکن داخلی و 2 طبقه فوقانی مسکونی – قطعه دوم به مساحت 60 مترمربع بصورت 3 واحد تجاری با احتساب 1/3 بالکن داخلی و 2 طبقه مسکونی فوقانی – قطعه سوم به صورت 3 طبقه مسکونی) تعهد می نماید که هیچگونه ادعایی نسبت به آن مقدار از پلاک های فوق به مساحت 1250 مترمربع که در طرح تعریض خیابان واقع شده، نداشته باشد، و اسناد مالکیت پلاک 668 فرعی را به نام شهرداری انتقال داده، و اسناد مالکیت پلاک های 669 و 670 و 671 فرعی را نیز اصلاح نماید. مزید استحضار اینکه در بند 4 این توافق نامه اجرای آنرا منوط به تصویب کمیسیون ماده 5 نموده، و در غیر اینصورت مفاد توافقنامه کان لم یکن تلقی شده است. "پیوست شماره یک"
- شهرداری استان... طی نامه شماره ............ مورخ 28/9/1375 مراتب را به سازمان مسکن و شهرسازی (دبیرخانه کمیسیون ماده 5) بمنظور تصویب و اجرایی شدن توافقنامه مذکور اعلام می نماید "پیوست شماره دو"، که تصویب آن موکول به تجمیع باقیمانده سه قطعه شده، و در اینصورت با تغییر کاربری موردنظر از مسکونی به تجاری – مسکونی در حد 60% تراکم سطح اشغال موافقت می گردد، مشروط به اینکه مالک قبل از اعلام نظریه کمیسیون ماده 5 در دفاتر اسناد رسمی حضور یافته، و تعهد نماید که پس از صدور پروانه ساختمانی "بدون پرداخت هرگونه هزینه صدور پروانه و یا عوارض پذیره و . . ." و پیش از صدور گواهی پایان کار نسبت به اصلاح سند پلاکهای 669 و 670 و 671 فرعی اقدام نماید، و نیز از بابت آن مقدار از ملک که در طرح تعریض قرار گرفته است، از شهرداری مطالبه هیچگونه غرامتی ننماید.
- شهرداری استان... طی نامه شماره ...... بتاریخ 29/10/1375 مالک " آقای الف " را بمنظور سپردن تعهدنامه محضری به دفترخانه اسناد رسمی شماره .... استان... معرفی می نماید. "پیوست شماره سه"
- مالک "آقای الف " بر اساس تعهد نامه محضری شماره .... بتاریخ 30/10/1375 که در صفحه ..... دفتر جلد ..... به ثبت رسیده است، متعهد شده که پس از صدور پروانه ساخت و قبل از صدور گواهی پایان کار ساختمانی، نسبت به اصلاح اسناد پلاکهای 669 و 670 و 671 فرعی اقدام نماید، و نیز از بابت آن مقدار از ملک خود که در طرح تعریض خیابان قرار گرفته است، از شهرداری مطالبه هیچگونه غرامتی ننماید. "پیوست شماره چهار"
- شهرداری ... با ارائه تعهدنامه محضری مالک "آقای الف "، موافقت کمیسیون ماده 5 را بمنظور تغییر کاربری پلاکهای موردنظر دریافت می نماید، که این موافقت طی نامه شماره .......... تاریخ 28/12/1375 به شهرداری ... ابلاغ می گردد. "پیوست شماره پنج"
- در پی موافقت کمیسیون ماده 5 ، پروانه ساختمانی مالک "آقای الف " در تاریخ 19/1/1376 صادر، که بر اساس آن به مالک اجازه داده می شود که در طبقه همکف تعداد 6 واحد تجاری به مساحت 161 مترمربع، و در طبقات اول و دوم در مجموع به مساحت 72/345 مترمربع احداث بنای مسکونی نماید. "پیوست شماره شش"
- مالک "آقای الف " با وجود تعهد ثبتی و شرح توافقات و همچنین مندرجات پروانه ساختمانی، و بر خلاف آنها اقدام به احداث بنا در تمامی زمین باقیمانده نموده، که از سوی شهرداری و پس از اتمام بنا برای بررسی تخلفات موردنظر به کمیسیون ماده 100 شهرداری معرفی می گردد. "پیوست شماره هفت"
- در تاریخ 29/7/1376 کمیسیون ماده 100 برای رسیدگی به تخلفات مالک "آقای الف " تحت کلاسه .......... تاریخ 27/7/1376 تشکیل، و خطاب به ایشان شرح تخلفات ساختمانی بنا به گزارش شهرداری قرائت می شود، که چنانچه توضیح و دفاعی دارند، مشروحأ بیان نمایند، که مالک "آقای الف " در پاسخ اعلام داشته: "اینجانب ............ شرح تخلفات ذیل را قبول دارم، و تقاضای مساعدت دارم. شرح تخلفات: پلاک فوق به صورت یک واحد مسکونی- تجاری می باشد، که بدون مجوز به دو واحد مسکونی تجاری تفکیک گردیده، و طبق نقشه تصویبی شهرداری مجوز 6 باب مغازه را داشته به مساحت 161 مترمربع، که در محل بصورت 8 باب واحد تجاری و به مساحت 191 مترمربع که حدود 30 مترمربع به سطح تجاری ها اضافه گردیده است - پیش آمدگی بصورت بالکن در جهات شمال، جنوب و شرق بصورت بالکن خارج از حد تراکم جمعاً به مساحت 56 مترمربع - عدم رعایت پخی به مساحت 4/3 مترمربع در طبقات - عدم اجرای آیین نامه 2800 - احداث بالکن در مغازه ها حدود 95/4 مترمربع – اضافه مساحت ساخت در طبقه اول به مساحت 46/56 مترمربع خارج از حد تراکم - احد اث 37 مترمربع احداث بنا بدون مجوز در طبقه دوم و خارج از حد تراکم - ساخت 58/7 مترمربع بصورت بالکن در قسمت جنوب ملک خارج از حد تراکم." "پیوست شماره هشت"

نظریه کارشناسی:
الف) میزان کاربری تجاری با توجه به پروانه ساخت صادره برای مالک، شامل تعداد 6 واحد و به مساحت 161 مترمربع می باشد. لازم به ذکر است که مقدار 11 مترمربع تجاری اضافه بر توافقنامه صادره کمیسیون ماده 5 برای مالک تغییر کاربری تجاری داده شده است، و همچنین در دو طبقه فوقانی وفق توافقنامه مجوز کاربری مسکونی داده شده است.
ب) جریمه های ماده 100 برای ملک بدلیل آن بوده که مالک اضافه بر توافقنامه و حتی پروانه ساخت، اقدام به ساخت و ساز تجاری و مسکونی نموده است.
ج) بر اساس تعهدات محضری و ثبتی و حتی مفاد توافقنامه، مالک موظف بوده نسبت به اصلاح سند پلاکهای 669 و 670 و 671 اقدام، و پلاک 668 را بنام شهرداری انتقال قطعی دهد، که این تعهدات انجام نشده است.
د) بر اساس توافقنامه اولیه که مقرر بوده پلاک 668 بصورت کامل به شهرداری انتقال یابد، با این وجود قسمتی از آن به مساحت حداقل حدود 12 مترمربع به باقیمانده پلاک های دیگر الحاق و ضمیمه شده، و در آن احداث بنا (تجاری و مسکونی) گردیده است.
ه) با عنایت به موارد مشروحه بالا به نظر اینجانبان هیچگونه خسارتی به مالک وارد نیامده، و مطالباتی نیز از شهرداری نخواهد داشت، بلکه نامبرده برخلاف توافقات و تعهدات رسمی هم عمل نموده است.
و) به نظر اینجانبان کاربری ملک موردنظر در وهله نخست به صورت کشاورزی بوده است، که در حال حاضر در درون حوزه شهری قرار گرفته و کاربری آن به مسکونی - تجاری تبدیل گردیده است.
بنابراین در جمع بندی نهایی و بررسی های تطبیقی و کامل این هیئت کارشناسی، هیچگونه خسارتی برای مالک متصور نمی باشد، بلکه نامبرده بر خلاف تعهدات کتبی و محضری علاوه بر امتناع از انتقال پلاک 668 به نام شهرداری، در قسمتی از آن نیز تصرف نموده، و در آن مبادرت به احداث بنای تجاری - مسکونی کرده، و همچنین نسبت به اصلاح سند پلاکهای 669 و 670 و 671 برخلاف توافقنامه و تعهد ثبتی اقدامی انجام نداده است.

منبع:وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

مثال-فروش زمین وادعای معارضین

دادیار محترم شعبه ............ دادسرای عمومی و انقلاب استان...
سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی پرونده کلاسه 89/......... موضوع دادخواست آقای ............. به طرفیت شرکت ............ به مدیریت آقایان .................، به استحضار می رساند که اینجانب با راهنمای شاکی از محل سه قطعه زمین واقع در شهرک شهید ........... کرمانشاه - خیابان 18 متری ............... بازدید به عمل آورده، و مشاهده گردید که یک فقره از آنها تبدیل به ساختمان مسکونی گردیده است. در مذاکره صورت گرفته با ساکنان این ساختمان، آنان دلیل ساخت و ساز خود را دریافت پروانه ساختمان از شهرداری ابراز نمودند، در حالیکه شاکی پرونده مدعی مالکیت بر این قطعه زمین و دو قطعه زمین دیگر می باشد. از سوی دیگر با وجود چند مرتبه تماس تلفنی با شخصی به نام آقای .................... که خود را وکیل متشاکیان معرفی نمود، از مشارالیه درخواست ارائه مدارک گردید، که متاسفانه تاکنون و با وجود انتظار کافی هیچ گونه سند و یا مدرکی از سوی متشاکیان و یا وکیل آنان به اینجانب ارائه و تحویل نگردیده است. با این اوصاف و بمنظور برطرف شدن به ابهامات موجود در پرونده و لزوم تکمیل اطلاعات موردنیاز به پیوست ضمن تقدیم یک برگ عکس هوایی تهیه شده از منطقه موردنظر خواهشمند است دستور فرمایید از سازمان مسکن و شهرسازی استان کرمانشاه در خصوص موارد مشروحه زیر استعلام به عمل آید:

- آیا سازمان مسکن و شهرسازی نسبت به فروعات پلاک ........... فرعی از 145 اصلی حومه بخش یک کرمانشاه، "در محدود کوچه های ششم و دهم - خیابان ............ - شهرک .................." دارای مالکیت می باشد، یا خیر؟
- در صورت مثبت بودن پاسخ، تاریخ تملک بهمراه نام مالک و یا مالکان پیشین محدوده یاد شده را اعلام نمایند.
- تصویر نقشه تفکیکی و یا کروکی محدوده تملک شده را ارائه نمایند.


کارشناس

*****************************************************************


دادیار محترم شعبه ........... دادسرای عمومی و انقلاب ...

سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی پرونده کلاسه 89/......... موضوع دادخواست آقای ................ به طرفیت شرکت .......... به مدیریت آقایان ..............، به استحضار می رساند که اینجانب با راهنمای شاکی از محل سه قطعه زمین واقع در شهرک شهید ....... کرمانشاه . – خیابان 18 متری ................ بازدید به عمل آورده، و پس از انجام استعلام از سازمان مسکن و شهرسازی در خصوص وضعیت مالکیت سازمان یادشده بر پلاک های تفکیکی موردنظر، بدین وسیله نظریه خود را برای استحضار و بهره برداری لازم تقدیم می نمایم:

چکیده مدارک بررسی شده به شرح زیر می باشد:
- بر اساس سند شماره ............ تاریخ 2/2/1361 دفترخانه شماره ............. کرمانشاه، سند مالکیت ثبت شده به شماره ............ دفتر 53/1 حومه، مربوط به شش دانگ یک قطعه زمین مفروزه پلاک .............. فرعی از ........... اصلی حومه بخش یک کرمانشاه، در تاریخ 21/2/1361 به نام بانک .......... ایران شعبه باختران صادر و تسلیم شده است. (مندرجات صفحه های دوم و سوم سند مالکیت موردنظر)

- در تاریخ 27/8/1370 و به استناد ماده 10 قانون زمین شهری، زمین موردنظر به مالکیت اداره کل زمین شهری استان باختران درآمده است. (مندرجات صفحه هفتم سند مالکیت موردنظر)

- بر اساس دادنامه شماره ........ تاریخ 4/6/1383 ش ........... دادگاه تجدیدنظر کرمانشاه، دادخواست تجدیدنظر خواهی اداره کل مسکن و شهرسازی استان کرمانشاه نسبت به دادنامه شماره .......... تاریخ 12/5/1379 ش ........ دادگاه عمومی کرمانشاه در خصوص زمین موردنظر رد گردیده است.

