آرماتوربندی

  آرماتوربندی:

   برای ایجاد مقاومت در مقابل نیروهای کششی دربتن داخل شناژبتنی چند ردیف در بالاوپایین میلگردهای طولی قرار میدهند واین میلگردهای طولی  را بوسیله میلگردهای عرضی که به آن خاموت میگویند به همدیگر متصل  میکنند.

 میلگردهای طولی وعرضی را از قبل در گارگاه آرماتوربندی میبافند وبعد در داخل قالب بندی شناژ قرار میدهند.

  باید توجه داشت که پهنای این قفسه بافته شده  باید در حدود 5 سانتیمتر کوچکتر از پهنای قالب شناژ باشد یعنی از هر طرف 5/2 سانتیمتر بطوریکه این میلگردها کاملا دربتن غرق شده وآنرا از خورندگی در مقابل عوامل جوی محفوظ نگه دارد. این 5/2 سانتیمتر در مناطق مختلف اب و هوایی وهمچنین محل قرار گرفتن قطعه بتن وهمچنین میزان سولفاته بودن ابهای مجاور ان  

  متفاوت است که میزان ان بوسیله موسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران  تعیین شده است.

هدف از بکار بردن فولاد در قطعات بتنی:

  بتن جسمی شکننده است که در مقابل نیروهای فشاری  مقاومتی قابل توجه دارد اما مقاومت ان در برابر نیروهای کششی ناچیز است.

  به همین دلیل در محاسبات بتن آرمه این مقاومت در نظر گرفته نمیشود.

  مقاومت بتن در برابر نیروهای کششی تقریبا 10/1مقاومت فشاری آن در نظرگرفته میشود.

 با توجه به اینکه قطعات بتنی مدام تحت تاثیر انواع نیروهای فشاری و برشی وکششی قرار میگیرند لازم است  قطعات بتن برای مقاومت کافی در مقابل این   نیروها با عنصر مناسبی مسلح گردند. که بهترین عناصر فلزاتی هستند که بنام آرماتور معروف هستند.

  انواع ارماتور استفاده شده در شناژ عبارتند از ارماتور طولی و عرضی.

  وظایف ارماتور طولی عبارتنداز تقویت ستون در مقابل بارهای فشاری و خمشی است.

  اما ارماتورهای عرضی وظیفه نگه داشتن ارماتورهای طولی در جای خود و جلوگیری از کمانه کردن ارماتورهای طولی در هنگام وارد شدن نیروهای  فشاری را برعهده دارند.

   تقویت ستون در جهت عرض ودر مقابل بارهای جانبی از وظایف دیگر

  ارماتورهای عرضی میباشد. ارماتور عرضی را خاموت میگویند.

  بسته به نوع شکل هندسی ستون از خاموتهای مختلف الشکلی استفاده میشود.

  اگر ستونها استوانه ای یا دایره ای شکل باشند ویا برای ساخت شمعها از

  خاموتهایی دایره ای شکل به نام دورپیچ یا اسپیرال استفاده میکنند .

   دورپیچها علاوه بر داشتن عملکرد تنگها باعث محصور شدن هسته داخلی ستون وافزایش مقاومت آن میشوند و همچنین در حین زلزله رفتار شکل پذیر

تری- دارند یعنی بدون ترک خوردن تغییر شکلهای خوبی نشان میدهند.

    بستن میلگردها به یکدیگر:

   میلگردهای فولادی باید قبل از بتن ریزی براساس طرح ومحاسبه به

   یکدیگربسته ویکپارچه شوند تا از جابجا شدن آنها طی عملیات بتن ریزی  تا گیرش بتن جلوگیری شود.

  بستن میلگردها به یکدیگراز نظر زمان ومکان بستگی به وضعیت کارگاه و نوع قطعه دارد که تصمیم گیری در مورد چگونگی آن به عهده تکنسین  ساختمان میباشد تا حداکثر کارایی حاصل شود.

گاهی تمام یا قسمتی ازمیلگردها را خارج از قالب میبندند و یک شبکه را تشکیل  میدهند وسپس انرا در قالب میگذارند مانند شبکه کف فونداسیون تکی وگاهی نیزمیلگردها را در روی قالب به یکدیگر میبندند مانند میلگردهای سقف بتنی.

   برای بستن دو میلگرد به یکدیگراز مفتول فلزی نرم با قطر 5/1تا2میلیمتر استفاده میکنند که اصطلاحا به این عمل گره زدن میگویند.

نحوه خم کردن میلگردها:

   با توجه به سنگینی نسبی کار میلگرد خم کنی و فشارهای نسبی زیادی که در  هنگام خم کردن میلگرد بر دستها وکمر وبعضا تمامی اعضای بدن وارد  میشود بهتر است برای کاهش این فشارها ازمیز میلگرد خم کنی استفاده میشود.

   ارتفاع این میز معمولا 80 سانتیمترو عرض ان یک متر است وطول ان با توجه به طول میلگردها و امکانات کارگاه میتواند بین 3تا9متر درنظر گرفته شود. بر روی این میز صفحه خم کن میلگرد قرار دارد.