- بر اساس سند مالکیت ثبت شده به شماره ........... تاریخ 2/8/1383 ص ...... دفتر 53/1 حومه، شش دانگ قطعه زمین موردنظر (قطعه مفروزه پلاک ........ فرعی از ........ اصلی حومه بخش یک کرمانشاه)، بموجب احکام قضایی ش .... دادگاه عمومی و ش ...... دادگاه تجدیدنظر کرمانشاه به نفع شرکت ساختمانی ......... اعاده مالکیت شده است. (مندرجات صفحه های دوم و سوم سند مالکیت موردنظر)

- بر اساس رأی شماره 83/........... تاریخ 30/3/1386 ش ..... تشخیص دیوان عالی کشور، دادخواست تجدیدنظر خواهی اداره حقوقی و املاک بانک مسکن نسبت به دادنامه شماره ....... تاریخ 18/1/1382 ش ........ دادگاه تجدیدنظر کرمانشاه در خصوص زمین موردنظر مردود اعلام گردیده است.

- به استناد نامه تاریخ .......... مدیرکل اداره نظارت و پیگیری و رسیدگی به شکایات مردمی قوه قضاییه، ایراد و اشکال اساسی در احکام صادره از سوی شعب ......... عمومی و ......... تجدیدنظر کرمانشاه ملاحظه نگردیده، و پرونده موردنظر برای اقدام قانونی اعاده شده است.

- بر اساس قولنامه عادی تاریخ 31/4/1388 بنگاه معاملات ملکی ...........، تعداد سه قطعه زمین به مساحت کل 480 مترمربع واقع در شهرک ........ – خیابان .......... - پلاک ..... فرعی از ...... اصلی بخش یک حومه استان...، از سوی شرکت ساختمانی ........ به آقای ........... فروخته شده است. (در این قولنامه مسئولیت هرگونه اشکال قانونی از طرف ادارات و ارگانها و اشخاص ثالث به عهده فروشنده گذارده شده است)

- بر اساس وکالت نامه تاریخ 8/6/1388 دفتر اسناد رسمی شماره .......... کرمانشاه، اجازه هرگونه اقدام اداری در خصوص تعداد سه قطعه زمین واقع در اراضی مسکونی پلاک ....... فرعی از ....... اصلی بخش یک حومه استان...، از سوی شرکت ساختمانی ........ به آقای ......... داده شده است.

- بر اساس نامه شماره ........ تاریخ 28/11/1388 ثبت اسناد و املاک ناحیه یک کرمانشاه، که در پاسخ استعلام شعبه ....... دادگاه حقوقی کرمانشاه صادر گردیده، سند مالکیت ششدانگ پلاک .... فرعی از ..... اصلی ذیل ثبت ص 54 دفتر 53/1 به نام شرکت ساختمانی ......... صادر و تسلیم شده، و طبق اسناد رهنی دفتر ........ تهران در سالهای 1375 و 1377 در رهن بانک مسکن قرار گرفته است.

- بر اساس نامه شماره 261........6 تاریخ 23/8/1389 سازمان مسکن و شهرسازی استان، که در پاسخ استعلام شعبه ...... دادیاری ... صادر گردیده، مالکیت سازمان یادشده بر پلاک ...... فرعی از .......... اصلی بر اساس سند مالکیت تاریخ 21/2/1361 تعریف شده است.

نظریه کارشناسی: در بازدید انجام شده از محل قطعات سه گانه زمین مورد اختلاف، مشاهده گردید که در یکی از این قطعات واقع در نبش کوی دهم خیابان ........... توسط شخص ثالث احداث بنا صورت گرفته است. لیکن با توجه به مستندات بررسی شده در این صدر این گزارش، که حاکی از اعاده مالکیت به شرکت ........ بوده، و همچنین این نکته که شرکت یادشده متعهد به پاسخگویی به هرگونه اشکال قانونی از طرف ادارات و ارگانها و اشخاص ثالث می باشد، - و صرف نظر از تناقض مشاهده شده بین پاسخ سازمان مسکن و شهرسازی نسبت به مجموع دیگر مدارک بررسی شده - به نظر اینجانب هرچند شرکت اکوپال نسبت به فروش مال غیر اقدام ننموده است، لیکن بدلیل ترهین تمامی پلاک ....... فرعی نزد بانک مسکن، و نیز ساخت و ساز در یکی از این قطعات و احتمال اقدام مشابه در مورد دو قطعه دیگر دارای مسئولیت می باشد. مبلغ خسارت وارد شده به شاکی بابت بهای سه قطعه زمین موردنظر و عدم انتفاع و . . . به نرخ روز برابر رقم 600,000,000 ریال معادل شصت میلیون تومان برآورد می گردد. نقشه تطبیقی از محل نیز علاوه بر عکس هوایی استعلام پیشین به پیوست تقدیم می گردد.
منبع:وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

مثال-ادعابرسرمالکیت

جناب آقای ..............
دادیار محترم شعبه .................. دادسرای عمومی و انقلاب استان...
سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی مربوط به اختلاف ملکی بین آقایان عی................. و غیره به طرفیت آقای ..............، موضوع پرونده کلاسه ................./89، به استحضار می رساند که تعدادی مدارک مالکیت معارض به اینجانب ارائه گردیده است، که انجام استعلام از ثبت اسناد ناحیه یک بمنظور تعیین مدرک صحیح اجتناب ناپذیر می باشد، از اینرو خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به استعلام به شرح زیر از اداره یادشده مساعدت گردد:

استعلام در مورد :
- دلیل اختلاف متن بین مندرجات صورتمجلس تفکیکی (که به پیوست نامه شماره ............. تاریخ 15/6/1389 ثبت اسناد ناحیه یک کرمانشاه ارسال شده است)، با تصویر سند صلح قطعی تاریخ 15/11/1348 صادره از دفتر اسناد رسمی شماره .......... کرمانشاه که در این دو مدرک حدود چهارگانه قطعه یک مجزی شده از پلاک ............ فرعی از 140 اصلی با یکدیگر تعارض دارد.
- دلیل تعارض بین مندرجات سند مالکیت دفترچه ای به شماره ثبت ......... مربوط به ششدانگ یک قطعه زمین (قطعه 22 تفکیکی از قطعه اول از پلاک .......... فرعی)، که تحت شماره ............ فرعی از .......... فرعی از 140 اصلی نامگذاری شده است، با مشخصات قطعه یک تفکیکی از پلاک ............. فرعی که پیوست نامه شماره 17387 تاریخ 15/6/1389 ثبت اسناد ناحیه یک استان... ارسال شده است.


کارشناس


جناب آقای ..............
دادیار محترم شعبه .................. دادسرای عمومی و انقلاب کرمانشاه
سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی مربوط به اختلاف ملکی بین آقایان عی................. و غیره به طرفیت آقای ..............، موضوع پرونده کلاسه ................./89، به استحضار می رساند که اینجانب پس از مراجعه وکیل شاکیان "آقای ............" از محل مورد اختلاف واقع در نشانی: .......................... بازدید و معاینه به عمل آورده، و پس از حضور در محل آن کلانتری و مطالعه پرونده - انجام بررسی ها و مطالعات لازم - کنترل مدرک و اسناد ابرازی شاکیان و استماع نظرات وکیل آنان و تطبیق موقعیت مکانی بازدید شده با موضوع خواسته شاکیان، بدین وسیله نظریه خود را برای استحضار و بهره برداری لازم تقدیم می نمایم:

چکیده مدارک بررسی شده به شرح زیر می باشد:
- بر اساس سند صلح قطعی شماره ......... تاریخ 9/11/1348 دفترخانه اسناد رسمی شماره ........... کرمانشاه (= شماره ........... صفحه یک دفتر جلد 22 اصلاحات ارضی)، معادل مبذر 113 من آبی از 771 من، و مبذر 50/93 من زمین دیم از 666 من زمین دیمیِ شش دانگ هفت قطعه زمین مجزی شده از قریه ...............، پلاک شماره 140 اصلی بخش یک حومه کرمانشاه، متعلق به آقایان خدیوی و برومند به آقای ...................... (مورث شاکیان) منتقل شده است. (شماره این هفت قطعه زمین در پایین سند موردنظر قید شده است).

- حسب سند صلح قطعی بالا، قدرالسهم مرحوم .................. از این هفت قطعه زمین، برابر حدود و مشخصات مندرج در صورت مجلس تفکیکی شماره ................ تاریخ 25/10/1348 معین و مشخص شده است. (تصویر این صورت مجلس حسب نامه شماره ............... تاریخ 15/6/1389 ثبت اسناد ناحیه یک کرمانشاه برای کلانتری ............... ارسال شده است).

- ادعای شاکیان این پرونده در مورد محل وقوع قطعه یک تفکیکی مجزی شده از پلاک ............ فرعی از 140 اصلی است، که یکی از قطعات هفت گانه زمین واگذار شده به مرحوم .............. می باشد. (که حدود چهارگانه آن حسب صورتمجلس پیوست نامه شماره ........... تاریخ 15/6/1389 ثبت اسناد ناحیه یک استان... برابر است با: شمالاً بطول 50/161 متر بقطعه 2 تفکیکی، غرباً بطول 90/39 متر در امتداد جاده ............. و بجاده مزبور، جنوباً بطول 00/164 متر بقطعه ........ تفکیکی پلاک باقیمانده ........ فرعی، شرقاً بطول 90/40 متر بقطعه 3 تفکیکی. فاصل شمال – جنوب - شرق پی اختصاصی است).

- مستند دیگر شاکیان پرونده یکجلد سند دفترچه ای به شماره ثبت ........... مربوط به ششدانگ یک قطعه زمین (قطعه ....... تفکیکی از قطعه اول از پلاک ......... فرعی) می باشد، که تحت شماره ......... فرعی از ......... فرعی از 140 اصلی نامگذاری شده است. (اصل این سند رویت نگردید، ولی در مندرجات کپی ابرازی حدهای شمالی و جنوبی این پلاک فرعی با مشخصات قطعه یک تفکیکی از پلاک ........ فرعی تناقض دارد).

- نزدیک ترین فاصله از قطعه زمین مورد اختلاف تا حد شرقی قطعه یک تفکیکی از ........... فرعی، در حدود 665 متر می باشد. (به عبارت دیگر این دو قطعه زمین هیچگونه تداخل و همپوشانی نسبت به همدیگر ندارند).

- نظریه کارشناسی: با توجه به اینکه ادعای شاکیان این پرونده مربوط به قطعه یک تفکیکی از پلاک ............. فرعی می باشد، که موقعیت استقرار آن حسب تعریف مندرج در صورتمجلس تفکیکی شماره ............ تاریخ 25/10/1348 کاملاً روشن بوده، و به شرح نقشه پیوست قابل تبیین است، و از سوی دیگر بین قطعه زمین مورد اختلاف با سند مالکیت پلاک شماره ........... فرعی از ............. فرعی از 140 اصلی (قطعه ......... تفکیکی از قطعه اول از پلاک .......... فرعی) نیز - صرف نظر از تناقض در حدهای شمالی و جنوبی این سند – و بنا به قاعده تبعیت فرع از اصل، هیچ ارتباطی را نمی توان متصور شد، بنابراین در جمع بندی نهایی چنین نتیجه گرفته می شود که قطعه زمین موضوع این پرونده ارتباطی با اسناد مالکیت ابرازی توسط خواهان ها ندارد. مزید استحضار اینکه این نظریه به منزله تأیید مالکیت متشاکی نمی باشد.


منبع:وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

مثال-اختلاف کارفرما وپیمانکار

ریاست محترم شعبه ............. دادگاه تجدیدنظر استان...سلام علیکم؛

با احترام، بازگشت به برگ اخطاریه دعوت به کارشناسی پرونده کلاسه .......... موضوع تجدید نظر خواهی شرکت ........... استان ... به طرفیت شرکت ساختمانی وتاسیساتی .......، به استحضار می رساند که اینجانب به همراه دیگر اعضای هیئت کارشناسان منتخب پس از حضور در جلسه اجرای قرار در محل آن شعبه و مطالعه پرونده و همچنین آگاهی از خواسته آن دادگاه محترم، اقدام به تشکیل چندین جلسه با حضور طرفین پرونده و صرف دهها ساعت وقت بمنظور بررسی - تطبیق و مقایسه سوابق همکاری طرفین و نیز اسناد و مدارک ارائه شده از سوی آنان نموده، که در نهایت و پس از جمع بندی نهایی، و بدلیل بروز اختلاف نظر بین اینجانب و دیگر اعضای هیئت کارشناسی در خصوص برخی از موارد، ناگزیر نظریه خود را به صورت منفرد و در چهارچوب پرسش ها و خواسته های آن دادگاه محترم اعلام می دارم:

- خواسته دادگاه: با عنایت به قرارداد فی مابین کلیه خسارات وارده (در صورت وجود) که به پیمانکار یعنی تجدیدنظر خوانده وارد شده است، را مستدلاٌ اعلام نمایند.

- نظریه هیئت کارشناسی: نظر به اینکه در چرخه ارجاع کار از سوی کارفرمایان و ادارات بخش دولتی به پیمانکاران طرف قرارداد، دو بخش اصلی و اساسی (شامل شرایط عمومی پیمان و شرایط خصوصی پیمان) به همراه اسناد ضمیمه و پیوست آنها وجود دارد، که در این بخش ها شرح وظایف هریک از دو شخصیت امضاء کننده پیمان تبیین و تعیین می گردد، از اینرو روال کار طرفین این پرونده در زمینه ارجاع کار – پذیرش کار نیز تابع مفاد و شرایط عمومی و خصوصی پیمان می باشد، که مورد پذیرش و امضای طرفین پرونده بوده، و به عنوان مبنا و چهارچوب همکاری آنان تلقی می گردد. بر همین اساس نیز هریک از طرفین این پرونده دارای تعهدات و اختیاراتی بوده اند، که در پیمان حاضر تعهدات پایه و اولیه تجدیدنظر خواه (= کارفرما) به سه دسته تقسیم می گردد:
الف) تحویل بی عوض و بدون معارض کارگاه (= زمین محل اجرای پیمان) به پیمانکار (به استناد بند الف ماده 28 شرایط عمومی پیمان).
ب) تحویل لوله و اتصالات موردنیاز پیمان به پیمانکار (به استناد مفاد مواد 20-ب و 20-ز شرایط خصوصی پیمان).
ج) انجام مکاتبه بمنظور دریافت مجوزهای لازم از ادارات و ارگانهای ذیربط. (مطابق مفاد بند الف ماده 28 شرایط خصوصی پیمان انجام پیگیری برای اخذ مجوز به عهده پیمانکار می باشد، ولی در هرحال کارفرما متعهد به پرداخت وجوه و حقوق لازم برای دریافت مجوز کار و یا تحصیل پروانه ساختمان بوده، و بر اساس ماده 4 شرایط عمومی پیمان، اصالت با شرایط عمومی می باشد).
همچنین برای تمامی این موارد زمان و مدت معین پیش بینی گردیده، و به علاوه در ماده 28 شرایط عمومی پیمان ترتیب برخورد با عدم تحقق هریک از این موارد مشخص شده است، که در جای خود به آن پرداخته خواهد شد.

شرح مختصر قرارداد:
- کارفرما: شرکت .......... استان .... (تجدید نظر خواه).
- پیمانکار: شرکت ساختمانی و تاسیساتی ............... (تجدیدنظر خوانده).
- احداث شبکه ..... شهرک ....... (لوله گذاری با لوله های بتنی در اندازه های 900 - 800 - 400 میلیمتر، و لوله پلی اتیلن در اندازه 300 میلیمتر به طول کل لوله گذاری 2811 متر "برآورد اولیه" .
- شماره قرارداد .......... به تاریخ انعقاد 17/9/1381 .
- مدت اجرای پیمان برابر 12 ماه شمسی به همراه مهلت 15 روزه برای تجهیز کارگاه.
- مبلغ پیمان 1627927532 ریال با احتساب تخفیف (مینوس) 3/15 % .
- تاریخ تحویل زمین 4/12/1381 .

ادعاها و خواسته های تجدید نظر خوانده (پیمانکار):
1) خسارت ناشی از پرداخت نشدن هزینه درز بندی لوله های بتنی مطابق صورت جلسات 1 الی 57 انجام شده با دستگاه نظارت و مشاور پیمان.
2) خسارات ناشی از تغییر مقادیر کار بیش از 25 درصد مبلغ اولیه پیمان (رجوع شود به بند یک ماده 29 شرایط عمومی پیمان).
3) خسارت ناشی از عدم پرداخت آیتم غرقاب خاک های روی ترانشه ها بجای عملیات خاک ریزی لایه به لایه، با توجه به دستور کار شماره 10284 مورخ 19/7/82 با وجود انجام عملیات غرقاب مطابق صورت جلسات تنظیمی فی مابین (به تعداد 58 صورتجلسه).
4) خسارت ناشی از تاخیر کارفرما در تحویل زمین به مدت 76 روز به استناد ماده 28 شرایط پیمان. (تاریخ عقد قرارداد 17/9/1381 و تاریخ تحویل زمین 4/12/1381 می باشد).
5) خسارت ناشی از تأخیرهای مجاز و غیر فعال شدن کارگاه به مدت 273 روز طبق مدارک ابرازی پیمانکار.
6) خسارات ناشی از خواب ماشین آلات و نیروی انسانی در اثر غیر فعال شدن کارگاه که به تجدید نظر خوانده (پیمانکار) تحمیل شده است.
7) خسارت ناشی از اشغال ظرفیت حجمی و ریالی شرکت پیمانکار.


نتیجه بررسی ها:

1) خسارت ناشی از پرداخت نشدن هزینه درز بندی لوله های بتنی مطابق صورت جلسات 1 الی 35 انجام شده با امضای دستگاه نظارت و مشاور پیمان.

بررسی صورت وضعیت قطعی نشان می دهد که دستگاه نظارت هزینه درز بندی لوله های بتنی بکار رفته در این پیمان را بر اساس ترکیب اختلاط حجمی مصالح پرداخت نموده، لیکن پیمانکار با ارائه سوابق و تصویر مکاتبات صورت گرفته مدعی آن است که دستورکار محاسبه حجمی طرح اختلاط، پس از تهیه و امضای صورت جلسه شماره 38 به ایشان ابلاغ شده است. اینجانب نیز با توجه به مکاتبات و مدارک موردنظر، و تکذیب نشدن صحت این مدارک توسط نمایندگان کارفرما و مشاورین پروژه، بررسی های خود را بر این اساس انجام می دهم. بنابراین ملاک محاسبه ملات مصرفی در عملیات درزبندی تا صورت جلسه شماره 38 به صورت وزنی، و پس از آن به صورت حجمی خواهد بود. به این ترتیب و بر اساس مندرجات و محاسبات صورت جلسات کارگاهی، متراژ درزبندی وزنی برابر 58/3595 مترطول و متراژ درزبندی حجمی برابر 84/1277 متر طول تعیین می گردد. همچنین به منظور تعیین نسبت پشم سنگ بکار رفته در هریک از روشهای وزنی و حجمی، اینجانب در معیت دیگر اعضای هیئت رأساٌ اقدام به انجام آزمایش عملی و تهیه ملات با حضور طرفین پرونده نموده، که بدلیل تشکیک در نتیجه آزمایش مجدداٌ به این کار اقدام گردید، و در مجموع براساس نتیجه به دست آمده مقدار پشم سنگ مصرفی به شرح جدول صفحه بعد محاسبه و برآورد می گردد:
ردیف نوع لوله متراژ لوله گذاری طول هر لوله میانگین طول بند کشی در هر مقطع طول کل بند کشی
وزنی حجمی
1 Q 1000 69/1559 متر 5/2 متر 826/2 متر طول 58/3595 84/1277
2 Q 800 59/639 متر 5/2 متر 454/3 متر طول

جدول محاسبه میزان پشم سنگ مصرفی در ملات های وزنی و حجمی:
ردیف شرح مقدار
1 سطح مقطع ملات درزبندی بیرون و درون لوله ها:
(با اغماض از تفاوت ضخامت ملات در لوله های 800 و 1000 و تهاتر آن با درصد افت ملات) مترمربع 0075/0 = (025/0*1/0) + (5/0 *10/0 * 10/0)
2 وزن مخصوص ملات درزبندی به نسبت 2 وزن سیمان، 1 وزن پودر سنگ، 1 وزن پشم سنگ و به مقدار متناسب آب (1 وزن): 1690 کیلوگرم بر مترمکعب
3 وزن پشم سنگ مصرفی در هر مترمکعب ملات وزنی: 338 کیلوگرم
4 حجم کل ملات مصرفی در درزبندی وزنی: مترمکعب 97/26 = 58/3595 * 0075/0
5 وزن کل پشم سنگ مصرفی در درزبندی وزنی: کیلوگرم 9116 = 338 * 97/26
6 قیمت هر کیلوگرم پشم سنگ با هزینه حمل: 13000 ریال
7 بهای پشم سنگ مصرفی در ملات وزنی: ریال 118508000 = 13000 * 9116

8 وزن مخصوص ملات درزبندی به نسبت 2 حجم سیمان، 1 حجم پودر سنگ، 1 حجم پشم سنگ و به مقدار متناسب آب (1 حجم): 1700 کیلوگرم بر مترمکعب
9 وزن پشم سنگ مصرفی در هر مترمکعب ملات حجمی: 340 کیلوگرم
10 حجم کل ملات مصرفی در درزبندی حجمی: مترمکعب 58/9 = 84/1277 * 0075/0
11 بهای پشم سنگ مصرفی در ملات حجمی: ریال 42343600 = 13000 * 340 * 58/9

12 بهای کل پشم سنگ مصرفی در ملات های حجمی و وزنی: ریال 160851600 = 42343600 + 118508000
13 مانده پس از کسر مبلغ پرداختی در صورت وضعیت قطعی: ریال 144321027 = 16530573 - 160851600


2) خسارات ناشی از تغییر مقادیر کار بیش از 25 درصد مبلغ اولیه پیمان (رجوع شود به بند یک ماده 29 شرایط عمومی پیمان).

این مورد بدلیل انجام کار توسط پیمانکار، و فقدان هرگونه سابقه اعتراض مکتوب در زمان اجرای کار، از نظر این جانب قابل بررسی نمی باشد.

3) خسارت ناشی از عدم پرداخت آیتم غرقاب خاک های روی ترانشه ها بجای عملیات خاک ریزی لایه به لایه، با توجه به دستور کار شماره 10284 مورخ 19/7/82 با وجود انجام عملیات غرقاب مطابق صورت جلسات تنظیمی .

با توجه به اینکه دستگاه نظارت کارفرما دستورکار مکتوبی مبنی بر انجام عملیات خاکریزی غرقابی در ترانشه ها بجای عملیات خاکریزی لایه به لایه صادر نموده، و در این دستورکار هیچ گونه قرینه و یا برآورد هزینه جایگزینی بجای خاکریزی لایه به لایه ذکر نگردیده است، و نظر به اینکه در فهرست بهای منضم به پیمان (فهرست بهای شبکه توزیع آب) ردیف مشخصی برای محاسبه ارزش عملیات خاکریزی غرقابی در ترانشه ها وجود ندارد، ولی در ردیفهای مربوط به حفاری و لوله گذاری آنالیز و جدول روشنی برای عملیات خاکریزی لایه به لایه بر روی هر نوع لوله پیش بینی شده است، از اینرو با کسر نمودن ارزش عملیات حذف شده از تعهدات پیمانکار و محاسبه ارزش عملیات ابلاغ شده بر اساس دستورکار، نسبت به محاسبه هزینه های غرقاب اقدام خواهد شد. لیکن همانگونه که گفته شد، با توجه به اینکه در فهرست بهای منضم به پیمان ردیف بهای مشخصی برای محاسبه هزینه انجام عملیات غرقاب خاکریزی در داخل ترانشه ها وجود ندارد، و نزدیک ترین ردیف بها به این عملیات، عبارت از ردیف مربوط به هزینه شفته ریزی با آهک می باشد، از اینرو برای محاسبه ارزش ریالی عملیات غرقاب، از ردیف بهای یادشده (پس از انجام اصلاحات به شرح صفحه بعد) استفاده خواهد شد.
بر اساس بند 081301 فهرست بها: ارزش هر مترمکعب شفته ریزی با خاک محل و 150 کیلوگرم آهک شکفته در مترمکعب شفته = 38300 ریال.
بر اساس بند 081305 فهرست بها: اضافه بها به ردیف فوق برای افزایش هر 50 کیلوگرم آهک شکفته در مترمکعب شفته بجای خاک محلی = 5040 ریال.

بنابراین با فرض اینکه کسر هر 50 کیلوگرم آهک شکفته در مترمکعب شفته، نیز مبلغی برابر 5040 ریال ارزش خواهد داشت، در این صورت بهای خاکریزی و غرقاب ترانشه ها در لایه های 30-15 سانتی متری مشروط به انجام عملیات تراکم و کوبیدن خاکریز برابر است با:
ریال 23180 = (3 * 5040) - 38300

مبلغ فوق بابت میزان در حدود 85/0 مترمکعب خاکریزی بدون آهک (بدلیل کسر حجم در حدود 15/0 مترمکعب بابت مقدار 150 کیلوگرم آهک حذف شده از ملات) خواهد بود. از سوی دیگر با توجه به اینکه در عملیات خاکریزی غرقابی انجام شده، روش کار به صورت خاکریزی حجمی بوده، و عملیات به صورت لایه به لایه و با استفاده از وسایل کوبنده و ... اجراء نشده، ولی در عوض آب مصرفی در غرقاب علاوه بر خاک های روی لوله قابلیت نفوذ به لایه های خاک و دیگر مصالح بستر کانال در زیر لوله را دارا بوده، و از این جهت مصرف آب بیش از حالت شفته ریزی می باشد، از اینرو به نظر این جانب باید مبلغی در حدود 5% از برآورد بالا بابت سرجمع کسورات مربوط به کاهش حجم ملات و انجام نشدن هزینه های کارگری این قسمت کسر گردد:

برآورد ارزش عملیات هر مترمکعب غرقاب بدون تراکم ترانشه: --------- > ریال 22021 = 95% * 23180

حجم عملیات غرقابی بر اساس جمع کل صورت جلسات کارگاهی: ------------ > 03/9609 مترمکعب.