   این صفحه عبارت است از صفحه فولادی مربع یا مستطیلی که برروی آن تعدادی خار فولادی تعبیه شده است واین خارها از حرکت میلگرد در بعضی از جهات جلوگیری میکند.

  صفحه خم کن میلگرد را از طریق پیچهایی بر روی میز ثابت کرده وبا  

  استفاده از اچار F یا اچار گوساله میلگردها را را به شکلهای مورد نظر خم میکنند. 

  برای ایجاد قلابها و خمهای استاندارد قطر خار که میلگرد به دور ان میچرخد وخم مورد نظر را بوجود میاورد باید متناسب با قطر میلگرد مورد خم باشد.

  با توجه به اینکه وظیفه اصلی میلگردها در بتن تحمل نیروهای کششی است باید میلگردهای مصرفی در بتن صاف باشد .

  با وارد شدن نیرو به میلگرد مقطع ان باید در مقابل نیروی وارده مقاومت کند.

 در میلگردهای ناصاف قبل از اینکه مقطع میلگرد مقاومتی بروز دهد به دلیل طول اضافی ناشی ازناصافی میلگرد فاصله بین دونقطه ای که بر انها نیروهای عمل وعکس العمل وارد میشوند میتواند زیاد شود  که این امر در قطعات  بتنی جایز نیست بنابراین میلگردهای مصرفی در بتن باید حتما صاف وعاری    

  از خمیدگی باشند.

  درکارگاههای ساختمانی میلگردهای خم شده را از طریق کشیدن بوسیله دستگاههای کشش برقی صاف میکنند امادر کارگاههای کوچک که فاقد این دستگاهها هستند برای صاف کردن میلگردها از پتک یا سندان استفاده میشود.

 در این صورت باید وزن پتک انتخابی با توجه به قطر میلگرد سنگین نباشد.

  چنانچه ضربات پتک سنگین باشد امکان ایجاد تنش در میلگرد وجود دارد یا ممکن است در بعضی از قسمتهای میلگرد لهیدگی ایجاد شود وسطح مقطع  از مقدار محاسبه شده کمتر گردد.

    برش میلگردها:

  برش میلگردها به دو روش سرد وگرم انجام میشود که برش سرد از مزایای بیشتری برخوردار است.

  اما معمولا برش گرم ممنوع است واستفاده از ان تنها با اجازه دستگاه نظارتی امکان پذیر میباشد. ساده ترین وسیله برای برش سرد قیچی دستی ساده است.

  این قیچیها در اندازه متفاوت وبا قدرت برش مختلف  ساخته میشود.

  نوع دیگری از قیچیهای دستی برروی پایه قرار دارند .

  این قیچیها دارای ظرفیت برش بالاتری میباشند و میتوان با انها میلگردهای قطور رانیز برید. البته ماشینهای برقی برش میلگرد که به گیوتین معروف  هستند نیز وجود دارند که باعث سرعت بخشیدن در برش بدون نیازبه نیروی کارگر میشود.

   آچارخم کن میلگرد یا آچار F:

  ساده ترین وسیله دستی برای خم کردن مناسب میلگردها ی نازک اچاری است  به شکل F که اصطلاحا به ان اچار گوساله نیز میگویند که قسمت سر اچار از فولاد سخت ساخته میشود تا در اثر نیروهایی که هنگام خم کردن میلگرد به ان وارد میشود فشرده و له نشود.

نحوه ساخت شناژهای افقی وعمودی:

   نحوه ساخت شناژهای افقی وعمودی بدین صورت بود که دو نفر کارگر

  برای درست کردن خاموتها ابتدا میلگردهای آج دار نمره 8 را به اندازه  مشخص شده قطع میکردند وانرا روی میز میلگرد خم کنی میگذاشتند وبا چند حرکت انرا بصورت مربع یا مستطیل خم میکردند واین کار را با اچارF یا یک لوله که میلگرد را توی ان میگذاشتندانجام میدادند ودر انتها به خاموت خم غیر 90 درجه میدادند که این کار برای خاموتهای شناژهای افقی به  تعداد مشخص شده  انجام شد.

  اما برای میلگردهای طولی از میلگرد شماره 14 استفاده شد بطوری که 4عدد میلگرد را به طول پی بعلاوه طول خم(قلاب) میبریدند که مجموعا برای یک  قسمت پی 4 عدد میلگرد را با خاموت به فاصله 25 سانتیمتر با سیم ارماتوربندی و وسیله ای بنام سیم چین میبستند . به این قفسه ارماتوری شناژ میگویند.

 بعد از ان شناژها را روی پی سنگی گذاشتند ودر جاههای عمود بر هم  

  شناژها را با سیم به هم محکم میبستند.

 بعد از اینکه شناژهای افقی تمام شد وهمه را در جای خود گذاشتند دوباره   میلگردهایی به قطر 8 میلیمتر را به اندازه طولی طبق نقشه بریدند وانها را  به شکل خاموت در اوردند. سپس میلگردهای به قطر 20میلیمتر را با توجه به اندازه های موجود در نقشه بریدند وچهار میلگرد را در گوشه های خاموتها میگذاشتند وخاموتها را بفاصله 25سانتیمتر از همدیگر قرار دادند وبا سیم ارماتوربندی محکم میبستند.