ارزش ناخالص عملیات خاکریزی غرقابی: ------------------ > ریال 211600450 = 22021 * 03/9609

کسر می شود بابت درصدهای مربوط به خاکریزی اطراف و روی لوله ها و عملیات تکمیلی:

ریال 58393674 = 185/0 * ((69/1559 * 150500) + (59/639 * 126500))

ارزش خالص برآورد شده برای عملیات خاکریزی غرقابی --- > ریال 153206776 = 58393674 – 211600450

پس از اعمال ضرایب پیمان: ------------> ریال 194000378 = 847/0 * 15/1 * 30/1 * 153206776


4) خسارت ناشی از قصور کارفرما در تحویل زمین به مدت 76 روز به استناد ماده 28 شرایط پیمان. (تاریخ عقد قرارداد 17/9/1381 و تاریخ تحویل زمین 4/12/1381 می باشد).

براساس بند ب ماده 28 شرایط عمومی پیمان، مهلت زمانی کارفرما بمنظور تحویل تمام و یا بخش اول زمین کارگاه که برای تجهیز کارگاه لازم است، حداکثر 30 روز پس از مبادله پیمان (یعنی تا تاریخ 17/10/1381) می باشد، در غیر اینصورت و بر اساس تبصره بند ج ماده 28 شرایط عمومی پیمان باید کارفرما هزینه های اضافی ایجاد شده برای پیمانکار را به شرح فرمول زیر به وی پرداخت نماید:

5/1 ماه = 46 روز = کسر یک ماه - (17/9/1381) تاریخ عقد پیمان - (4/12/1381) تاریخ تحویل زمین

ریال 5087274 = 5/1 * (12 ÷ 1627927532) * 025/0 = خسارت تأخیر در تحویل زمین

5) خسارت ناشی از تأخیرهای مجاز و غیر فعال شدن کارگاه به مدت 273 روز طبق مدارک ابرازی پیمانکار.

براساس بند ب ماده 28 شرایط عمومی پیمان مهلت زمانی کارفرما بمنظور تحویل تمام و یا بخش اول زمین کارگاه که برای تجهیز کارگاه لازم است، حداکثر 30 روز پس از مبادله پیمان (یعنی تا تاریخ 17/10/1381) می باشد، در غیر اینصورت و بر اساس حکم مندرج در صدر بند ج ماده 28 شرایط عمومی پیمان لازم است، هزینه های اضافی ایجاد شده برای پیمانکار از سوی کارفرما و به شرح فرمول زیر به وی پرداخت شود. همچنین در ماده 28 شرایط عمومی پیمان برای ایفای تعهدات از سوی هریک از طرفین پرونده، مدت و مهلتی تعیین شده، و در اسناد پیمان نیز پیش بینی های لازم برای برخورد مناسب با تأخیرهای هریک از طرفین نیز به عمل آمده است. بنابراین در مجموع می توان چنین بیان داشت که طرفین پرونده برای انجام تعهدات مقید به زمان بوده اند. لیکن پیمانکار بابت تأخیر بیش از حد مجاز کارفرما در تحویل زمین کارگاه (تأخیر مجاز حداکثر 30 روز بوده، اما پس از تحویل کارگاه به پیمانکار تا زمان انجام تشریفات تحویل موقت پروژه، در مجموع مدت 273 روز تأخیر در تحویل بخش های مختلف کارگاه وجود داشته است.) و بر اساس مفاد بند ج ماده 28 شرایط عمومی پیمان از حقوقی نظیر اختیار خاتمه پیمان برخوردار بوده، ولی به این کار اقدام ننموده، و به جای آن کار را ادامه داده و به اتمام رسانده است.


جمع مدت زمان تأخیر در تحویل کارگاه: ---------------------------------- > 273 روز = 9 ماه.

با فرض اینکه مبلغ کارهایی که در تحویل محل آن تأخیر شده است برابر متوسط کارکرد ماهانه باشد:
75/0 = 1627927532 ÷ (135660628 * 9)

جمع کل خسارت تأخیرهای مجاز: --------- > ریال 68678193 = (75/0 * 9) * (12 ÷ 1627927532) * 075/0



6) خسارات ناشی از خواب ماشین آلات و نیروی انسانی در اثر غیر فعال شدن کارگاه که به تجدید نظر خوانده (پیمانکار) تحمیل شده است.

با توجه به تأیید و محاسبه تأخیر 273 روزه در تحویل قسمتهای مختلف کارگاه به پیمانکار، و نظر به اینکه بجز مفاد ماده 28 شرایط عمومی پیمان، در جای دیگری از اسناد پیمان هیچ گونه پیش بینی خاصی در مورد جبران و جوابگویی به هزینه های احتمالی تحمیل شده بابت ماشین آلات و نیروی انسانی شاغل در کارگاه مشاهده نگردید، از اینرو و با عنایت به اینکه مبنای تصمیم گیری در خصوص اختلافات بین طرفین دعوی محدود به اسناد پیمان و منضمات آن می باشد، بنابراین در چنین چهارچوبی امکان پرداخت هزینه های دیگری احراز نمی گردد.




8) خسارت ناشی از اشغال ظرفیت حجمی و ریالی شرکت پیمانکار.
با توجه به پرداخت هزینه های اضافی تحمیل شده به پیمانکار بابت تأخیرهای ایجاد شده مطابق ماده 28 شرایط عمومی پیمان، پرداخت خسارت دیگری متصور نیست، بنابراین تعیین هزینه جداگانه در این خصوص قابل قبول نبوده و محملی ندارد.

8) جمع بندی مبلغ کارکرد کلی پیمانکار با احتساب خسارت ها.

خسارت های ناشی از قصور کارفرما و همچنین موارد اختلاف نظر بین کارفرما و پیمانکار به شرح زیر بررسی و جمع بندی می گردد:

"ریال"
ردیف شرح + مبلغ . ملاحظات
1 بابت هزینه درز بندی لوله ها و تعدیل آن بر اساس شاخص های بانک مرکزی:
ریال 301919589 = 092/2 * 144321027 تعدیل از آذرماه 1382 (میانگین دوران کارکرد)تاکنون.
2 بابت خسارت ناشی از هزینه های غرقاب و تعدیل آن بر اساس شاخص های بانک مرکزی:
ریال 405848791 = 092/2 * 194000378 تعدیل از آذرماه 1382 (میانگین دوران کارکرد)تاکنون.
3 بابت قصور کارفرما در تحویل زمین به مدت 76 روز و تعدیل آن بر اساس شاخص های بانک مرکزی:
ریال 11710905 = 302/2 * 5087274 تعدیل از اسفندماه 1381 (تاریخ تحویل زمین)تاکنون.
4 بابت تأخیرهای مجاز و غیر فعال شدن کارگاه به مدت 273 روز و تعدیل آن بر اساس شاخص های بانک مرکزی:
ریال 143674780 = 092/2 * 68678193 تعدیل از آذرماه 1382 (میانگین دوران کارکرد)تاکنون.
5 جمع کل ردیف های 4 – 1 بالا.
هشتصد و شصت و سه میلیون و یکصد و پنجاه و چهار هزار و شصت و پنج ریال. 863154065

مثال-حق کسب وپیشه

ریاست محترم شعبه دادگاه حقوقی ...........
سلام علیکم؛

با احترام، در اجرای قرار کارشناسی پرونده کلاسه ........... موضوع دادخواست خانم ... به طرفیت آقای ... ، با موضوع خواسته تخلیه یکباب مغازه واقع در نشانی: ......به استحضار می رساند که اینجانب پس از حضور در جلسه اجرای قرار در محل آن شعبه محترم و مطالعه پرونده، و آگاهی از متن خواسته قضایی، به محل موردنظر عزیمت نموده، و پس از انجام بررسی های محلی لازم نظریه خود را در چهارچوب خواسته آن دادگاه محترم تقدیم می نمایم:

- خواسته دادگاه: با عزیمت به محل و ملاحظه ملک و ملاحظه محتویات پرونده، ملک را از نزدیک مورد مطالعه قرارداده، با در نظر گرفتن جمیع جهات موثر در قضیه از جمله مساحت مورد اجاره و تأسیساتی که برای استفاده از آن تعبیه شده، و همچنین نوع شغلی که مستأجر به آن اشتغال داشته است، و موقعیت محلی عرصه آن و بالاخره میزان وجهی که مستاجر در ابتدای رابطه استیجاری پرداخته و میزان اجاره بهایی که در حال حاضر می پردازد، میزان حق کسب و پیشه و تجارت مورد اجاره دعوای حاضر را به دادگاه اعلام نماید.

- نظریه کارشناسی: با عنایت به بازدید صورت گرفته از محل موردنظر که عبارت از یک دهانه مغازه "تجاری شده ضمن پرداخت جرایم ماده 100 شهرداری توسط مستأجر در سالهای 1376 و 1377" به مساحت زیربنای مفید در حدود 3/18 مترمربع، همراه با امتیاز برق و گاز می باشد، که هم اکنون لوازم و ابزار جوشکاری و کاربیت کاری در آن مشاهده می شود. با توجه به موقعیت محلی این ملک و ارزش روز آن، و نیز مبلغ اجاره بهای تعیین شده در زمان عقد اجاره در سال 1353 "معادل 130 تومان"، و قدمت اجاره "معادل حدود 36 سال"، و اجاره بهای پرداختی مستأجر در حال حاضر "معادل 1500 تومان"، و ارزش واقعی و متناسب اجاره بهای این ملک در حال حاضر "حدود 100.000 تومان"، جمع جبری تمامی اجاره بهای پرداختی مستأجر در طول 36 سال "در حدود 352.000 تومان"، در مجموع بررسی ها میزان حق کسب و پیشه متناسب آن را حداکثر برابر 36.000.000 ریال معادل سه میلیون و ششصد هزار تومان برآورد و اعلام می نمایم.

منبع: وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

مثال-تامین دلیل بابت تامین نشده قراردادساخت وساز

شماره قرار: شماره پرونده: ......... شورای حل اختلاف ............ استان...

خواهان: آقای ...................
خوانده: آقای ..................
خواسته: تأمین دلیل مطابق نظریه کارشناس دادگستری.

به تاریخ 31/6/1389 متقاضی تأمین دلیل حاضر و اظهار داشت وسیله اجرای قرار فراهم است، تقاضای اجرای مفاد آن را دارم. اینجانب مجری قرار به اتفاق آقای .................. کارشناس منتخب دادگاه با راهنمایی متقاضی به محل عزیمت، به کارشناس خطاب شد هویت شما در پرونده محرز است، مقررات کارشناسی و کارشناس خلاف واقع به شما تفهیم می گردد، سوگند یاد کنید حقیقت را بیان نمایید، و جز بدرستی چیزی نگویید. آقای کارشناس اظهار داشت: فهمیدم، ملتزم به راستگویی می شوم و سوگند یاد می کنم حقیقت را بیان نمایم.

نظریه کارشناسی:
موضوع خواسته عبارت از برآورد خسارت وارده به خواهان در اثر عدم رعایت مفاد قرارداد بین خواهان و خوانده، شامل: ساخت یک طبقه بیشتر و در نتیجه افزایش تعداد جمعیت ساکن و کاهش فضای پارکینگ و کاهش قیمت واحدها – تبدیل بیشتر فضای پارکینگ به مغازه – عدم ساخت انباری مناسب و به تعداد لازم - لوله کشی غیر استاندارد – عدم رعایت استاندارد تهویه ساختمان – کافی نبودن تعداد لوله های بخاری – تغییر معماری داخلی می باشد، که با عنایت به بازدید به عمل آمده از ملک موردنظر واقع در نشانی ...........................، و مقایسه با مدارک دریافتی به شرح زیر جمع بندی می گردد:

الف) چکیده مدارک بررسی شده:
- خوانده در تاریخ 29/3/1386 برای احداث یک مجتمع آپارتمانی توافق نامه تشویقی برای افزایش تراکم از 120% به 240% به صورت 4 طبقه و 8 واحد مسکونی را از شهرداری دریافت کرده است.
- خوانده در تاریخ 22/8/1386 فرم دستور نقشه را بابت افزایش تراکم تشویقی از 120% به 300% به صورت 5 طبقه و 8 واحد مسکونی را از شهرداری دریافت کرده، که بر اساس آن تعداد واحدهای مسکونی در طبقات اول تا سوم به صورت دو واحدی و در طبقات چهارم و پنجم به صورت تک واحدی است.
- در تاریخ 5/3/1388 گروه ناظران و مجری ساختمان گزارش پایان کار را به صورت 90% رعایت آیین نامه 2800، رعایت و مورد قبول بودن تأسیسات برقی تا حد 75% ، مغایرت تأسیسات مکانیکی با نقشه مصوب، مطابقت نداشتن عملیات معماری با نقشه مصوب را تهیه و به شهرداری تسلیم نموده اند.
- در تاریخ 23/6/1388 گزارش وضعیت خلاف ساختمان توسط شهرداری منطقه 6 تهیه شده، و در آن به مواردی از قبیل تبدیل پارکینگ به تجاری – افزایش تعداد واحدها – کسری پارکینگ و . . . اشاره شده است.
- در تاریخ های 25/7/1388 و 10/11/1388 کمیسیون های بدوی و تجدیدنظر ماده صد شهرداری به تخلفات ساختمانی مربوطه رسیدگی کرده، و در هر مورد رأی مقتضی را صادر نموده اند.
- فهرست نقشه های مصوب سازمان نظام مهندسی و شهرداری که بر اساس آنها پروانه ساختمان صادر و تسلیم شده، و طرح اجراء شده با آن مغایر است.
- قرارداد عادی دوجانبه تاریخ 1/11/1386 بین خواهان و خوانده مبنی بر معامله یکدستگاه آپارتمان به متراژ تقریبی 110 مترمربع از قرار هر مترمربع 6.000.000 ریال با مهلت تحویل چهارماهه.

ب) مهمترین ایرادات اجرایی مشاهده شده:
ب -1) در قسمت مشاعات ساختمان:
- تعداد طبقات آپارتمان: شامل پنج طبقه و پیلوت، که طبقه پنجم آن به صورت سه واحدی و دیگر طبقات به صورت دو واحدی و در مجموع به صورت 11 واحد مسکونی می باشد، که در مقایسه با نقشه مصوب نظام مهندسی و شهرداری و توافق نامه های دریافتی تبدیل طبقه چهارم از تک واحدی به 2 واحدی و طبقه پنجم از تک واحدی به 3 واحدی تخلف بوده، که به تبع آن مشکل تأمین تعداد پارکینگ ها و انباری های موردنیاز بوجود آمده است.
- خرپشته: نصب نشدن درب - تکمیل نشدن برق کشی – نداشتن محافظ برای موتور آسانسور– نفوذ رطوبت به داخل بدنه جنوبی خرپشته.
- کانال کولر: کانال کولر تعداد چهار واحد آپارتمانی از داخل نورگیر واقع در ضلع شمال شرقی عبور داده شده است.
- قرنیزهای کناره راه پله به خوبی اجراء نشده اند، و در موارد متعددی از بدنه جدا شده اند.
- کلید و پریزهای داخل راه پله و محل های عبور لوله های گاز به شکل مناسب اجراء نشده است.
- فضای سبز در حیاط اجراء نشده است.
- درب حیاط درست اجراء نشده است.
- سیم کشی خطوط تلفن ساختمان در قسمت پیلوت نامنظم و بهم ریخته می باشد.
- پوشش نمای تعدادی از ستون های بتنی در پیلوت انجام نشده است.
- معماری مشاعات با نقشه مصوب مطابقت ندارد.

ب – 2) در داخل واحد آپارتمانی خواهان:
- سنگ اوپن آشپزخانه به صورت دو تکه و غیر همتراز نصب شده است.
- اجرای سرامیک فرش کف هال با بی دقتی صورت گرفته است.
- لوله بخاری داخل هال در حدود 60 سانتی متر به صورت افقی انجام شده است.
- داخل آشپزخانه مجرای تهویه ندارد.
- سیم کشی های برق داخل واحد ناقص مانده است.
- درب اطاق ها از جنس نئوپان بدون رویه می باشد.
- سقف کاذب حمام و توالت به خوبی اجراء و تکمیل نشده است.
- پوشش رابیتس و کاذب کانال کولر خواب شمالی انجام نشده است.
- معماری داخلی واحد آپارتمانی با نقشه مصوب مطابقت ندارد.

ج) جمع بندی:

در چهارچوب شرح خواسته خواهان ملاحظه می شود که در قرارداد بین خواهان و خوانده اشاره ای به تعداد اطاق خواب های واحد آپارتمانی معامله شده، و یا تعداد واحدهای مسکونی و یا تعداد طبقات مجتمع موردنظر نشده است. همچنین آن قسمت از ادعاهای خواهان مبنی بر تبدیل پارکینگ به مغازه بر اساس گزارش شهرداری منتفی شده و تا زمان بازدید اینجانب نیز اجرایی نشده بود، بعلاوه تعداد طبقات ساختمان نیز برابر مجوزهای دریافتی می باشد، لیکن با جمع بندی موارد عنوان شده در صدر این گزارش، شامل مدارک و مجوزهای اداری – گزارش های ناظران و بازرسان قانونی – قرارداد دوجانبه بین خواهان و خوانده - مشاهدات عینی اینجانب، مسلم است که ساختمان موردنظر دچار کاهش مرغوبیت شده است، که رقم ریالی خسارت وارد شده به خواهان با توجه به درصد سهم ایشان از تعداد 8 واحد مسکونی اولیه، و بابت سه سرفصل اساسی (= "نقص کیفی و اجرایی معماری داخلی واحد آپارتمانی، معماری مشاعات و فضاهای عمومی، تأسیسات مکانیکی و برقی" – " افزایش تعداد واحدهای مسکونی" – " کمبود پارکینگ های موردنیاز") به مبلغ در حدود 120.000.000 ریال (معادل دوازده میلیون تومان) برآورد و تعیین می گردد.

منبع: وبلاگ مهندس فرشید هاشمی کارشناس رسمی دادگستری

برخورد قاطع با مهندسان ناظر متخلف/ بانک تخلفات مهندسان ایجاد می شود

مدیرکل امور اجرایی کمیسیون های ماده 100 شهرداری تهران با بیان اینکه بانک فعالیتهای ساختمانی مهندسان ناظر تهیه شده گفت: در صورت برخورد قاطع با مهندسان ناظر متخلف شاهد بروز حوادث ناخوشایند کمتری در سطح شهر هستیم.

به گزارش خبرگزاری مهر، رضا نگهبان با اشاره به تبصره 7 این کمیسیون گفت: بر اساس این تبصره، مهندسان ناظر که مسئولیت نظارت بر ساختمان را بر عهده دارند در صورت تخلف و کوتاهی در انجام وظایف به مدت 6 ماه تا سه سال به لغو پروانه مهندسی محکوم می شوند.

وی با بیان اینکه بانک تخلفات مهندسان ناظر تهیه شده افزود: در این بانک، ساختمانهایی که هر یک از مهندسان ناظر مسئولیت نظارت بر ساخت آن را بر عهده دارند جمع آوری شده و از این طریق فعالیت و سوابق مهندسان کاملا روشن خواهد شد ئ در این صورت تخلف ها کاملا مشخص می شود.

نگهبان خاطرنشان کرد: در همین راستا در ماههای پایانی سال گذشته 70 مهندس ناظرمتخلف معرفی شده اند.

مدیر کل امور اجرایی کمیسیون های ماده 100 ، با تاکید بر این که در صورت برخورد قاطع با تخلفات ساختمانی توسط مهندسان ناظر شاهد تخلفات کمتری در این زمینه خواهیم بود افزود: بر اساس بند "ب" تبصره ماده 7 ، حتی پرسنل شهرداری نیز باید در هنگام تخلف برخورد لازم را داشته باشند و چنانچه در این خصوص برخورد لازم را انجام ندهند به بخش تخلفات کارکنان دولت معرفی می شوند که این بند از ابتدای سال 89 فعال شده است.

منبع:خبرگذاری مهر

سازه l.s.f

سیستم سازه ای فولادی سبک (LSF)، یک سیستم سازه ای پیشرفته است که در انواع ساخت و سازها مانند ویلاها، خانه های ویلایی تک خانه وار و چندخانوار ، ساختمانهای مسکونی و اداری یک، دو و سه طبقه، هتل ها و هتل آپارتمانها، ساختمانهای مدارس و دانشگاهی، رستورانها و .... دارای کاربرد می باشد.

سیستم سازه های فولادی سبک (LSF) یکی از مناسبترین سیستم های ساختمانی است که امروزه در جهان مورداستفاده قرار می گیرد. اصلی ترین عامل در سازه­ای فولادی سبک، مقاطع فولادی جدار نازک (LGS) میباشد. مقاطع فولادی جدار نازک، مقاطع فلزی سرد نورد شده ای میباشند که با استفاده از ورقهای فولادی نازک و با استفاده از روش Roll Forming شکل دهی میشوند. داشتن ضخامت یکنواخت در عرض مقاطع و استفاده از روش  Roll Forming برای ساخت آنهاست که باعث میگردد، تولید مقاطع در حجم بسیار بالا و با کیفیت مناسب و یکنواخت انجام گیرد.

مقاطع فولادی جدار نازک، سبک بوده و به راحتی قابل حمل میباشند. بخشهای مختلف ساختمان را به راحتی می تواند بااین مقاطع مونتاژ نمود. این عوامل باعث میگردد که عملیات ساخت با این سیستم بسیار سریع باشد.                  

·     مزایای مقاطع فولادی جدار نازک

اغلب مصالح مورد استفاده در سیستم سازه های فولادی سبک قابل بازیافت بوده و 100 درصد مصالح پرتی که در طول ساخت سیستم ایجاد میگردد، قابل بازیافت می باشد.

مقاطع فولادی جدار نازک مقاطع بسیار مقاومی در مقابل خوردگی، کج شدگی و ایجاد ترک می باشند.

مقاطع مورد نیاز برای ساخت ساختمان با سیستم (LSF) می توانند با طول های دقیق مورد نیاز سفارش داده شوند که این کار باعث می گردد حجم عملیات و تعداد کارگر مورد نیاز در محل سایت کاهش یافته ونیز پرت مصالح نیز به حداقل ممکن برسد. مصالح موردنیاز برای ساخت این سیستم حداقل 67 درصد سبک تر از مصالح مرسوم در ساخت و ساز می باشد. جهت گیری کنونی سازه های فولادی سبک به سمت تکنیک پانل های پیش ساخته (Panelization) است که در این روش دیوارهای ساختمان در محل کارخانه و تحت شرایط کنترل شده مونتاژ شده و سپس به محل سایت جهت نصب منتقل می گردند. این روش باعث بالا رفتن سرعت نصب این سیستم در محل کارگاه می گردد. پروسه شکل دهی و ساخت مقاطع فولادی جدار نازک یک سری سوراخهای استاندارد در جان این مقاطع ایجاد مینمایند که عبور دادن سیم ها و لوله ها از داخل این سوراخها باعث ایجاد تسهیل در نصب سیستم های الکتریکی و لوله کشی ها در داخل دیوار می گردند. این سیستم نسبت به بقیه مصالح مزیت های بالاتری دارد.

 برخی از این خصوصیات به شرح ذیل میباشد.

·  انعطاف پذیری

این مقاطع میتوانند به صورت اعضای تکی و یا اینکه به صورت پانل های آماده شده در کارخانه، به سایت منتقل گردند. تنوع ضخامت و ابعاد مقاطع جدار نازک امکان انعطاف پذیری زیادی را در مرحله طراحی ایجاد می نمایند. به عنوان نمونه در طراحی یک سیستم خاص که ارتفاع تیرچه ها باید محدود باشد، بدون اینکه فواصل المانهای کف و یا دیوار را تغییر داد، میتوان با تغییر ضخامت مقطع جدار نازک، این محدودیت را برآورده نمود.

·  بادوام

در مقاطع فولادی جدار نازک جمع شدگی و تغییر شکل و کج شدگی مقطع وجود نداشته و لذا مشکلات ایجاد شده برای پانلهای چوبی و پانل های گچی متصل شده به این اجزای فلزی نیز به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت. همچنین فلز یک ماده غیراورگانیک بوده و بنابراین در مقابل رطوبت و هجوم حشرات مقاوم بوده و چرخش، کج شدگی، جدادگی، ترک و خزش در آن ایجاد نخواهد شد.

·     وزن سبک

مقاطع فولادی جدارنازک بدلیل سبک بودن به راحتی قابل حمل و جابجایی در محل کارگاه بوده و لذا هزینه مربوط به کارگر را کاهش داده و نیز باعث خستگی مفرط نمیگردد. 

·     قوی بودن مقاطع (Strong)

این مقاطع و سیستم سازه ای به راحتی میتواند بالاترین نیروهای زلزله و باد را تحمل نماید. 

·     دارای ثبات در ابعاد

بدلیل اینکه فلز ماده ای است  که در مقایسه با مصالح اورگانیک، در مراحل پروسه  مختلف شکل میگیرد، بنابراین مقاطع کاملاً صاف، و هم شکل بوده و دارای کیفیت یکسانی میباشند.

·     مقاوم در برابر آتش

مقاطع فولادی، مصالح غیرقابل اشتعال میباشند. این مصالح نمی سوزند و باعث گسترش حریق در فضاهای مختلف ساختمان نمی گردند. بنابراین مالکان می توانند هزینه بیمه کمتری را برای بیمه نمودن ساختمان در برابر آتش بپردازند. 

·     مقاومت(Strength)

مقاطع فولادی جدار نازک سرد نورد شده، در مقایسه با دیگر مصالح ساختمانی دارای بالاترین نسبت مقاومت به وزن می باشند.

مزایای سیستم ساختمانی سازه های فولادی سبک برای ساخت و ساز:

برای طراحان:

·     انعطاف در طراحی

برای وجود تنوع زیاد در شکل مقاطع فولادی جدار نازک و اجزایی که برای تکمیل این سیستم ساختمانی تولید می گردد، امکانات نامحدودی را برای طراح جهت ارائه ایده های مختلف طراحی، ایجاد می نماید. لذا طراح می تواند از این سیستم  در انواع پروژه های ساختمانی با کاربریهای متنوع، بدون نیاز به تولید مقاطع و مصالح خاص، استفاده نماید. 