    این کار را برای تمام شناژهای عمودی انجام دادند وبعد از اماده شدن شناژها انها را در جای خود قرار دادند .     

    قالب بندی شناژهای افقی وعمودی:

    پس از آماده شدن شناژها قبل از انکه انها را در جای خود قرار دهند ابتدا با اب سطح پی سنگی را تمیز کردند وبه فاصله معین قطعات بتنی کوچکی بنام فاصله نگهدار یا لقمه را در زیرشناژها  قرار دادند.

    قطر این قطعات در حدود 5/2تا3 سانتیمتر بود که در زیر شناژهای افقی کار گذاشته شد تا اینکه سطح زیر شناژها به اصطلاح کارگری بتن خور داشته  باشد.

   البته علت اصلی استفاده از فاصله نگهدار ایجاد فاصله مناسب با سطح پی  میباشد تا این فضای ایجاد شده توسط بتن پر شود و میلگردها عملا در بتن  غرق شوند.

   بعد از اینکه شناژها در جای خود مستقر شدند  کار قالب بندی شروع شد که  سه روز تمام کارگران ارماتوربند مشغول این کار بودند اما نحوه کار قالب بندی به این گونه بود که ابتدا چند تخته نسبتا طویل را کنار همدیگر قرار میدادند  سپس بوسیله تخته های زخیم تری که عمود بر تخته های اول 

  بودند و انها را پشت بند میگفتند  تخته های طویل را میخ میکردند.

  بدین طریق یک صفحه قالب چوبی ساخته میشد. تعداد وابعاد پشت بندهای لازم برای یک صفحه قالب با توجه به ابعاد قالب ونیروهای وارد بران تعیین میشد.

 بعد از اینکه این صفحات به اندازه کافی ساخته شد انها را در دوطرف یک شناژ قرار دادند وابتدا با تیرهای چوبی به اسم مهاری نگه داشته شدند.

 نحوه قرار گرفتن این تیرها بدین شکل است که  یک سر انها را به بدنه قالب تکیه میدهند و سر دیگر را بر روی زمین مهار میکنند .

  برای مهار کردن این قسمت از سر تیرک ان را بوسیله گچ بر روی زمین 

  محکم کردند.

  برای حفظ فاصله مناسب بین صفحات قالب بر روی سر این صفحات تخته هایی با فاصله های مناسب در نظر گرفته شد و بوسیله میخ محکم کردند.

  البته برای محکم کاری بیشتر دو صفحه قالب را به همدیگر بوسیله سیم  

  ارماتوربندی محکم بستند . با اتمام این کار قالب اماده بتن ریزی شد.        

    فاصله نگهدار یا لقمه:

   برای ایجاد پوشش یکنواخت بتن روی میلگردها از قطعاتی بنام فاصله نگه دار  یا لقمه استفاده میشود.این قطعات قبل از بتن ریزی در فواصل مناسب به شبکه میلگرد متصل میشوند.

   در صورت عدم استفاده از فاصله نگه دار ممکن است هنگام بتن ریزی  

   بخصوص هنگام ویبره کردن بتن  میلگردها تغییر مکان دهند و در نتیجه  پوشش بتن کم وزیاد شود.

   گاهی این تغییر مکان انقدر زیاد است که میلگرد به صفحات قالب میچسبد و در نتیجه هیچ گونه پوششی ایجاد نمیشود.

  فاصله نگهدارها را معمولا از بتن وبه اشکال مناسب میسازند.

  فاصله نگهدار ها باید از جنس ونوع پایا باشند تا موجب خوردگی میلگرد و  قلوه کن شدن پوشش بتن نشوند.

  بهتر است مخلوطی که در ساخت لقمه ها بکار میرود از نظر مقاومت و پایایی وتخلخل با بتن اصلی یکسان باشد.

   اما در انجام این پروژه برای ساخت لقمه از قالبهای کوچک پلاستیکی استفاده شد.بدین صورت که ابتدا ملات ماسه سیمان اماده شد سپس درون قالبهای پلاستیکی ریخته شد پس ازطی زمان گیرش و سخت شدن و گذشت یک روز لقمه ها را از قالب پلاستیکی بیرون اوردند  وبرای یک روز تمام در حوضچه اب قرار دادند.

   با گذشت این مراحل لقمه ساخته شده اماده استفاده میباشد. 

      قلاب انتهای میلگرد واندازه استاندارد آن:

   برای افزایش چسبندگی بین میلگردها و بتن باید در انتهای میلگردهای فولادی قلاب ایجاد کرد.

   این قلابها درمواقعی که  قطعه بتنی به کشش می افتد باعث  جلوگیری از  هم گسیختگی قطعه میشود .

   قلابها انواع مختلف و اشکال متفاوتی دارند از قبیل چنگک و گونیا و قلاب 180 درجه .

   ایجاد هر یک از قلابهای فوق در انتهای میلگردها الزامی میباشد.