·     تنوع در مصالح نما(Variety of Finishes)

سطوح بیرونی ساختمان باسیستم LSF، می تواند با انواع مصالح نمایی که معمار پروژه می خواهد، پوشش داده شود. از نماهای قابل استفاده میتوان به مصالح بنایی و آجر، انواع سنگ های نما، نماهای آلومینیومی، نماهای چوبی، مصالح سرامیکی، نمای PVC، و .... اشاره نمود. در سطوح داخلی ساختمان، پانل های گچی (Gypsum Wallboard) مستقیماً بر روی المانهای فولادی جدار نازک دیوار متصل می گردند. 

·     برآورده نمودن الزامات استانداردهای مربوط به عملکرد ساختمان

سیستم سازه های فولادی سبک (LSF) به راحتی می تواند بالاترین ضوابط استانداردهای مربوط به طراحی سازه، انرژی، مقاومت در برابر آتش و عملکرد صوتی رابرآورده نماید.

·    سیستم ساختمان مدرن

سیستم LSF یک سیستم ساختمانی کاملاً سازگار با مدرن ترین سیستم های ساختمان سازی در دنیا می باشد. 

برای سازندگان:

·    سرعت در اجرای سیستم

سیستم LSS، یک سیستم سریع و آسانی بوده و بدون استفاده از نیروهای کاری با تخصص بالا قابل اجرا می باشد. بدلیل سبک بودن وزن اجرای سازه های فولادی سبک نسبت به مصالح مرسوم دیگر، المانها به راحتی قابل حمل و نصب بوده ، در نتیجه سرعت کار بسیار بالاست. به طور معمول در سیستم های متداول یک تیم با تجربه چهار نفره قادر هستند تمام دیوارهای یک خانه سه اتاق خوابه را در یک روزنصب نمایند. این سرعت باعث می گردد که زمان اتمام پروژه به حداقل ممکن برسد. 

·     زمان توقف کم

بدلیل اینکه این سیستم قابلیت نصب در تمام شرایط جوی مانند هوای خشک و در سرمای شدید را دارا می باشد و از طرفی زمان اندکی را برای نصب در کارگاه نیاز دارد، لذا به طور معمول می توان در تمام فصول سال و در تمام شرایط جوی این سیستم ساختمانی رانصب نمود. 

·     فعالیتهای موازی و بدون وقفه در بخشهای دیگر ساختمان

به دلیل اینکه سیستم سازه ای ساختمان و پوشش خارجی آن بسیار سریع نصب می گردد، لذا بقیه فعالیتهای ساختمان مانند تاسیسات مکانیکی و برقی و نازک کاری سطوح داخلی ، می توانند به طور مستقل و به موازات  تکمیل شدن نمای بیرون انجام گیرند . 

·     سهولت در نصب سیستم های تاسیساتی

کلیه کابلهای برق ، لوله های آب و داکتهای تاسیساتی می توانند قبل از نصب پانلهای گچی سطوح داخلی به راحتی در فضاهای خالی موجود در داخل دیوارها اجرا گردند .

·     نیاز کم به تجهیزات

بدلیل اینکه قطعات ساختمانی سیستم LSF در قطعات سبک و قابل حمل توسط افراد ، به کارگاه منتقل می گردد، لذا برای جابجایی و نصب این سیستم نیاز به ماشین آلات خاص نمی باشد . تجهیزات مورد نیاز برای نصب این سیستم محدود به یک سری تجهیزات پایه ای قابل حمل می باشد .

·     نیاز به فضای کم کارگاهی

بدلیل تحویل قطعات ساختمانی در زمان مقرر مورد نیاز و نیز آماده بودن اغلب قطعات برای نصب ،  فضای بسیار محدودی برای نگهداری قطعات نیاز بوده و انلاف مصالح نیز در حداقل ممکن می باشد . بنابراین اجرای سیستم در سایتهای کوچک ومحدود براحتی انجام می گیرد .

·     ایمنی در محل کارگاه

بدلیل سبک بودن قطعات ، نیاز به تجهیزات و ماشین آلات خاص نبوده و سطح مورد نیاز برای کار نیز در فضای محدودی می باشد ، لذا باعث می گردد که امنیت افراد و کارکنان به طور کامل در کارگاه تامین باشد .

·     کاهش هزینه ها

علاوه بر مزیت های فوق که باعث  کاهش هزینه های اجرا میگردد ، بدلیل عملکرد حرارتی خوب سیستم LSF حجم موتورخانه و ظرفیت  سیستم گرمایش و سرمایش کم شده و باعث کاهش در هزینه های سیستم های تاسیساتی می گردد.

برای ساکنین :

·     هزینه های بهره برداری کمتر

سیستم LSF  ، هزینه بهره برداری کمتر ی را به ساکنین تحمیل خواهد کرد . به دلیل دوام بالای مصالح و نیز عملکرد حرارتی خوب این سیستم، ساکنین هزینه کمتری را برای تعمیرات و نیز سرمایش و گرمایش محیط ساختمان پرداخت خواهند نمود .

·     عملکرد صوتی خوب

عایق ها ی صوتی موجود در سیستم LSF  ، باعث کاهش شدت صوت ضربات (Impact Sound) و نیز عایق های صوتی تعبیه شده در فضاهای داخلی دیوار باعث کاهش صوت منتقل شده در فضاهای داخلی ساختمان می گردند . در این سیستم فضاهای داخلی ساختمان دارای ارامش و راحتی  بالایی می باشند .

·     محیط داخلی سالم

بدلیل سازگار بودن مصالح مورد استفاده در این سیستم با محیط زیست انسانی ، و بی اثر بودن مصالح ، هیچگونه بخارات سمی در محیط وجود نخواهد داشت . با کنترل و مسدود نمودن روزنه های ورود هوا ، در این سیستم کیفیت هوای داخلی ساختمان قابل کنترل و مطبوع می باشد . مشکلاتی مانند جمع شدگی ، کپک زدگی بر روی اجزای دیوارها ، در این سیستم وجود نخواهد داشت

·     مقاومت در برابر آتش

تمام مصالحی که در سیستم ساختمانی LSF  مورد استفاده قرار می گیرد قابل اشتعال نبوده و دارای مقاومت بالا در برابر آتش می باشند . سیستم های ساختمانی LSF  کلیه ضوابط استانداردهای معتبر را در زمینه عملکرد اتش بر آورد نموده و تائیدیه های لازم در این زمینه را دارا می باشند .

· مقاوم در برابر زلزله و طوفانهای شدید 

تجربه های قبلی در طوفانها و زلزله های گذشته نشان می دهد که سازه های LSF ، دارای عملکرد بهتری در برابر بارهای زلزله و طوفان نسبت به سیستم های ساختمانی دیگر می باشند . بدلیل سبک بودن این سیستم ساختمانی ، نیروی زلزله کمتری به آن اعمال می گردد .

برای محیط زیست ( For the Sustainable Environment  )

·    مصالح کمتر و قابل بازیافت بودن اتلاف

در هنگام ساخت ساختمان با سیستم LSF ، کمترین اتلاف  در مصالح وجود دارد و در انتهای عمر مفید ساختمان نیز ، مصالح به کار برده شده در این سیستم قابل بازیافت می باشند .

·    ترافیک و حمل و نقل کمتر

بدلیل استفاده از مصالح پیش ساخته در این سیستم و کوتاه بودن زمان نصب آن ، ترافیک و حمل و نقل کمتری در محل ساخت پروژه ایجاد خواهد شد

پلیت وبیس پلیت وبولت

ستونهای یک ساختمان اسکلت فلزی ، نقش انتقال دهنده بارهای وارد شده را به فنداسیون (به صورت نیروی فشاری ، کششی ، برشی یا لنگر خمشی) به عهده دارند. در این میان ، ستون فلزی با صفحه ای فلزی که از یک سو با ستون و از سوی دیگر با بتن درگیر شده است روی فنداسیون قرار می گیرد. توجه به اینکه ستون فلزی به علت مقاومت بسیار زیاد تنشهای بزرگی را تحمل می کند و بتن قابلیت تحمل این تنشها را ندارد ؛ بنابراین صفحه ستون واسطه ای است که ضمن افزایش سطح تماس ستون با پی ، سبب می گردد توزیع نیروهای ستون در خد قابل تحمل برای بتن باشد. کار اتصال صفحه زیر ستونی با بتن بوسیله میله مهار (بولت Bolt) صورت می گیرد و برای ایجاد اتصال ، انتهای آن را خم می کنیم و مقدار طول بولت را محاسبه تعیین می کند. تعداد بولت ها بسته به نوع کار از دو عدد به بالا تغییر می کند ، حداقل قطر این میله های مهاری میلگرد نمره ۲۰ است ؛ در حالی که صفحه تنها فشار را تحمل می کنر ، بولت نقش عمده ای ندارد و تنها پایه این است که حتما انتهای ستون سنگ خورده و صاف باشد تا تمام نقاط مقطع ستون بر روی صفحه بیس پلیت بنشیند و عمل انتقال نیرو بخوبی انجام پذیرد . از آنجا که علاوه بر فشار ، لنگر نیز بر صفحه زیر ستونی وارد می شود ، طول بولت باید به اندازه ای باشد که کشش وارد شده را تحمل نماید که این امر با محاسبه تعیین خواهد شد.
انواع اتصال ستون به شالوده :
جزئیات اتصال ستون فلزی به شالوده بتنی به نیروی موجود در پای ستون بستگی دارد. در ستون با انتهای مفصلی فقط نیروی فشاری و برشی از ستون به شالوده منتقل می شوند. اگر بخواهیم لنگر خمشی را نیز به شالوده منتقل نماییم ، در ان صورت ، نیاز به طرح اتصال مناسب برای این کار خواهیم داشت که اتصال گیردار خوانده می شود.
روش نصب پیچهای مهاری :
به طور کلی ، دو روش برای نصب پیچهای مهاری وجود دارد :
الف) نصب پیچهای مهاری در موقع بتن ریزی شالوده ها : در این روش ، پیچها را در محلهای تعیین شده قرار می دهند و موقیعت آنها را به وسیله مناسبی تثبیت می کنند ؛ سپس اطرافشان را با بتن می پوشانند . روشهای گوناگونی برای تثبیت پیچهای مهاری در محل خود وجود دارد که صورت زیر توضیح خواهم داد :
روش اول : ابتدا بوسیله صفحه ای نازک مشابه با ورق کف ستونی که شابلن یا الگو نامیده می شود . قسمت فوقانی بولت و قسمت پایین را بوسیله نبشی به یکدیگر می بندیم تا مجموعه ای بدون تغییر شکل به دست آید ؛ آن گاه محورهای طولی و عرضی صفحه الگو را با مداد رنگی ( گچ و یا رنگ) مشخص می کنیم ؛ سپس بوسیله ریسمان کار یا دوربیت تئودولیت با میخهای کنترول محور کلی فنداسیون را در جهتهای طولی و عرضی به دست می آوریم و به کمک شخصی با تجربه در موقیعت مناسب آن قرار می دهیم. ( محور طولی و عرضی صفحه شابلن بر محور طولی و عرضی کلی فنداسیون منطبق می شود و در ارتفاع صحیح و به صورت کاملا تراز نصب می گردد.) سپس به وسیله قطعات آرماتور آن را به میلگردهای شبکه آرماتور فنداسیون یا به قطعات ورقی (که در بتن قرارداده اند ) جوش (منتاژ) داده می شود ؛ به گونه ای که هنگام بتن ریزی ، صفحه از جای خود حرکتی نداشته باشد. باید دقت داشته باشیم که در موقع بتن ریزی ، هوا در زیر صفحه شابلن ، محبوس نسود . برای این منظور ، معمولا سوراخ بزرگی در وسط شابلن تعبیه می کنند که وقتی بتن از اطراف زیر صفحه را پر می از راه سوراخ خارج گردد و با بیرون زدن بتن از وسط صفحه ، از پر شدن کامل زیر آن اطمینان حاصل شود.
روش دوم : صفحه تقسیم فشار پیش از بتن ریزی پی به طور دقیق در محل خود قرار می گیرد و بوسیله آن بولت ها در جای خود ثابت می شوند . پس از بتن ریزی ، صفحه را از جای خود خارج می کنند و در کارگاه به طور مستقیم به پای ستون متصل می نمایند و پس از نصب ستون به همراه صفحه مهذه ها را محکم می بندند. در این حالت ، هر صفحه ای باید کاملا علامت گذاری شود تا هنگام نصب اشتباهی رخ ندهد.
روش سوم: به طور دقیق تعیین شود ؛ سپس میله مهارها را ثابت می کنند و عمل بتن ریزی را انجام می دهند ؛ در حالی که صفحه هنوز در جای خود ثابت است . پس از پایان یافتن بتن ریزی صفحه را در تراز مورد نظر نگه می دارند . این عمل را می توان به وسیله مهره های فلزی در زیر صفحه ای که میله مهارها از درون آنها عبور کرده اند با پیچتندن و تنظیم آنها تا تراز لازم انجام داد. سپس فاصله های بین دو صفحه و روی بتن پی با ملات ماسه شسته و سیمان به نسبت یک حجم سیمان به دو حجم ماسه کاملا پر می گردد یا از ماسه سیمان نرم (گروت) استفاده می گردد.
ب) نصب پیچهای مهاری پس از بتن ریزی شالوده : در این روش ، در محل پیچهای مهاری به وسیله قالب در داخل بتن فضای خالی ایجاد می کنند که این قالب جعبه نامیده می شود . میلگردی در بتن قرار می دهیم ، پس از گرفتن و سخت شدن بتن شالوده ، جعبه را از محل خود خارج می کنیم ؛ سپس پیچ مهاری را در محل خود درگیر با آرماتور قرار می دهیم و تنظیم می کنیم و اطراف آن را با بتن ریزدانه ( با حفظ اصول بتن ریزی) پر می کنیم . لازم به یادآوری است جعبه ای که برای ایجاد فضای خالی لازم برای نصب پیچ مهاری به کار می رود ، باید چنان طرح ریزی و ساخته شده باشد که به سادگی و در حد امکان ، بدون ضربه زدن ، شکستن و خرد کردن از داخل بتن خارج شود. برای این منظور می توان از جعبه هایی که قطعات آنها به صورت کام و زبانه متصل می شوند یا از جعبه های لولایی و سایر اقسام جعبه ها استفاده کرد . در مواردی که از پیچهای مهاری با قلاب انتهایی و رکاب یا از پیچهای مهاری با انتهای کلنگی استفاده می شود . برای سزعت بخشیدن به کار ، از جعبه های ساخته شده یا ورقهای فولادی که در درون بتن باقی می مانند ، استفاده می شود . باید توجه داشت که این شیوه کار بیشتر برای فنداسیون ماشین آلات صنعتی در کارخانجات کاربرد دارند . لازم به ذکر است در بعضی مواقع برای اتصال کف ستون به شالوده ، به جای پیچهای مهاری از میلگردها یا تسمه هایی استفاده می کنند که به ورق کف ستون جوش داده می شوند که به این صورت می باشد که معمولا در موقع بتن ریزی ، مجموع ورق کف ستونها و مهارها را در شالوده کار می گذارند ، پس از گرفتن و سخت شدن بتن ، ستون را روی ورق کف ستون قرار می دهند و جوشکاری می کنند.
محافظت صفحه زیر ستونها و پیچهای مهاری ( مهره و حدیده ) :
کف ستون ها از جمله قطعات ساختمانی هستند که اغلب در معرض اثر شدید رطوبت قرار دارند و باید به نحو مطلوب حفاظت شوند . در ساختمانهای معمولی و به طور کلی در ساختمانهایی که پس از پایان یافتن کار اسکلت فلزی دیگر نیازی به بازدید و تنظیم کف ستونها نیست ، اطراف کف ستون را با بتن پر می کنند و در صورتی که قبل از بتن ریزی سطوح فولادی خوب تمیز شده و کا جوش یا زغال جوش برداشته شده باشد ، بتن به فولاد می چسبد و آن را کاملا محافظت می کند . در بعضی دیگر از ساختمانها ، کف ستونها را نظیر سایر قطعات به وسیله رنگ محافظت می کنند . در ساختمانهای صنعتی که امکان باز کردن و نصب مجدد آنها وجود دارد ، با مواد قیری مخلوط با ماسه نرم از کف ستون ها حفاظت می شود ؛ همچنین برای تمیز ماندن حدیدهای پیچهای مهاری و دوری از آسیب دیدگی باید قبل از بتن ریزی فنداسیون ، قسمت حدیدها به وسیله پلاستیک یا گونی یا سیم مناسب بسته شده ، پوشش مناسب صورت گیرد

ساختمان هاى نیمه پیش ساخته با صف

ساختمان های نیمه پیش ساخته با صفحات منفرد ساندویچی سقف و دیوار، شامل لایه میانی پلی استایرن و بتن پاششى، بنا به ملاحظات لرزه ا ى، انرژى، حریق و آکوستیک براى ساختمان هاى تا 2 طبقه مسکونى مجاز دانسته شده ا ست. پانل های ساندویچی به صورت قطعات با عرض یک متر و طول سه متر در کارخانه تولید و در محل کارگاه، در موقعیت خود قرار داده مى شود و به یکدیگر متصل می شود. اجزاى پانلی شامل یک شبکه خرپایی فضایی متشکل از میل گردهای ساده به قطر کوچک، ورق

پلى استایرن و لایه بتن پوشش است. ابتدا شبکه جوش شده لایه تحتانی به وسیله جوش نقطه اتوماتیک ساخته مى شود و سپس ورقه پلی استایرن آماده، به ابعاد و قطعات تعیین شده، بر روی آن قرار داده می شود. دستگاه، فولادهای مورب را از داخل ورقه پلی ا ستایرن عبور مى دهد و یک انتهای این فولادها را به شبکه لایه تحتانی جوش می کند. سپس شبکه جوش شده لایه فوقانی بر روی مجموعه قرار داده مى شود و به انتهای دیگر فولادهای مورب جوش می شود. ورق ساخته شده از ماده پلی ا ستایرن به ضخامت 4 الی 9 سانتی متر در بین دو شبکه جوش شده فولادی قرار می گیرد.

 ورق پلی ا ستایرن علاوه بر نقش قالب بندی وظیفه عایق حرارتی، برودتی و صوتی را به عهده دارد. در دو سمت ورق پلی ا ستایرن، بتن ریزدانه ا ی به اجرا » بتن پاششی «ضخامت 4 الی 7 سانتی متر با سیستم می شود. میل گردهای مورب شبکه خرپایی که از داخل ورق پلی ا ستایرن عبور داده شده است، دو شبکه فولادی را در جهت طولی پانل به یکدیگر متصل مى کند و تشکیل خرپا را می دهد. این پانل ها، با ضخامت های مختلف برای تحمل برش و خمش در سقف ها و برای تحمل بار محوری و برش عرضی در صفحه پانل، در دیوارها به کار برده می شوند. کلیه عملیات نصب پانل ها در یک ساختمان همانند اتصالات، تعبیه بازشوها، نصب تاسیسات مکانیکی، برقی و غیره قبل از بتن پاشی مجموعه، انجام می شود. در این سیستم می توان بازشوها را اعم از پنجره و یا در، بعد از نصب پانل ها

و یا قبل از نصب تعبیه کرد که معمولاً در مورد پانل های دیواری این عمل بعد از نصب انجام می شود. یکی از خصوصیات این سیستم، انعطاف پذیری آن به هنگام اجرای تاسیسات مکانیکی و برقی است. پس از نصب پانل ها، عملیات اجرای تاسیسات در داخل ورق پلی استایرن انجام می شود. هم چنین پس از انجام بتن پاشی، باید سطح بتن پرداخت شود، که این عمل در دو مرحله به وسیله ماله تخته ای و ماله فلزی انجام می شود. مزایای ساختمان های ساندویچ پانل در سه بخش معماری، اقتصاد و سازه عبارتند از :انعطاف پذیری پانل های ساندویچی براى ایجاد اشکال مختلف در بازشوها و فضاهای داخلی ساختمان، ایجاد فضای مفید بیشتر به دلیل ضخامت کم آن، مقاومت در مقابل حرارت، برودت و صوت، کاهش جرم ساختمان، کیفیت بهتر اجراى اتصالات اعضای سازه ای، بازپخش بیشتر نیرو به دلیل پیوستگی بین کلیه دیوارهای ساختمان و سقف، مقاومت مناسب در برابر آتش سوزی، سبکی و سهولت نصب پانل ها و کاهش زمان اجرای پروژه و نیروی انسانی مورد نیاز، کاهش مصالح مصرفی در پروژه، امکان اجرای پروژه های انبوه سازی با این سیستم به دلیل مکانیزه بودن ساخت پانل ها، امکان ساخت سریع ساختمان های یک طبقه و امکان اسکان آسیب دیدگان ناشی از بلایای طبیعی با سرعت زیاد. هم چنین از نقاط ضعف این سیستم میتوان موارد زیر را برشمرد:  ترد بودن فولادهای پیش کشیده، مشکل در رواداری های پانل دیواری به هنگام نصب و شاقول کردن، سختى کنترل ضخامت بتن پاشیده شده، عدم امکان ایجاد حفره در داخل بتن پاشیده شده داخل اتصال، عدم امکان ساخت بتن با مقاومت بالا، امکان ایجاد خوردگی در فولادهای شبکه پانل به دلیل نداشتن پوشش مناسب فولادها، عدم امکان دسترسی براى تعمیر و یا اصلاح مسیر تأسیساتی. این سیستم در زمینه هاى انرژى، حریق، آکوستیک و سازه، در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، مورد ارزیابى قرار گرفته و کاربرد آن، در حیطه الزامات ارائه شده، مجاز است.

 الزامات طراحى و اجرا براى ساختمان های نیمه پیش ساخته با صفحات منفرد ساندویچی

سقف و دیوار، شامل لایه میانی پلیا ستایرن و بتن پاششی

 -1 حداکثر ارتفاع مجاز ساختمان7/20 متر از تراز  پایه یا دو طبقه مسکونى است.

 -2 طرح سازه ا ى و لرزه ا ى این سیستم باید براساس آئین نامه هاى معتبر بین ا لمللى انجام گیرد.

 -3 امکان اجراى این نوع سیستم در همه انواع زمین ها و کلیه پهنه هاى لرزه خیزى ایران براساس آخرین ویرایش استاندارد 2800 ایران وجود دارد.

-4  حداکثر دهانه باربر ثقلى 5 متر و حداکثر طول آزاد و ارتفاع خالص پانل هاى دیوارى به ترتیب 6 و 3 /20 متر است.

 -5  تمهیدات لازم در مورد بازشوها براساس آئین نامه 318-05 ACI و ویرایش هاى بعد از آن لحاظ شود.

   -6رعایت مباحث مندرج در آئین نامه 05 318- ACI یا ویرایش هاى بعد از آن در اتصالات سازه اى و رعایت مشخصات بتن پاششى براساس   ACI 506-R الزامى است.     

 -7 منظم بودن ساختمان در ارتفاع الزامى است.

   -8 بار زنده قابل اعمال در محدوده 250- 400 کیلوگرم بر متر مربع است.

-9  کنترل سازه در مقابل بارباد بر مبناى مقررات ملى ساختمان ایران مبحث ششم و با در نظر گرفتن سیستم مقاوم در مقابل بارجانبى ناشى از زلزله انجام شود.

-10 مشخصات شبکه جوش باید براساس استاندارد ASTM باشد.

-11 تمهیدات لازم در شرایط مختلف اقلیمى براى بتن مسلح مانند فولاد گالوانیزه و بتن مقاوم در محیط خورنده لحاظ شود.

-12 حداقل تنش تسلیم فولادها 240 مگاپاسکال و حداقل قطر آن ها 3 میلى متر باشد.

-13 عمل سختى زدایى در صورت استفاده از فولاد پس کشیده انجام شود.

-14 پلى ا ستایرن منبسط شونده باید از نوع کندسوز یا سایر استانداردهاى معتبر ASTM مطابق با استاندارد بین ا لمللى باشد.

-15 رعایت مباحث مربوط به انرژى، حریق و آکوستیک بر اساس مقررات ملى ساختمان الزامى است.

-16 امکان اجراى نما از نوع تر و یا با رعایت تمهیدات خاص از نوع خشک وجود دارد.

-17 کلیه مصالح و اجزاء در این سیستم اعم از معمارى، سازه ا ى و تأسیسات مکانیکى و برقى از حیث

دوام، خوردگى، زیست محیطى، بهداشتى و غیره باید بر مبناى مقررات ملى ساختمان ایران و یا آئین نامه هاى ملى یا معتبر بین ا لمللى شناخته شده و مورد تأیید به کار گرفته شود، در غیر این صورت اخذ تأییدیه فنى در این خصوص از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامى است.

-18 اخذ گواهى نامه فنى براى محصول تولیدى، پس از راه اندازى خط تولید کارخانه، از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامى است.

سسیستم ساختمانى قاب هاى سبک فولادى سرد نورد

ساختمان هاى پیش ساخته فولادى سبک (Light Weight STEEL frame) موسوم بهLSF به صورت اجراى خشک و عمدتاً با استفاده از اتصالات پیچى و به روش تولید صنعتى به کار گرفته مى‌ شود. این ساختمان ها از سه جزء اصلى شامل مقاطع متشکل از ورق هاى فولادى سرد نورد شده براى سازه، صفحات تخته گچى به عنوان پوشش رویه درونى و لایه عایق حرارتى و صوتى، تشکیل مى شوند. کاربرد این ساختمان ها به عنوان یک سیستم سازه ا ى مستقل، اکثراً در انبوه سازى ساختمان هاى دو طبقه، دفاتر و ساختمان هاى تجارى کوچک، واحد هاى صنعتى و سالن هاى ورزشى یک طبقه است. به نظر مى رسد، این سیستم سازه اى باربر ثقلى توانایى ترکیب شدن با سیستم هاى سازه ا ى دیگر، همانند دیوار هاى بتن مسلح سازه ا ى را نیز داراست ومی تو اند در ساخت ساختمان هاى کوتاه مرتبه به صورت سیستم سازه ا ى مختلط به کار گرفته شود. براى ساخت مقاطع سرد نورد شده مطابق آیین نامه هاى مربوط به این سازه ها، استفاده از اشکال مختلف مجاز است.

این مقاطع معمولاً داراى ابعاد متنوع و محدوده تغییرات ضخامتى بین6/0 الی 5/2 میلی متراست. اتصال سازه LSFبه شالوده به واسطه یک کلاف افقى با مقطعC شکل مى گیرد. اجزاى قائم این سیستم به عنوان عضو باربر ستونى در بارهاى ثقلى عمل مى کند، برخى از این اعضا که در دهانه مهاربندى جانبى سازه قرار مى گیرند، علاوه بر بار ثقلى، متحمل نیرو هاى ناشى از بار هاى جانبى نیز مى شوند، این اعضا تحت نام وادار (Stud)  در این سیستم معرفى مى شود. سقف سازه این ساختمان ها متشکل از تیر چه هاى فلزى سرد نورد شده است که فواصل تیرچه ها با توجه به میزان ظرفیت باربرى عضو و ابعاد قطعات پوشش سقف که می تواند تخته هاى چوبى، سیمانى و یا دال بتن مسلح باشد، تعیین مى شود. تیرها و تیرچه ها عمدتاً داراى مقاطع با اشکالC یاZ  هستند، پوشش سقف با دال بتن مسلح، در صورت تامین یکپارچگى لازم بین بتن و پروفیل فولادى تیرچه، میتواند به عنوان ، یک سقف مرکب بتنى فلزى طراحى شود. در ساختمان هاى LSF منظور باربرى جانبى سازه در دو امتداد اصلى متعامد، از دهانه هاى باربر جانبى استفاده مى شود

 که تحت عنوانload Bearing Wall)  (نمادگذارى شده است. دهانه هاى باربر به چهار روش ایجاد مى شود که عبارتند از : سیستم دهانه هاى مهاربندى شده با اعضا قطرى، سیستم دیوار برشى با ورق فولادى نازک، سیستم دیوار باربر با پوشش هاى OSB و سیستم دیوار برشى بتن مسلح. در حال حاضر در کشور ایران استفاده از سیستم دهانه هاى مهاربندى شده با اعضا قطرى براى ساختمان هاى تا دو طبقه مسکونى و سیستم باربر جانبى دیوار برشى بتن مسلح براى ساختمان هاى تا چهار طبقه مسکونى مجاز است. اینرسى حرارتى کم این سیستم، آن را براى استفاده دایم مانند ساختمان هاى مسکونى با مشکلاتى روبه رو مى سازد، ولى در عین حال عملکرد آن براى سایر ساختمان ها با کاربرى منقطع مناسب است. عملکرد صوتى دیوارها و سقف هاى ساخته شده با این سیستم در صورت رعایت تمهیدات لازم به راحتى پاسخ گوى انتظارات تعیین شده در مقررات ملى ساختمان است. مواد تشکیل دهنده LSF بار حریق ندارند ولى پروفیل هاى سرد نورد شده مقاومت کمى در برابر حریق دارند و باید به خوبى محافظت شوند. یکى از دلایل کاربرد گچ به عنوان پوشش داخلى این سیستم ها، دست یابى به این هدف است. از عمده مزایاى ساختمان هاى سبک فولادى(LSF)  کاهش جرم ساختمان است که تاثیر فراوانى در جهت کاهش هزینه هاى ناشى از مصالح، نیروى انسانى و نیز زمان احداث پروژه ها خواهد داشت. به کارگیرى این سیستم در ساختمان هاى 5 طبقه کشور با رعایت تمهیدات خاصى مقدور است وبه نظر مى رسد به عنوان یک گزینه در انبوه سازى می تواند موفق باشد، مشروط بر آن که به لحاظ عملکرد سازه ا ى، طراحى و اجراى آن، محدودیت ها و ضوابط موجود در سایر آئین نامه ها بررسى و براى کشور تدوین و تهیه شود. قدر مسلم آن که  اصلاحاتى در خصوص مقاطع ستونى، اعضاء قطرى مهاربند و نیز اتصالات این سیستم مورد نیاز است، که باید به نحو شایسته ا ى به آن  پرداخته شود. این سیستم در زمینه هاى انرژى، حریق، آکوستیک و سازه در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، مورد ارزیابى قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات ارائه شده، مجاز است.

الزامات طراحى و اجرا براى سیستم هاى ساختمانى قاب هاى سبک فولادى سرد نورد شده (LSF)

-1 در مناطق با خطر نسبى کم، متوسط و زیاد (مطابق آئین نامه2800 ایران) استفاده از این سیستم سازه ا ى به عنوان قاب ساختمانى ساده به همراه دیوار برشى بتن مسلح حداکثر در پنج طبقه یا ارتفاع  18 متر از تراز پایه بلامانع است.

-2 استفاده از این سیستم در مناطق با خطر نسبى کم، متوسط و زیاد) مطابق آئین نامه 2800 ایران) تا حداکثر دو طبقه یا ارتفاع  7/20 متر از تراز پایه، با اجراى مهاربندى قطرى بلامانع است.

-3 به کارگیرى این سیستم در مناطق لرزه خیز با خطر نسبى بسیار زیاد(مطابق آئین  نامه 2800 ایران) مجاز نیست.

-4 به کارگیرى حداکثر دهانه 5 متر و حداکثرا رتفاع ناخالص (باا حتساب ضخامت سقف  60/3 (متر براى هر طبقه در این سیستم مجاز است.

-5 طراحى کلیه اجزاء و اتصالات بر اساس استانداردهاى  AISI و طرح سازه ا ى و لرزه ا ى آن بر اساس آئین نامه های IBC 2003 ASCE  7-05 و ویرایش هاى بعد از آن انجام گیرد.

-6 کنترل سازه در مقابل بارباد بر مبناى مقررات ملى ساختمان ایران مبحث ششم و با در نظر گرفتن سیستم مقاوم در مقابل بارجانبى ناشى از زلزله که در بندهاى 1 و 2 آورده شده است انجام شود.

-7 رعایت محدودیت حداکثر بار زنده و مرده به ترتیب 250 کیلوگرم بر مترمربع و 350 کیلوگرم بر مترمربع براى سقف ها الزامى است.

-8 رعایت مشخصات فولاد سرد نورد شده بر اساس استاندارد  ASTM الزامى است.

-9 رعایت ضوابط فصل 21 آئین نامه  ACI 318 -05  ویرایش هاى پس از آن براى طراحى دیوارهاى برشى بتن مسلح الزامى است.

-10 تأمین ضوابط دیافراگم صلب براى کلیه سقف ها الزامى است.

-11 کلیه اتصالات اعضاى قائم به اعضاى افقى می باید به گونه ا ى باشند که یک پا رچگى اعضا در ارتفاع سازه تأمین شود.

-12 ضوابط مربوط به اجزاء اتصالى شامل پیچ خودکار، پیچ و مهره می بایستى مطابق آئین نا مه. AISCو استاندارد AISI تأمین شود.

-13 در صورت استفاده از اتصالات جوشى، رعایت ضوابط و مقررات مربوط به جوشکارى اعضاء سرد نورد شده مطابق استاندارد AISI و آئین نا مه هاى AISC و AWS الزامى است.

 -14 سقف ساز ه ا ى این سیستم متشکل از تیرچه فلزى و دال بتن مسلح فوقانى به صورت مقطع مرکب است که می باید بر مبناى ضوابط مقاطع مرکب آئین نامه AISC  و دال هاى بتن مسلح بر مبناى آئین نامه تأمین ACI شود.

 -15 به کارگیرى مصالح بنایى در دیوارهاى خارجى و داخلى مجاز نیست. حداکثر وزن متر مربع سطح دیوار تمام شده در جداکننده هاى داخلى نبایستى بیشتر از 50 کیلوگرم بر متر مربع و در دیوارهاى خارجى نبایستى بیشتر از 100 کیلوگرم بر مترمربع باشد.

-16 لازم است تمهیدات لازم به منظور عدم مشارکت پانل هاى غیر باربر و جداکننده ها در سختى جانبى سازه صورت پذیرد.

-17 لازم است تمهیدات لازم متناسب با شرایط مختلف اقلیمى و محیط هاى خورنده ایران صورت پذیرد.

-18 کلیه مصالح و اجزاء در این سیستم اعم از معمارى و سازه ا ى از حیث دوام، خوردگى، زیست محیطى و غیره می بایستی بر مبناى مقررات ملى ساختمان ایران و یا آئین نا مه هاى ملى یا معتبر بین ا لمللى شناخته شده و مورد تأیید، به کار گرفته شود.

-19 الزامات مربوط به انرژى باید مطابق مبحث نوزدهم مقررات ملى ساختمان رعایت شود.

-20 در صورتى که عایق حرارتى به صورت پرکننده اجرا شود، باید نوع و ضخامت عایق، مقاومت حرارتى مورد نیاز را تأمین کند.

-21 به منظور کاهش اثر پل حرارتى، لازم است حد فاصل وادارها (Stud) و لایه خارجى جداره با نوعى عایق حرارتى  متراکم پر شود.

-22 لازم است ملاحظات کامل هوابندى در جداره هاى داخلى و خارجى، بازشوها و هم چنین محل نصب اجزاء اتصالى نظیر پیچ و مهره، با توجه به اقلیم مورد نظر و نیز خطر میعان به عمل آید.

-23 رعایت مبحث سوم مقررات ملى ساختمان درخصوص حفاظت ساختمان ها در مقابل حریق و هم چنین الزامات نشریه شماره 444 مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مربوط به مقاومت جداره ها در مقابل حریق با درنظر گرفتن ابعاد ساختمان، کاربرى و وظیفه عملکردى اجزاى ساختمانى الزامى است.

-24 صدابندى هوابرد جداکننده هاى بین واحدهاى مستقل و پوسته خارجى ساختمان و صدابندى سقف بین طبقات می با یست مطابق مبحث هجدهم مقررات ملى ساختمان تامین شود.

-25 اخذ گواهی نامه فنى براى محصول تولیدى، پس از راه اندازى خط تولید کارخانه، از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامى است.

سقف متال دک

عملکرد مختلط دال بتن مسلح فوقانی و ورق فولادی ذوزنقه ای تحتانی، نقش به سزایی در تامین صلبیت سقف و رفتار مطلوب برشی آن خواهد داشت. این سقف در مقایسه با سقف های مرسوم در اسکلت های فولادی ساختمان ها از وزن کمتری برخوردار است." (برگرفته از کتاب گامی در صنعتی سازی ساختمان، فناوریهای تایید شده در راستای جزء 2-6 بند د تبصره 6 قانون بودجه 86، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت مسکن و شهرسازی، صفحه 42)
استفاده از عرشه های فولادی در سقف های کامپوزیت سرعت اجرای سقف را بطور فوق العاده ای افزایش می دهد که در پروژه های بزرگ این سرعت باعث کاهش هزینه های جاری و تمام شده می شود.
در این نوع سقف، ورق گالوانیزه ذوزنقه ای آجدار به عنوان قالب بتن ریزی در سقف باقی مانده و با بتن به صورت مرکب نقش سازه ای ایفا می کند که باعث افزایش دهانه های تیر ریزی تا 4 متر و بالاتر بدون شمع بندی می گردد. همچنین طبق ضوابط مبحث دهم مقررات ملی ساختمان با استفاده از گلمیخ استاندارد ورق به تیر جوش می خورد که استاندارد ترین روش اجرا می باشد.

ویژگی های اجرای سقف متال دک:

سریع

• سرعت اجرای بسیار بالا (حداکثر 500 تا 1000 متر در روز آماده بتن ریزی)
• افزایش فواصل تیرریزی بین 3 تا 5 متر بدون شمع بندی
• سرعت اجرا 11 برابر اجرای سقف دال بتنی و سقف کامپوزیت سنتی
• حذف قالب بندی
• امکان بتن ریزی کلیه سقف ها در یک زمان

سبک

• کاهش وزن مرده سقف و سبک شدن سازه
• 20% تا 30% صرفه جویی در مصرف فولاد اسکلت سازه
• 60% تا 70% صرفه جویی در مصرف میلگرد سقف
• 15% تا 20% صرفه جویی در مصرف بتن سقف
• وزن کمتر سقف باعث وزن کمتر سازه شده و اسکلت و فنداسیون ساختمان سبکتر می شود
• وزن بار مرده این پروفیل با 8 سانتیمتر حجم بتن 210 کیلو گرم بر متر مربع است که از وزن سقف کامپوزیت سنتی با همین خصوصیات فنی 60 کیلو گرم کمتر می باشد
• حذف میلگردهای کششی
• 40 % سبکتر از سقف های تیرچه بلوک و 22% سبکتر از سقف های کامپوزیت سنتی

استاندارد

• سقف استاندارد و شناخته شده در آیین نامه های ساختمانی
• رعایت کلیه ضوابط مندرج در مبحث دهم مقررات ملی ساختمان
• قابل طراحی در Etabs
• لرزش حداقل سقف
• یکپارچگی و صلبیت بیشتر دیافراگم سقف
• استفاده از گل میخ استاندارد مطابق مبحث دهم مقررات ملی ساختمان با سرعت نصب بالا جایگزین ناودانی و اتصالات هیلتی
• مقاومت در برابر آتش سوزی 2 تا 4 ساعت
• مورد تائید مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن